Ku bokona mu madisá

Ihi i Zuela o Bibidia ia Lungu ni Fesa ia Phasu?

Ihi i Zuela o Bibidia ia Lungu ni Fesa ia Phasu?

O Bibidia i Tambuijila

 O fesa ia Phasu kala kiene mu i bhanga lelu, ki i tundu mu Bibidia. Maji se u tanga o misoso ia lungu ni Phasu íii, ua-nda kuijiia ihi ilombolola o Phasu—o ijila íii ia tundu mu ji fesa ja ku vuala ja kexile mu bhanga m’ukulu. Xinganeka.

  1.   O dijina: O divulu Enciclopédia Britanica dizuela: “O dijina Easter mu Kingileji, kejiia ku dia tundu; O padele Anglo-Saxão Venerable Bede, ku 8 dia hama ua katula o kizuelu kiki ku nzambi ia muhatu ia kixibhu, ia ngeleja Anglo-Saxão, o nzambi íii, a mu ixana Eostre.” Mu madivulu a mukuá, muéne ua sokesa o dijina didi ni Astarte o nzambi ia muhatu ia ku vuala, ia ixi ia Fidíxia ua kexile ni mbandu ia mukuá ia nzambi ia muhatu mukua Babilonha Ishtar.

  2.   Mabhulu: Ijimbuete ia ku vuala, “ia tundu ku ji fesa ja jipagão ja lungu ni kixibhu akexile ku ji bhanga ku jixi ja Europa ni ku Médio Oriente.”—Enciclopédia Británica.

  3.   Maiaki: Kala kiambe o Dicionário-Padrão de Folclore, Mitologia e Lendas, de Funk e Wagnalls, o ukexilu ua ku tonoka mu ku sota o maiaki phala o Phasu ene mu zuela kuila o dibhulu dia Phasu diene dia kexile mu a bheka, “ki utonokenu ua ana-ndenge ngó, maji kilondekesa o kijila kia lungu ni ku vuala.” Saí jixi o athu a xikina kuila o maiaki a a fuamesa, “akexile ni kutena kua ku bheka ku zediua, sauidi, ni ku langa o athu.”—jifesa jokulu.

  4.   Ku ta izuatu ia ubhe: “Kia kexile mu londekesa ku kamba ku xila, mba uindua, se o muthu ka ta izuatu ia ubhe phala ku tambulula o nzambi ia muhatu ia kixibhu Eastre.”—Livro Gigante de Superstições.

  5.   Jifesa ja jingeleja ja bhanga mu makolombolo: O jifesa ja lungu ni ijila ia kexile mu bhanga o abhezi a muanha, “ja kexile mu bhanga phala ku tambulula o muanha, ni kutena kuê kua ku bheka muenhu ku ima ioso i sabhuka.”—Celebrações: O Livro Completo dos Feriados Americanos.

     O Livro Americano dos Dias, di jimbulula kiambote kuebhi kua tundu o fesa íii ia Phasu, o divulu dizuela: “Se-ku phata kuila m’ukulu o ngeleja ia lundula o ijila ia jipagão, anga a mateka ku i bhanga ué mu jingeleja.”

 O Bibidia i tu tendelesa kuila ki tu tokala ku bheza o Nzambi ia kidi ni ijila ia mu ibhila. (Marku 7:6-8) O divulu dia Kaiadi dia Kolindo 6:17, dizuela: “Mu di kalele, eme ngi [Jihova] Kana kubabata kima kia ufusa.” O Phasu, fesa ia jipagão, oso a mesena ku bhanga o vondadi ia Nzambi ka tokala ku di ta mu jifesa jiji.