Kele vôm ô ne lañe de

Kele tep

ASU AYÉ’É 2

Kañe’e Yéhôva akônda été

Kañe’e Yéhôva akônda été

“Ékôane bôt été m’aye kañe wo.”​—BS. 22:22.

JIA 59 Za’a bi kañe Yéhôva

ÔBALEBAS *

1. David a mbe a wô’ô Yéhôva aya, a nalé a nga tindi nye na a bo jé?

NJÔÔ BÔTE DAVID a nga tili na: “Yéhôva a ne anen, a yiane dañe kañeban.” (Bs. 145:3) A mbe a nye’e Yéhôva, a nye’an ôte ô nga tindi nye na a kañe nye “ékôane bôt été.” (Bs. 22:22; 40:5) Teke bisô na wo fe wo nye’e Yéhôva, a na wo kañese mejô me David ma: “Ébotan a wo, a Yéhôva, Zambe ya Israël ésa wongan, nnôm éto a nnôm éto.”​—1 Mka. 29:10-13.

2. (a) Zene jia ya kañe Yéhôva é ne fé? (b) Nju’u ôvé bobejañ béziñ be bili, a jé bia zu yen ayé’é di?

2 Zene jia ya kañe Yéhôva den é ne na bi ve biyalan éyoñ bi ne ésulan. Ve abui bobejañ a besita da kate bo de. Be bili nkômbane ya ve biyalan, ve ba ko woñ. Jé é ne volô be na be dañe woñ ôte? Melebe mevé me ne volô bia bese na bi ve mbamba biyalan ésulan? Ôsusua na bi bi biyalane ya minsili mite, bi tame taté zu yene mam menyin ma yiane tindi bia na bi ve biyalan ésulan.

AMU JÉ BIA VE BIYALAN ÉYOÑ BI NE BISULAN?

3-5. (a) Kalate Behébreu 13:15 a liti na bia yalane bisulan amu jé? (b) Ye bia bese bia yiane ve avale biyalane da? Timi’in.

3 Yéhôva a nga ve bia bese fane ya kañe nye. (Bs. 119:108) Biyalane bia ve bisulan bi ne ngabe jia ya “metuna’a ya ékaña’a;” nde bi nji yiane zu bisulane ve na bia zu vô’ôlô bôte bevok. (Lañe’e Behébreu 13:15.) Ye Yéhôva a yi na bia bese bi ve avale biyalane da? Momo.

4 Yéhôva a yeme na bi vo’o bo mam avale da, a na, bité biangan bia selan, ve a yebe jôm ése môt a ne ve nye a meva’a mese. Tame simesan avale metuna’a bone b’Israël be mbe be va’a nye melu mvus. Bone b’Israël béziñ be mbe ngule ya ve Yéhôva ntômba nge ke ékela. Ve atiñ é mbe é jô’ô na, môt a ne azoé a ne ve “bezum . . . nge biyele bi ôbeñ bibaé.” Ve nge mon Israëlite a mbe a betaya dañe dañ azoé, atiñ é mbe é kañese’ na a ve mone doé nte’an avut. (Lv. 5:7, 11) Avut é nji be dia, ve Yéhôva a mbe a yebe’e na be ve nye de, a mbe a sili’ jôme jia ve na, é bo “nte’an.”

5 Zambe wongane ya nye’an a nji tyendé. Yéhôva a nji yange na bi bo atyeñe nkobô ane Apollos nge ke Paul éyoñ bia yalan. (Mam. 18:24; 26:28) Jame Yéhôva a yi é ne na, bi ve nye abim bi ne ngule ya ve nye. Nga ô ngenan ô simesa’an nkuse minga ô nga ve centim ébaé? Yéhôva a nga nye’e mvean ôte, amu a mbe ve abim éte étam nde a mbe a bili.​—Luc 21:1-4.

Biyalane biangan bia volô biabebien a bôte ba vô’ôlô bia (Fombô’ô abeñ 6-7) *

6. (a) Kalate Behébreu 10:24, 25 a liti na biyalane bia wô’ô bisulan bia volô bia aval avé? (b) Aval avé ô ne liti mojañe na wo te nye’e éyalane jé?

