Ih ekeme! “Abasi emi ọnọde mbon oro ẹfụhọde ndọn̄esịt” enyene Bible. (2 Corinth 7:6) Kpa ye emi Bible mîdịghe n̄wed emi ẹtịn̄de nte ẹkpesọbọde udọn̄ọ ibuot, enye esin̄wam ediwak mbon emi ọdọn̄de mmọ ndiwot idem. Nti item emi ẹdude ke Bible ẹkeme ndin̄wam fi n̄ko.

•  Nso nti item ke Bible ọnọ nnyịn?

•  Ndi Bible etịn̄ aban̄a mbon emi ẹkeyomde n̄kpa?

•  Mme itie Bible ewe ẹkeme ndin̄wam fi etre ndikere ndiwot idem?

•  Nso ke akpanam ufan fo ọkpọdọhọ ke n̄kpa ọdọn̄ imọ?

•  Nso ke n̄kpanam ekpedi enyene ini emi n̄kodomode ndiwot idem?

• ● Tịn̄ nte etiede fi ke idem nọ mbon en̄wen.

   Se Bible ọdọhọde: “Ata ufan amama ufan kpukpru ini, onyụn̄ edi eyeneka emi amanade ọnọ ini nnanenyịn.”—Mme N̄ke 17:17.

   Se emi ọwọrọde: Esịt ama etịmede nnyịn, imesiyom mbon en̄wen ẹn̄wam nnyịn.

   Mûtịn̄ke nte etiede fi ke idem unọ owo, ndiọi ekikere ẹkeme ndikan fi ubọk. Edi ekpetịn̄, ekeme ndifiak mfere fi ke idem ekpri, amakam ekeme ndikụt ke mfịna fo idiọkke nte afo ekerede.

   Nam emi ise: Tịn̄ nte etiede fi ke idem nọ owo mfịn emi; emekeme nditịn̄ nnọ owo ke ubon mbufo m̀mê akpan ufan fo. a Emekeme ndinyụn̄ n̄wewet nte etiede fi ke idem.

• ● Ka kokụt dọkta.

   Se Bible ọdọhọde: “Mbon emi idem ọsọn̄de isiyomke abiausọbọ, edi mbon oro idem mîsọn̄ke ẹsiyom.”—Matthew 9:12.

   Se emi ọwọrọde: Ikpenyene ndika n̄kokụt dọkta ini idem mîsọn̄ke nnyịn.

   Owo ama ekere ndiwot idem, oro ekeme ndiwụt ke enye enyene udọn̄ọ ibuot m̀mê ata ọkpọsọn̄ mfụhọ. Ikpanaha iyak emi anam bụt anam nnyịn, ukem nte bụt mîsinamke nnyịn ini inyenede udọn̄ọ en̄wen. Ẹkeme ndisọbọ udọn̄ọ ibuot, ẹnyụn̄ ẹkeme ndin̄wam owo emi esinen̄erede ofụhọ.

   Nam emi ise: Sọsọp kokụt dọkta emi enen̄erede ọdiọn̄ọ usọbọ yak an̄wam fi.

• ● Ti ke Abasi ekere aban̄a fi.

   Se Bible ọdọhọde: “Nte owo inyamke akadan̄abasi ition ke okudọk okụk iba? Kpa ye oro Abasi ifreke baba kiet ke otu mmọ. . . . Ẹkûfehe ndịk; mbufo ẹmesọn̄ urua ẹkan ediwak akadan̄abasi.”—Luke 12:6, 7.

   Se emi ọwọrọde: Afo ọmọsọn̄ urua ke enyịn Abasi.

   Ekeme nditie fi nte idụhe eke ekerede aban̄a fi, edi Abasi okụt se iwọrọde fi. Enye ekere aban̄a fi, ekpededi uwem odorode fi. Psalm 51:17 ọdọhọ ete: “O Abasi, afo udusịnke esịt eke obụn̄ọde onyụn̄ anuahade ke ndek.” Abasi oyom fi aka iso odu uwem sia enye ama fi.

   Nam emi ise: Dụn̄ọde mme itie Bible emi ẹwụtde ke Abasi ama fi. Ke uwụtn̄kpọ, se ibuotikọ emi “Jehovah ‘Ekere Aban̄a Fi’” ke Enyọn̄-Ukpeme June 2016, page 3-5, ye ibuot 24 ke n̄wed San̄a Kpere Jehovah emi isidade ikpep Bible.

