NA MVITA ya Zole ya Ntoto ya Mvimba, soda mosi ya Nazi songaka kimvuka ya Bambangi ya Yehowa nde: “Kana ata muntu mosi na kati na beno kubuya kunwanisa France to Angleterre, beno yonso fwete fwa.” Ata basoda ya Nazi vandaka na lweka ya Bambangi ya Yehowa yina, ata muntu mosi ve na kati na bo fwaka bansiku ya Yehowa. Bo salaka mambu yina monisaka nde bo vandaka kibeni kikesa. Yo kele mbandu ya mbote ya ke monisa mutindu Bambangi ya Yehowa ke tadilaka bitumba. Beto ke nwanaka ve bitumba ya nsi-ntoto yai. Ata kana bantu me tuba nde bo ta fwa beto kana beto me nwana ve bitumba, beto ke kotaka ve na mambu ya bitumba ya nsi-ntoto yai.

1. BANTU YONSO YA NZAMBI VANDAKA KAKA NA INSI MOSI

Na ntangu ya ntama, Yehowa vukisaka bantu na yandi yonso na insi mosi, Izraele. Yandi tubaka nde bantu ya Izraele kele ‘kima na yandi ya mfunu mingi na kati ya bantu yonso.’ (Kub. 19:5) Nzambi pesaka bo mpi kisika ya kuzinga. Yo yina, ntangu Nzambi vandaka kulomba bantu ya Izraele na kunwanisa bansi ya nkaka, bo vandaka ve kunwanisa to kufwa bampangi na bo. *

Bubu yai, bansadi ya Nzambi ya kieleka kele “na makanda yonso, na mabuta yonso, na bansi yonso, mpi na bandinga yonso.” (Kus. 7:9) Kana bansadi ya Nzambi vandaka kunwana bitumba, bo lendaka kunwanisa mpi kufwa bampangi na bo.

 2. YEHOWA VANDAKA KULOMBA BANTU YA IZRAELE NA KUKWENDA NA BITUMBA

Na ntangu ya ntama, Yehowa muntu vandaka kubaka lukanu ya me tala ntangu yina bantu ya Izraele fwete nwana bitumba mpi bikuma yina fwete pusa bo na kunwana bitumba. Mu mbandu, Nzambi lombaka bantu ya Izraele na kufwa bantu ya Kanana sambu bo vandaka kusambila bademo, sambu bo vandaka kusala mansoni mpi sambu bo vandaka kupesa bana na bo bonso bimenga. Yehowa twadisaka bantu ya Izraele na kukatula bupusi yina ya mbi na insi yina yandi silaka bo. (Levi 18:24, 25) Ntangu bantu ya Izraele kumaka na Ntoto yina ya Lusilu, bantangu ya nkaka Nzambi pesaka bo nswa ya kunwanisa bambeni na bo yina vandaka kuniokula bo. (2 Sam. 5:17-25) Ata mbala mosi ve Yehowa bikaka bantu ya Izraele na kubaka bo mosi lukanu ya kukwenda na bitumba. Kansi ntangu bo vandaka kukwenda na luzolo na bo mosi, bo vandaka kununga ve bitumba.—Kut. 14:41-45; 2 Bans. 35:20-24.

Bubu yai, Yehowa ke lombaka ve bantu na kunwana bitumba. Bansi ke nwanaka sambu na bikuma na bo mosi kansi ve sambu na bikuma ya Nzambi. Bo lenda nwana sambu na bitini ya ntoto, sambu na kubaka mbongo to bimvwama, to sambu na bikuma ya nkaka ya politiki. Inki beto lenda tuba sambu na bantu yina ke tubaka nde bo ke nwanaka na zina ya Nzambi sambu na kutanina lusambu na bo to sambu na kufwa bambeni ya Nzambi? Yehowa ta tanina bansadi na yandi ya kieleka mpi yandi ta fwa bambeni na yandi na bitumba yina ta salama na bilumbu ke kwisa, bitumba ya Armagedoni. (Kus. 16:14, 16) Bantu ta nwana bitumba yina kele basoda ya zulu kansi ve bansadi ya Nzambi awa na ntoto.—Kus. 19:11-15.

3. BANTU YA IZRAELE VANDAKA KUFWA VE BANTU YINA VANDAKA KUMONISA LUKWIKILU

Na ntangu ya ntama, basoda ya Izraele vandaka kufwa ve bantu yina vandaka kumonisa lukwikilu na Nzambi. Kansi bo vandaka kufwa bantu yina Nzambi songaka bo na kufwa. Beto tadila bambandu zole. Yehowa songaka bantu ya Izraele na kufwa Yeriko. Kansi bo fwaka ve Rahabi ti dibuta na yandi sambu yandi monisaka lukwikilu na  Yehowa. (Yoz. 2:9-16; 6:16, 17) Na nima, bantu ya Izraele fwaka ve bantu ya Gibeoni sambu bantu ya Gibeoni monisaka nde bo vandaka kuwa Nzambi boma.—Yoz. 9:3-9, 17-19.

