Контентә кеч

Мүндәриҹаты ҝөстәр

ҮЗ ГАБЫҒЫНДАКЫ МӨВЗУ

Дил сәддини ашырыг. Сәһнәархасы мәгамлар

Дил сәддини ашырыг. Сәһнәархасы мәгамлар

«Бәзиләринин фикринҹә, тәрҹүмә кими чәтин иш јохдур» (The Cambridge Encyclopedia of Language).

ЈЕҺОВАНЫН ШАҺИДЛӘРИНИН дәрҹ етдији нәшрләрин мәзмуну габагҹадан планлашдырылыр, мәлумат топланыр вә мәтн јазылыр. Нју-Јоркда баш идарәдә јерләшән Јазы шөбәси бу мәлуматларын дәгиглијини, мәтнин дүзҝүн вә анлашылан дилдә јазылдығыны јохлајыр *. Јалныз бундан сонра тәрҹүмә иши башланыр.

Јазы шөбәси мәтни бүтүн дүнјада олан јүзләрлә тәрҹүмә групуна ҝөндәрир. Тәрҹүмәчиләрин әксәријјәти тәрҹүмә етдикләри дилдә данышан инсанларын мәскунлашдығы әразидә јашајыр. Онларын чоху мәтни өз ана дилинә тәрҹүмә едир. Тәрҹүмәчиләр мәхәз (мәтнин тәртиб олундуғу дил) вә һәдәф (тәрҹүмә етдикләри дил) дили јахшы билмәлидир.

Тәрҹүмә иши неҹә һәјата кечирилир?

Британијада тәрҹүмәчи кими ишләјән Ҝерант дејир: «Тәрҹүмә груп шәклиндә һәјата кечирилир, буна ҝөрә дә әмәкдашлыг чох ваҹибдир. Биз тәрҹүмә заманы јарана биләҹәк чәтин мәгамлары мүзакирә едир, ајры-ајрылыгда сөзләрә јох, сөз бирләшмәләринә диггәт јетиририк. Ифадәләрин мәналары вә мәгсәди үзәриндә јахшыҹа дүшүнүрүк. Һәр мәгаләдә тәрҹүмә етдијимиз дилин охуҹуларыны нәзәрә алырыг».

Бир тәрҹүмәчи кими мәгсәдиниз нәдир?

«Биз чалышырыг елә тәрҹүмә едәк ки, охуҹу мәтнин санки онун өз ана дилиндә јазылдығыны һисс етсин. Охуҹу мәтнин тәрҹүмә олдуғуну дујмамалыдыр. Буна наил олмаг үчүн биз мәтни тәбии тәрҹүмә етмәјә чалышырыг. Бунун сајәсиндә охуҹунун фикри јајынмајаҹаг вә о, санки дадлы јемәк јејирмиш кими мәтни бөјүк һәвәслә охујаҹаг».

Тәрҹүмә етдијиниз дилдә данышан инсанларын арасында јашамағын һансы үстүн ҹәһәти вар?

«Јерли ҹамаатын арасында јашамағын ишимизә бөјүк көмәји дәјир, чүнки ана дилимизи һәр ҝүн ешидирик. Үстәлик, бизим имканымыз олур ки, тәрҹүмә етдијимиз термин вә ја ифадәләрин јерли әһали үчүн тәбии, баша дүшүлән вә мүнасиб олуб-олмадығыны јохлајаг. Бу бизә мәтндәки фикирләри олдуғу кими чатдырмаға көмәк едир».

Тәрҹүмә ишиниз неҹә тәшкил олунуб?

«Һәр лајиһә үчүн бир груп тәјин олунур. Тәрҹүмәјә башламаздан өнҹә групун һәр бир үзвү ајры-ајрылыгда мөвзуну там баша дүшмәјә чалышыр, һәмчинин мәгаләнин һансы үслубда вә кимләр үчүн јазылдығыны мүәјјән едир. Бу заман тәрҹүмәчи нөвбәти суаллар үзәриндә дүшүнүр: “Мәгаләнин мәгсәди нәдир? Охуҹуја нәји чатдырмаг истәјир?” Бунун сајәсиндә мәгалә һагда ајдын тәсәввүрүмүз формалашыр.

