Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

 SANEYITSO LƐ MLITSƆƆMƆ: JEŊ KO NI ANÁŊ MƆ HE JWƐŊMƆ NI EJAAA YƐ MLI—MƐƐ BE?

Mɔ He Jwɛŋmɔ ni Ejaaa ni Anáa—Jeŋ Muu Fɛɛ Naagba

Mɔ He Jwɛŋmɔ ni Ejaaa ni Anáa—Jeŋ Muu Fɛɛ Naagba

BENI Jonathan ni afɔ lɛ yɛ Amerika, shi efɔlɔi ji Koreabii lɛ ji gbekɛ lɛ, aná ehe jwɛŋmɔ ni ejaaa yɛ ehewolonɔ su hewɔ. Beni edaa lɛ, etao he ko ni mɛi naŋ ehe jwɛŋmɔ ni ejaaa yɛ ehiɛ su loo ehewolonɔ su lɛ hewɔ koni eyahi jɛmɛ. Ebatsɔ datrɛfonyo yɛ maŋ ko ni yɔɔ Alaska kooyigbɛ yɛ U.S.A. lɛ mli, he ni helatsɛmɛi ni ekwɛɔ amɛ lɛ ateŋ mɛi babaoo ahiɛ su tamɔ enɔ lɛ nɔŋŋ lɛ. Eyasusu akɛ mɛi naŋ ehe jwɛŋmɔ ni ejaaa yɛ jɛmɛ; yɛ esusumɔ naa lɛ, su nɛɛ yeɔ mɔ awui kwraa fe fɛ̃i ni yeɔ waa yɛ jɛmɛ lɛ.

Susumɔ ni ehiɛ nɛɛ tsake kwraa beni ekwɛ yoo ko ni eye afii 25 ni nɔ̃ nyɔ enɔ lɛ. Beni helatsɛ lɛ hiɛ tserɛ lɛ, ni ehiɛ gba Jonathan nɔ pɛ kɛkɛ ni ebɔi lɛ sopamɔ, ejaakɛ adu Koreabii ahe hetsɛ awo emli kɛjɛ egbekɛbiiashi tɔ̃ɔ. Sane nɛɛ dɔ Jonathan waa ni eha eyɔse akɛ, mɔdɛŋ fɛɛ ni ebɔɔ akɛ efã kɛyahi he kroko ni anaŋ akɛ esoro lɛ tsɔ lɛ po nyɛɛɛ aha eye ehe kɛjɛ jwɛŋmɔ ni ejaaa ni mɛi náa yɛ ehe lɛ he.

Jonathan niiashikpamɔ lɛ haa anaa shihilɛ ko ni yɔɔ mɔbɔ waa ni miiya nɔ. Jwɛŋmɔ ni ejaaa ni anáa yɛ mɛi ahe  lɛ egbɛ eshwa he fɛɛ he yɛ je lɛŋ. Etamɔ nɔ ni he fɛɛ he kwraa ni gbɔmɛi yɔɔ lɛ, anáa mɔ he jwɛŋmɔ ni ejaaa.

Yɛ bɔ ni su nɛɛ ehé shi lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, mɛi babaoo he feɔ oya kɛwieɔ amɛshiɔ su nɛɛ. Sane nɛɛ yɛ nɔ ko ko waa. Te feɔ tɛŋŋ ni su ni mɛi pii sumɔɔɔ kwraa lɛ gbɛɔ shwaa he fɛɛ he hu lɛ? Eyɛ faŋŋ akɛ, mɛi babaoo ni kɛɔ akɛ esaaa akɛ anáa mɛi ahe jwɛŋmɔ ni ejaaa lɛ enaaa akɛ amɛ diɛŋtsɛ po amɛyɛ nɛkɛ su nɛɛ eko. Ani eeenyɛ efee akɛ oyɛ su nɛɛ eko? Te obaaha nakai sanebimɔ lɛ hetoo oha tɛŋŋ?

