Kwenda na mambu ke na kati

Kwenda na tansi ya malongi

Keti Nge Zabaka Yo?

Keti Nge Zabaka Yo?

Na ntangu ya ntama, nki mutindu bantu vandaka kusala nzietelo na maswa?

NA BILUMBU ya Polo bamaswa ya nene yina vandaka kunata bantu vandaka ve. Sambu na kuzwa maswa, yo vandaka kulomba nde bantu yina ke sala nzietelo kuyula kana maswa yina ke nataka bima ta kwenda na kisika yina bo ke kwenda mpi kana yo ta nata bantu. (Bis. 21:2, 3) Kana maswa ke kwenda ve kisika yina muntu yango ke kwenda to kana yo ta suka na nzila, muntu yina ke sala nzietelo lendaka kusosa maswa ya nkaka yina ta nata yandi pene-pene ya kisika yina yandi ke kwenda.—Bis. 27:1-6.

Nzietelo na maswa vandaka ve kusalama mbala na mbala mpi maswa vandaka ve ti manaka ya siki-siki. Katula nsungi ya mbi, bantu yina ke salaka na maswa lendaka kusukinina na kusala nzietelo kana bo me mona kidimbu mosi ya mbi, mu mbandu kana kwanga-kwanga me telema na zulu ya maswa to kana bo me mona maswa ya kubeba. Bantu yina ke salaka na maswa vandaka kutala mutindu kilumbu ta vanda, yo yina kana kilumbu kele mbote, bo vandaka kusala nzietelo. Kana muntu yina ke sala nzietelo me mona maswa, yandi fwete vanda pene-pene ya dibungu ti bima na yandi mpi kuvingila ntangu bo ta binga bantu na kukota na maswa.

Lionel Casson, muntu ya mayele yina vandaka kulonguka bamaswa ya ntama ke tuba nde: “Na Roma yo vandaka ve mpasi sambu na muntu yina ke sala nzietelo na kusosa maswa. Dibungu vandaka na luyantiku ya Nzadi Tibere. Pene-pene ya mbanza Ostie vandaka ti kisika mosi yina vandaka ti babiro mingi. Babiro mingi vandaka ya bamfumu ya ke talaka maswa ya mabungu mingi: bamfumu ya maswa ya Narbonne [bubu yai France] vandaka ti dibungu mosi, bamfumu ya maswa ya Carthage [bubu yai Tunisie] vandaka ti dibungu mosi, . . . mpi buna na buna. Konso muntu yina ke zola kusala nzietelo na maswa fwete solula ti bantu ya biro ya maswa yina ta nata yandi na kisika yina yandi ke kwenda.”

Kusala nzietelo na maswa vandaka nswalu kansi yo vandaka mpi ti bigonsa. Mbala mingi, bamaswa yina Polo salaka banzietelo na yandi ya kimisionere vandaka kudinda.—2 Bak. 11:25.