Taa Kɔnɔkow na

Taa Kɔnɔkow la

ƝININKALI 6

Ni mɔgɔw b’a fɛ ka ne jagoya ka kow kɛ, ne bɛ se ka mun kɛ?

Ni mɔgɔw b’a fɛ ka ne jagoya ka kow kɛ, ne bɛ se ka mun kɛ?

MUN NA NIN ƝININKALI BƐNNEN DON

N’i tɛ i yɛrɛ to mɔgɔw bolo, i ka ɲɛnamaya koɲɛw bɛ kɛ i bolo wa i tɛna a to mɔgɔ si ka i ka kokɛtaw ɲɛminɛ.

I BƐNA MUN KƐ?

I hakili jagabɔ nin ko in kan: Brian kɔnɔ mɔnna a kɛlen k’a ye ko a lakɔlidenɲɔgɔn fila bɛ ka gɛrɛ a la. U y’a ɲini k’a jagoya a ka sigarɛti min a bɛ siɲɛ fila bɔ yɛrɛ nin dɔgɔkun kɔnɔ. Nin bɛna kɛ u siɲɛ sabanan de ye.

Cɛnin fɔlɔ b’a fɔ ko:

“I bɛ i kelen na halisa? I jɔ n’ka teri dɔ jira i la.”

Tuma min na a b’a fɔ ko “teri” a bɛ a ɲɛw kɔmi ka fɛn dɔ bɔ a ka pɔsi kɔnɔ ani ka o sin Brian ma.

Brian bɛ sigarɛti ye cɛnin bolo. A kɔnɔ bɛ mɔn ka ta’a fɛ.

Brian b’a fɔ ko “hakɛto. Ne delila k’a fɔ i ye ko ne tɛ . . . ”

Cɛnin filanan bɛ a ka kuma tigɛ: “Kana siran sa!”

Brian bɛ a ja gɛlɛya k’a fɔ ko “ne sirannen tɛ!”

Cɛnin filanan bɛ a bolo da Brian kamankun na. A b’a fɔ dɔɔnin dɔɔnin “a minɛ sa.”

Cɛnin fɔlɔ bɛ sigarɛti gɛrɛ Brian ɲɛ kɔrɔ ani k’a fɔ: “An tɛna a fɔ mɔgɔ si ye. Mɔgɔ si tɛna bɔ a kalama.”

Ni e de tun ye Brian ye, e tun bɛna a kɛ cogo di?

WAATI TA KA I HAKILI JAGABƆ!

Yala mɔgɔ minnu bɛ k’a ɲini ka Brian jagoya, olu miirila u ka kokɛtaw la wa? Yala olu yɛrɛ de ye a latigɛ u yɛrɛ ye ka o kow kɛ wa? A bɛ se ka kɛ o tɛ. Tuma caman na, a bɛ se ka kɛ ko u ye u yɛrɛ to mɔgɔ wɛrɛw bolo o ko sugu kɛli la ka tɛmɛn. U tun b’a fɛ mɔgɔ tɔw ka sɔn u la, o de la u y’a to tɔw ka sugandili kɛ u ye.

Ni o ko sugu ɲɔgɔn ye i sɔrɔ, i bɛ se ka kɛcogoya wɛrɛ jumɛn kɛ walasa ka i yɛrɛ bɔ mɔgɔw bolo minnu b’a fɛ ka i jagoya ka kow kɛ?

  1. KƆN KA I LABƐN

    Bibulu b’a fɔ ko: “Mɔgɔ kegun bɛ ko jugu natɔ ye ka i yɛrɛ dogo o la, nka hakilintan bɛ taa ɲɛ ka tɔɔrɔ sɔrɔ.”​​—⁠Ntalenw 22:⁠3.

    Tuma dɔw la, i bɛ se ka tɔɔrɔ natɔ ye. Misali la, ni i ye i lakɔlidenɲɔgɔn kulu dɔ ye minnu bɛ ka sigarɛti min, ni i kɔnna ka i labɛn i bɛna a dɔn i bɛ min kɛ ka ɲɛsin o ma.

  2. I HAKILI JAGABƆ

    Bibulu b’a fɔ ko: “Dusukun ɲuman ka to aw fɛ”.​​—⁠1 Piɛrɛ 3:⁠16.