EJI MƆ AŊKRO SANE

Kɛ́ wɔyɔse jio, wɔyɔseko jio lɛ, ewa akɛ wɔbaana kɛji wɔhiɛ mɔ ko he jwɛŋmɔ ni ejaaa yɛ wɔtsuiŋ. Biblia lɛ tsɔɔ nɔ hewɔ ni ebaa lɛ nakai lɛ mli beni ekɛɛ akɛ: “Tsui yɔɔ nɛɛ elakaa mɔ fe nɔ fɛɛ nɔ” lɛ. (Yeremia 17:9, Ga Biblia hee) No hewɔ lɛ, ekolɛ wɔbaanyɛ wɔlaka wɔhe wɔkɛɛ akɛ wɔyɛ mɔ fɛɛ mɔ he jwɛŋmɔ ni ja. Aloo ekolɛ wɔbaakɛɛ akɛ, yiŋtoo kpakpa ko hewɔ ni wɔyɔɔ mɛi pɔtɛi komɛi ahe jwɛŋmɔ fɔŋ lɛ.

Kɛ́ okɛ shihilɛ ni tamɔ nɛkɛ kpe lɛ, te obaanu he tɛŋŋ?

Kɛha nɔkwɛmɔnɔ ni tsɔɔ bɔ ni ewa akɛ wɔbaayoo kɛji wɔhiɛ mɔ ko he jwɛŋmɔ ni ejaaa yɛ wɔtsuiŋ lɛ, feemɔ shihilɛ nɛɛ he mfoniri okwɛ: Okome too onyiɛ gbɛjegbɛ ko nɔ gbɛkɛ ni duŋ ewo. Oblahii enyɔ komɛi ni okɛ amɛ ekpeko pɛŋ lɛ miibɛŋkɛ bo. Oyɔse akɛ amɛhe wala, ni etamɔ nɔ ni amɛteŋ mɔ kome hiɛ nɔ ko yɛ edɛŋ.

Ani omu sane naa akɛ oblahii lɛ baanyɛ aye bo awui? Eyɛ mli akɛ niiashikpamɔi ni oná be ko ni eho lɛ baaha okwɛ ohe nɔ jogbaŋŋ moŋ, shi ani eja akɛ obaadamɔ nomɛi anɔ omu sane naa akɛ oblahii enyɔ nɛɛ ahe yɛ oshara? Sanebimɔ kroko ni he hiaa waa ni obaanyɛ okɛpɛi omli ji, Mɛɛ hewolonɔ su loo wiemɔ kuu mli osusu akɛ oblahii nɛɛ jɛ? Sanebimɔ nɛɛ hetoo baaha ona nɔ diɛŋtsɛ ni yɔɔ otsui mli. Ekolɛ, enɛ baaha ona akɛ yɛ gbɛ ko nɔ lɛ, oná mɛi komɛi ahe jwɛŋmɔ ni ejaaa momo.

Kɛ́ wɔ fɛɛ wɔbaaye wɔhe anɔkwa lɛ, esa akɛ wɔkpɛlɛ nɔ akɛ, wɔnáa mɛi ahe jwɛŋmɔ ni ejaaa ko kɛ̃ yɛ wɔtsuiŋ. Biblia lɛ po wieɔ mɛi ahe jwɛŋmɔ ni ejaaa henɔ ko ni anáa ni ehe shi waa lɛ he akɛ: “Gbɔmɔ adesa kwɛɔ kponɔgbɛ nii ekɛyeɔ sane.” (1 Samuel 16:7, Ga Biblia hee) Akɛni wɔ fɛɛ wɔyɛ su nɛɛ—ni bei babaoo lɛ efiteɔ nii waa lɛ—eko hewɔ lɛ, ani hiɛnɔkamɔ ko yɛ akɛ wɔbaanyɛ wɔye su nɛɛ nɔ loo wɔbaajie kɛjɛ wɔshihilɛ mli kwraa? Ani be ko baaba ni mɔ ko naŋ mɛi ahe jwɛŋmɔ ni ejaaa yɛ je lɛŋ fɛɛ?