Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Utu mumanye anyi?

Utu mumanye anyi?

Utu mumanye anyi?

Nku muaba wa “tshilumbuluidi” kayi kuvuabu baye ne mupostolo Paulo?

▪ Mukanda wa Bienzedi 18:12, 13 udi uleja ne: bena Yuda bavua mu Kolinto bavua bafunde Paulo bua muvuaye uyisha malu avua kaayi akumbana ne bakaya nende ku muaba wa “tshilumbuluidi,” anyi bema (muaku wa tshiena Greke udi umvuija ne: “tshiakuidi”). Bena mu Kolinto ba kale bavua ne muaba wa kuakuila anyi tshiakuidi tshile bikole, tshiakuidi etshi tshivua pabuipi ne muaba wa tshisalu uvua pabuipi ne nsunagoga. Mushindu uvuabu benze muaba eu, uvua wambuluisha bua kuyukila bimpe ne bantu. Muaba eu uvua muibaka ne mabue mimpe matoke ne a bleu ne uvua mulengeja ne bilengejelu bimpe. Muaba uvuabu bakuila eu uvua ne nzubu ibidi ivua bantu basomba bua kuindila bualu kampanda, ne ivua ne bibasa bienza ne mabue mimpe ne bavua balengeje panshi bimpe.

Tshiakuidi atshi tshivua ne bua kuikala muaba wa tshilumbuluidi uvua mupostolo Paulo muimanyine pavuabu bamulumbuluisha kudi Galio nguvene wa tshimenga tshia Akaya tshia mu Lomo. Muaba au ke uvua bamfumu balumbuluishila bantu ne bangata mapangadika kumpala kua tshisumbu tshia bantu.

Mu tshimenga tshia mu Greke, bantu bavua ne tshibidilu tshia kutuilangana kumpala kua tshiakuidi tshivuabu babikila ne: bema muaba uvua bantu bonso batamba kupanyina bintu. Mu miyuki yabu idi itangila muvuabu balumbuluishe Yezu idi mu Matayi 27:19 ne Yone 19:13 mu tshiena Greke badi bakulamu bua Ponsio Pilato muimanyine pa bema wakula kumpala kua bantu.​—Bienzedi 12:21.

Bua tshinyi bamue bena Yuda bavua balenduke bua lufu lua Yezu?

▪ Mupostolo Paulo wakamba bua bena Kristo ba kumpala ne: ‘Kadi tuetu tudi tuamba Kristo wakashipabu ku mutshi, ntshilenduishi kudi bena Yuda ne mbupote kudi bisamba bia bende.’ (1 Kolinto 1:23) Bua tshinyi mushindu uvua Yezu mufue uvua mulenduishe bamue bantu?

Pa kutangila bilele bia bantu ba ku Est kua Asia ba mu bidimu lukama bia kuampala ne mushindu uvua Yezu mufue, mumvuiji kampanda wa malu a mu Bible diende Ben Witherington III wakamba ne: “Lufu lua mushindu eu luvua bualu bua bundu bua bungi. Kabavua bamona lufu lua mushindu eu bu lufu luimpe lua muntu ufuila bantu to.” Witherington udi utungunuka wamba ne: “Bantu ba mu tshikondo atshi bavua bitabuja ne: mushindu udi muntu ufua udi uleja tshidiye. Bilondeshile lungenyi elu, bavua bamona Yezu bu muntu mupote, mushipi wa mikenji ya mbulamatadi, muntu udi mukumbanyine manyoka atubu bapesha bapika badi batomboka.” Bu muvuabu ne bilele bia mushindu eu, kabivua bimueneka bipepele bua bena Kristo ba kumpala kuakulabu bua lufu lua Yezu ne bua dibika diende to.