1, 2. (a) Batanga ba Jehova nebalapelelanga kai mwa linako za kwamulaho? (b) Jesu naikutwile cwañi ka za Tempele ya Jehova ya mwa Jerusalema? (c) Ki lika mañi zelukanyakisisa mwa taba ye?

KUZWA feela kwamulaho, batanga ba Mulimu babile ni libaka za kulapelela Mulimu. Ka mutala, Abele hanaafile sitabelo ku Jehova, mwendi naayahile aletare. (Gen. 4:3, 4) Nuwe, Abrahama, Isaka, Jakobo, ni Mushe kaufelaa bona nebayahile lialetare. (Gen. 8:20; 12:7; 26:25; 35:1; Ex. 17:15) Jehova naabulelezi Maisilaele kuli bayahe tabernakele. (Ex. 25:8) Hasamulaho, naabalaezi kuli bayahe tempele. (1 Mal. 8:27, 29) Batu ba Mulimu hasebakutile kuzwa mwa butanga bwa Babilona, kamita nebakopanelanga mwa masinagoge. (Mare. 6:2; Joa. 18:20; Lik. 15:21) Mi Bakreste ba kwa makalelo nebakopanelanga mwa mandu. (Lik. 12:12; 1 Makor. 16:19) Kacenu, batu ba Jehova kaufela bakopanelanga mwa Mandu A Mubuso amañata-ñata kuli baitute ka za Jehova ni kumulapela.

² Jesu naakuteka hahulu tempele ya Jehova ya mwa Jerusalema. Lilato lanaanani lona Jesu kwa tempele, nelihupulisize balutiwa bahae manzwi a walisamu a li: “Ni ciwa ki ku tukufalelwa Ndu ya hao.” (Samu 69:9; Joa. 2:17) Ndu ya  Mubuso haki ‘ndu ya Jehova’ luli inge moneiinezi tempele ya mwa Jerusalema. (2 Makol. 5:13; 33:4) Kono luswanela kuba ni likute lelituna kwa libaka zaluna za kulapelela. Mwa taba ye, lukanyakisisa likuka za mwa Bibele zeluluta molukona kuezeza haluli kwa Mandu aluna a Mubuso, molukona kuababalelela, ni molukona ku tuseza kulifela lisinyehelo. *

3-5. Ndu ya Mubuso ki nto mañi, mi luswanela kuikutwa cwañi ka za mikopano yaluna?

³ Ndu ya Mubuso ki sibaka sebakopanelanga batu kuli ba lapele Jehova. Mikopano ki mpo yezwa ku Mulimu, mi ilutusa kutiisa silikani saluna niyena. Kwa mikopano yaluna, ki kona kolufiwanga susuezo ni ketelelo ka kopano yahae. Ki tohonolo kumemiwa ki Jehova ni mwanaa hae kuli lucele fa “tafule ya Jehova” sunda ni sunda. Haluswaneli kulibala kuli memo yeo ki yabutokwa hahulu.—1 Makor. 10:21.

⁴ Jehova ulubulelela ka kuutwahala hande kuli lufumanehange kwa mikopano kuli lumulapele ni kususuezana. (Mubale Maheberu 10:24, 25.) Bakeñisa kuli lwakuteka Jehova, haluna kupalelwa kufumaneha kwa mikopano kusina libaka lelituna. Lubonisa kuli lwaitebuha mikopano yaluna ka kuitukiseza yona ni kunyolelwa kuyo abana kuyona.—Samu 22:22.

⁵ Moluezeza lika haluli kwa mikopano, ni molubabalelela Mandu aluna a Mubuso, kubonisa kuli lwakuteka hahulu Jehova. Lubata kuli likezo zaluna litahise tumbo kwa libizo la Jehova ili lelifumanehanga hañata fa sisupo sa Ndu ya Mubuso.—Mubapanye 1 Malena 8:17.

6. Batu babuleziñi ka za Mandu aluna a Mubuso, ni batu babafumanehanga kwa mikopano? (Mubone siswaniso sesi fa likepe 27.)