6 Bia ve bôte bevo’o ngule nyul éyoñ bia yalane bisulan. (Lañe’e Behébreu 10:24, 25.) Bia nye’e bi wô’ô biyalane bi bobejañ mevale mese. Bia nye’e éyoñ mone mongô a ve éyalane ja so nye nlem. Éyoñ mojañ éziñ a kate mfi a te bi éyoñ a te lañ éfus éziñ, nalé a ve bia ngule nyul. Bia nye’e fe éyoñ mojañ a ne awusonô, nge ke nyô a yé’é nkobô wongan a bibane na a ve éyalan. (1 Bet. 2:2.) Aval avé bi ne liti be na bia nye’e mengule ba ve na be yalan? Jam ôsu, bi ne se’e be éyoñ ésulan é maneya. Jame baa, biabebiene fe bia yiane ve biyalan. Ajô te, bi nji yiane yange ve na bobejañ mbe be ve bia ngule nyul mfa’a mfak, bia fe bia yiane ve be ngule nyul éyoñ bi ne bisulan.​—Bero. 1:11, 12.

7. Aval avé biyalane biangan bia volô biabebien?

7 Biyalane biangan bia volô fe biabebien. (És. 48:17) Aval avé? Jam ôsu, éyoñ bia kômbô ve éyalan ésulan, nalé a tindi bia na bi kôme kômesan ésulan éte. Nalé a volô fe bia na bi tu’a wô’ô Mejô me Zambe. Éyoñe ki bia kôme wô’ô Mejô me Zambe, bia tôñe me tyi’ibi ényiñe jangan. Jame baa, bia tu’a nye’e bisulan éyoñ biabebien bia te kôme kômesane na bia zu yalan. Jame lale, to’o éyoñ ésulan é maneya, bia ke ôsu a simesan éyalane bia te ve, amu bi nga kôme nyoñ éyoñe ya kômesane je.

8-9. (a) Éyoñ wo lañe Malachie 3:16 ô lôô na Yéhôva a wô’ôtan aya éyoñ bia yalane bisulan? (b) Ve bobejañ béziñ ba ko woñe ya bo jé?

8 Bia ve Yéhôva nlem avak éyoñ bia yalane bisulan. Yéhôva a kôme baa alo éyoñ ése bia nyoñe nkobô ésulan, a nye’e fe a yene’e mengule bia ve na bi yalan. (Lañe’e Malachie 3:16.) Bibotan a noo bia môs ôse bia bo’olô jam ete.​—Mal. 3:10.

9 Teke fo’o aval afe, bia yiane jeñe na bi yalane bisulan. Ve bôte béziñ ba ko woñe ya bete wo. Nge ô ne nsamba ôte, te bili atek. Bia zu yene miñye’elane ya Bible, bone bive’an, a melebe méziñ me ne volô bia na bi yalan ésulan.

DAÑE’E WOÑE WÔÉ

10. (a) Woñ ôvé wo ndeñele abui ya be bia? (b) Amu jé woñ ôte ô nji bo abé?

10 Ye nlem wo kute wo éyoñ ése wo kômbô bete wo na wo yalan ésulan? Yeme na ô nji bo étam. Nya ajôô a ne na, bia bese bi wô’ô ko mone woñ ya yalan. Asu na ô dañe woñe wôé, wo yiane taté yemelan jam ébien da bo na ô ko woñ. Ye wo ko woñe ya bili bebubu nge ke jô jôm é nji bo été? Ye wo mate na éyalane jôé ja ye ke bo abeñ ane ji bôte bevok? Yeme’e na woñ ôte ô nji bo abé. Wo viane liti liti na ô ne éjote nyul a na, wo dañe semé bôte bevok. Yéhôva a nye’e fo’o bôte be ne éjote nyul. (Bs. 138:6; Beph. 2:3) Ve a yi fe na ô kañe nye éyoñ ô ne ésulan, a na, ô ve bobejañe ngule nyul a biyalane biôé. (1 Bet. 5:11) A nye’e wo, a ye fe volô wo na ô bo de.

11. Miñye’elane ya Bible mivé mi ne volô bia?

11 Bi tame zu yene miñye’elane miziñe ya Bible. Bible a jô na bia bese bi wô’ô kob éyoñ bia kobô. (Jc. 3:2) Yéhôva a bobejañ be nji yange na éyalane jangan é bo zôsôô ne tiññ. (Bs. 103:12-14) Bia be bobejañ bi ne nda bôte jia ya nsisim, a ba nye’e bia. (Marc 10:29, 30; Jean 13:35) Ba yeme na, é ne kui na bi kob éyoñ bia ve éyalan ésulan.

12-13. Nkañete Néhémie a wu Jonas wo ye’ele bia jé?