• ● ● Bọn̄ akam nọ Abasi.

   Se Bible ọdọhọde: “[Ẹtop] kpukpru editịmede esịt mbufo ẹdori [Abasi] ke idem, koro enye ekerede aban̄a mbufo.”—1 Peter 5:7.

   Se emi ọwọrọde: Abasi oyom fi ọdọhọ imọ nte enen̄erede etie fi ke idem ye se ededi emi etịmerede fi esịt.

   Abasi ekeme ndinam esịt ana fi sụn̄ onyụn̄ anam fi ekeme ndiyọ se iwọrọde fi. (Philippi 4:6, 7, 13) Nte enye esisan̄ade an̄wam mbon emi ẹsemede ẹnọ enye ke ofụri esịt ẹyom un̄wam edi emi.—Psalm 55:22.

   Nam emi ise: Bọn̄ akam nọ Abasi mfịn emi. Kot enyịn̄ esie, Jehovah, nyụn̄ dọhọ enye nte etiede fi ke idem. (Psalm 83:18) Dọhọ enye an̄wam fi aka iso ọyọ se iwọrọde fi.

• ● Tie kere se Bible etịn̄de aban̄a ini iso.

   Se Bible ọdọhọde: “Idotenyịn emi ke nnyịn inyene nte ukwak ubom ukpọn̄ nnyịn, emi mîdikpụhu, emi onyụn̄ ọsọn̄ọde ada.”—Mme Hebrew 6:19.

   Se emi ọwọrọde: Ekikere ekeme ndidi ọdọdọk fi ososụhọde nte ubom emi mbufụt mmọn̄ emende otop ọdọk otop osụhọde, edi idotenyịn emi odude ke Bible ekeme ndinam esịt ana fi sụn̄.

   Idotenyịn emi idịghe n̄kpọ ndap, edi oto se Abasi ọn̄wọn̄ọde ete ke iyetre kpukpru se inamde owo ọbọ ufen.—Ediyarade 21:4.

   Nam emi ise: Kot ọyọhọ ukpepn̄kpọ 5 ke n̄wed Eti Mbụk Emi Otode Abasi!

• ● Nam n̄kpọ emi esinemde-nem fi.

   Se Bible ọdọhọde: “Esịt eke adarade ọkọk ubiak.”—Mme N̄ke 17:22.

   Se emi ọwọrọde: Ke ini inamde n̄kpọ emi anamde esịt adat nnyịn, ekikere ekeme ndifiak nna nnyịn sụn̄, nnyịn inyụn̄ inen̄ekede ifụhọ aba.

   Nam emi ise: Nam n̄kpọ emi esinemde-nem fi. Ke uwụtn̄kpọ, bre ikwọ emi anamde okop idem inem, kot n̄kpọ emi ọdọn̄de fi esịt, mîdịghe yom n̄kpọ emi edisidide ama anam enye enem fi kpep tọn̄ọ sinam. Esịt ekeme ndinen̄ede nnem fi n̄ko edieke anamde n̄kpọ an̄wam mbon en̄wen, ekpededi ata n̄kpri n̄kpri n̄kpọ.—Utom 20:35.

• ● Se ban̄a idemfo.

   Se Bible ọdọhọde: ‘Edisịn̄ede idem enyene ufọn.’—1 Timothy 4:8.

   Se emi ọwọrọde: Ndisisịn̄ede idem, ndide idap ọfọn, nnyụn̄ ndia nti udia ẹsifọn owo ke idem.

   Nam emi ise: Wọrọ san̄a brik-brik-brik, ekpededi ke minit 15 kpọt.

• ● Ti ke n̄kpọ esikpụhọde, nte etiede nnyịn ke idem esinyụn̄ okpụhọde.

   Se Bible ọdọhọde: “Mbufo [ifiọkke] se uwem mbufo edidide n̄kpọn̄.”—James 4:14.

   Se emi ọwọrọde: Mfịna emi oyon̄de fi ibuot ekeme ndidi ke ekpri ini kpọt, ọkpọkọm mbon emi afo ekerede ke usọbọ idụhe.

   Ekpededi etie fi nte usụn̄ unyan̄a idụhe mfịn emi, n̄kpọ ekeme ndikpụhọde n̄kpọn̄. Ntre n̄wana yọ. (2 Corinth 4:8) N̄kpọ emi anamde enyịn anan fi ekeme nditre nte ini akade, edi ama owot idem, omowot.

