ESITIE fi didie ke idem ke ini okụtde owo atuakde inua imam? Anaedi esinem fi. Etie nte afo emesitiene enye atuak inua imam. Owo ndituak inua imam esinam mbon en̄wen ẹtiene enye ẹtuak inua imam, m̀mê mmọ ẹdiọn̄ọ enye m̀mê idiọn̄ọke. Mma kiet emi ekerede Magdalena ọkọdọhọ ete: “Ke ini Georg ebe mi okodude uwem, enye ama esima ndise mi ntuak inua imam. Ama esinem mi tutu ke ini enyịn mi odụkde ye enyịn esie.”

Owo ndituak inua imam esiwụt ke esịt enem enye. N̄wed kiet emi odude ke Intanet, emi ẹkotde Observer, ọdọhọ ke “ndituak inua imam esesịne nnyịn ke iyịp.” N̄wed oro ọdọhọ n̄ko ete ke idem “nseknditọ ẹkeme ndida nte owo enịmde iso ndiọn̄ọ m̀mê esịt enem enye m̀mê inemke.” N̄wed oro afiak ọdọhọ ete: “Owo ndituak inua imam ekeme ndinam mme owo ẹdiọn̄ọ se enye ekerede ẹnyụn̄ ẹdiọn̄ọ se ẹkpenamde.”

Ntaifiọk ke Ufọkn̄wed Ntaifiọk Harvard ke United States ẹma ẹnam ndụn̄ọde ye n̄kani owo emi ẹdọn̄ọde ẹna ke ufọkibọk, ẹnyụn̄ ẹbụp mmọ nte esitiede mmọ ke idem ke ini mmọ ẹsede iso mbon emi ẹsede ẹban̄a mmọ. Mme anam-ndụn̄ọde emi ẹkedọhọ ke ini emi mbon oro ẹsede ẹban̄a n̄kani owo emi ẹtuakde inua imam, ke n̄kani owo emi ẹsida oro ẹdiọn̄ọ ke mmọ ẹkere ẹban̄a mmimọ, ẹnyụn̄ ẹyom ndinam se mmọ ẹkekeme man idem ọsọn̄ mmimọ. Emi ama enem n̄kani owo emi etieti onyụn̄ anam idem ọsọp ọsọn̄ mmọ. Edi ke ini mbon oro ẹsede ẹban̄a  n̄kani owo emi ẹbọpde-bọp iso, emi ama anam n̄kani owo emi ẹfụhọ, inyụn̄ iyakke idem ọsọp ọsọn̄ mmọ.

Ndituak inua imam ekeme ndinyene ufọn nnọ fi. Ndụn̄ọde emi ẹkenamde owụt ke ndituak inua imam ekeme ndinam idem isọpke inyek owo, anam esịt enem owo onyụn̄ ana enye sụn̄. Edi owo ndibọbọp iso esinam idem enyek owo onyụn̄ anam esịt ọdiọk enye.

Magdalena emi iketịn̄de iban̄a ekedi Ntiense Jehovah ke ini ọyọhọ ekọn̄ ererimbot iba. Ẹma ẹmen enye ye mbonubon esie ẹka ufọk-n̄kpọkọbi mbon Nazi ke Ravensbrück ke Germany sia enye mîkenyịmeke ndinam se mbon Nazi ẹkedọhọde. Enye ọkọdọhọ ete: “Ndusụk ini mme ekpeme ufọk-n̄kpọkọbi ikesiyakke ineme nneme ye kiet eken, edi mmọ ikekemeke ndinam nnyịn itre ndituak inua imam. Ndisikụt eka mi ye eyeneka mi ẹtuakde inua imam ama ọsọn̄ọ mi idem onyụn̄ anam n̄keme ndika iso nyọ.”

Ekeme nditie fi nte ke nsọn̄ọn̄kpọ idiyakke fi ekeme ndituak inua imam. Edi ti ke se ikerede esinam esịt enem nnyịn mîdịghe anam esịt ọdiọk nnyịn. (Mme N̄ke 15:15; Philippi 4:8, 9) Ntre, ọkpọfọn esikere nti n̄kpọ kpa ye oro mîsimemke ndinam ntre kpukpru ini. * Ndisikot Bible nnyụn̄ mbọn̄ akam kpukpru ini ẹsin̄wam ediwak owo ẹkere nti n̄kpọ. (Matthew 5:3; Philippi 4:6, 7) Ikọ oro “inemesịt” ye “idatesịt” ẹdu ata ediwak itie ke Bible. Domo ndikot Bible ibuot kiet m̀mê iba ke usen. Nti n̄kpọ oro okotde ke Bible ayanam esịt enem fi onyụn̄ ekeme ndinam esituak inua imam ke ubọk ke ubọk.

Kûtetie ubet mbon en̄wen ẹsibem iso ẹtuak inua imam ye afo. Bem iso tọn̄ọ man anam mme owo ẹkop inemesịt. Emi oyowụt ke ada imam nte enọ Abasi. Emi ayanam esịt enem fi onyụn̄ enem mbon en̄wen.