Сонра һәр биримиз мәгалә илә бағлы фикир мүбадиләси апарараг бир-биримизин фикирләриндән јарарланырыг. Мәтни там баша дүшмүшүк? Мәтндәки үслубу тәрҹүмә етдијимиз дилдә неҹә верәҹәјик? Мәгсәдимиз одур ки, мәхәз дилин охуҹусунун кечирдији һиссләри һәдәф дилин охуҹусу да кечирсин».

Групун үзвләри бир-бири илә неҹә әмәкдашлыг едир?

«Мәгсәдимиз одур ки, охуҹу мәтни илк дәфәдән баша дүшсүн. Буна наил олмаг үчүн тәрҹүмә етдијимиз һәр абзасы бир нечә дәфә уҹадан охујуруг.

Тәрҹүмәчи абзаслары тәрҹүмә едиб компүтердә јазыр. Биз онун јаздыгларыны өз компүтеринин екранында ҝөрә билирик. Диггәт јетиририк ки, тәрҹүмә заманы һансыса фикир бурахылмасын вә ја әлавә олунмасын. Бундан әлавә, мәтнин тәбиилијини, грамматик гајдалара ујғун олуб-олмадығыны вә сөзләрин јазылышыны јохлајырыг. Сонра исә бир нәфәр һәмин абзасы уҹадан охујур. Әҝәр о, охујан заман дурухуб галырса, бунун сәбәбини тапмаға чалышырыг. Бүтүн мәгалә тәрҹүмә олунуб гуртардыгдан сонра исә бир нәфәр ону уҹадан охујур, диҝәрләри исә дүзәлишә еһтијаҹ јаранан мәгамлары гејд едир».

Ҝөрүнүр ишиниз чох чәтиндир!

«Һә, еләдир. Ҝүнүн сонунда јорулуруг. Буна ҝөрә дә, сәһәриси ҝүн мәтнә тәмиз бејинлә јенидән бахырыг. Бир нечә һәфтә сонра Јазы Шөбәси орижинал мәтнин сон версијасыны ҝөндәрир. Биз мәтнин дүзҝүн тәрҹүмә олундуғуна әмин олмаг үчүн јенидән охујуруг».

Һансы компүтер програмларындан истифадә едирсиниз?

«Тәрҹүмә ишиндә компүтер инсаны әвәз едә билмәз. Анҹаг Јеһованын Шаһидләри тәрҹүмә ишини сүрәтләндирмәјә көмәк едән програмлар јаратмышлар. Онлардан бири тез-тез истифадә олунан термин вә ифадәләрин дахил олундуғу лүғәтдир. Диҝәр бир програмын сајәсиндә исә артыг тәрҹүмә олунмуш мәтнләри тапа билирик вә бунунла да тәрҹүмә заманы јаранан проблемләри әввәлләр неҹә һәлл етдијимизи ҝөрүрүк».

Ишиниз һагда нә дејә биләрсиниз?

«Биз ишимизи һәдијјәјә бәнзәдирик. Амалымыз одур ки, һазырладығымыз һәдијјә ҝөзәл олсун. Дүшүнәндә ки, журналымыздакы вә ја сајтымыздакы һансыса бир мәгалә охуҹунун үрәјинә јол тапыб онун һәјатыны јахшылыға доғру дәјишә биләр, чох севинирик».

Өмүр боју хејир ҝәтирән тәрҹүмә иши

Бүтүн дүнјада јүз милјонларла инсан Јеһованын Шаһидләринин әдәбијјатларыны өз доғма дилләриндә охујур. Һәмин нәшрләрдә вә видеоларда, еләҹә дә jw.org сајтында олан һикмәтли кәлмәләр Мүгәддәс Китаба әсасланыр. Бу китабда дејилир ки, Јеһова Аллаһ хош хәбәрин «һәр халга, тајфаја, дилә» јајылмасыны истәјир (Вәһј 14:6) *.

^ абз. 4 Мәтн инҝилис дилиндә тәртиб олунур.

^ абз. 25 Сиз jw.org сајтына дахил олуб һәм өз дилиниздә, һәм дә јүзләрлә дилдә әдәбијјатлара, һәмчинин аудио вә видео нәшрләрә нәзәр сала биләрсиниз.