Neb kẽer kaoa b kãadem n tẽed tɩ rẽ la b vɩɩmã na n lebg noogo. Sãnda ra pa rat n kao b kãadem, la b pagã bɩ b sɩdã sẽn da pa rat n kell n zĩnd ne-bã yĩnga, b kaoome. La neb nins sẽn kao b kãadmã fãa la bal wat n mikame tɩ yɛlã pa nana wa b sẽn da magdã ye. Y sã n kaoa y kãadem tɩ nan pa kaoose, tõe tɩ y tagsdame tɩ y nan pa paam zu-loɛɛg sẽn sãam y sũur wa woto ye. Rẽnd yɩta sõma tɩ y bãng sagls kẽer sẽn be Biiblã pʋgẽ n tõe n sõng yãmb tɩ y mao ne zu-loees nins kãadem kaoob sẽn wat ne wã.

Ligdã zu-loeese, kambã zãab la y sẽn yaa y yembrã tõe n sãamda y sũur wʋsgo. Wakat ninga, tõe n nams-y lame n kaoose. Pag a ye maana vaeesg n mik tɩ ned kãadem sã n kao, tõe n maana yʋʋm wʋsg t’a ket n tagsdẽ t’a to wã zãmb-a lame, la tɩ kẽer tagsdame tɩ b vɩɩmã ka võore, la tɩ b pa tar ned b sẽn tõe n teeg ye.

Y SẼN TÕE N MAANE

• Pa wẽng tɩ y yãb ye. Tõe tɩ y kãadmã kaoob sasa tɩ y ket n nonga y pagã wall y sɩdã. Baa y zĩid-n-taarã  sã n da pa noome, tõe tɩ y sũur sãamda wʋsg y kãadmã sẽn pa yɩ wa y sẽn da tẽedã. (Yelbũna 5:18) Bɩ y kʋm la y ra zoe yãnd ye.—Koɛɛg Soaba 3:1, 4.

• Baood-y nebã zĩiga. Yaa sɩd tɩ y kãadmã kaoob sẽn wa ne sũ-sãangã mi n kɩtame tɩ y rat n yaa y yembr sẽn na yɩl n tags yellã zugu. La y sã n wae n yaa y yembre, pa sõma ye. (Yelbũna 18:1) Y sã n wa be ne y zo-rãmb bɩ y gomd goam sẽn kengd raoodo. Bala, y sã n wae n wɩt y pʋg-kʋdgã wall y sɩd-kʋdgã, baa y tar bʋʋm, tõe n kɩtame tɩ nebã pa nong y zĩigẽ ye. Y kãadmã kaoob poor bilfu, y sã n segd n yãka yam n maan bũmb sẽn tar yõod bɩ y bao ned y sẽn kɩs sɩd n kos sõngre.

• Get-y y mengã yell sõma. Kãadmã kaoob sẽn wat ne sũ-sãams ninsã tõe n waa ne bãas wa tãnsiõ wall zu-zaba. Woto wã, rɩt-y sõma, maand-y ɛspoor la y gõe tɩ sekdẽ.—Efɛɛz rãmba 5:29.

• Lob-y teed nins sẽn kɩtd tɩ y sũur yikdẽ, wall b rãmb nins y sẽn pa le ratã. La ra lob-y sɛb nins sẽn tar yõodã ye. Teed kẽer wala y kãadmã fot-rãmb sã n sãamd y sũur bɩ y bao zĩig n bĩng-ba, tɩ y kambã wa paame.

• Gũus-y ne tags-kɛgã. A Olga sɩdã yoome, tɩ b kao b kãadmã. A yeelame t’a ra wae n sokda a meng woto: “Bõe la pʋg-kãngã tar tɩ mam pa tare?” La a Olga wa n bãngame tɩ tags-kɛg a woto komsda raood bala.—Yelbũna 18:14.

  Neb kẽer yãame tɩ b sã n gʋlsd b tagsa wã sebr zugu, sõngdame tɩ tags-kɛgã ra tõog-b ye. Sã n yaa woto la yãmb maanda, y sã n gʋls bũmb n mik tɩ yaa tags-kɛgre, y tõe n baoa goam sẽn kengd raood n gʋls tẽngrã. (Efɛɛz rãmba 4:23) Ad makr a yiibu:

  Kɛgre: A sẽn yo wã yaa mam yelle.

  Sõma: Mam sẽn mi n tudgdẽ wã pa kõt-a sor t’a yo ye.

  Kɛgre: Mam sãama m bi-bɩɩlmã ne nin-yoogo.

  Sõma: Mam sẽn na n get m sẽn tõe n maan to-to tɩ beoog yɩ neer n são m sẽn na n tagsd sẽn loogã yelle.

• Ra bas-y tɩ nebã goam koms y raood ye. Y zo-rãmb wall y roagdb sẽn dat y neer tõe n wa yeela bũmb tɩ y sũur sãame, wall b yeel gomd sẽn pa zems menga. Kẽer tõe n yeela woto: ‘Pʋg-kãngã pʋd n da pa tog ne foo ye.’ Wall b yeele: ‘Wẽnnaam kisa kãadem kaoobo.’ * Yaa rẽ la Biiblã sẽn yeel tɩ d “ra kelg goam nins fãa sẽn gomdã.” (Koɛɛg Soaba 7:21) A Martina kãadmã sẽn kao yʋʋm a yi la woto. Ad a sẽn yeele: “Wall tɩ m tagsd goam nins sẽn zabd-ma yell wakat fãa wã, m modgdame tɩ m tagsa wã zemsd ne Wẽnnaam sẽn get yɛlã to-to wã. Wẽnnaam tagsa wã yɩɩda tõnd tagsa wã.”—Ezai 55:8, 9.

