Ða Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa lɛ, ɖitisiɣ tɔm ndʋ Yesu kaawɩlaa yɔ tɩ-yɔɔ, nɛ ɖɩmaɣzɩɣnɩ apostoloowaa nɛ ɖɩñakɩ pana nɛ ɖɩcakɩ wezuu ɛzɩ Yesu pɔzʋʋ Krɩstʋ mba yɔ. Tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ ɖitisiɣ yɔ, tɩ-taa kɩcɛyɩtʋ natʋyʋ yɔ:

1.   Ɛsɔ. Ɛsɔ toovenim tʋ kʋɖʋm wɛna; ɛnʋ kɛnɩnɩ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ nɛ Lɩzɩyʋ. Ɛ-hɩɖɛ lɛ Yehowa nɛ e-ɖeke ɖɩsɛɣ. (Ejipiti Lɩʋ 3:15; Natʋ 4:​11) Ɛnʋ kɛnɩ Abraham, Moyizi nɛ Yesu pɛ-tɛ Ɛsɔ.​—Ejipiti Lɩʋ 3:6; 32:11; Yohanɛɛsɩ 20:17.

2.   Bibl. Ðitisiɣ se tɔm ndʋ tɩwɛ Bibl taa yɔ, tɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ. (Yohanɛɛsɩ 17:17; 2 Timootee 3:​16) Takayɩsɩ cikpesi 66 nzɩ sɩwɛ Bibl taa yɔ, nzɩ kɛnɩ ɖe-tisuu tigiɖe; pɩ-tɔbʋʋ se ɖɩlakɩnɩ tʋmɩyɛ “Nɔɔ haʋ kɩbɩm” nɛ “Nɔɔ haʋ kɩfam.” Tɔm ndʋ wɩlɩyʋ sɔsɔ Jason D. BeDuhn yɔɔdaa yɔ, tɩmʋnɩ camɩyɛ ɖeyi ɖeyi. Ɛyɔɔdaa se Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa “tisuu nɛ pɛ-Ɛsɔ sɛtʋ lakasɩ tɩŋa payɩ lɩnɩ Bibl taa; pa-maɣmaɣ potilu wɩlɩtʋ natʋyʋ nɛ petisiɣ tɩ-yɔɔ.” a

    Paa ɖitisiɣ Bibl wɩlɩtʋ tɩŋa yɔɔ yɔ, ɖɩtɩkɛ ɛyaa mba pɔɖɔkʋʋ caanaʋ taa sɔnzɩ nasɩyɩ cɩŋ cɩŋ yɔ. Ðɩnawa se Bibl taa tɔm natʋyʋ kɛ kɩɖaŋ yaa aduwa nɛ pɩfɛyɩ se ɖɩnɩɩ tɩ-taa ɛzɩ pamaʋ-tʋ tɔm piye tɔm piye yɔ.​—Natʋ 1:1.

3.   Yesu. Ðitisiɣ Yesu wɩlɩtʋ yɔɔ, ɖɩɖɔŋ ɛ-nɩŋgbanzɩ taa nɛ ɖɩɖʋʋ-ɩ hɩɖɛ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖitisiɣ ɖɔɖɔ se ɛnʋ kɛnɩ ɖa-ñʋʋ yaɖʋ nɛ Ɛsɔ Pɩyalʋ. (Maatiyee 20:28; Tʋma Labʋ 5:​31) Pʋyɔɔ lɛ, ɖɩkɛ Krɩstʋ mba. (Tʋma Labʋ 11:26) Ɛlɛ paa mbʋ yɔ, ɖɩkpɛlɩkɩ Bibl taa se Yesu tɩkɛ Ɛsɔ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ, nɛ nabʋyʋ fɛyɩ Bibl taa nɛ pɩwɩlɩɣ se Trinita wɩlɩtʋ kɛ toovenim.​—Yohanɛɛsɩ 14:28.