    I yɛrɛ ɲininka, ‘ni ne ye kow kɛ i n’a fɔ mɔgɔ tɔw b’a kɛ cogo min na, ne bɛ kɛ cogo di kɔfɛ?’ Tiɲɛ don ko mɔgɔ minnu bɛ i jagoya ka kow kɛ, i bɛna olu ka mandiya sɔrɔ waatinin kɔnɔ. Nka i bɛna i yɛrɛ ye cogo di kɔfɛ? I ye mɔgɔ min ye tiɲɛ yɛrɛ la, yala i bɛna o tiɲɛ walasa ka i kodiya i ka lakɔlidenɲɔgɔnw ye dɔrɔn wa?​​—⁠Ekisode 23:⁠2.

  3. SUGANDILI KƐ I YƐRƐ YE

    Bibulu b’a fɔ ko: “Hakilitigi bɛ siran ko jugu ɲɛ”.​​—⁠Ntalenw 14:⁠16.

    A mɛn o mɛn, an bɛna sugandili kɛ ani ka an jɔ u kɔlɔlɔw kɔrɔ. Bibulu bɛ cɛ dɔw kofɔ an ye minnu ye sugandili ɲuman kɛ i n’a fɔ Yusufu, Job, ani Yesu. A bɛ a fɔ an ye fana ko Kaɛn, Esau, ani Juda ye sugandili kolonw kɛ. I bɛna mun kɛ?

Bibulu b’a fɔ ko: “Tilennenya sira taama.” (Zaburu 37:⁠3) Ni i ye i hakili jagabɔ i ka ko kɔlɔlɔw kan, ka latigɛli ɲuman kɛ, laala i dabali bɛna ban k’a ye ko i banbannen ka to i ka sugandili kan nafa b’o la cogo la, i tun ma sigi ni min ye.

Kana jɔrɔ​​—⁠minnu b’a fɛ ka i jagoya ka kow kɛ, i mago t’a la ka kuma camanba fɔ olu ye. K’a fɔ dɔrɔn ko AYI o bɛ bɔli kɛ. Walima k’a jira ko i tɛna bɔ i ka ko sugandilen kan, i bɛ se k’a fɔ ko:

  • “Ne sen t’a la!”

  • “Ne tɛ nin ko sugu kɛ abada!”

  • “I b’a dɔn cɔ ko ne tɛ o kɛ!”

Min nafa ka bon, o ye ka jaabi jɛlen di wa i ka o kɛ ni dannaya ye. Ni i ye o kɛ, i dabali bɛna ban k’a ye i tɔɔrɔbagaw bɛ i to yen joona cogo min na!

SE SƆRƆ ƝAGARIBƆ KAN

Mɔgɔ minnu b’a fɛ ka i jagoya ka kow kɛ, ni i ye i yɛrɛ to olu bolo i bɛ kɛ i n’a fɔ robo ye u bolo

Ni mɔgɔw bɛ u ɲagaribɔ i la, i bɛ mun kɛ? Ni u y’a fɔ ko, “gɛlɛya jumɛn de bɛ yen, i sirannen don wa?” O ɲagaribɔ suguw jate i n’a fɔ fɛnw, mɔgɔw bɛ i jagoya k’i bila fɛn minnu kɛli la. I bɛ se ka mun de kɛ ka ɲɛsin o ko ma? Kɛcogoya fila ɲɔgɔn bɛ i bolo.

  • I bɛ se ka ɲagaribɔ kun k’a fɔ ko: (“I jo don, ne sirannen don!” O kɔ k’a ɲɛfɔ dɔɔnin kun min na i siranna.)

  • I bɛ se ka dan bila i tɔɔrɔli la. I b’a ɲɛfɔ kun min na i banna, ani ka u bila u ka u hakili jagabɔ i kɛtɔ k’a fɔ ko: (“Ne ka miiri la, aw hakili ka bon sigarɛti min ma!”)

Ni u taara a fɛ ka u ɲagaribɔ i la halisa, taa ka bɔ u kɔrɔ! I hakili to a la ko ni i mɛnna u kɔrɔ u bɛ i tɔɔrɔ ka taa a fɛ. Ni i taara ka bɔ o yɔrɔ la, i b’a jira o sen fɛ ko i t’a fɛ mɔgɔ wɛrɛw ka i kɛ u sago ye.

A jɛlen don ko, i tɛ se ka i yɛrɛ tanga mɔgɔw ma minnu bɛ i jagoya ka i bila ko la. Nka i bɛ se ka i ka kokɛtaw sugandi ka to olu kan ani ka i ka kow ɲɛminɛ i yɛrɛ ye. A laban na, e de ka kan ka sugandili kɛ!​​—⁠Josue 24:15.