ƝANMIƐN sulɛ wafa wie’m be nun’n, be waan ɔ fataman kɛ be kpɛnngbɛn’m be ja bla. Be nun wie yɛle Katoliki mun, ɔ nin Ɔrtodɔsu mun, nin Budafuɛ mun. Sanngɛ blɛ sunman’n, be kpɛnngbɛn’m be nun wie’m be kunndɛ bla annzɛ bian sukusuku. Sran kpanngban be waan kɛ mɔ be jaman bla annzɛ bian’n, i ti yɛ be yo sɔ-ɔ.

I sɔ’n ti, kosan ng’ɔ fata kɛ e usa’n yɛ: “?Ɲanmiɛn Ndɛ’n se kɛ nán Ɲanmiɛn i junman difuɛ’m be ja bla annzɛ bian? Kɛ ɔ yo naan y’a kwla tɛ kosan sɔ’n su’n, maan e kan blɛ nga i sɔ yolɛ’n boli i bo’n i ndɛ. Kpɛkun, wafa nga Ɲanmiɛn bu i sɔ liɛ’n é kɛ́n i ndɛ wie.

Fluwa kun seli kɛ, ‘blɛ sunman’n, be nga be di Ɲanmiɛn i junman’n mlɔnmlɔn’n, be yɛ be jaman bla annzɛ bian-ɔn. Kpɛkun, be nin bla annzɛ yasua be siman sua.’ Be flɛ Katolikifuɛ’m be su kpɛn kun Benua XVI. Afuɛ 2006 nun’n, ɔ seli kɛ, kɛ akoto’m be blɛ’n sinnin’n, w’a cɛman yɛ sran wie’m be seli kɛ nán Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be ja bla annzɛ bian-ɔn. I sɔ’n kacili mmla.

Sanngɛ, Klistfuɛ klikli’m b’a seman kɛ nán Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be ja bla annzɛ bian. I kpa bɔbɔ’n, akoto Pɔlu m’ɔ ti Klistfuɛ klikli’m be nun kun’n, ɔ wlɛli i niaan Klistfuɛ’m be su nun kɛ be nian be wun su. Afin sran wie’m be laka be wiengu mun. Be se kɛ “nán maan be ja bla nin bian.”—1 Timote 4:1-3.

Kɛ akoto’m be wuli’n, yɛ Katolikifuɛ nga be o Rɔmun mɛn’n nun’n, be boli i sɔ yolɛ bo-ɔ. Fluwa kun se kɛ, ‘like nga ti yɛ sran’m be wa yoli sɔ kpa’n yɛle kɛ, Rɔmun mɛn’n nun’n, be wa kpɛli bla nin bian kunndɛlɛ’n i su mmla.’

 Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be ti Klistfuɛ’m be su kpɛnngbɛn’m be yoli aɲia wie mun. Yɛ be fali ajalɛ kɛ nán be kpɛnngbɛn’m be ja bla annzɛ bian. Be seli kɛ sran ng’ɔ nin bla annzɛ yasua be si sua’n, nn w’a yo fiɛn. Ɔ maan, ɔ kwlá diman Ɲanmiɛn junman’n kun. Sanngɛ, fluwa kun se kɛ ‘i afuɛ ko ju 1.000 yɛ, plɛti nin pastɛli kpanngban be ja bla.’

Afuɛ 1123 nin afuɛ 1139 nun’n, Katoliki kpɛnngbɛn’m be yoli aɲia wie mun Rɔmun lɔ. Aɲia sɔ’m be bo lɔ’n, be kpɛli mmla kɛ nán be kpɛnngbɛn’m be ja bla. Andɛ nin andɛ be te di mmla sɔ’n su. Like nga ti yɛ be kpɛli mmla sɔ’n yɛle kɛ, plɛti nga be ja bla mɔ be wu ba’n, asɔnun’n kaci kɛ be mma’m be aja like sa. Kpɛkun, be di asɔnun’n i sika’n. Ɔ maan, sran’m be lafiman asɔnun’n su kun.

Biblu’n kan wafa nga Ɲanmiɛn bu be nga be jaman bla annzɛ bian’n i ndɛ. Zezi seli kɛ sran wie’m be fɛ i sɔ ajalɛ’n “Nyanmiɛn i sielɛ’n ti.” (Matie 19:12) Akoto Pɔlu w’a jaman bla. Ɔ seli kɛ, Klistfuɛ nga be niɛn i ajalɛ’n su’n, be yo i sɔ “jasin fɛ’n ti.”—1 Korɛntfuɛ Mun 7:8; 9:23.