4.   Ɛsɔ Kewiyaɣ. Kɛkɛ komina keekee nɛ kɩwɛ ɛsɔdaa, pɩtɩkɛ Krɩstʋ mba laŋa taa wɛtʋ kɛkɛnaa. Kakaɣ lɛɣzʋʋ ɛyaa kominawaa lone taa nɛ keyele nɛ kaɖʋwa ŋga Ɛsɔ wɛnɩ tɛtʋ yɔɔ yɔ kɔkɔɔ pɩ-taa. (Danɩyɛɛlɩ 2:​44; Maatiyee 6:​9, 10) Piileɖiɣ lɛ, Ɛsɔ Kewiyaɣ paɣzɩɣ tʋmɩyɛ nɖɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Bibl taa natʋ tɔm wɩlɩɣ se ɖɩwɛ kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ taa.​—2 Timootee 3:​1-5; Maatiyee 24:​3-​14.

    Yesu kɛnɩ Ɛsɔ Kewiyaɣ ŋga kɛwɛ ɛsɔdaa yɔ ke-Wiyaʋ. Ɛpaɣzɩ kewiyitu tɔɔʋ pɩnaɣ 1914 taa.​—Natʋ 11:15.

5.   Ñʋʋ yabɩtʋ. Yesu kɩlaʋ sɩm yakɩnɩ ɖa-ñʋʋ kɩwɛɛkɩm nɛ sɩm pa-cɩkpaŋ tɛɛ. (Maatiyee 20:28; Tʋma Labʋ 4:​12) Pɩtasɩnɩ Yesu yɔɔ tisiɣ lɛ, ɛyaa mba pɔsɔɔlaa se kɩlaʋ ŋgʋ kɩwazɩ-wɛ yɔ, pɩcɛyaa se pɛlɛɣzɩ pe-wezuu caɣʋ nɛ paha pa-tɩ nɛ pamɩyɩsɩ-wɛ lɩm. (Maatiyee 28:19, 20; Yohanɛɛsɩ 3:​16; Tʋma Labʋ 3:​19, 20) Ɛyʋ lakasɩ wɩlɩɣna se ɛwɛnɩ tisuu siŋŋ. (Yakubu 2:​24, 26) Paa mbʋ yɔ, ɛyʋ nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛla nabʋyʋ nɛ ɛyɔɔdɩ se pʋyɔɔ lɛ ɛmʋnaa se ehiɣ ñʋʋ yabɩtʋ. Ñʋʋ yabɩtʋ kɛnɩ “Ɛsɔ kʋjɔʋ.”​—Galaatii 2:​16, 21.

6.   Ɛsɔdaa. Ɛsɔ Yehowa, Yesu Krɩstʋ, nɛ Ɛsɔ tiyiyaa siɣsiɣ tɩnaa pɛwɛ ɛsɔdaa. b (Keɣa 102:19-​21; Tʋma Labʋ 7:​55) Pakaɣ ɛyaa nabɛyɛ cabɩ​—pɛkpɛndɩ ɛyaa 144 000​—fezuu nɛ pakpa ɛsɔdaa nɛ pa nɛ Yesu pɔtɔɔ kewiyitu Kewiyaɣ taa.​—Danɩyɛɛlɩ 7:​27; 2 Timootee 2:​12; Natʋ 5:​9, 10; 14:​1, 3.

7.   Tɛtʋ. Ɛsɔ lɩzɩ tɛtʋ se tɩkɛ ɛyaa ɖɩjaɣyɛ tam. (Keɣa 103:5; 113B:16; Eklesɩyastɩ 1:4) Ɛsɔ kaɣ wazʋʋ ɛyaa mba pañaŋɩ-ɩ yɔ nɛ ɛha-wɛ tomnaɣ taa kpeetaɣ kiya nɛ wezuu maatɛŋ paradisuu taa tɛtʋ yɔɔ.​—Keɣa 36:11, 34.

