KALA nee ngeno wa fa u wete omufiyekadi ohepele ta papatele nohamu okamonamati kaye ewifa. Okwa tya ngoo ye okwa hafa, ndele pefimbo opo tuu opo okwa kumwa neenghono. Okwa kumwa neenghono molwaashi okamonamati kaye oka li ka fya nokwa li a ukata omudimba. Ashike paife oka nyumunwa noke uya kuye take limemesha. Omweenda oo e ka nyumuna okwa lombwela omufiyekadi ta ti: “Tala, omumwoye e nomwenyo.”

Enyumuko olo litunhula ola ningwa paife pa pita omido 3 000 lwaapo. Oto dulu okulesha kombinga yalo mEehamba dotete etukulwa 17. Nakunyumuna okamonamati komufiyekadi omuprofeti Elia. Omufiyekadi oo wokuSarfat ina tumbulwa kedina mOmbibeli. Ashike enyumuko lokamonamati kaye olo limwe lomoiningwanima oyo ya li ya pameka filufilu eitavelo laye. Eshi hatu konakona kombinga yomufiyekadi oo, natu taleni kutya oilihongomwa ya fimana ilipi hatu dulu okulihonga mehokololo lOmbibeli li na sha naye.

Pefimbo eshi Israel sha li tashi pangelwa kohamba ikolokoshi Ahab, Jehova okwa li a tokola kutya oule womido donhumba odula itai ka loka muIsrael. Konima eshi Elia a shiivifa kutya otaku ka kala oshikukuta, Jehova okwa li e mu holeka aha dipawe kuAhab, nokwa kala ta palula Elia pashikumwifilonga, a li ha tumu omakola a etele omuprofeti oo ombelela nomungome. Opo nee lwanima, Jehova okwa ka lombwela Elia ta ti: “Fikama, inda kuSarfat puSidon ndele kala ko. Tala, Ame nda lombwela omufiyekadi umwe e ku palule.” — 1 Eeh. 17:1-9.

Eshi a fika muSarfat, okwa hanga omufiyekadi wonhumba ohepele ta tyava. Omunhu otashi dulika u lipule kutya omufiyekadi ou oye ngoo ta ka kala ta palula omuprofeti? Ote ke shi dula ngahelipi ngeenge omukwanaluhepo? Otashi dulika Elia a li te lipula ngaho, ashike ina ongaonga okuhovela eenghundafana nomufiyekadi oo. Okwa pula omufiyekadi oo a ti: “Inda u etele nge omeva manini meholo ndi nwe.” Eshi omufiyekadi a eta omeva, Elia okwa pula vali ta ti: “Etele nge yo  okapambu komungome.” (1 Eeh. 17:10, 11) Omufiyekadi oo ka li e na oupyakadi wokuyandja omeva, ndele ka li e na apa ta hange omungome.

Onghee okwa nyamukula Elia ta ti: “Oshili, ngaashi Omwene [“Jehova,” NW] Kalunga koye e nomwenyo, ame kandi nomungome, oufila eshambekela limwe alike moshiyuma nomaadi manini moshanga. Paife ohandi [ongele] oukuni vamwe, opo nee handi i, tu lipakele po fye nomumwange omumati, tu lye fye tu fye!” (1 Eeh. 17:12) Natu konakoneni nawa osho sha kwatelwa meenghundafana odo.

Omufiyekadi oo okwa li e shi didilika mo kutya Elia Omuisrael omutilikalunga. Osho oshi liwetikile mo eshi a longifa outumbulilo “oshili, ngaashi Jehova Kalunga koye e nomwenyo.” Osha yela kutya okwa li e na eshiivo lonhumba li na sha naJehova, Kalunga oo a li ha ilikanwa kOvaisrael, ashike ka li natango ta dulu okulitumbulila Kalunga oo, a tye ngeno “Kalunga kange.” Omolwashike mbela? Omufiyekadi oo okwa li womuSarfat, odoolopa oyo taku tengenekwa kutya oya li ye likolelela koshilando shOvafonikia shedina Sidon. Ovanhu vomuSarfat otashi dulika va li hava longele Baal. Ndele nande ongaho, Jehova okwa li a mona oukwatya we likalekelwa momufiyekadi oo.

Nonande omufiyekadi oo okwa li mokati kovalongeli voikalunga, okwa li e na eitavelo muJehova. Jehova okwa li a tuma Elia komufiyekadi oo opo a dule oku va xupifa aveshe. Oshilihongomwa sha fimana shilipi hatu dulu okulihonga fiyo opapa?

