Тарих бојунҹа мүхтәлиф тәбәгәләрдән олан инсанлар Мүгәддәс Китаба етибар етмиш, она һәгигәт гајнағы кими бахмышлар. Бу ҝүн милјонларла инсан бу китабда јазылан һикмәти һәјатында рәһбәр тутур. Амма бәзиләри дә Мүгәддәс Китабын көһнәлдијини, ја да ујдурма әһвалатларла долу китаб олдуғуну һесаб едир. Бәс сиз нә дүшүнүрсүнүз? Мүгәддәс Китабда һәгигәт вар?

Мүгәддәс Китаба етибар едә биләҹәјинизи неҹә мүәјјәнләшдирә биләрсиниз? Тәсәввүр един ки, бир достунуз узун илләр сизә һәмишә һәгигәти сөјләјиб. Чох јәгин ки, ону етибарлы инсан һесаб едәрдиниз. Бәс, ҝөрәсән, Мүгәддәс Китаб да етибарлы дост кими, һәмишә һәгигәти сөјләјир? Ҝәлин бәзи мәгамлары нәзәрдән кечирәк.

Јазарларын дүрүстлүјү

Мүгәддәс Китаб јазарлары чох дүрүст олублар. Онлар тез-тез өз сәһвләрини, нөгсанларыны гәләмә алыблар. Мәсәлән, Јунус пејғәмбәр өзүнүн итаәтсизлији һаггында јазмышды (Јунус 1:1—3). Јунус өз адыны дашыјан китабы Аллаһын ону мәзәммәт етмәси илә јекунлашдырыб, амма өз јанлыш дүшүнҹә тәрзини дүзәлтдијини дилә ҝәтирмәјиб (Јунус 4:1, 4, 10, 11). Мүгәддәс Китаб јазарларынын һамысынын дүрүстлүјү онларын һәгигәтин гејрәтини чәкдикләринә дәлаләт едир.

Өзүнү доғрулдан һикмәт

Бәс Мүгәддәс Китабдакы һикмәт ҝүндәлик һәјатда һәмишә өзүнү доғрулдур? Бәли. Ҝөрүн Мүгәддәс Китабда инсанларла јахшы мүнасибәти горумаг үчүн һансы мәсләһәт верилиб: «Буна ҝөрә дә инсанларын сизинлә неҹә рәфтар етмәсини истәјирсинизсә, сиз дә онларла елә рәфтар един» (Мәтта 7:12). «Мүлајим ҹаваб һирси јатырар, кобуд сөз гәзәб ојадар» (Мәсәлләр 15:1). Бәли, Мүгәддәс Китабдакы һикмәт јазылдығы дөврдә олдуғу кими, бу ҝүн дә өзүнү доғрулдур.

 Тарихи ҝерчәклик

Илләр әрзиндә ашкара чыхан бир чох археоложи тапынтылар Мүгәддәс Китабда ады чәкилән халгларын вә јерләрин мөвҹудлуғуну, һәмчинин һадисәләрин дәгиглијини тәсдиг едир. Нүмунә үчүн ҝәлин хырда бир мәгама диггәт јетирәк. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, Нәһәмјанын дөврүндә Јерусәлимдә јашајан сурлулар (Сур шәһәриндән олан финикијалылар) шәһәрә «балыг вә ҹүрбәҹүр маллар» ҝәтирирдиләр (Нәһәмја 13:16).

Бу ајәни тәсдигләјән һансыса сүбут вар? Бәли. Археологлар Исраилдә Финикија маллары ашкар етмишләр. Бу исә ики гәдим халг арасында тиҹарәтин олдуғуна ишарә едир. Бундан әлавә, Јерусәлимдә Аралыг дәниздә олан балыгларын галыглары ашкар олунуб. Археологлар һесаб едир ки, бу балыглары узаг саһилләрдән таҹирләр ҝәтирмишди. Бу дәлилләри тәһлил едәндән сонра бир алим белә бир нәтиҹәјә ҝәлмишди: «Нәһәмја 13:16 ајәсиндә јазылан фикир, јәни сурлуларын Јерусәлимдә балыг сатмасы инандырыҹыдыр».

Елми һәгигәтләр

Мүгәддәс Китаб, әсасән, дини вә тарихи китабдыр. Амма һарадаса елми мәсәләләрә тохунурса, о заман елмлә узлашыр. Бир нүмунәјә бахаг.

Тәхминән 3500 ил әввәл Мүгәддәс Китабда јазылмышды ки, Јер «һечликдә» асылыб (Әјјуб 26:7). Бу фикир Јерин сујун үзүндә үздүјүнү, јахуд нәһәнҝ тысбағанын үстүндә дурдуғуну дејән әфсанәләрдән тамамилә фәргли иди. «Әјјуб» китабынын јазылмасындан тәхминән 1100 ил сонрајадәк инсанлар һәлә дә дүшүнүрдү ки, Јер һавада асылы вәзијјәтдә дура билмәз, онун дајағы олмалыдыр. Ҹәми үч јүз ил әввәл, 1687-ҹи илдә Исаак Нјутон ҹазибә гануну барәдә елми ишини дәрҹ етдирмишди вә изаһ етмишди ки, ҝөзәҝөрүнмәз ҝүҹ Јери өз орбитиндә сахлајыр. Бу елми кәшф Мүгәддәс Китабда тәхминән 3500 ил әввәл дејиләнләрин һәгигилијини сүбут етди.