• Kot-y Wẽnnaam sõngre. A ratame tɩ d teeg-a. Sẽn yɩɩd fãa d sã n wa tar zu-loeese, a ratame tɩ d bas d yɩɩrã fãa ne-a.—1 Pɩɛɛr 5:7.

A Juliana vɩɩmda ne a sɩdã yʋʋm 11 tɩ b yaool n kao b kãadmã. A yeela woto: “Mam kosa m sɩdã t’a maan sugr tɩ d kell n zĩnd ne taaba. La a loogrã poore, m sũurã ra kãbda ne-a, la ne pag ning a sẽn tɩ vɩ ne wã.” Neb wʋsg kãadem kaoob poore, maanda yʋʋm tɩ b sũur ket n zabd ne b pʋg-kʋdgã wall b sɩd-kʋdgã. Baasgo, mi n yaa tɩlae tɩ b sõsd ne taaba. Sẽn yɩɩd fãa b sã n tar kamba.

 Y SẼN TÕE N MAANE

• Ra paoogd-y y pʋg-kʋdgã wall y sɩd-kʋdgã ye. Y sã n wa na n seg taab bɩ yɩ bũmb sẽn tar yõod yĩng bala. Y sã n na n gom me bɩ yɩ koɛɛg-koɛɛga. Wʋsg yãame tɩ woto sõngdame tɩ b sõsd ne taab ne bãane.—Rom dãmba 12:18.

• Da gom-y sũ-to-goam ye. Sẽn yɩɩd fãa, y to wã goam sã n wa rat n yik y sũuri, yɩta sõma tɩ y tẽeg tɩ Biiblã wilgame tɩ “sẽn ka gomd-a tara bãngre,” la tɩ “sũ-mar soab tara yam.” (Yelbũna 17:27) Y sã n wa sõsd ne taab tɩ pa yãkd neng tɩ y pa mi y sẽn na n maanega, y tõe n yeela woto: “M datame tɩ f bas tɩ m tags fo gomdã zugu, tɩ nindaar bɩ d maneg n sõse.”

• Toeem-y sɛb nins y sẽn da naag taab n maane, tɩ yaool n tõe n toeemã. Wala makre, tõe tɩ y naaga taab n maan sɛb laloa wã wɛɛngẽ, wall ligdã bɩ tɩbsgã wɛɛngẽ.

A Maria tẽega yɛlã sẽn da yaa to-to a kãadmã kaoob poorã, n yeele: “Mam bi-yaoã sẽn yaa bi-puglã ra yãbda wakat fãa, n lebs n sɩng roogẽ rʋʋdgo. Mam bi-pugl-kãsengã yẽ ra modgdame, la m da neeme tɩ yẽ me nengẽ pa nana ye.” Y kãadmã kaoob poore, y na n neeme tɩ y kambã rata sõngr wʋsgo, la y tõe n getame me tɩ y pa tar sẽk wall raood n na n sõng-b ye.

Y SẼN TÕE N MAANE

• Togs-y y kambã tɩ y ratame tɩ b wilgd-y bũmb nins sẽn sãamd b sũuri, baa sũ-sãamsã sã n kɩt tɩ b ‘pa gomd ne gũusgu.’—Zoob 6:2, 3.

• Ra yĩm-y tɩ b yaa kamb ye. Yaa sɩd tɩ y tõe n data ned n togs bũmb ning sẽn namsd yãmbã, la tɩ tõe n wõnda y biigã rat n sõng-y lame. La y sã n dɩk kom-kãsems zu-loees n togs biiga, pa sõma ye. Pʋd n pa zems ye. (1 Korẽnt dãmba 13:11) Ra togsd-y y biigã y pʋg ye. Pa segd t’a lebg yãmb koe-taasda, tɩ y tʋmd-a y to wã nengẽ ye.

• Ra toeem-y y biigã vɩɩm ye. Kell-y n pa-y y zakẽ wã, la y ket n maand yɛl nins y sẽn da minim n naagd taab n maandẽ wã. Sẽn yɩɩd fãa, bũmb nins y sẽn maand n paasd yãmb ne Wẽnnaam zoodã pãngã. Wala makre, Biiblã kareng la a zãmsgã.—Tõodo 6:6-9.

Y kãadem sã n kao, bũmb kẽer n be y sẽn tõe n maan tɩ sõng-yã. A Melissa sẽn zĩnd ne a sɩdã yʋʋm 16 n yaool n kao a kãadmã yeelame tɩ yẽ kãadmã kaoob poore, a ra yeta a meng woto: “Mam vɩɩmã pa tol n wõnd m sẽn da magã baa bilfu.” La masã, a tõogame t’a vɩɩmã le noomẽ. A paasame: “Mam sẽn bas sẽn loogã yell tagsgã, m sũ-sãamsã boogame.” ▪