8.   Kɩdɛkɛdɩm nɛ kʋñɔmɩŋ. Kɩdɛkɛdɩm nɛ kʋñɔmɩŋ pazɩ alɩwaatʋ ndʋ Ɛsɔ tiyiyu nɔɔyʋ kʋyaa nɛ ɛkaɖɩnɩ Ɛsɔ yɔ. (Yohanɛɛsɩ 8:​44) Tiyiyu ɛnʋ pɔkɔm payaa pʋwayɩ se “Sataŋ” nɛ “Eleeu,” ɛnʋ kaapeɣzini Aɖam nɛ Ɛva nɛ palabɩ-ɩ nɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ pakaɖɩnɩ Ɛsɔ, nɛ mbʋ kɔnɩnɩ asɛyʋʋ ɛyaa kajalaɣ ñɩma mba pe-piya nɛ pɛ-sɛyɩnaa yɔɔ. (Kiɖe Tɛɛ Tɔm 3:​1-6; Roma 5:​12) Ɛsɔ ha nʋmɔʋ kɩdɛkɛdɩm nɛ kʋñɔmɩŋ se ɩwɛɛ nɛ pɩsa ɛcɔnɩ tɔm ndʋ Sataŋ kɔnaa yɔ ti-ɖeɖe, ɛlɛ ɛɛkaɣ yebu nɛ wɛtʋ ndʋ tɩwɛɛ tam.

9.   Sɩm. Ye ɛyʋ ɛsɩba yɔ, ɛɛtasɩɣ wezuu caɣʋ ɖoli. (Keɣa 145:4; Eklesɩyastɩ 9:​5, 10) Ɛyʋ weyi ɛsɩba yɔ ɛfɛyɩ miŋ sɔsɔŋ nɩɩyɩ taa nɛ ɛlakɩ kʋñɔŋ.

    Ɛsɔ ha-ɖʋ lidaʋ Bibl taa se ɛkaɣ ɛyaa miiliyaarɩwaa sakɩyɛ fezuu nɛ patasɩ wezuu caɣʋ. Lidaʋ ŋgʋ payaɣ se sɩɖaa femtu. (Tʋma Labʋ 24:15) Ɛlɛ ye pefezi nɔɔyʋ nɛ ekizi se ɛɛɖɔŋ Ɛsɔ paɣtʋ yɔɔ kɔyɔ, paɖɩzɩɣ-ɩ kpaagbaa ɖɩzʋʋ nɛ paakaɣ-ɩ tasʋʋ fezuu wiɖiyi.​—Natʋ 20:14, 15.

10.   Hɔʋ. Nesi ɖɔkʋʋ ɖʋtʋ ndʋ Ɛsɔ labɩ ɖooo kiɖe tɛɛ yɔ, tɩ-yɔɔ ɖɩɖɔŋ, pɩ-tɔbʋʋ se abalʋ kʋɖʋm nɛ halʋ kʋɖʋm pʋmʋnaa se pɔɖɔkɩ nesi, nɛ pɛtɛŋ nesi ɖɔkʋʋ lɛ, acɛyɛ labʋ ɖeke pɩzɩɣna nɛ piyele nɛ pɛcɛ nesi ɖɔkʋʋ. (Maatiyee 19:​4-9, Alliance Biblique du Togo) Ðɩɩpɩtɩɣ se Bibl lɔŋ tasʋʋ sɩɣnɩ hɔŋ nɛ pɩɖɔŋnɩ-ɩ camɩyɛ.​—Efɛɛzɩ 5:22–​6:1.

11.   Ðɛ-Ɛsɔ sɛtʋ. Ðɩɩsɛɣ kaamaŋgaɣ kɩlɛmɩŋ yaa sɩʋ kpelisi. (Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 4:​15-​19; 1 Yohanɛɛsɩ 5:​21) Ðɛ-Ɛsɔ sɛtʋ hɔɔlɩŋ weyi ɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ yɔ, ɩ-taa nɩɩyɩ yɔ:

    •   Ðɩtɩmɩɣnɩ Ɛsɔ.​—Filiipi 4:6.