Haaveshe ovo va li muSarfat va li va nyonauka filufilu, nonande ovanhu vamo ova li hava longele Baal. Molwaashi Jehova okwa li a tuma Elia a ye komufiyekadi oo, otashi ulike kutya Jehova oha konenene ovanhu ovo ve na omaukwatya mawa nande itave mu longele natango. Notashi koleke oushili oo kutya, “moshiwana keshe, keshe ou he mu tila ndee ta diinine ouyuki, ote mu wapalele.” — Oil. 10:35.

Ovanhu vangapi moshitukulwa shetu ve na oikala ngaashi yomufiyekadi wokuSarfat? Nonande ova dingililwa kovanhu vomomalongelokalunga oipupulu, otashi dulika tava kongo oshili. Otashi dulika ngoo ve shii kaningholi kombinga yaJehova ile vehe na eshiivo lasha nova pumbwa ekwafo letu opo ve tu waimine melongelokalunga lashili. Mbela oho kongo ngoo nelitulemo ovanhu va tya ngaho noku va kwafela?

Natu konenene nawa kutya Elia okwa li a pula omufiyekadi e mu ningile shike. Omufiyekadi okwe mu lombwela kutya ove na ashike oufila wokuteleka oikulya ye va wana nomonamati waye notava ka lya vo va fye. Ndele nande ongaho, Elia okwe mu lombwela a ti: “Ino tila, inda u ninge ngaashi wa popya. Ndelenee pakele nge po tete okamungome u ka etele nge. Opo nee tamu lipakele po nye nomumati. Osheshi Omwene Kalunga kaIsrael ta ti ngaha: Oufila moshiyuma itau ka pwa mo nomaadi moshanga itaa ka pwa mo, fiyo efiku olo Omwene ta lokifile edu odula.” — 1 Eeh. 17:11-14.

Otashi dulika vamwe tu tye, ‘Okafila ketu oko akeke oko tu pakele po omunhu ou, shapo ota ningi omashedjo.’ Ndele omufiyekadi oo hasho a li a tomhafana ngaho. Nonande ka li e shii nawanawa Jehova, okwa li a itavela nokwa ninga ngaashi Elia e mu lombwela. Osho kasha li tuu eyeleko linene leitavelo nomufiyekadi oo ka li tuu a katuka pandunge!

Kalunga ka li a efa ongaho omufiyekadi oo ohepele. Okwa li a hapupalifa oufila nomaadi aye, ngaashi naanaa Elia a udaneka, nokungaho omufiyekadi oo okwa li ta dulu okulipalula nomonamati waye nosho yo okupalula Elia fiyo osheshi oshikukuta sha pita. Ombibeli oya ti: “Oufila moshiyuma inau pwa mo, nomaadi moshanga inaa pwa mo, opandjovo yOmwene, kwe i lombwela Elia.” (1 Eeh. 17:16; 18:1) Ngeno omufiyekadi oo ka li  a ninga ngaashi a lombwelwa, ngeno oufila nomaadi aye oya pwa mo ndele tava fi. Ashike ponhele yaasho, okwa katuka metwokumwe neitavelo laye, a li e lineekela Jehova nokwa palula tete Elia.

Oshilihongomwa shimwe osho hatu dulu okulihonga oshosho kutya Jehova oha nangeke noupuna ovo ve na eitavelo tali longo. Ngeenge oudiinini woye tau yelekwa, ndele to ulike kutya ou na eitavelo, Jehova ote ke ku kwafela. E li Omufilishisho, Omwaameni naKaume koye, ote ke ku kwafela opo u dule okulididimikila omayeleko. — Ex. 3:13-15, NW.

Mo 1898, o-Zion’s Watch Tower oya li ya divilika oshilihongomwa osho hatu lihongo mehokololo lomufiyekadi, ya ti: “Molwaashi omufiyekadi oo okwa li e linyengifwa keitavelo a dulike, Omwene okwa li e mu kwafela okupitila momuprofeti; ngeno ka li e na eitavelo tali longo, ngeno opa longifwa omufiyekadi umwe e lili. Osho osha faafana nafye kunena. Momukokomoko wokukalamwenyo kwetu, Omwene ohe tu twala peemhito opo eitavelo letu tali yelekwa. Ngeenge otwa kala neitavelo tali longo, ote ke tu punika; ngeenge katu na eitavelo, ohatu ka xutwifa omanangeko noupuna.”

