Yaa mi ní ɔ nɔ

Yaa e mi ní ɔ mi

Mo Ná Juɛmi Nɛ Da Ngɛ Tɔmihi A He

Mo Ná Juɛmi Nɛ Da Ngɛ Tɔmihi A He

Don kɛ Margaret * a bua jɔ wawɛɛ kaa a biyo ɔ kɛ e weku ɔ ba slaa mɛ. Margaret tsu ní kaa ní hoolɔ nɛ e he be, nɛ amlɔ nɛ ɔ, e ba ní tsumi mi he jɔɔmi. Ligbi ɔ nɛ a biyo ɔ kɛ e weku ɔ maa je ɔ, Margaret hoo macaroni cheese ha mɛ. E ji niye ní nɛ e bibi nyumuwi enyɔ ɔmɛ suɔ wawɛɛ.

Benɛ mɛ tsuo a hi si ngɛ okplɔɔ ɔ he ɔ, Margaret ngɔ niye ní ɔ kɛ ba ma okplɔɔ ɔ nɔ ngɛ a kpɛti. Benɛ e bli tsesi ɔ nya a, e hɛ mi pee mɛ yaa. Cheese pɛ lɛ ngɛ tsesi ɔ mi. Margaret hɛ je nɔ kaa e kɛ macaroni ɔ maa piɛɛ he! *

Wa ngɛ níhi a si kpami jio, wa wa ngɛ jeha mi jio, wɔ tsuo wa tɔ̃ɔ. Eko ɔ, wa maa tu munyu ko nɛ sɛ loo wa maa pee nɔ́ ko nɛ dɛ, aloo eko ɔ, wa hɛ maa je nɔ́ ko nɛ e sa kaa wa pee ɔ nɔ. Mɛni he je nɛ wa tɔ̃ɔ ɔ? Kɛ wa ma plɛ kɛ tsu a he ní ha kɛɛ? Wa ma nyɛ maa hi si nɛ wa be tɔ̃e lo? Ke wa hɛɛ juɛmi nɛ da ngɛ tɔmihi a he ɔ, lɔ ɔ maa ye bua wɔ konɛ wa ha sane bimi nɛ ɔmɛ a heto.

BƆ NƐ WA NAA TƆMIHI HA KƐ BƆ NƐ MAWU HU NAA MƐ HA

Ke wa pee nɔ́ ko nɛ da nɛ nihi je wa yi ɔ, wa bua jɔɔ, nɛ wa kplɛɛɔ nɔ kaa wa sa yi jemi. Ke wa tɔ̃ se pi kaa wa je blɔ, aloo wa tɔ̃ nɛ ni kpahi nɛ po ɔ, anɛ e sɛ nɛ waa kplɛɛ nɔ kaa nɔ́ nɛ wa pee ɔ dɛ lo? E biɔ he si bami loko wa ma nyɛ maa pee jã.

Ke wa susuɔ wa he tsɔ ɔ, eko ɔ, wa maa bɔ mɔde kaa wa maa laa wa tɔmihi a nɔ, aloo wa ma pia ni kpahi aloo wa be kplɛɛe po kaa wa tɔ̃. Ke wa peeɔ wa ní jã a, behi fuu ɔ, wa yi manye. Wa be nyɛe ma tsu nyagba a he ní, nɛ eko ɔ, a ma pia ni kpahi mohu. Ke wa nyɛ nɛ wa tsɛ̃ tɔmi ɔ kɛ fɔ ni kpahi a nɔ po ɔ, e sa nɛ wa kai kaa nyagbenyagbe ɔ, “wa ti nɔ tsuaa nɔ maa bu lɛ nitsɛ e he akɔtaa ngɛ Mawu hɛ mi.”​—Roma Bi 14:12.

Mawu naa tɔmihi kaa bɔ nɛ a ngɛ ɔ. La womi ɔ tsɔɔ kaa Mawu “naa mɔbɔ; e mi mi hi.” E “hɛɛ we pɛ munyu kake mi kpamisa. Ke e mi mi fu ɔ, e kɛ we kulaa kɛkɛ e tsui he jɔ ekohu.” E le kaa adesahi yi mluku, e le wa fã tɔmihi, “e le kaa zu kɛkɛ ji wɔ.”​—La 103:8, 9, 14.