12 Tame fe simesane bive’ela biziñe ya Bible bi ne volô wo na ô dañe woñe wôé. Bia taté zu kobô ajô Néhémie. A mbe mbo ésaé beta njôô bôt. Môs éziñ asu é mbe nye ôlun ôlun, amu be nga kate nye na be maneya tyam aka’a ya Jérusalem a di’i mimbé mié. (Néh. 1:1-4) Tame simesan abime woñ a mbe ve ko éyoñe njôô bôt a nga sili nye amu jé a tiñeti asu! Néhémie a nga taté ji’a ye’elane Yéhôva ôsusua na a yalan. Ane njôô bôt a nga volô bebo bisaé be Yéhôva. (Néh. 2:1-8) Simesa’ane fe Jonas. Éyoñe Yéhôva a nga jô nye na a ke kañete bôte ya Ninive, Jonas a nga ko avale woñ é ne na, a nga jibi tup a ke zene fe. (Jonas 1:1-3) Ve Yéhôva a nga volô nye na a bo ngule ya kañete bôte ya Ninive. Nkañete wé ki ve zu volô bôte ya Ninive bete nya mvolane! (Jonas 3:5-10) Nkañete Néhémie wo ye’ele bia mfi ya ye’elan ôsusua na bia yalan. Nkañete Jonas ki wo ye’ele bia na, Yéhôva a ne volô bia na bi dañe woñe wongan. Womien tame kate bia, ye bobejañe ya akônda dôé be ne bibibi ane bôte ya Ninive nga?

13 Jé é ne volô bia na bi ve mbamba biyalan ésulan? Bi tame zu yene bone melebe méziñ.

14. Amu jé bia yiane kôme kômesane bisulan, a bi ne bo de éyoñ évé?

14 Kôme’esane bisulane bise. Éyoñ ô bili mbamba nta’ane mam, a éyoñe wo kôme kômesane bisulan, wo ye ke dañe beta ko woñe ya nyoñe nkobô bôt été. (Min. 21:5) E ne été na, bia bese bi nji bi avale nta’ane mame da. Éloïs, sita éziñ a bili mimbu 80 a mvuk, a wô’ô taté na a kômesan ayé’é ya Nkume mmombô atata’a sondô. A jô na: “Ma dañe wô’ô ésulane mvaé éyoñe ma kômesane je ayab ôsu.” Joy nye a kômesan ayé’é ya Nkume mmombô môs Éwônga amu a yeme a bisaé zañe sondô. A jô na: “É ne tyi’ibi na me simesane mam ma te yé’é amu ma kômesan ésulan éyoñ môs ésulan ô nto bebé.” Mojañ Ike ki a ne mvendé a nkpwa’a mefan, a jô na: “Me me wô’ô bo me kômesa’an ésulane mone jôm mone jôm, a lôte na me nyoñ ayab éyoñe na me kômesane je môse wua.”

15. Aval avé ô ne yeme kômesane bisulan?

15 Aval avé ô ne yeme kômesane bisulan? Ôsusua na wo kômesan ésulan, taté’ ye’elane Yéhôva na a ve wo mbamba nsisime wé. (Luc 11:13; 1 Jean 5:14) Mvuse ya valé, nyoñe’ mon éyoñe ya fase nlô ajô a bone minlô mejô ya ayé’é, befôtô, a minka’ale. Nté wo lañe mebeñ, jeñe’ fe na ô lañ bifuse ya Kalate Zambe bise ô ne ngule ya lañ. Bindi’i mame wo yé’é, e dañe dañ nge wo kômbô belane me éyoñe wo ye yalan ésulan. Wo ye tu’a wô’ ésulane mvaé, a da ye bo tyi’ibi na ô ve biyalan nge wo te kôme nyoñ éyoñe ya kômesan.​—2 Bec. 9:6.

16. Bikpwelé bivé bi ne volô wo, a aval avé ô ne belane bie?

16 Bela’ane bikpwelé bia koone bie nkol nge ô ne ngule ya bo de. Ékôane Yéhôva ja ve bia bikpwelé bite asu na bi tu’a yeme kômesane bisulan. Application JW Library® a volô bia na bi limiti bekalate bia yé’é ésulane betablette a betéléfône bangan. Nalé a bo na bi bo ngule ya kômesan ayé’é vôm ase bi né. Bôte béziñ ba bo de awo’an ésaé nge ke awo’ane sikôlô, ba bevo’o ki ba bo de nté ba ke dulu. Watchtower Library, a NDA BEKALATE Watchtower YA NKO® ba volô bia na bi tu’a fa’a mam méziñ éyoñ bia yé’é.

Ô wô’ô kômesane bisulan éyoñ évé? (Fombô’ô abeñ 14-16) *

17. (a) Amu jé é ne mfi na bi kômesan abui biyalan? (b) Jé vidéo Bo’o mvôé Yéhôva​—Kômesa’an éyalane jôé a ye’ele wo?