⁶ Haiba lubonisa likute kwa Mandu aluna a Mubuso, batu babañwi bakalemuha nto yeo. Ka mutala, muuna yomuñwi wa mwa naha yebizwa Turkey naabulezi kuli: “Neni tabisizwe hahulu ki bukeni ni muezezo omunde wa lika one niboni kwa Ndu ya Mubuso. Batu nebatinile hande, nebatabile, mi nebani lumelisize ka lilato. Nto yeo neinitabisize hahulu.” Muuna yo akalisa kutahanga kwa mikopano kaufela mi kapili-pili akolobezwa. Mwa naha ya Indonesia, mizwale neba memile batu babapila ni bona mabapa, mubusisi wa tolopo, ni makwambuyu babañwi ba muuso kuli bato bona Ndu ya Mubuso yeneyahilwe. Mubusisi wa tolopo naatabisizwe hahulu ki muyaho omunde wo, mone uyahezwi, ni mone sibonahalela sibaka. Naabulezi kuli: “Bukeni bwa sibaka se bubonisa kuli munani tumelo yetuna luli.”

7, 8. Lubonisa cwañi kuli lwakuteka Jehova haluli kwa Ndu ya Mubuso?

⁷ Jehova ki yena yalumemanga kwa mikopano, mi uiyakatwa za ponahalo yaluna ni miezezo yaluna ya lika. Luambuka kuezanga lika kakutula tikanyo. Hape haluezangi lika zende ka kutula tikanyo haluli kwa mikopano kamba kuina ka kuiketa inge babainzi kwa ndu yaluna. Ki niti kuli Jehova ubata kuli luna ni batu belumemanga luikutwe kulukuluha haluli kwa Ndu ya Mubuso. Kono halulati kubonisa kashwau ka nzila ifi kamba ifi haluli kwa mikopano. Ki lona libaka halusatinangi ka busafa, kuñolela babañwi tushango,  kuambola, kuca, kamba kunwa ka nako ya mikopano. Mi bashemi baswanela kuluta bana babona kuli basike ba matamatanga kamba kubapalela mwa Ndu ya Mubuso.—Muek. 3:1.

⁸ Jesu hanaaboni batu inze balekiseza lika mwa tempele ya Mulimu, afilikana mi abalelekela kwande. (Joa. 2:13-17) Mwa Mandu aluna a Mubuso, lulapelanga Jehova ni kuituta ka za hae. Kacwalo, haluswaneli kueza lipisinisi haluli fa Ndu ya Mubuso.—Mubapanye Nehemia 13:7, 8.

9, 10. (a) Batu ba Jehova bayahanga cwañi Mandu A Mubuso, mi ki lika mañi zepetilwe mwa musebezi wo? (b) Ki ifi tukiso yelilato yetusize hahulu liputeho zene sina masheleñi akuyahisa Ndu ya Mubuso?

⁹ Batu ba Jehova mwa lifasi kaufela basebeza ka taata mwa musebezi wa kuyaha Mandu A Mubuso. Mizwale ni likaizeli babaitateli ki bona babayahanga ni kulukisa sinca Mandu ao. Ki lika mañi zepetilwe mwa musebezi wo? Kuzwa feela la November 1, 1999, libaka zende za kulapelela teñi zefitelela 28,000 liyahezwi liputeho mwa lifasi kaufela. Ilikutalusa kuli, mwahalaa lilimo ze 15 zefelile, ka avareji nekuyahiwanga Mandu A Mubuso a ketalizoho zazi ni zazi.

¹⁰ Kopano ya Jehova ilumanga baitateli ni kuitusisa linubu ilikuli kuyahiwe Mandu A Mubuso kwa libaka ko atokwahala. Lulatelela sikuka sa mwa Bibele sa kuli babanani zeñata bacimbule babataelezwi. (Mubale 2 Makorinte 8:13-15.) Kabakaleo, libaka zende za kulapelela liyahezwi liputeho zenesike zakona kufumana masheleñi akuyahisa Ndu ya Mubuso.