    •   Ðɩkalɩɣ Bibl nɛ ɖɩkpɛlɩkɩɣ-kʋ.​—Keɣa 1:​1-3.

    •   Ðɩkpakɩɣ alɩwaatʋ nɛ ɖɩmaɣzɩɣ ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩɣ Bibl taa yɔ tɩ-yɔɔ.​—Keɣa 76:13.

    •   Ðɩlakɩ kediɣzisi nɛ ɖɩtɩmɩɣ, ɖɩkpɛlɩkɩɣ Bibl, ɖiteɣ hendu, ɖiheyiɣ ɖama ɖe-tisuu yɔɔ tɔm, ɖɩkpazɩɣ ɖo-koobiya Aseɣɖe Tɩnaa nɛ ɛyaa lalaa ɖoŋ.​—Koloosi 3:​16; Ebree 10:23-​25.

    •   Ðisusuu “Kewiyaɣ tɔm kɩbandʋ.”​—Maatiyee 24:14.

    •   Ðɩsɩɣnɩ mba pɛwɛ kɩcɛyɩm taa yɔ.​—Yakubu 2:14-​17.

    •   Ðɩmaɣ Kewiyaɣ kpaamɩŋ nɛ kuduyuŋ lɛɛŋ weyi ɩ-taa ɖɩlakɩ tʋma ndɩ ndɩ nɛ ɖɩɖʋʋnɩ nesi Bibl wɩlʋʋ tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩlakɩ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ yɔ nɛ ɖɩcɔŋnɩ ɩ-yɔɔ camɩyɛ.​—Keɣa 126:1.

    •   dÐɩsɩɣnɩ mba asɛyʋʋ nakʋyʋ talɩɣ yɔ.​—Tʋma Labʋ 11:27-​30.

12.   Ðɛ-ɛgbɛyɛ. Ðɩñɔɔzɩ ɖa-tɩ agbaa ndɩ ndɩ taa. Paa ɛgbɛyɛ nɖɩ lɛ, ɛzʋtʋyaa nabɛyɛ wɛ ɖɩ-taa nɛ pɔcɔŋnɩ ɖɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋma yɔɔ. Paa mbʋ yɔ, ɛzʋtʋyaa tɩkɛ ɛgbɛyɛ ñʋndɩnaa nɛ paahɛyɩɣ-wɛ pa-tʋma yɔɔ. (Maatiyee 10:8; 23:8) Ðɩɩlakɩ haɖɛ hiu ñɩnɖɛ, nɛ ɖɩɩcɔʋ liidiye ɛyaa cɔlɔ ɖe-kediɣzisi taa. (2 Kɔrɛntɩ 9:7) Sɔɔlɩm haɖɛ nɖɩ ɛyaa lakɩ nɛ paamakɩ agbogbo se ɛyaa ɩnɩɩ yɔ, mbʋ sɩɣnɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩlakɩ ɖɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋma tɩŋa payɩ.

     Krɩstʋ ñɩma nabɛyɛ pazɩ, mba papɩ fezuu taa nɛ ɖɩyaɣ-wɛ se Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ yɔ, palakɩ tʋmɩyɛ ɖa-tʋmɩyɛ ɖɩlaɖɛ sɔsɔɖɛ nɛ pawɩlɩɣ nʋmɔʋ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa mba pɛwɛ kedeŋa kpeekpe yɔɔ yɔ.​—Maatiyee 24:45.