Zezi nin Pɔlu b’a seman kɛ nán maan Ɲanmiɛn i junman difuɛ’m be ja bla annzɛ bian. Zezi seli kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m be ngba be fɛmɛn i sɔ ajalɛ’n, “saan be nga Nyanmiɛn sie be sɔ’n,” yɛ be kwla fa su-ɔ. Kɛ Pɔlu kán be nga be “nian ja-man bian’n [annzɛ bla’n],” be ndɛ’n, ɔ seli kɛ: “E Min’n w’a man-man min be wun ndɛ, [...] n kan n liɛ ng’ɔ o n klun’n.”—Matie 19:11; 1 Korɛntfuɛ Mun 7:25.

Biblu’n kle kɛ, Klistfuɛ klikli kpanngban be jali bla. Be nun kun yɛle Akoto Piɛli. (Matie 8:14; Mark 1:29-31; 1 Korɛntfuɛ Mun 9:5) Kɛ sa sukusuku yolɛ’n wa truli Rɔmun mɛn’n nun’n, Pɔlu mannin asɔnun kpɛnngbɛn’m be afɔtuɛ. Ɔ seli kɛ maan asɔnun kpɛnngbɛn’n, i yi’n yo “kun.” Yɛ maan “i mma’m be bu i sran be nyin yi i kpa.”—1 Timote 3:2, 4.

Klistfuɛ klikli nga be jali bla’n, be nin be yi’m be sili sua. Afin, akoto Pɔlu seli be kɛ maan “like nga yasua yo mɛn i yi-ɔ ɔ ti su’n, maan ɔ yo.” Ɔ seli ekun kɛ nán be ‘kpɛ be wun ainngba.’ (1 Korɛntfuɛ Mun 7:3-5) Nanwlɛ, Ɲanmiɛn w’a seman kɛ nán be ja bla annzɛ bian. Yɛ nga be di i junman’n, w’a seman kɛ nán be ja bla annzɛ bian.

?Sɛ Ɲanmiɛn w’a seman kɛ nán be ja bla annzɛ bian’n, ngue ti yɛ Zezi nin Pɔlu b’a bumɛn i sɔ yolɛ’n i fɔ-ɔ? Afin, be nga be jaman bla annzɛ bian’n, be kwla ɲan be ti be bo jasin fɛ’n kpa. Nanwlɛ, be kwla di Ɲanmiɛn junman’n mlɔnmlɔn. Afin, ninnge nga ti yɛ be nga b’a ja bla nin bian’n be koko’n, be kokoman be ti wie.—1 Korɛntfuɛ Mun 7:32-35.

Be flɛ bian kun kɛ Davidi. Ɔ yacili junman kpa ng’ɔ di i Mɛksiki lɔ’n. Kpɛkun, ɔ ɔli Kɔsta Rika lɔ klɔ kaan kun su, naan ɔ́ kó klé sran’m be Biblu’n nun like. Kɛ m’ɔ leman bla’n ti’n, i sɔ yolɛ w’a yoman kekle. Ɔ seli kɛ: “Ɔ fata kɛ n suan sran’m be ninnge yolɛ wafa’n. Yɛ lika nga n tran siɛn’n, ɔ timan kɛ laa liɛ’n sa. Sanngɛ, kɛ mɔ bla nunman min sa nun ti’n, w’a yoman kekle dan.”

Be flɛ Klistfuɛ bla kun kɛ Klodia. Ɔ leman bian. Ɔ tuli ajalɛ ɔli lika kun mɔ be sa mian Ɲanmiɛn ndɛ kanfuɛ’m be wun lɔ’n nun. Ɔ seli kɛ: “N klo Ɲanmiɛn junman’n i dilɛ. Kɛ n wun wafa nga Ɲanmiɛn nian min lika’n, n lafi i su kpa yɛ e nin i e afiɛn’n mantan kpa.”

Sɛ sran kun w’a jaman bla annzɛ bian’n, nán maan ɔ koko. Klodia seli kɛ: “Sɛ sran kun jali bla annzɛ bian annzɛ w’a jaman wie o, naan ɔ tu i klun su Ɲanmiɛn’n, i klun jɔ́.—Jue Mun 119:1, 2.