11. Mizwale babañwi babulelañi ka za Ndu yabona ya Mubuso yenca, mi muikutwa cwañi ka za taba yeo?

¹¹ Mizwale ba kwa puteho yeñwi ya kwa Costa Rica nebañozi kuli: “Haluyemanga fapilaa Ndu yaluna ya Mubuso, luikutwanga feela inge babalola! Lwapalelwa kuutwisisa. Ndu yaluna ya Mubuso yende neifelile kuyahiwa mwa mazazi feela a 8! Musebezi wo, neukonahalile ka tuso ya Jehova, ka litukiso zene ezizwe ki kopano yahae, ni ka tuso ya mizwale baluna. Ka niti, sibaka sa kulapelela seo ki mpo yabutokwa hahulu yalufile Jehova. Lunani tabo yetuna bakeñisa Ndu ya Mubuso yeo.” Kwa lutabisa kuutwa mizwale ni likaizeli baluna habaitumela ku Jehova bakeñisa zaabaezelize. Mi lutabile hahulu kuli mizwale mwa lifasi kaufela bakona kuba ni Ndu yabona ya Mubuso. Kwa iponahalele hande kuli Jehova usweli wa fuyaula musebezi wa kuyahiwa kwa  Mandu A Mubuso, kakuli Mandu ao asafela feela kuyahiwa, batu babañata bakalisanga kutaha kwa mikopano ni kuituta ka za Jehova.—Samu 127:1.

12. Mukona kutusa cwañi mwa musebezi wa kuyaha Mandu A Mubuso?

¹² Mukona kutusa cwañi mwa musebezi wa kuyaha Mandu A Mubuso? Mwendi mwakona kuitatela kutusa mwa musebezi wo. Mi kaufelaa luna lwakona kufa linubu zekona kutusa mwa musebezi wa kuyaha Mandu A Mubuso. Halueza ka mulukonela kaufela kutusa mwa musebezi wo, luikutwa kuba ni tabo yetiswa ki kufana, mi sabutokwa ni kufita ki kuli, lulumbeka Jehova. Lulikanyisa mutala wa batu ba Mulimu ba mwa linako za Bibele bane banyolelwa kuzwisa linubu zetusa mwa musebezi wa kuyaha libaka zabona za kulapelela.—Ex. 25:2; 2 Makor. 9:7.

13, 14. Luitutañi mwa Bibele zebonisa kuli luswanela kukenisa Ndu yaluna ya Mubuso?

¹³ Lulapela Mulimu yakenile yabata kuli lueze lika ka swanelo. Ki lona libaka haluswanela kukenisa Mandu aluna a Mubuso. (Mubale 1 Makorinte 14:33, 40.) Kuli lube babakenile sina Jehova, luswanela kuba babakenile kwa moya, mwa munahano, ka likezo zaluna, mane ni kwa mubili.—Sin. 19:8.

¹⁴ Haiba Ndu ya luna ya Mubuso iba yekenile, lukalukuluha kumemela batu kwa mikopano yaluna. Mi batu baka bona kuli lwaeza luli ka kulumelelana ni zelukutazanga ka za lifasi lelinca lelikenile. Baka lemuha kuli lulapela Mulimu yakenile yaka fetula lifasi kuba paradaisi yende.—Isa. 6:1-3; Sin. 11:18.

15, 16. (a) Ki kabakalañi fokuñwi hakuli taata kuli Ndu ya Mubuso ibe yekenile ka nako kaufela, kono ki kabakalañi hakuli kwatokwa kueza cwalo? (b) Musebezi wa kukenisa Ndu ya Mubuso uonga-ongiwanga cwañi, mi ki tohonolo mañi yanani yona mañi ni mañi waluna?