13.   Nɔɔ kʋɖʋmaɣ wɛ ɖɛ-hɛkʋ taa. Tisuu kʋɖʋmʋm ɖa-tɩŋa payɩ ɖɩwɛnɩ kedeŋa kpeekpe yɔɔ. (1 Kɔrɛntɩ 1:​10) Ðɩñakɩ pana ɖɔɖɔ se lona wena ɖɩwɛnɩ samaɣ taa yɔ, kʋnʋmɩŋ weyi ɖɩyɔɔdʋʋ yɔ, tomnaɣ tɔlɩm mbʋ ɖɩwɛna yɔ yaa nabʋyʋ ɛtaakɔnɩ tayʋʋ ɖɛ-hɛkʋ taa. (Tʋma Labʋ 10:34, 35; Yakubu 2:4) Ðɩwɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ taa, ɛlɛ ɖa-taa paa weyi ɛpɩzɩɣ ɛkpaɣ ɛ-lɩmaɣza. Paa Aseɣɖe Tʋ weyi lɛ, eyeki nɛ ɛ-ɛhʋyɛ nɖɩ ɛfalɩsɩ-ɖɩ nɛ Bibl yɔ, ɖiɖiyiɣ-i ɛ-lɩmaɣza kpaɣʋ taa.​—Roma 14:​1-4; Ebree 5:​14.

14.   Ðe-wezuu caɣʋ. Ðɩñakɩ pana nɛ ɖɩwɩlɩɣ sɔɔlɩm siŋŋ ɖa-lakasɩ tɩŋa taa. (Yohanɛɛsɩ 13:34, 35) Ðikiziɣ lakasɩ nzɩ sɩɩkɛdɩɣnɩ Ɛsɔ yɔ, ɛzɩ calɩm ɖʋʋ mbʋ yɔ. (Tʋma Labʋ 15:28, 29; Galaatii 5:​19-​21) Ðɩkɛ laŋhɛzɩyɛ tɩnaa nɛ ɖɩɩlakɩ you. (Maatiyee 5:9; Izaayii 2:4) Ðɩñaŋ ajɛɛ wena a-taa ɖɩwɛɛ yɔ a-kominawaa ñʋndɩnaa nɛ ɖɩɖɔŋ ajɛɛ paɣtʋ yɔɔ ɖɔɖɔ ye tɩñɩtɩ nɛ tiiyeki se ɖɩmaanɩ Ɛsɔ ñɩndʋ yɔɔ kɔyɔ.​—Maatiyee 22:21; Tʋma Labʋ 5:​29.

15.   Ða nɛ ɛyaa lalaa. Yesu ɖʋ paɣtʋ se “Sɔɔlɩ ño-koobu ɛzɩ ña-maɣmaɣ yɔ.” Ɛyɔɔdaa ɖɔɖɔ se, Krɩstʋ mba “tɩkɛ ɛjaɖɛ yɔɔ mba.” (Maatiyee 22:39; Yohanɛɛsɩ 17:16) Pʋyɔɔ lɛ, ɖɩñakɩ pana se “[ɖɩla] camɩyɛ ɛyaa kpeekpe,” ɛlɛ ɖɩɩɖʋʋ nɔɔ ɛjaɖɛ yɔɔ politiki tɔm taa nɛ ɖɩɩlakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ ɖɔɖɔ nɛ Ɛsɔ sɛtʋ agbaa lɛɛna hɔɔlʋʋ nakʋyʋ taa paa ññɩɩ. (Galaatii 6:​10; 2 Kɔrɛntɩ 6:​14) Ɛlɛ ye nɔɔyʋ ɛkpaɣ lɩmaɣza se ɛlakɩ lakasɩ nzɩ yɔ, ɖɩɩkaɖɩɣnɩ-ɩ.​—Roma 14:12.

 Ye ŋtasɩ tɔm natʋyʋ wɛnʋʋ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa tisuu yɔɔ se ŋpɔzʋʋ yɔ, ŋpɩzɩɣ ŋtasɩ tɔm ñʋŋ lɛɛŋ kalʋʋ jw.org yɔɔ nɛ ŋtɩlɩ-ɖʋ nɛ pɩkɩlɩ, ŋma ɖɛ-ɛgbɛyɛ piliŋa nakɛyɛ tɔm nɛ ŋpɔzɩ ndʋ ŋwɛna yɔ, ŋwolo kediɣzaɣ Kewiyaɣ Kpaaŋ ŋgʋ kɩñɔtɩnɩ-ŋ yɔ kɩ-taa yaa ŋyɔɔdɩnɩ ñe-egeetiye taa Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa.