Go long ol haf insaed long hem

Go long lis blong ol haf

?Afta Divos, Yu Save Mekem Wanem?

?Afta Divos, Yu Save Mekem Wanem?

MAK * i divos wan yia finis. Hem i talem se: “Mi mi harem olsem we mi foldaon long wan bigfala hol. Laef blong yu i gohed gud gogo yu sek wantaem nomo, yu no moa gat wan samting.”

EMELI i divos 17 yia finis. Hem i talem se: “Man blong mi i stap mekem i krangke wetem wan gel we i sem mak long gel blong mitufala. Taem mitufala i divos, mi harem se mi fri long krangke fasin ya blong hem, be mi harem se mi sem mo mi no impoten.”

Sam man oli divos from oli ting se laef blong olgeta bambae i kam gud moa. Sam narafala oli wantem we mared blong olgeta i stap gud nomo, be man no woman blong olgeta i wantem divos. Nating se i olsem, klosap olgeta man we oli divos, oli luk se laef blong olgeta i kam had moa. ?Yu yu divos i no longtaem? Ating yu harem se hemia wan taem long laef blong yu we yu wari bigwan. From samting ya, i gud yu traem lukaot sam advaes blong Baebol we bambae oli givhan long yu long ol trabol we oli kamaot from divos.

FAS PROBLEM: YU GAT NOGUD TINGTING.

Yu wari long saed blong mane, tijim pikinini mo yu harem nogud blong stap yu wan. Mo bambae i tekem longtaem blong ol wari ya oli godaon. Judith Wallerstein we i stadi long tingting blong ol man, i faenemaot se sam yia afta divos, samfala oli harem nogud yet se narafala i lego olgeta. Oli harem se “laef i nogud, i no olsem we oli tingbaot, mo oli harem se oli stap olgeta nomo.”

SAMTING WE YU SAVE MEKEM

  • Yu Harem Nogud From Hemia We i Lego Yu. Taem yu mared, ating yu tingbaot se bambae yu glad long mared blong yu. Be samtaem drim blong yu i no kamtru, yu harem nogud. Nating se i olsem, samtaem yu tingbaot yet man no woman blong yu. (Ol Proveb 5:18) Baebol i talem se i gat “taem blong man i krae.” Taswe, taem yu harem nogud, yu no mas sem blong krae.—Prija 3:1, 4.

  • Yu no stap yu wan. Taem yu harem nogud, yu wantem stap yu wan, be i nogud yu stap yu wan oltaem. (Ol Proveb 18:1) I gud yu go storian wetem ol fren blong yu. Long taem olsem, yu no komplen oltaem from fas man no woman blong yu, from sipos yu mekem olsem, ol man bambae oli ronwe long yu. Be i moa gud yu talem ol gudfala toktok we oli leftemap tingting. Afta divos, sipos yu gat sam impoten desisen blong mekem, i gud we yu askem wan fren we yu trastem, blong i givhan long yu.

  • Yu mas lukaot gud long helt blong yu. Wari we i kamaot from divos, i save mekem man i sik. Man i save kasem hae blad presa, no maet hed blong hem i soa we i soa. Be blong blokem ol sik ya, yu mas kakae gud, mekem sam eksasaes, mo yu mas slip gud.—Efesas 5:29.

  • Yu karemaot ol samting we oli save pulum yu blong kros long fas man no woman blong yu. Be yu holemtaet ol pepa we oli impoten. Sipos yu luk se ol foto blong mared blong yutufala oli mekem yu yu harem nogud, i gud yu karemaot mo putum gud long wan bokis blong ol pikinini blong yutufala.

  • Yu sakemaot ol nogud tingting. Odet, i divos wetem man blong hem, from we hem i tekem narafala woman. Odet i talem se: “Mi stap tingting se, ‘?Wanem samting we woman ya i gat, we mi mi nogat?’” Hem i luksave biaen se, sipos oltaem yumi gat nogud tingting ‘bambae yumi ded kwiktaem nomo.’—Ol Proveb 18:14.

    Plante man, taem oli raetemdaon ol tingting blong olgeta long wan buk, hemia i givhan long olgeta blong bos long tingting mo sakemaot ol nogud tingting. Sipos yu mekem olsem, i gud yu traem tingbaot sam gudfala tingting we oli save tekem ples blong ol nogud tingting ya we yu sakemaot. (Efesas 4:23) Yu traem luk tu eksampol:

    Nogud tingting: I fol blong mi we man no woman blong mi i no moa trastem mi.

    Gudfala tingting: Mi mi gat ol nogud fasin, be hemia i no givim raet long man no woman blong mi, blong lego mi.

    Nogud tingting: Mi westem ol gudfala yia long laef blong mi wetem wan rong man.

    Gudfala tingting: Bambae mi glad moa, sipos mi no moa tingbaot ol samting we oli pas finis, be mi gohed nomo long laef blong mi.

  • Yu no lesin long ol toktok we oli save mekem yu harem nogud. Samtaem ol gudfala fren mo ol famle blong yumi, oli save talem sam samting we i no stret long trabol we yumi kasem, nao yumi harem nogud. Maet oli talem se: ‘Man ya i no stret long yu tu,’ no maet oli talem se ‘God i agensem divos.’ * Baebol i givim wan gudfala advaes i se: “I nogud yu stap lesin long evri toktok we man i stap talem.” (Prija 7:21) Martina i divos tu yia finis, i talem se: “Mi mi traem blong kasem save long tingting blong God, i bitim we mi lesin long ol toktok we oli mekem mi mi harem nogud. Ol tingting blong God oli hae moa long tingting blong yumi.”—Aesea 55:8, 9.

  • Yu prea long God. God i talem long ol man we oli wosipim hem se, ‘oli mas putum ol trabol blong olgeta long han blong hem.’ Antap moa, taem oli harem nogud tumas.—1 Pita 5:7.

YU TRAEM MEKEM OLSEM: Yu raetemdaon ol vas blong Baebol we oli givhan long yu, mo yu putum olgeta long wan ples we oltaem yu save lukluk. Plante man mo woman we oli divos, oli luk we ol vas ya oli givhan bigwan long olgeta: Ol Sam 27:10; 34:18; Aesea 41:10; mo Rom 8:38, 39.

Yu letem tok blong God i lidim yu long hadtaem ya

SEKEN PROBLEM: YU GOHED BLONG TOKTOK WETEM FAS MAN NO WOMAN BLONG YU.

Juliana, i mared 11 yia finis, i se: “Mi mi askem strong long man blong mi blong stap, be hem i lego mi. Afta long taem ya, mi mi kros we mi kros long hem wetem woman ya we i go stap wetem hem.” Plante man mo woman we oli divos, oli kros bitim mak long fas man no woman blong olgeta blong plante yia. Be sipos tufala i gat pikinini, samting ya bambae i fosem tufala blong toktok tugeta.

SAMTING WE YU SAVE MEKEM

  • Yu mas gat stret tingting. Yu putum tingting blong yu long impoten samting we yu wantem talem, yu toktok smoltaem, be yu go stret long poen. Plante man oli luk se taem oli mekem olsem, oli toktok gud nomo, oli no kros.—Rom 12:18.

  • Yu no talem ol tok we oli save stikim man. Taem yu kros, i moa gud yu folem waes advaes ya blong Baebol se: “Man we i savegud ol samting we i stap mekem, hem i no save toktok tumas, i save stap kwaet.” (Ol Proveb 17:27) Sipos yu harem se toktok blong yu bambae i statem rao, yu save talem se: “Mi mas go tingting gud fastaem, biaen bambae mi kambak blong tokbaot samting ya wetem yu.”

