Pintor tu konten

Ise do Jahowa i?

Ise do Jahowa i?

Na didok Bibel

 Di Bibel, holan Jahowa do didok Debata na sittong. Ibana do na manoppa saluhutna. (Pangungkapon 4:​11) Jahowa do Debata na disomba Nabi Abraham, Nabi Musa, dohot Jesus. (1 Musa 24:27; 2 Musa 15:1, 2; Johannes 20:17) Dang holan Debata ni sada bangso Ibana. Alai boi do sude halak “di saluhut tano on” manomba Ibana.​—Psalmen 47:2.

 Istimewa do goar ni Jahowa on. Alana di Bibel, holan Debata do na mamakke goar i. (2 Musa 3:​15; Psalmen 83:18) Sian kata kerja di bahasa Heber do goar i na lapatanna “mambahen”. Godang pakar na mandok lapatan ni goar i, i ma “Ibana Mambahen, Ibana Pasautton”. Pas do lapatan ni goar i lao manggombarhon Jahowa. Alana Ibana do na manoppa saluhutna jala sai dipasaut Ibana do lomo ni rohana. (Jesaya 55:10, 11) Dipaboa Bibel do muse tu hita akka sifat ni Debata Jahowa, termasuk ma i holong ni rohana, i ma sifatna na paling istimewa.​—2 Musa 34:5-7; Lukas 6:35; 1 Johannes 4:8.

 Di bahasa Heber opat huruf do disurat goar ni Debata, i ma YHWH (יהוה). Digoari do on Tetragramaton. Dang adong na mamboto songon dia sasittongna goar i didokkon di bahasa Heber. Molo di bahasa Batak Toba, diterjemahon ma goar i gabe “Jahowa”. Adong do hampir 6.000 hali disuratton goar i di Bibel LAI bahasa Batak Toba. Jala nungnga adong Bibel i mulai taon 1974.

Boasa dang taboto songon dia mandok goar ni Debata di bahasa Heber najolo?

 Sude hata na disurat di bahasa Heber najolo dang mamakke huruf hidup, holan huruf mati do. Nang pe songon i tikki dipakke nasida bahasa Heber najolo lao makkatai, pittor diboto nasida do manambai huruf hidup na pas tu akka hata i. Alai dung sae disurat Akka Bukku Heber (Perjanjian Lama), adong ma piga-piga halak Jahudi na porsea dang boi didok goar ni Debata. Jadi tikki dijaha nasida ayat na marisi goar ni Debata, digatti nasida ma i gabe “Tuhan” manang “Debata”. Dung marratus taon, godang ma halak na mangihutton hasomalan on. Jala gabe dang diboto be songon dia mandokkon goar ni Jahowa di bahasa Heber. a

 Adong do halak na mandok, “Yahweh” do mandok goar ni Debata di bahasa Heber. Alai adong do muse na mandok na asing. Di akka Gulungan Laut Mati na marisi piga-piga bagian ni bukku 3 Musa di bahasa Junani, diterjemahon do goar ni Debata gabe Iao. Asing ni i akka panurat Junani kuno mandokkon goar i gabe Iae, I·a·beʹ, dohot I·a·ou·eʹ. Alai dang taboto dia do na pas songon na di bahasa aslina i. b

Pandapot na sala taringot goar ni Debata di Bibel

 Pandapot na sala: Na ditambai akka penerjemah do goar “Jahowa” di Bibel.

 Na Sittong: Adong do hira-hira 7.000 hali goar “Jahowa” disuratton di Akka Bukku Heber. c Alai lomo-lomo ni penerjemah do manggatti goar i gabe gelar songon “Tuhan”.

 Pandapot na sala: Dang porlu adong goar ni Debata Pargogo na So Hatudosan i.

 Na Sittong: Debata do na marsuru akka panurat ni Bibel asa manuratton goarna marribu hali di Bibel. Jala disuru Ibana do akka naposona manjou goarna. (Jesaya 42:8; Joel 2:​32; Maleaki 3:​16; Rom 10:13) Alai muruk do Debata tu akka nabi na mambahen goarna gabe dilupahon akka halak.​—Jeremia 23:27.

 Pandapot na sala: Ikkon dihapus do goar ni Debata mangihutton adat ni halak Jahudi.

 Na Sittong: Memang dang olo akka panurat ni Bibel halak Jahudi mandokkon goar ni Debata. Alai dang dihapus nasida goar i sian Bibel ni nasida. Jala dang lomo roha ni Debata molo taihutton adat ni jolma na maralo tu parettana.​—Mateus 15:​1-3.

 Pandapot na sala: Dang boi tapakke goar ni Debata di Bibel. Alana dang taboto songon dia do sasittongna mandokkon goar i di bahasa Heber.

 Na Sittong: Menurut nasida, ikkon sarupa do mandokkon goar ni Debata di marragam bahasa. Alai Bibel patuduhon, marasing-asing do cara ni naposo ni Debata najolo mandokkon goar ni halak mangihutton bahasa ni nasida be.

 Contohna goar ni hakim ni Israel najolo, i ma si Josua. Molo halak Kristen na marbahasa Heber mandokkon goar i gabe Yehoh·shuʹaʽ. Alai molo halak Kristen na marbahasa Junani mandokkon goar i gabe I·e·sousʹ. Ala bahasa Junani do na dipakke godangan halak di tikki i, gabe I·e·sousʹ ma dibahen nasida goar ni si Josua di Bibel.​—Ulaon ni Apostel 7:​45; Heber 4:8.

 Dos songon i ma tu goar ni Debata. Dang sarupa cara mandokkon goar ni Debata di ganup bahasa. Alai na uppetting, dang dihapus goar i. Ikkon toktong do adong goar i di Bibel.

a The New Catholic Encyclopedia, Edisi Paduahon, Jilid 14, halaman 883-​884 mandok, “Dung mulak halak Jahudi sian inganan ni nasida ditawan, gabe didok nasida ma ikkon sangap do dibahen goar “Yahweh” i. Jadi digatti nasida ma goar “Yahweh” i gabe ADONAI manang ELOHIM.”

b Lao mandapot unggodang hatorangan, ida ma lampiran A4, “Goar ni Debata di Akka Bukku Heber”, na adong di Bibel Hata ni Debata tu Akka Jolma na Naeng Mangolu di Tano na Imbaru.

c Ida ma bukku Theological Lexicon of the Old Testament, Jilid 2, halaman 523-​524.