   Nam emi ise: Kot mbụk mme owo ke Bible emi esịt ekenen̄erede etịmede tutu mmọ ẹyom n̄kpa, nyụn̄ se nte n̄kpọ ekedikpụhọrede ke uwem mmọ ke usụn̄ emi mmọ mîkekereke. Yak ineme iban̄a ndusụk mmọ.

 Ih. Bible etịn̄ aban̄a ndusụk mbon emi ẹkeyomde n̄kpa. Abasi ikasuaha inọ mmọ, edi ama an̄wam mmọ. Enye ekeme ndinam ukem oro nnọ fi.

Elijah

•  ● Anie ekedi Elijah? Elijah ekedi prọfet uko. Edi esịt ama esitịmede enye n̄ko. James 5:17 ọdọhọ ke “Elijah ekedi owo emi n̄kpọ esitụkde nte nnyịn.”

•  ● Nso ikanam enye oyom n̄kpa? Enyene ini emi Elijah ekekerede ke imọ inyeneke owo, idem enyek enye, enye onyụn̄ ekere ke imọ iwọrọke n̄kpọ. Oro ama anam enye ekpe Jehovah ubọk ete: “Jehovah, bọ mi ukpọn̄ mi.”—1 Ndidem 19:4.

•  ● Nso ikan̄wam enye? Elijah ama etịn̄ ofụri ofụri nte etiede enye ke idem ọnọ Abasi. Didie ke Abasi ọkọdọn̄ enye esịt? Abasi ama anam Elijah ọfiọk ke imekere iban̄a enye onyụn̄ owụt enye odudu Esie. Enye ama onyụn̄ anam Elijah ọfiọk ke imọ isụk imama enye, onyụn̄ ọnọ enye owo emi edin̄wamde enye; owo oro ama ekere aban̄a Elijah etieti.

•  ▸ Kot mbụk Elijah ke 1 Ndidem 19:2-18.

Job

•  ● Anie ekedi Job? Job ekedi imọ owo; enye ama enyene n̄wan ye nditọ, onyụn̄ ọsọn̄ọ ada okpono ata Abasi.

•  ● Nso ikanam enye oyom n̄kpa? Ekedi ẹte ibọp enyịn itat, uwem Job ọtọ etịmede. Kpukpru inyene esie ama atak, oyobio owot kpukpru nditọ esie, enye onyụn̄ ọdọn̄ọ ata idiọk udọn̄ọ. Ke akpatre, ẹma ẹdori enye ikọ ẹte ke enye anam idem kpukpru oro. Job ọkọdọhọ aban̄a uwem esie ete: “Ami mmesịn enye; ndidụhe uwem ke nsinsi.”—Job 7:16.

•  ● Nso ikan̄wam enye? Job ama ọbọn̄ akam ọnọ Abasi onyụn̄ etịn̄ mfịna esie ọnọ mme owo. (Job 10:1-3) Elihu ufan esie ama enyene esịtmbọm etieti; enye ama ọdọn̄ Job esịt onyụn̄ an̄wam enye okpụhọde nte enye adade mfịna esie. Se ikan̄wamde enye ikan ekedi enye ndinyịme item ye un̄wam emi Abasi ọkọnọde enye.

•  ▸ Kot mbụk Job ke Job 1:1-3, 13-22; 2:7; 3:1-13; 36:1-7; 38:1-3; 42:1, 2, 10-13.

Moses

•  ● Anie ekedi Moses? Moses ke Abasi ọkọdọn̄ yak ada idụt Israel eset usụn̄; enye ekedi ata eti prọfet Abasi.

•  ● Nso ikanam enye oyom n̄kpa? Moses ama enyene ediwak utom, nditọ Israel ẹkesinyụn̄ ẹdi enye anam emi mmọ ẹte ifọnke, anam oko, mmọ ẹte ifọnke; ama onyụn̄ akak Moses. Ntre enye ama eseme ọnọ Abasi ete: “Mbọk kam wowot mi.”—Numbers 11:11, 15.

•  ● Nso ikan̄wam enye? Moses ama ọdọhọ Abasi nte eketiede enye ke idem. Abasi ama an̄wam Moses anam utom esie afiak efere man enye enyene nduọkodudu ekpri.

•  ▸ Kot mbụk Moses ke Numbers 11:4-6, 10-17.