Yaa mi ní ɔ nɔ

Yaa e mi ní ɔ mi

Anɛ O Le Lo?

Anɛ O Le Lo?

Mɛni Yuda bi ɔmɛ peeɔ nɛ lɔ ɔ ha nɛ Yesu tu munyu kɛ si kita kami ɔ?

KAA bɔ nɛ Mose Mlaa a tsɔɔ ɔ, be komɛ ɔ, e da blɔ kaa nɔ ko ma kã kita. Se kita kami ba pɔ he wawɛɛ ngɛ Yesu be ɔ mi, nɛ Yuda bi ɔmɛ kaa kita ngɛ nɔ́ tsuaa nɔ́ he kɛkɛ. A peeɔ jã konɛ nihi nɛ a he ye kaa nɔ́ nɛ a ngɛ dee ɔ ji anɔkuale. Se Yesu tu munyu kɛ si a ní peepee nɛ ɔ si enyɔ sɔuu. E de ke: “Nyɛɛ lɛɛ nyɛ ha nɛ nyɛ munyu nɛ ji, ‘Ee’ ɔ, nɛ pee ee, nɛ nyɛ ‘Dɛbi’ ɔ, nɛ pee dɛbi.”​—Mat. 5:33-37; 23:16-22.

Womi nɛ ji Theological Dictionary of the New Testament ɔ tsɔɔ kaa Talmud ɔ haa nɛ wa naa bɔ nɛ e he wɛ kulaa kaa “Yuda nɔ ko ma kã kita ngɛ munyu fɛɛ munyu he kɛ tsɔɔ kaa nɔ́ nɛ e ngɛ dee ɔ ji anɔkuale,” ejakaa Talmud ɔ tsɔɔ kitahi nɛ e sa nɛ a ye nɔ kokooko, kɛ kitahi nɛ a ma nyɛ maa ku a hɛ ngɔ fɔ nɔ ɔ mi heii.

Tsa pi Yesu pɛ nɛ e tu munyu kɛ si ní peepee nɛ ɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, yi nɔ sane ngmalɔ ko nɛ e ji Yuda no nɛ a tsɛɛ lɛ ke Flavius Josephus ɔ tu Yuda jami ɔ he munyu. E de ke: “A sume kita kami, a buɔ lɛ yayami nɛ hɛdɔ ngɛ he pe lakpa yemi, ejakaa a tsɔɔ kaa ke e ma bi nɛ nɔ ko nɛ ngɔ Mawu biɛ kɛ kã kita loko a he e munyu ye ɔ, lɛɛ lakpatsɛ ji lɛ.” Yuda bi a we apokrifa womi nɛ ji Wisdom of Sirach aloo Ecclesiasticus, (23:11) ɔ de ke: “Nɔ nɛ suɔ kita kami ɔ ji lakpatsɛ kpanaku.” Lɔ ɔ he ɔ, Yesu tu munyu kɛ si bɔ nɛ a kaa kita kɛkɛ, nɛ a bui lɛ kaa nɔ́ ko nɛ hɛdɔ ngɛ he ɔ. Ke wa tuɔ anɔkuale daa a, e he be hiae kaa wa kã kita loko a he wa munyu ye.