17 Kômesa’an abui biyalan. Amu jé? Amu be ne bo te telé wo éyoñ ôsu wo bete wo. Abui bôt é ne fe bete wo éyoñe jia, mojañ a wulu ayé’é nye’e ki a nji bo ngule ya telé bôte bebaé éyoñe jia. A asu na ésulan é man awolo, a wô’ô mane ta’a abim éyoñ abeñ ése é ne nyoñ. Ajô te, te wô’ô ôlun a te tyili nge ba ji’a ki telé wo éyoñ wo bete wo. Nge wo kômbô bi ma’a ya yalan ésulan, kômesa’an abui biyalan. Ô ne fe kômesane nlañan éfuse ya Bible. Jeñe’ fe na ô belane bifia biôé éyoñe wo yalan. *

18. Amu jé biyalane biangan bia yiane bo étun?

18 Tyi’i biyalane biôé étun. Éyalan ja dañe wô’é éyoñ é ne étun. Ajô te, va’a biyalan bi ne étun. Jeñe’ na éyalane jôé é bo teke lôte beseconde 30. (Min. 10:19; 15:23) Nge den a ntoo ôbe mimbu wo ve biyalan ésulan, wo wo yiane dañe liti mbamba éve’ela mfa’a ôte. Nge éyalane jôé ja tabe ayap amu wo jeñe na ô mane timin mone jam ase ya abeñ, bobejañe bevok be ne ko woñe ya bete ônyui, amu ba mate na be bo teke kui na be kobô ane wo. Éyoñ éyalane jôé é ne étun, nalé a volô fe na abui bôt é yalan. Nge wo ba te taté telé, va’a ve éyalane ya nsili. Nge be veya éyalane ya nsili, ô ne ngôné jam afe é ne mfi abeñ.​—Lañe’e nka’ale ô ne nlô ajô na, “ Aval avé me ne yalan ésulan?

19. Aval avé mojañ a wulu ayé’é a ne volô wo, ve jé womiene wo yiane bo?

19 Kate’e môt a wulu ésulane na wo te kômesan éyalane ya nsili éziñ. Nge wo kômbô bo de, é ne mvo’é na ô yene nye ayab éyoñ ôsusua na ésulane ja taté. Éyoñ éyoñe ya yalan é kuiya, kôme’e bete wo yôp asu na mojañ a wulu ayé’é a yene wo.

20. Bisulan bi ne ane éyoñe bemvôé ba sulane vôme wua na ba di; aval avé?

20 Bisulan bi ne ane éyoñe bemvôé ba sulane vôme wua na ba di. Nge bemvôé bôé ya akônda ba bañete wo, a jô wo na ô zuu mone jôme mo, wo ye bo aya? Ô ne taté ko woñ, ve wé su’ulane bibane na ô kee mone jôm a ne volô bôte bevok. Yéhôva nnye a bañete bia, a tawôlô wé a ne njalan a bidi ne vôô. (Bs. 23:5; Mt. 24:45) Ve a wô’ô mvaé éyoñ bia fe bia soo mone jôme mo na bia zu dasé nye. Ajô te kôme’e kômesan, a va’a abim biyalan ése ô ne ngule ya ve. Nalé a ye bo na ô bo teke so ésulane ve na wo zu vô’ôlô bôte bevok.

JIA 2 Jôé dôé é ne Yéhôva

^ É.N. 5 Ane David, bia bese bia nye’e Yéhôva, a bia wô’ô mvaé ya kañe nye. Bi bili beta ma’a ya liti nye na bia nye’e nye éyoñ bi ne bisulan. To’o nalé, bôte béziñe ba yen ayaé ya yalane bisulan. Nge ô tele été éte, ayé’é di da ye volô wo na ô yemelane jame da ndeñele wo, a aval ô ne dañe jam ete.

^ É.N. 17 Yene’ vidéo a ne nlô ajô na Bo’o mvôé Yéhôva​—Kômesa’an éyalane jôé. Kele’ vôm a ne na MIÑYE’ELANE MIA SO KALATE ZAMBE > BONGÔ.

^ É.N. 63 FÔTÔ: Bobejañe ya akônda éziñe be ne meva’a ya ve biyalan ayé’é ya Nkume mmombô a bete.

^ É.N. 65 FÔTÔ: Bobejañe ya akônda bia te yene fôtô ôsu ba kômesan asu ayé’é ya Nkume mmombô a bete. To’o be nji bi nta’ane mame wua, bese ba nyoñ éyoñe ya kômesane bisulan.