Jehanɛ se hu ɔ, kaa bɔ nɛ tsɛ nɛ naa mɔbɔ peeɔ ɔ, Mawu suɔ kaa wɔ nɛ wa ji e bimɛ ɔ, waa na tɔmihi kaa bɔ nɛ e naa mɛ ɔ. (La 130:3) Ga womihi kɛ blɔ tsɔɔmihi fuu ngɛ e Munyu ɔ mi nɛ a ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ wa nyɛ nɛ wa tsu wɔ nitsɛmɛ kɛ ni kpahi a tɔmihi a he ní.

BLƆHI A NƆ NƐ O MAA GU KƐ TSU TƆMIHI A HE NÍ

Behi fuu ɔ, ke nɔ ko tɔ̃ ɔ, e bɔɔ mɔde kaa e ma pia ni kpahi aloo e maa tsɔɔ kaa nɔ́ nɛ e de aloo e pee ɔ da. Se ke o de nɔ́ ko nɛ e hao nɔ ko ɔ, e sa nɛ o kpa lɛ pɛɛ nɛ o tsu sane ɔ he ní nɛ o kɛ baa nyɛ huɛ bɔmi ɔ yi. Anɛ o pee nɔ́ ko nɛ dɛ nɛ lɔ ɔ ha nɛ nyagba ba mo aloo nɔ́ kpa ko nɔ lo? E sɛ nɛ o mi mi nɛ fu aloo o pia ni kpahi. Mohu ɔ, moo bɔ mɔde nɛ o tsu sane ɔ he ní. Ke wa ngɛ ni kpahi piae ɔ, e ma ha nɛ nyagba a se maa kɛ nɛ sane ɔ ma puɛ kulaa. Moo kase ní kɛ je tɔmi ɔ mi, mo tsu he ní konɛ o pee nɔ́ nɛ sa mohu.

Ke nɔ ko tɔ̃ ɔ, e yi kulaa kaa wa maa pee nɔ́ ko kɛ tsɔɔ kaa wa bua jɔɛ nɔ́ nɛ e pee ɔ he. E maa hi wawɛɛ kaa waa kɛ ga nɛ Yesu Kristo wo ɔ ma tsu ní. E de ke: “Lɔ ɔ he ɔ, nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ nyɛ hlaa kaa nihi nɛ pee ha nyɛ ɔ, nyɛ hu nyɛɛ pee ja nɔuu ngɔ ha mɛ.” (Mateo 7:12) Atsinyɛ jemi ko be he kaa ke o tɔ̃ tɔmi nyafii ɔ, o bua maa jɔ kaa a maa nu mo sisi aloo a maa ngmɛɛ sane ɔ he kulaa. Enɛ ɔ he ɔ, moo bɔ mɔde kaa mo hu o maa na ni kpahi mɔbɔ jã nɔuu.​—Efeso Bi 4:32.

SISI TOMI MLAAHI NƐ MA NYƐ MAA YE BUA WƆ NƐ WA BE TƆE FUU

Munyunguhi a sisi tsɔɔmi womi ko tsɔɔ kaa “ke nɔ ko mwɔ sane ko nya ngɛ blɔ nɛ dɛ nɔ, e nui sane ɔ sisi saminya, aloo e bui tue saminya” a, e haa nɛ e tɔ̃ɔ. E sa nɛ waa kplɛɛ nɔ kaa ngɛ be komɛ a mi ɔ, nihi jeɔ su nɛ ɔmɛ eko kpo. Se kɛ̃ ɔ, Ngmami ɔ mi sisi tomi mlaa komɛ ma nyɛ maa ye wɔ konɛ wa ko tɔ̃ fuu. Mo ha nɛ wa susu ekomɛ a he.

Sisi tomi mlaa nɛ ɔmɛ a kpɛti kake ngɛ Abɛ 18:13. E de ke: “Ke a ngɛ mo munyu tue ɔ, bu tue loko o ha heto. Ke o pee we ja a, a ma tsɛ mo kuasia, nɛ o hɛ mi ma pue si.” Niinɛ, ke o to o tsui si nɛ o bu sane ɔ tsuo tue, nɛ o susu nɔ́ nɛ o ma de ɔ he saminya a, lɔ ɔ maa ye bua nɛ o kɛ esɔ be munyu tue loo o be nɔ́ ko pee nɛ nile be mi. Ke wa bu sane ko tue nɛ wa nu sisi saminya a, e maa ye bua wɔ nɛ wa be sane ɔ nya mwɔe ngɛ blɔ nɛ dɛ nɔ, nɛ enɛ ɔ be hae nɛ wa tɔ̃.

