Missingerneqarsimavoq pissutsit allanngunngippata ukiumi 2030-mi tupamik toqquteqartartut 8.000.000-nit amerlanerussasut, 2000-kkullu naalerneranni inuit 1.000.000.000-t tupa toqqutigisimassagaat.

Tupa pissutigalugu ajornartorsiuteqalersut pujortartartuinnaanngillat. Aamma ilaquttat qimagaasut misigissutsikkut eqqugaasarput aningaasatigullu ajunaaruteqartarlutik, ukiullu tamaasa pujortartartuunngitsut 600.000-t allat pujortagaannik najuussuinertik toqqutigisarpaat. Peqqinnissaqarfiit aningaasartuuteqarnerulermata ajornartorsiut kikkunnut tamanut sunniuppoq.

Nappaalanersuaqaraangat nakorsat tamaviaarlutik nakorsaatissamik nassaarniartarput, ajornartorsiulli pujortarnermut tunngasoq aaqqinneqariaannaavoq. Nakorsaq Margaret Chan Nunarsuarmi Peqqinneq pillugu Suleqatigiiffimmi pisortaaneq ima allappoq: “Tupamut tunngatillugu ajornartorsiut inunnit pilersitaammat naalakkersuisut innuttaaqatigiillu suleqatigiinnerisigut aaqqinneqarsinnaavoq.”

Peqqiilliutaasoq tamanna nunanit tamalaanit aatsaat taama akiorniarneqartigaaq. 2012-imi aggusti aallarnerfigalugu nunat 175-it missaat tupamik atuisut ikilisinniarlugit iliuuseqarniarlutik isumaqatigiissimapput. * Pissaanilissuilli ajornartorsiut aaqqitsaalivaat. Ukiut tamaasa tupanik nioqqutissiortartut inuit, ingammik arnat inuusuttuaqqallu nunani siuarsarniakkaniittut, tupamik atuisalersinniarlugit dollarit milliardillit atortarpaat. Tupa uerinartuummat pujortartartut milliardiusut tupamik toqquteqartartut ikilinaviarunanngillat. Ullumikkut atuisartut pujortartarunnaanngippata ukiuni 40-ni tulliuttuni tupamik toqquteqartut amerleriarujussuassapput.

Inuppassuit pujortartarunnaarusukkaluartut ussassaarutinit uereqqanermillu tigusaaqqasutullusooq ipput. Arnaq Naokomik atilik taama misigisimasimavoq. Inuusuttuaraalluni filmini tv-kkullu takusartakkani ilaarlugit pujortartalerami imminut torragivoq. Angajoqqaami puammikkut kræfteqarneq toqqutigigaluaraat, marlunnillu peroriartortitaminik paneqaraluarluni, pujortartarnini unitsinngilaa. Ima nassuerpoq: “Puakkut kræfteqalernissara ernumagisaraluarlugu meeqqamalu peqqiilliulersinnaanerat eqqarsaatigisaraluarlugu pujortartartuujuarpunga. Isumaqaraluarpunga pujortartarunnaarsinnaanngisaannassallunga.”

Naokoli pujortartarunnaarpoq. Inuit millionillit tupamik atuisaarunnaarnissaminnut atueqqilinnginnissaminnullu kajumississutigisaat kajumississutigalugu Naoko pujortartarunnaarpoq. Suna kajumississutigigamikku? Nanginnera atuariaruk.