Ngeenge twa taalela omashongo okondadalunde, otwa pumbwa okukonga ewiliko lopakalunga mOmbibeli nomoishangomwa ya kanghamena kOmbibeli. Notu na okukatuka metwokumwe newiliko olo kashi na nee mbudi kutya oshidjuu shi fike peni okudulika kulo. Ohatu ka nangekwa noupuna ngeenge otwa katuka metwokumwe nomayele opandunge oo taa ti: “Nomutima woye aushe lineekela Omwene, ino liameka keendunge doye mwene. Mu shiiva meendjila doye adishe, opo nee Ye ota ka lalakanifa omalila oye.” — Omayel. 3:5, 6.

Eitavelo lomufiyekadi oo ola li natango la yelekwa. Ombibeli oya ti: “Konima yoinima ei omona omumati womwalikadi, omwene weumbo, okwa hangika koudu. Noudu waye wa li mudjuu shili, fiyo muye inamu kala vali omufudo.” Omufiyekadi okwa li a nyika oluhodi, nokwa li te lipula kutya oshike sha etifa oupyakadi oo, nomolwaasho a pula Elia ta ti: “Ondi na shike naave, oove omulumenhu waKalunga! Ove we uya kuame, opo oulunde wange u dimbulukuwe nomumwange opo a fye!” (1 Eeh. 17:17, 18) Mbela okwa li a hala okutya shike, eshi a popya ngaho nenyeme?

Mbela omufiyekadi oo okwa li ta dimbuluka enyono lonhumba olo la li la yahameka eliudo laye? Ile pamwe okwa li ta diladila kutya Kalunga oye e mu handukila nonokutya Elia okwa li mboli e mu etela etumwalaka li na sha nefyo lomona waye? Ombibeli inai popya kondadalunde kombinga yaasho. Ashike eshi sha yela oshosho kutya, omufiyekadi oo ina pa nande Kalunga oushima washa.

Nopehe nomalimbililo, Elia okwa li a uda nai eshi a kundana kutya omonamati womufiyekadi okwa fya nokepopyo olo kutya oye shuude a etifa efyo olo la nyikifa oluhodi omufiyekadi. Opo nee Elia okwa kufa omudimba wokamati oko ndele ta i nao konduda yopombada nokwiilikana ta ti: “Omwene Kalunga kange, Ove wa etela ngahelipi omufiyekadi ou, ndi li puye ngaashi omunailongo, omupya, mokudipaa omona waye omumati?” Omuprofeti Elia ka li a hala edina laKalunga li shekwe molwaashi ngeno a efa omufiyekadi oo ha yakula ovaenda nomunalukeno a mone oixuna natango. Onghee hano Elia okwa indila a ti: “Omwene Kalunga kange, omwenyo wokaana aka nau alukile muko.” — 1 Eeh. 17:20, 21.

Jehova okwa li a uda eilikano laElia. Omufiyekadi okwa li a fila oshisho omuprofeti Elia nokwa ulika kutya oku na eitavelo. Osha fa shi li apa kutya Kalunga okwa li a efa omonamati womufiyekadi a fye koudu, molwaashi okwa li e shii kutya ote ke mu nyumuna, opo enyumuko olo lotete lomomanyumuko oo a shangwa mOmishangwa li kale odjo yehekeleko komapupi okonahiya. Eshi Elia a ilikana, Jehova okwa nyumuna okamonamati komufiyekadi. Omufiyekadi ka li tuu a tunhukwa eshi a uda Elia ta ti: “Tala, omumwoye e nomwenyo!” Omufiyekadi oo okwa lombwela Elia a ti: “Paife ondi shi shii nokutya, oove omulumenhu waKalunga nondjovo yOmwene mokanya koye oyo yoshili.” — 1 Eeh. 17:22-24.

Ehokololo li na sha nomufiyekadi oo opo la xulila opo mEehamba dotete etukulwa 17. Ndele molwaashi Jesus okwa li a popila mouwa omufiyekadi oo, osha yela kutya okwa ka fya e li omudiinini kuJehova. (Luk. 4:25, 26) Ehokololo olo otali tu hongo kutya Jehova oha punike ovo hava yakula nawa ovapiya vaye. (Mat. 25:34-40) Otali ulike yo kutya Jehova oha file oshisho ovapiya vaye ovadiinini nokuli nomeenghalo da nyaya keonga. (Mat. 6:25-34) Otali yandje yo oumbangi kutya Jehova ota dulu okunyumuna ovanhu koufi nonokutya oku na ehalo loku shi ninga. (Oil. 24:15) Oyo kai fi tuu oilihongomwa iwa nokudimbuluka ngeenge hatu diladila kombinga yomufiyekadi oo!