Baiblo sisi tomi mlaa kpa ko hu de ke: “Ke e maa hi ɔ, nyɛɛ bɔ mɔde nɛ nyɛɛ kɛ nɔ tsuaa nɔ nɛ hi si ngɛ he jɔmi mi.” (Roma Bi 12:18) Moo bɔ mɔde nɛ o wo tue mi jɔmi kɛ kake peemi mi he wami. Ke o kɛ nihi ngɛ ní tsue ɔ, mo susu a he nɛ  o je bu kpo kɛ ha mɛ nɛ o bɔ mɔde nɛ o je a yi nɛ o wo mɛ he wami. Ke o pee jã a, e maa ye bua nɛ ke a tu munyu nɛ sɛ loo a pee nɔ́ ko nɛ dɛ blɔ po ɔ, e be yee kaa o kɛ maa ke mɛ. Lɔ ɔ hu maa ye bua nɛ nyɛ ma nyɛ ma dla tɔmihi nɛ hɛ dɔ ngɛ a he ɔ.

Bɔɔ mɔde nɛ o kase nɔ́ ko kɛ je tɔmi ɔ mi. Ko hla kaa o ma je o nya ngɛ nɔ́ nɛ o de aloo o pee ɔ he, mohu ɔ, ngɔɔ he blɔ ɔ kɛ kase su kpakpa ko. Anɛ e he maa hia nɛ o to o tsui si, o je mi mi jɔmi loo he nɔ yemi su kpo lo? Anɛ e he maa hia nɛ o di tue mi jɔmi se nɛ o je suɔmi kpo hulɔ lo? (Galatia Bi 5:22, 23) Ke e hí kulaa a, o ma nyɛ maa le nɔ́ nɛ e sɛ kaa o pee be kpa. Ko ha nɛ o he numi nɛ kudɔ mo. Ke o kɛ ní komɛ pee plasee ɔ, e ma nyɛ maa ye bua nɛ abofu ɔ nya maa ba si.

KE O HƐƐ JUƐMI NƐ DA NGƐ TƆMI HE Ɔ, O MA NÁ HE SE

Ke o hɛɛ juɛmi nɛ da ngɛ tɔmihi a he ɔ, e maa ye bua nɛ ke tɔ̃tɔ̃mi ko ba a, o ma nyɛ ma tsu he ní ngɛ blɔ kpakpa nɔ. E ma ha nɛ wa tue mi maa jɔ wɔ, nɛ tue mi jɔmi maa hi waa kɛ ni kpahi wa kpɛti hulɔ. Ke wa kase ní kɛ je wa tɔmihi a mi ɔ, e ma ha nɛ wa maa le ní, nɛ nihi a bua maa jɔ wa he. E be hae nɛ wa kɔni mi nɛ jɔ̃ loo wa susu kaa wa sɛ. Ke wa nu sisi kaa ni kpahi hu ngɛ mɔde bɔe kaa a ma tsu a tɔmihi a he ní ɔ, e ma ha nɛ waa hɛ kɛ su a he. Nɔ́ nɛ pe kulaa a, ke wa kase bɔ nɛ Mawu jeɔ suɔmi kpo ha, kɛ bɔ nɛ e kɛ tɔmi paa faa ha a, wa ma ná he se.​—Kolose Bi 3:13.

Anɛ Margaret tɔmi ɔ nɛ wa tu he munyu kɛ sɛ hlami ɔ puɛ e weku ɔ he nya buami ɔ lo? Dɛbi kulaa. Mɛ tsuo a kɛ pee muɔ, titli Margaret, nɛ a ye niye ní ɔ jã nɛ macaroni piɛɛ we he! Jeha komɛ a se ɔ, e bibi nyumuwi enyɔ ɔmɛ de mɛ hu a bimɛ nɔ́ nɛ ya nɔ ngɛ jamɛ a weku he nya buami ɔ sisi ɔ. Ngɛ tsuo mi ɔ, e ji tɔ̃tɔ̃mi kɛkɛ!

^ kk. 2 A tsake biɛ ɔmɛ.

^ kk. 3 Niye ní nɛ a tsɛɛ ke Macaroni Cheese ɔ ji macaroni pasta nɛ a hoo nɛ a kɛ cheese pue nɔ.