 ¹⁵ Batu banani mihupulo yeshutana-shutana ka za bukeni. Libaka? Mwendi ki ka libaka la mobahuliselizwe. Babañwi bapila mwa libaka mokunani maluli kamba mwa sibaka mokunani mikwakwa yenani masila ni sileze. Babañwi habana mezi alikani kamba lika za kuitusisisa kwa kukenisa. Kusina taba ni kuli lupila kai ni kuli batu mwa sibaka saluna banani mubonelo ocwañi ka za bukeni, luswanela kuzwelapili kukenisa Ndu yaluna ya Mubuso. Ndu ya Mubuso ki sibaka kolulapelelanga Jehova.—Deut. 23:14.

¹⁶ Haiba lubata kuli Ndu yaluna ya Mubuso ibe yekenile, lutokwa kuswalisana. Baana-bahulu balukisezanga puteho mukoloko wa kukenisa Ndu ya Mubuso ni kubona teñi kuli kamita kunani lika zakuitusisa kwa kukenisa. Baana-bahulu hape baonga-onganga mwa kupetela musebezi wo. Lika zeñwi litokwa kukeniswa hamulaho feela wa mikopano, kono zeñwi halitokwi kukeniswa ka nako kaufela. Kaufelaa luna lunani tohonolo ya kuabana mwa musebezi wa kukenisa Ndu ya Mubuso.

17, 18. (a) Lukona kuitutañi ka za mo batu ba Jehova ba kwamulaho neba babalelela tempele? (b) Ki kabakalañi haluswanela kubabalela Ndu yaluna ya Mubuso?

¹⁷ Hape lubabalelanga Ndu yaluna ya Mubuso ka kulukisa fo kusinyehile. Batanga ba Jehova bakwamulaho nibona nebaezanga cwalo. Ka mutala, ka nako ya puso ya Joasi Mulena wa Juda, batu nebazwisize linubu zetusa mwa musebezi wa kuyaha sinca tempele. Mulena naalaezi baprisita kuli baituisise masheleñi ao kwa kulukisa sinca tempele foneitokwa kulukiswa. (2 Mal. 12:4, 5) Hamulaho wa lilimo zefitelela 200, Mulena Josiasi niyena naaitusisize linubu za mwa tempele kuli lituse mwa musebezi wa kulukisa fone kusinyehile.—Mubale 2 Makolonika 34:9-11.

¹⁸ Mizwale babañwi baba mwa Tutengo twa Mitai balemuhile kuli mwa linaha zebapila kuzona, batu habasika twaela kubabalela liitusiso zabona ni miyaho ya bona. Mwendi mwa linaha zeo ki batu basikai feela babaziba mwa kuezeza musebezi wo. Kamba mwendi habana hande mashemeñi akuitusisa kuli balukise sinca Ndu yabona ya Mubuso. Kono haiba lusalukisi Ndu yaluna ya Mubuso, ikakala kubonahala busafa mi batu bakalemuha nto yeo. Haina kufa bupaki bobunde kubona. Kono kaufelaa luna halueza molukonela kaufela kubabalela Ndu yaluna ya Mubuso, lulumbeka Jehova mi halusinyi masheleñi ebazwisize mizwale baluna.

19. Mukaezañi kuli mubonise kuli mwa kuteka sibaka se mulapelelanga Jehova kusona?

¹⁹ Ndu ya Mubuso ki muyaho ofilwe ku Jehova. Haki ya mutu ufi kamba ufi mi haki ya puteho. Sina moluitutezi mwa taba ye, likuka za mwa Bibele lika lutusa kubani mikwa yeminde haluli kwa sibaka sa kulapelela Mulimu. Bakeñisa kuli lwakuteka Jehova, lubonisa likute kwa mikopano yaluna, ni kwa Ndu ya Mubuso. Lufanga linubu ka tabo kuli kuyahiwe Mandu A Mubuso amañata, mi lubelekanga ka taata kuli lubabalele ni kukenisa Mandu ao. Ka kuswana ni Jesu, lubonisa tukufalelo ni likute kwa sibaka selulapelelanga Jehova.—Joa. 2:17.