Ngalan nga Dunay Kahulogan

Ang usa ka babaye nga taga-Etiopia nanganak ug usa ka batang lalaki. Apan naguol siya kay ang bata wala maglihok. Sa dihang gikuha sa lola ang bata aron ligoon kini, ang bata kalit nga milihok, miginhawa ug mihilak! Ang ngalan sa amahan sa bata nagkahulogang “Milagro,” busa ang mga ginikanan nagsumpay nianag usa pa ka pulong sa Amharic nga pinulongan aron ingalan sa bata. Ang iyang ngalan nagkahulogang “Usa ka Milagro ang Nahitabo.”

Sa Burundi, miikyas ang usa ka batan-on gikan sa mga sundalo nga gustong mopatay kaniya. Samtang nagtago, siya misaad nga kon luwason siya sa Diyos, iyang nganlan ang iyang panganay ug Manirakiza, nga nagkahulogang “Ang Diyos maoy Manluluwas.” Lima ka tuig sa ulahi, iyang ginganlan ang iyang panganay nianang ngalana tungod kay siya mapasalamaton nga siya nabuhi.

LAGMIT wala maanad ang pipila nga hatagan ang ilang mga anak ug ngalan nga dunay kahulogan, apan dunay mga tawo nga naghimo niana bisan sa karaang panahon. Gani, ginatos niana ang mabasa diha sa Bibliya. Kon imong mahibaloan ang kahulogan sa ngalan sa pipila kanila, mas makabenepisyo ka sa imong pagbasa sa Bibliya. Tagda ang pipila ka pananglitan.

Mga Ngalan Diha sa Hebreohanong Kasulatan nga Dunay Kahulogan

Lakip sa unang mga ngalan nga gihisgotan sa Bibliya mao ang ngalang Set, nga nagkahulogang “Gitudlo.” Ang inahan ni Set, si Eva, nagsaysay kon nganong gipili niya kanang ngalana, nga nag-ingon: “Ang Diyos nagpili ug laing binhi alang kanako puli kang Abel, tungod kay si Cain nagpatay man kaniya.” (Genesis 4:25) Ang kaliwat ni Set nga si Lamek nagngalan sa iyang anak nga Noe, nga nagpasabot ug “Pahulay” o “Paghupay.” Ginganlan ni Lamek ang iyang anak niana tungod kay matod pa niya: “Kini siya magdala kanato ug kahupayan gikan sa atong buhat ug gikan sa kasakit sa atong mga kamot gumikan sa yuta nga gitunglo ni Jehova.”—Genesis 5:29.

Ang Diyos mismo nag-usab sa ngalan sa pipila ka tawo aron sa pagtagna sa usa ka butang. Pananglit, iyang giilisan ang ngalang Abram, nga nagkahulogang “Ang Amahan Maoy Binayaw,” ug gihimo kining Abraham, nga nagkahulogang “Amahan sa Daghan.” Natuman gayod kana tungod kay siya nahimong amahan sa daghang nasod. (Genesis 17:5, 6) Tagda usab ang ngalan sa asawa ni Abraham nga si Sarai, nga lagmit nagkahulogang “Malalison.” Nalipay gayod siya sa dihang giilisan sa Diyos ang iyang ngalan ug “Sara,” nga nagkahulogang “Prinsesa,” nga nagtumong sa iyang pagkahimong kaliwat sa umaabot nga mga hari.—Genesis 17:15, 16.

Ang Diyos nagngalan usab sa pipila ka bata. Pananglit, iyang giingnan si Abraham ug Sara nga nganlan ang ilang anak ug Isaac, nga nagkahulogang “Pagkatawa.” Kanang ngalana kanunayng magpahinumdom kanato sa reaksiyon niining matinumanong magtiayon sa dihang gipahibalo sila nga sila manganak ug batang lalaki panahon sa  ilang pagkatigulang. Sa dihang midako si Isaac nga matinumanon sa Diyos, segurado gayod nga nalipay si Abraham ug Sara samtang kauban nila ang ilang minahal nga anak.—Genesis 17:17, 19; 18:12, 15; 21:6.

