Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Patudi tufuisha muntu utudi banange

Patudi tufuisha muntu utudi banange

“Ngakapanga tshia kuenza pavua tutuanyi mufue lufu lua tshikoso. Panyima pa ngondo ya bungi mvua mbazuka diakamue mmuvuluka, ne ngumvua binsama ku muoyo, bienze anu bu ne: mbantue kele. Misangu mikuabu bivua bingenza kabidi tshiji. Bua tshinyi tutuanyi uvua mua kufua anu nunku? Mvua ndipisha bua mumvua tshiyi musombe nende bikole patshivuaye ne muoyo.”—Vanessa wa mu Australie.

BIWIKALA ukadi mufuishe muntu uuvua munange, uvua mua kuikala mumvue kanyinganyinga, bunkaya ne mupange tshia kuenza. Pamuapa uvua mua kuikala mumvue kabidi buôwa, tshiji, ne mudipishe. Uvua mua kuikala mene mudiebeje bikala muoyo utshidi anu ne mushinga.

Ikala mutuishibue ne: ki mbibi bua kuleja kanyinganyinga nansha koku kanenga matuku a bungi to. Bidi bileja muuvua munange muntu au bikole. Kadi kudiku mushindu wa wewe kupeta ndambu wa disulakana anyi?

TSHIVUA TSHIAMBULUISHE BAKUABU

Wewe umona ne: kanyinganyinga kebe kakakujika, ngenyi idi ilonda eyi idi mua kuambuluisha:

KUNYINGALALA BUA MATUKU A BUNGI KI NKUBI NANSHA

Bantu bonso kabatu banyingalala mu mushindu wa muomumue peshi bashala ne kanyinganyinga aku matuku bungi bua muomumue to. Nansha nanku, kudila kudi mua kukuambuluisha bua kupeta ndambu wa disulakana. Vanessa utukadi batele udi wamba ne: “Mvua anu ndila; kadi bivua bikengela mpete disulakana.” Sofía, uvua mufuishe muakunyende wa bakaji mu tshimpitshimpi, udi wamba ne: “Bivua binsama bikole ku muoyo pamvua ngela meji a tshivua tshienzeke atshi, bienze anu bu ne: badi bakangula mputa ukadi mubole bua kumusukula. Bidi bisama bikole, kadi bidi biambuluisha bua kuondopa mputa.”

AMBILA BAKUABU MUUDI UDIUMVUA

Imue misangu udi mua kujinga bua kuikala pa nkayebe. Kadi kanyinganyinga mbujitu bukole ne kuena mua kubuambula nkayebe to. Jared udi ne bidimu 17 uvua mufuishe tatuende, udi uvuluka wamba ne: “Mvua ngambila bakuabu mumvua ndiumvua. Pamuapa tshivua mbumvuija bimpe to, kadi bivua bimpe mumvua ngakula.” Janice utukadi batele mu tshiena-bualu tshia kumpala, udi wamba bualu bukuabu buvua bumuambuluishe ebu: “Kuyukila ne bakuabu kuvua kunkoleshe bikole. Bavua bangumvuila, tshivua ndimona nkayanyi to.”

ITABA DIAMBULUISHA

Doktere mukuabu udi wamba ne: “Muntu udi mufuishe yeye muitabe bua balunda ne balela bende bamuambuluishe patshidiye ufuma ku difuisha apu, nebikale bipepele bua yeye kukolesha muoyo ne kutantamena kanyinganyinga kende.” Ambila balunda bebe tshidibu mua kuenza bua kukuambuluisha; pamuapa badi mua kuikala ne dijinga adi kadi kabayi bamanye tshia kuenza to.​—Nsumuinu 17:17.

SEMENA PABUIPI NE NZAMBI

Tina udi wamba ne: “Pavua bayanyi mufue disama dia kansere mu tshimpitshimpi, tshivua kabidi ne wa kuambila yanyi ya munda to, nunku mvua ngambila Nzambi malu onso. Ngakatuadija kumulomba dituku dionso bua angambuluishe bua ngikale ngenza malu bu pa tshibidilu. Nzambi wakangambuluisha mu mishindu ya bungi indi tshiyi mua kutela yonso.” Tarsha uvua ne bidimu 22 pavua mamuende mufue udi wamba pende ne: “Kubala Bible dituku dionso kuvua kunkolesha ku muoyo. Mvua mpetamu bualu buimpe kampanda bua kuelela meji.”

DIFUANYIKIJILA DIBISHIBUA DIA BANTU KU LUFU

Tina udi utungunuka wamba ne: “Kumpala, kutekemena ne: bantu nebabishibue ku lufu kakuvua kunkolesha to, bualu mvua dijinga ne bayanyi, bana banyi bavua pabu dijinga ne tatuabu, tuetu bonso anu dîba adi. Kadi mpindieu, kukadi bidimu binayi bindi mulamate bikole ku ditekemena edi. Didi dinkolesha ku muoyo, dingambuluisha bua kutuishila mêsu ku malu mimpe atshilualua, ne kukankamana. Pandi ndifuanyikijila mungamumona kabidi, bidi bimpetesha ditalala ne disanka.”

Pamuapa kanyinganyinga kakakujika anu musangu umue to. Kadi tshivua tshifikile Vanessa tshidi mua kukuambuluisha. Udi wamba ne: “Udi mua kuela meji ne: kanyinganyinga kakakujika to, kadi neufike anu ku dipeta disulakana.”

Kupu muoyo ne: muoyo udi anu ne mushinga nansha mudi kanyinganyinga kakayi mua kujika konso. Nzambi neakuambuluishe bua wewe kupeta balunda bimpe ne kuikala ne nsombelu muimpe. Mu katupa kîpi emu Nzambi neabishe bantu ku lufu. Mmusue bua wewe kuakidilangana ne muntu uudi mufuishe. Nunku kanyinganyinga kebe aku nekajike bua kashidi.!