  • Yu seraotem ol samting blong yutufala. Hemia ol pepa we oli joen wetem loa blong gavman, ol pepa long saed blong mane, mo ol pepa blong hospital.

YU TRAEM MEKEM OLSEM: Nekis taem we yutufala i toktok, yu traem luksave samting we i mekem wan long yutufala i kros no i no wantem jenisim tingting blong hem. Sipos yu luk se i stret, yu save stopem storian fastaem, no maet yu askem long hem, sipos i oraet we yutufala i yusum imel blong tokbaot bisnes ya.—Ol Proveb 17:14.

NAMBA TRI PROBLEM: YU GIVHAN LONG OL PIKININI BLONG YU BLONG OLI MEKEM SAM JENIS.

Stret afta we Maria i divos, hem i se: “Smol gel blong mi, i krae evri dei mo i stat blong pispis long bed bakegen. Mo mi luksave se bigfala gel blong mi tu, i harem nogud tumas, be i stap haedem.” Long taem olsem, ol pikinini blong yu oli nidim yu bigwan. Be ating bambae yu harem nogud, from yu luk se yu no gat paoa, mo yu no gat naf taem blong givhan long olgeta.

SAMTING WE YU SAVE MEKEM

  • Yu pulum pikinini blong yu blong i talemaot tingting blong hem, nating we bambae yu ‘sek long ol toktok’ blong hem.—Job 6:2, 3.

  • Yu gohed blong mekem gud wok blong yu. Taem yu harem nogud, ating yu wantem tumas we samfala oli givhan long yu. Nao yu tingbaot se maet ol pikinini blong yu oli save givhan long yu. Be i no stret we yu askem long pikinini blong yu, blong i givhan long yu blong winim ol trabol blong yu. (1 Korin 13:11) Yu no tokbaot ol problem blong yu long pikinini blong yu. Mo tu, yu no mas sanem pikinini blong yu blong go talem tok blong yu, long man no woman we yu divos long hem, mo karem tok blong hem i kam long yu.

  • Yu mas gat wan gudfala program blong tijim gud ol pikinini blong yu. Samting we i save givhan long yu blong mekem olsem, hemia se i gud yufala i stap long sem haos, mo yufala i folem sem program. Be samting we i moa impoten se, yufala i folem wan program we bambae i givhan long yu mo famle blong yu, blong yufala i fren gud wetem Jehova. Yufala i save mekem olsem, taem yufala i ridim Baebol mo stadi wanples.—Dutronome 6:6-9.

YU TRAEM MEKEM OLSEM: I gud we samtaem long wik, yu talem long ol pikinini blong yu, se yu lavem olgeta mo yu talem long olgeta se, i no olgeta we oli mekem yutufala i divos. Sipos oli askem sam kwestin, i gud yu ansa long olgeta. Be ansa blong yu i no mas pulum pikinini blong ting se, i fol blong papa no mama we i no stap.

Afta divos, yu save gohed nomo long laef blong yu. Melisa we i mared 16 yia finis i talem se: “Taem mi divos, mi tingbaot se, ‘hemia nao samting we mi no wantem se i kamaot long laef blong mi.’” Nating se i had, naoia hem i harem gud. Hem i se: “Taem mi luksave se mi no naf blong jenisim samting we i pas, mi harem gud moa.”

^ par. 2 Mifala i jenisim sam nem long haf ya.

^ par. 18 God i no laekem nating fasin ya we man i wantem divos long woman blong hem. Be sipos wan long tufala i go slip wetem wan narafala man no woman, naoia God i givim raet long hemia we i no mekem sin, blong jusum sipos hem i wantem mekem divos no nogat.—Malakae 2:16; Matiu 19:9.

YU ASKEM SE . . .

  • ?Olsem wanem? ?Mi mi letem taem i pas blong tingting blong mi i godaon?

  • ?Mi save mekem wanem blong mi no moa kros long fas man no woman blong mi?