Ang umagad ni Isaac nga si Raquel adunay katarongan sa ngalan nga iyang gihatag ngadto sa iyang kinamanghorang anak. Sa hapit na siyang mamatay, ginganlan ni Raquel ang iyang anak ug Ben-oni, nga nagkahulogang “Anak sa Akong Pagbangotan.” Ang iyang bana nga si Jacob, nga nagbangotan usab, nagpuli niana ug Benjamin, nga nagkahulogang “Anak nga Lalaki sa Tuong Kamot.” Kining ngalana nagpasabot nga ang usa pinaboran ug sinaligan.—Genesis 35:16-19; 44:20.

Ang ngalan ipasukad usahay sa iyang hitsura. Pananglit, ang anak ni Isaac ug Rebeca balhiboon kaayo sa dihang kini natawo, samag nagsinina ug pula nga balhibo sa mananap. Busa ginganlan nila siyag Esau. Ngano? Sa Hebreohanon, kana nagkahulogang “Balhiboon.” (Genesis 25:25) Atong mabasa sa basahon ni Ruth nga si Noemi nakabatog duha ka anak nga lalaki. Ang usa mao si Malon, nga nagkahulogang “Masakiton,” ug ang usa pa si Kilion, nga nagkahulogang “Huyang.” Wala hisgoti kon sila ginganlan niana sa ilang pagkatawo, o sa dagko na sila, apan daw haom kanang mga ngalana sanglit sayo silang namatay.—Ruth 1:5.

Komon usab kaniadto nga ilisan o kaha ipasibo sa kahimtang ang mga ngalan. Sa dihang mipauli si Noemi sa Betlehem, nga nagbangotan tungod sa kamatayon sa iyang bana ug mga anak, siya dili na gustong tawgon sa iyang ngalan, nga nagkahulogang “Akong Kahimuot.” Hinunoa, siya miinsister: “Ayaw ako tawga ug Noemi. Tawga ako ug Mara [nga nagkahulogang Kapaitan], kay ang Labing Gamhanan naghimong mapait kaayo alang kanako.”—Ruth 1:20, 21.

Ang lain pang batasan mao ang pagngalan sa usa ka bata aron handomon ang usa ka hinungdanong panghitabo. Pananglit, ang ngalan ni propetang Haggeo nagkahulogang “Natawo sa Pista.” a

Mga Ngalan sa Kristohanong Panahon nga Dunay Kahulogan

Ang ngalan ni Jesus makahuloganon kaayo. Sa wala pa siya matawo, ang iyang mga ginikanan giingnan sa Diyos: “Imong pagatawgon ang iyang ngalan nga Jesus,” nga nagkahulogang “Si Jehova maoy Kaluwasan.” Ngano? Kay “siya magluwas sa iyang katawhan gikan sa ilang mga sala,” matod pa sa anghel nga nakigsulti kang Jose. (Mateo 1:21) Human dihogi si Jesus  sa balaang espiritu panahon sa iyang bawtismo, ang iyang ngalan gidugangag Hebreohanong titulo nga “Mesiyas.” Sa Grego, ang katumbas niana maoy “Kristo.” Kanang mga ngalana nagkahulogang “Dinihogan.”—Mateo 2:4.

Si Jesus mismo nagpilig makahuloganong ngalan alang sa pipila sa iyang mga tinun-an. Pananglit, si Simon ginganlan niyag Semitikong ngalan nga Cefas, nga nagkahulogang “Bato.” Si Cefas mas nailhan sa ngalang Pedro, nga maoy hubad sa iyang ngalan sa Gregong pinulongan. (Juan 1:42) Gitawag ni Jesus ang madasigon nga magsoon, si Santiago ug Juan nga “Boanerges,” nga nagkahulogang “Mga Anak sa Dalugdog.”—Marcos 3:16, 17.

Nabatasan usab sa mga tinun-an ni Jesus ang paghatag ug ngalan nga dunay kahulogan. Usa ka pananglitan niana mao ang tinun-ang si Jose, nga ginganlan sa mga apostoles ug Bernabe, nga nagkahulogang “Anak sa Paghupay.” Haom gayod kaniya kanang ngalana tungod kay daghan ang iyang gihupay sa pisikal ug espirituwal.—Buhat 4:34-37; 9:27; 15:25, 26.

Unsa ka Hinungdanon ang Imong Ngalan?

Dili kita ang nagngalan sa atong kaugalingon sa dihang kita gipakatawo. Apan, kita lamang ang makahatag ug kahulogan sa atong ngalan depende sa atong reputasyon. (Proverbio 20:11) Nganong dili nimo pangutan-on ang imong kaugalingon: ‘Kon si Jesus o ang mga apostoles ang pabut-on, unsa kahay ilang ingalan kanako? Unsang ngalana ang haom nga magpaila sa akong pagkatawo o reputasyon?’

