ILO kajin ko ruo m̦oktata me rar kõjerbali ñan je Baibõl̦, rar kõjerbal naan kein sheʼohlʹ ilo Kajin Hibru, im haiʹdes ilo Kajin Grik. Naan kein rej juon wõt mel̦el̦eir im kar kõjerbali elõñl̦o̦k jãn 70 alen ilo Baibõl̦. Bareinwõt, rej jim̦or ekkejell̦o̦k ippãn mej. Ilo jet ukokin Baibõl̦, rej ukot naan kein ãinwõt “lõb,” “hell,” ak juon “ro̦ñ.” Bõtab ilo elõñ kajin ko, ejjel̦o̦k juon naan elukkuun jejjet mel̦el̦ein ñan naan kein ilo Kajin Hibru im Kajin Grik. Eñin unin, jet ukokin Baibõl̦ ilo Kajin M̦ajel̦ rej kõjerbale wõt naanin Hibru eo “Sheol,” im naanin Grik eo “Hedis.” Ta mel̦el̦ein naan kein? Eokwe, jen lale jet eoon ilo Baibõl̦ ñan uwaake kajjitõk in.

Ekklisiastis 9:10 ej ba: “Ejjel̦o̦k jerbal, ak menin l̦õmn̦ak, ak jel̦ã, ak mãlõtlõt, ilo Sheol, ijo kwõj ilo̦k ñane.” Mel̦el̦ein ke men in bwe Sheol ej jitõñl̦o̦k ñan wũliej ko ak lõb eo kar kalibwin eo ejitõnbõro ippãd ie? Ejjab. Ñe Baibõl̦ ej kõnono kõn lõb eo libõn juon armej, ej kõjerbale naanin Hibru im  Grik ko jet, im ejjab kõjerbale naan kein sheʼohlʹ im haiʹdes. (Jenesis 23:7-9; Matu 28:1) Bareinwõt, Baibõl̦ ejjab kõjerbal naan eo “Sheol” ñan juon wũliej, ãinwõt wũliej eo an juon baam̦le ak ijo rej kalibwin elõñ rimej ie.—Jenesis 49:30, 31.

El̦aññe “Sheol” ak “Hedis” rejjab jitõñl̦o̦k ñan lukkuun juon jikin im roktak jãn wũliej ko ak lõb ko libõn armej, innem rej jitõñl̦o̦k ñan ta? Eokwe, Baibõl̦ ej kaalikkar bwe “Sheol” ak “Hedis” rej naanin kõkkar im rej jitõñl̦o̦k ñan juon men me joñan an l̦ap, el̦apl̦o̦k jãn wũliej ko me kar kalibwin elõñ rimej ie. Ñan waanjoñak, Aiseia 5:14 ej ba bwe Sheol (ilo jet Baibõl̦ in M̦ajel̦ ko rej ba “lõb” ak “lal̦ eo an rimej”) ej ‘bũrooklep im ej kõpel̦l̦o̦k lo̦ñiin im ejjel̦o̦k joñan.’ Meñe elukkuun lõñ armej ro em̦õj aer pãd kadede ilo Sheol, bõtab ejjañin mat im ej kõn̦aan wõt wõrañel̦o̦k ro remej. (Jabõn Kõnnaan 30:15, 16) Sheol ak Hedis roktak jãn wũliej ko kõnke ewõr iien wũliej ko rej etal im obrak. Bõtab, Baibõl̦ ej ba bwe ‘Sheol ejãmin mat.’ (Jabõn Kõnnaan 27:20) Mel̦el̦ein men in bwe Sheol ejãmin obrak. Kõn men in, Sheol im Hedis rejjab jitõñl̦o̦k ñan lukkuun juon jikin ãinwõt wũliej ko im lõb ko rej kalibwin rimej ro ie. Bõtab, rej jitõñl̦o̦k ñan juon jikin ilo kõkkar me enañin aolep armej ro remej rej pãd ie.

Baibõl̦ ej kwal̦o̦k bwe Anij enaaj bar kejerkak ak kõmour ro remej. Men in ej kal̦apl̦o̦k ad mel̦el̦e kõn mel̦el̦ein naan kein “Sheol” im “Hedis.” Naanin Anij ej kwal̦o̦k bwe ro remej im rej pãd ilo Sheol ak Hedis renaaj bar mour. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) (Job 14:13; Jerbal 2:31; Revelesõn 20:13) Baibõl̦ ej bar kwal̦o̦k bwe ro rej pãd ilo Hedis ak Sheol, ejjab ro wõt me rar karejar ñan Jeova, ak ekoba bar ro me rar jab karejar ñane. (Jenesis 37:35; Sam 9:17) Eñin unin Baibõl̦ ej ba bwe “ro rem̦m̦an im ro renana, renaaj jerkak jãn mej.”—Jerbal 24:15, UBS.