Bubu yai, bansi yina ke nwanaka bitumba ke bikaka ve na luzingu bantu yina ke monisaka lukwikilu. Bantangu ya nkaka, bantu yina me sala ve kima ya mbi ke fwaka na bitumba yina bansi ke nwanaka.

4. BANTU YA IZRAELE VANDAKA KUZITISA BANSIKU YA NZAMBI NA YINA ME TALA BITUMBA

Na ntangu ya ntama, Yehowa lombaka basoda ya Izraele na kuzitisa bansiku na yandi ntangu bo ke nwana bitumba. Mu mbandu, bantangu ya nkaka, Nzambi vandaka kulomba bo na kusonga mbanza yina bo ke zola kunwanisa na kusala mambu yina bo fwete sala sambu “ngemba kuvanda.” (Kul. 20:10) Yehowa lombaka mpi basoda ya Izraele na kuvanda bunkete, na kutula camp na bo bunkete mpi na kuzitisa bansiku na yandi ya me tala bikalulu ya mbote. (Kul. 23:9-14) Mbala mingi basoda ya makanda ya nkaka vandaka kuvukisa nitu ti bankento na kingolo-ngolo na bambanza yina bo vandaka kununga. Kansi, Yehowa buyisaka basoda ya Izraele na kusala mpidina. Diaka, basoda ya Izraele vandaka ve ti nswa ya kukwela nkento yina bo nataka na kimpika na ntwala nde ngonda mosi kuluta na nima ya kubotula mbanza na bo.—Kul. 21:10-13.

Bubu yai, bansi mingi me tulaka bansiku na yina me tala mutindu ya kunwana bitumba. Bo me tulaka bansiku yina sambu na kutanina bantu yina kele ve basoda. Kansi mbala mingi, bo ke zitisaka ve bansiku yango.

5. NZAMBI VANDAKA KUNWANA SAMBU NA DIKANDA NA YANDI

Na ntangu ya ntama, Yehowa vandaka kunwana sambu na bantu ya Izraele. Mbala mingi, yandi vandaka kusala mambu ya kuyituka sambu na kunungisa bo. Mu mbandu, nki mutindu Yehowa sadisaka bantu ya Izraele na kununga mbanza Yeriko? Kaka mutindu Yehowa tubaka, ntangu bantu ya Izraele “tulaka milolo ya ngolo ya bitumba, bibaka bwaka” mpi bo nungaka mbanza yina kukonda mpasi. (Yoz. 6:20) Inki mutindu bo nungaka bitumba yina bo nwanaka ti bantu ya Amore? “Yehowa bwisilaka bo matadi ya nene tuka na zulu . . . Ya kieleka, bantu yina fwaka na matadi vandaka mingi kuluta bantu yina fwaka na mbele ya bitumba ya bantu ya Izraele.”—Yoz. 10:6-11.

BAKRISTU YA KIELEKA KE TULAKA NGEMBA

Kaka mutindu beto me mona yo, mambu na beto bubu yai kele ya kuswaswana ti mambu ya bantu ya Izraele na ntangu ya ntama. Kansi kaka mambu yina mpamba ve ke salaka nde beto nwana ve bitumba. Kele mpi ti bikuma ya nkaka ya ke pusaka beto na kunwana ve bitumba. Mu mbandu, Nzambi tubaka na ntwala nde na bilumbu ya nsuka, bansadi na yandi ta “longuka mpi diaka ve bitumba.” Bo ta nwana mpi ve bitumba. (Yez. 2:2-4) Diaka, Yezu tubaka nde balongoki na yandi “kele ve bantu ya nsi-ntoto” mpi bo lenda kota ve na mambu ya bitumba ya nsi-ntoto yai.—Yoa. 15:19.

Yezu lombaka mpi balongoki na yandi na kusala diaka mambu ya nkaka. Yandi songaka bo na kuyambula bikalulu yina ke nataka na makasi mpi na bitumba. (Mat. 5:21, 22) Yandi songaka bo na kuvanda “bantu yina ke tulaka ngemba” mpi na kuzola bambeni na bo.—Mat. 5:9, 44.

Inki mutindu beto lenda sala mambu yina Yezu tubaka? Ya kieleka, beto ke vandaka ve ti nzala ya kunwana bitumba. Keti beto ke yindulaka nde muntu mosi na dibundu lenda vanda mbeni na beto? Kana mpidina, beto landa kusala yonso sambu na kukatula bangindu yina ya mbi na kati na beto.—Yak. 4:1, 11.

Beto ke kotaka ve na bitumba yina bansi ke nwanaka. Kansi beto ke landaka na kutula ngemba mpi na kuzolana beto na beto. (Yoa. 13:34, 35) Beto fwete vingila kilumbu yina Yehowa ta katula bitumba kimakulu. Yo yina, beto fwete sala yonso sambu na kukota ve na mambu ya politiki ata fioti.—Nk. 46:9.