Angay gayong hunahunaon kining mga pangutanaha. Ngano? “Ang usa ka ngalan pagapilion inay ang daghang bahandi,” misulat si Haring Solomon. (Proverbio 22:1) Sa pagkatinuod, kon kita makabaton ug maayong ngalan o reputasyon diha sa komunidad, kana maoy usa ka bahandi. Apan ang labing hinungdanon mao ang pagbaton ug maayong ngalan atubangan sa Diyos tungod kay kini moresulta sa dumalayong kaayohan. Sa unsang paagi? Ang Diyos nagsaad nga iyang isulat diha sa iyang “basahon sa handomanan” ang mga ngalan sa mga tawo nga nahadlok kaniya ug siya magtagana kanilag paglaom nga mabuhi sa walay kataposan.—Malaquias 3:16; Pinadayag 3:5; 20:12-15.

[Footnote]

[Blurb sa panid 15]

Unsang ngalana ang haom sa akong pagkatawo?

[Kahon/Hulagway sa panid 14]

Kinsa si Emmanuel?

Ang ubang ngalan sa mga indibiduwal adunay matagnaong kahulogan ug kini naghubit usab sa iyang buluhaton. Pananglit, ang propetang si Isaias giinspirar sa pagsulat: “Tan-awa! Ang usa ka dalaga magmabdos, ug siya manganak ug usa ka anak nga lalaki, ug iyang pagatawgon ang iyang ngalan nga Emmanuel.” (Isaias 7:14) Kini nagkahulogang “Ang Diyos Nagauban Kanato.” Gilangkit sa ubang komentarista sa Bibliya ang unang katumanan niining tagnaa ngadto sa usa sa mga hari sa Israel o sa usa sa mga anak nga lalaki ni Isaias. Apan gipakita sa magsusulat sa Ebanghelyo nga si Mateo nga ang maong tagna ni Isaias bug-os nga natuman kang Jesus.—Mateo 1:22, 23.

Tungod kay ang ngalang Emmanuel nagtumong kang Jesus, nagtuo ang uban nga ang Bibliya nagtudlo nga si Jesus mao ang Diyos. Apan kon ingon niini ang pangatarongan, ang batan-ong si Elihu nga maoy naghupay ug nagtul-id kang Job, Diyos usab diay. Ngano? Kay ang iyang ngalan nagkahulogang “Siya ang Akong Diyos.”

Si Jesus wala gayod mag-ingon nga siya Diyos. (Juan 14:28; Filipos 2:5, 6) Apan bug-os niyang gisundog ang personalidad sa iyang Amahan, ug iyang gituman ang tanang saad sa Diyos bahin sa Mesiyas. (Juan 14:9; 2 Corinto 1:20) Ang ngalang Emmanuel naghubit gayod sa papel ni Jesus ingong Mesiyas, ingong kaliwat ni David, ug ingong usa nga nagpamatuod nga ang Diyos nag-uban niadtong nagasimba Kaniya.

[Hulagway]

EMMANUEL “Ang Diyos Nagauban Kanato”

[Kahon/Hulagway sa panid 15]

Ang Labing Makahuloganon nga Ngalan

Ang personal nga ngalan sa Diyos makita mga 7,000 ka beses sa tibuok Bibliya. Kining ngalana, nga gihawasan sa upat ka Hebreohanong letrang יהוה, kasagaran gihubad nga “Jehova” sa Cebuano. Unsay kahulogan niining ngalana? Sa dihang si Moises nangutana bahin sa ngalan sa Diyos, si Jehova mitubag: “Ako Mamahimong bisan unsa nga gusto nako.” (Exodo 3:14, The Emphasised Bible, ni J. B. Rotherham) Busa ang personal nga ngalan sa Diyos maoy usa ka garantiya nga siya makahimo bisag unsay gikinahanglan aron matuman ang iyang katuyoan. (Isaias 55:8-11) Kon mosaad ang Diyos, kita makasalig ug makalaom gayod niana. Ngano? Tungod sa kahulogan sa iyang ngalang Jehova.

[Hulagway sa panid 13]

ABRAHAM “Amahan sa Daghan”

[Hulagway sa panid 13]

SARA “Prinsesa”