Raica sara na lewena

Raica na lewenivola

VAKATAROGI | HANS KRISTIAN KOTLAR

Vakamacalataka Nona Vakabauta e Dua na Saenitisi

Vakamacalataka Nona Vakabauta e Dua na Saenitisi

Ena 1978, a tekivu kina nona vakadidike vakasaenisi o Doketa Hans Kristian Kotlar ena valenibula na Norwegian Radium. A vakadikeva kina na vu ni mate na kenisa, na ka me caka me wali kina kei na sotia ni yago. Ena gauna qori, a dau vinakata me kila tale ga na itekitekivu ni bula. A vakatarogi koya na Yadra! me baleta nona cakacaka kei na nona vakabauta.

Na cava o via kila kina na itekitekivu kei na inaki ni bula?

E Katolika o tamaqu, ia o Na e Lotu Tawase. Erau sega mada ga ni dau kauaitaka na veika me baleta na lotu. Niu se itabagone, au dau lomatarotarotaka na inaki ni bula, au vakawilika kina na nodra ivola na lotu Buda, Idu, kei na Musolomani. Au masuta tale ga na Kalou me vakatakila vei au na ka dina.

Ena veiyabaki ni 1970, e levu sara na ka era sa kila na dau dikeva na veikabula, au qai nanuma ni sa na kilai kina na itekitekivu ni bula. Au qoroya na vereverea ni ituvatuva ena sela, au vakatulewataka kina meu vulica na ka me baleta na veikabula. E levu tale ga na parofesa au kila era tukuna nira bula vakaidewadewa na ka kece, au mani vakabauti ira.

Na cava o taleitaka kina na iVolatabu?

Erau lako mai vale e rua na iVakadinadina i Jiova. Dina ni rau vosa malua, au tukuna ena cudru niu sega ni taleitaka me keitou veitalanoa. A rogoca na ka au tukuna o watiqu, mani kaya, “E sega ni vinaka na ka o cakava, Hans Kristian. O dau vinakata mada ga mo kila na inaki ni bula.” E dina na ka e tukuna, dua na ka noqu madua. Au mani cici muri rau na iVakadinadina, keitou qai veitalanoa vakalekaleka. Au tukuna vei rau niu via kila ke duavata na iVolatabu kei na veika vakasaenisi.

Na cava rau tukuna?

Erau vakaraitaka vei au na ka e tukuna na iVolatabu me baleta na ivurevure ni kaukaua levu e laurai ena veika era tu e maliwalala. Na tikinivolatabu rau wilika e kaya: “Dou ta cake, ka rai yani; ko cei ka bulia na ka oqori? . . . Ka ni sa levu na nona kaukauwa, ka sa daugumatua sara; sa sega e dua sa yali.” * E vakavure vakasama sara ga na tikina qo. Ni raici na kena tuvanaki vakamaqosa na veika e tu e maliwalala, e vakadinadinataka ni qo e nona cakacaka e dua e vuku qai kaukaua.

E veisau na nomu rai me baleta na bula vakaidewadewa?

Toso na gauna, au raica ni levu na ivakavuvuli ni bula vakaidewadewa e sega na kena ivakadinadina matata vakasaenisi. Era italanoa buli me vakamacalataki ga kina na kedra tuvanaki vakamaqosa na veikabula, me vaka na sotia ni yago e tukuni ni bula mai vakaidewadewa. Na levu ni noqu vakadikeva na sotia ni yago, au kila kina na kena vereverea kei na nodra cakacaka vata. Au vakadinata ena noqu vakadidike ni dua dina na Dauveibuli vuku e bulia na ka kece.

O rawa ni tukuna eso na ivakadinadina ni ka e buli?

Na ituvatuva ni sotia ni yago e vereverea dina, e buli me taqomaki keda mai na levu na ka e veivakaleqai, me vaka na beketiria kei na manumanu somidi ni mate. E wasei vakarua na ituvatuva vereverea qori. Na kena imatai, e tuvanaki me valuta na manumanu lalai ena loma ga ni vica na aua. Na kena ikarua, e taura toka e vica na siga me qai yavala, ia ena sega ni cala nona valuta na manumanu lalai me vaka ga na dakai titi e vanataki me lauta na kena takete. E nanuma vinaka tale ga na sotia ni yago na manumanu somidi sa valuta oti, koya gona ke lesu tale mai ena vica na yabaki ena totolo sara na kena ravuti. Na vakasakiti ni ituvatuva qori eda sega mada ga ni kila na kena sa ravuti na manumanu lalai e dau curu e yagoda. E vakasakiti tale ga na nona vakaduiduitaka rawa na sotia ni yago na manumanu lalai e sega ni dodonu me kune ena yago kei na vica na drau na sela e yagoda.

Au vakadinata ena noqu vakadidike ni dua dina na Dauveibuli vuku e bulia na ka kece

Na cava e yaco ni curu e yagoda na manumanu lalai?

E curu e yagoda na manumanu lalai nida cegu, ena kakana, noda gacagaca ni vakatubukawa, se ni mavoa na kuli ni yagoda. Ni kidava na sotia ni yago na manumanu lalai qori ena vakayagataka na proteins e buli sara ga me ravuta na manumanu lalai. Na veitaravi ni ka e caka qori ena tu vakarau kina na sotia ni yago me ravuravu ke basika na manumanu lalai ena dua tale na gauna. E vakatubuqoroqoro dina na ituvatuva qori!

E rawa ni tukuni ni nomu kila na veika vakasaenisi e vakaukauataka nomu vakabauta na Kalou?

Io! Na kaukaua kei na vereverea ni cakacaka ni sotia ni yago e vakaraitaka ni Dauveibuli e vuku, e dauloloma tale ga. Au rawa tale ga ni kaya ni vakaukauataka noqu vakabauta na iVolatabu na ka vakasaenisi. Kena ivakaraitaki, e kaya na Vosa Vakaibalebale 17:22 na “loma daumarau sa wai yaga.” Era sa dikeva na dauvakadidike ni ivakarau ni lomada e rawa ni vukea se vakaleqa na cakacaka ni sotia ni yagoda. Kena ivakaraitaki, na lomaleqa ena vakamalumalumutaka na cakacaka ni sotia ni yago.

Na cava era sega ni vakabauta kina na Kalou e levu o kila?

E duidui na vuna. Eso me vakataki au, era vakabauta ga na veika era vakavulici kina. De dua era nanuma ni bula vakaidewadewa sa vakadinadinataki vakasaenisi. Eso tale era sega ni kauai ena itekitekivu ni bula. E vakaloloma dina. Au vakabauta ni dodonu mera dau taro.

Na cava o iVakadinadina i Jiova kina?

E uqeti au na nodra dau veikauaitaki kei na nodra vakabauta dei na veika e yalataka na Dauveibuli me baleta na veigauna se bera mai. * Na vakabauta qori e yavutaki ena ivakadinadina matata era tu, sega ena italanoa buli se vatavatairalago. *