1, 2. a) Yel-bʋg n nams Zide kiris-nebã? b) Bõe la kiris-nebã maane, n wilg Zide saam-biisã tɩ b nong-b lame?

YƲƲMD 46 a Zezi rogmã poore, kom n kẽ Zide tẽngã. Koodã ligd rʋʋme, t’a paoong me ra yaa toogo. Zʋɩf rãmb nins sẽn da tuub n lebg kiris-nebã ra pa tõe n paam dɩɩb ye. Komã ra namsd-b lame hal tɩ yaa nimbãanega. La a Zeova na n maana bũmbu. Sẽn deng rẽ, a ra zɩ n maan a buud n sõng kiris-neb ye. Bõe la a na n maane?

² Zide ne Zerizalɛm kiris-nebã nimbãaneg yõka saam-biisã sẽn da be Ãntios ne Siiri wã, tɩ b lob ligd n na n kõ-ba. B yãka a Soll ne a Barnabas tɩ b na n deeg sõngrã n tɩ kɩs Zerizalɛm tigingã kãsem-dãmba. (Karm-y Tʋʋm 11:27-30; 12:25.) Ãntios saam-biisã sẽn tool sõngrã yaa kaset tɩ b nonga b saam-biisã sẽn be Zide wã. Tags-y n ges-y Zide kiris-nebã sũy sẽn yɩ noog to-to!

3 a) Bõe la Wẽnnaam nin-buiidã maand rũndã-rũndã, tɩ wilgdẽ tɩ b rɩkda Ãntios kiris-nebã togs-n-taare? Kõ-y makre. (Ges-y zĩ-gũbrã sẽn yet tɩ “ D pipi sõngr tʋʋmd sẽn yɩ kãsenga.”) b) Sogs-bʋs la d na n leok sag-kãngã pʋgẽ?

³ Yɩɩ pipi la woto tẽng a ye kiris-neb sẽn tool sõngr b tẽed-n-taas sẽn be tẽng a to, tɩ b gʋls tɩ be Biiblã pʋgẽ. Rũndã-rũndã, tõnd me maanda wa Ãntios saam-biisã. D sã n wʋm tɩ tẽng a to saam-biis n namsde, wall sabab-wẽng n paam-ba, d sõngd-b lame. * Tõnd sẽn sõngd nebã sabab-wẽns sasa wã me naaga tʋʋm nins d sẽn tʋmd a Zeova tũubã pʋgẽ wã. Sẽn na yɩl n wilg rẽ, d na n leoka sogsg a tã. Bõe yĩng tɩ d yetẽ tɩ d taabã sõngrã naaga Wẽnnaam tʋʋmã d sẽn tʋmdã? Bõe yĩng tɩ d sõngd d tẽed-n-taasã? Wãn to la d sẽn sõngd d taabã nafd d fãa?

4. Bõe la a Poll yeel Korẽnt kiris-nebã Wẽnnaam tʋʋmã wɛɛngẽ?

⁴ Lɛtr a yiib-n-soabã a Poll sẽn tool Korẽnt nebã pʋgẽ, a goma tʋʋm buk a yiib yelle, Wẽnnaam sẽn bobl kiris-nebã. Yaa sɩd tɩ yaa kiris-neb nins sẽn paam vʋʋsem sõngã zaeebã la a Poll tool lɛtrã. La rũndã-rũndã, d tõe n yeelame t’a Poll gomdã paka neb nins a Zezi sẽn bool t’a “piis a taabã” me. (Zã 10:16) Tʋʋmdã buk a ye yaa “paasg tʋʋmde,” rat n yeel  tɩ koɛɛgã mooneg ne nebã zãmsgã. (2 Kor. 5:18-20; 1 Tɩm. 2:3-6) Tʋʋmdã buk a to wã yaa d tẽed-n-taasã “sõngre.” A Poll goma rẽ yell a lɛtrã pʋgẽ. (2 Kor. 8:4) Yaa gɛrk gom-bil ning sẽn yaa diakonia wã la b sẽn lebg tɩ “tʋʋmde” la b lebg me tɩ ‘sõngrã.’ Bõe yĩng tɩ rẽ bãngr tar yõodo?

5. Bõe yĩng t’a Poll sẽn wilg tɩ nebã sõngrã me naaga Wẽnnaam tʋʋmã sɩd zemse?

⁵ A Poll sẽn pʋd gɛrk gom-bi-yɛng zĩis a yiibã fãa wã wilgdame tɩ nebã sõngrã me naaga Wẽnnaam tʋʋm a taabã kiris-nebã sẽn tʋmdã. A pipi lɛtrã pʋgẽ a ra yeelame: ‘Sõngr tʋʋma beeme n yaa toor-toore, la yaa Zu-soab a yembre. . . . Tʋʋma beeme n yaa toor-toore. . . . La yaa sɩɩg sõng a yembr bal n maand bõn-kãense.’ (1 Kor. 12:4-6, 11) Sã n yaa ne a Poll sẽn togsã, tigingã tʋʋm toor-toorã fãa yaa Wẽnnaam waoogr tʋʋma. * (Rom 12:1, 6-8) Dẽnd pa lingr la a sẽn da tagsd tɩ rɩk a sẽk n “sõng Wẽnnaam nebã” yaa bũmb sẽn yaa sõma wã ye.—Rom 15:25, 26.

6. a) Wa a Poll sẽn wilgã, bõe yĩng tɩ d yetẽ tɩ nebã sõngrã yaa tʋʋmd sẽn waoogd Wẽnnaam? b) Wilg-y d sẽn tʋmd to-to dũniyã gill zugu, n sõngd d taabã sabab-wẽns wakate. (Ges-y seb-neng 214 zĩ-gũbrã sẽn yet tɩ “ Sabab-wẽng wakate.”)

⁶ A Poll sõnga Korẽnt kiris-nebã tɩ b bãng tɩ nebã sõngrã me yaa tʋʋmd b sẽn tʋmd a Zeova waoogr yĩnga. A sõng-b lame tɩ b bãng tɩ kiris-neb nins sẽn tool sõngrã maana rẽ, b sẽn ‘sakd Kirist koe-noogã’ yĩnga. (2 Kor. 9:13) Sɩd me, kiris-nebã sõngda b tẽed-n-taasã, bala b rat n tũu Kiristã sẽn zãms nebã bũmb ningã. A Poll yeelame tɩ tʋʋm-sõma nins b sẽn tʋmd b tẽed-n-taasã sõngr yĩngã yaa sẽn na yɩl tɩ b bãng “Wẽnnaam bark kãsengã.” (2 Kor. 9:14; 1 Pɩɛ. 4:10) Yʋʋmd 1975 yʋʋm-sar kiuug pipi daar Gũusg Gasgã pʋgẽ, b goma d sẽn sõngd d tẽed-n-taas nins sẽn be sõngr daab pʋgẽ wã yelle. Hakɩka, b sẽn yeel bũmb ning be wã yaa sɩda. Ad b sẽn yeele: “Tõnd pa segd n maan sãmb-sãmb tɩ Wẽnnaam a Zeova ne a Biig a Zezi Kirist nifẽ, nebã sõngr yaa tʋʋmd sẽn tar yõod wʋsg ye.” Sɩd-sɩdã, d tẽed-n-taasã sõngrã yaa tʋʋmd sẽn waoogd Wẽnnaam!—Rom 12:1, 7; 2 Kor. 8:7; Heb. 13:16.

7, 8. Sẽn yɩɩd fãa, yaa bõe yĩng la d sẽn sõngd d taabã?

⁷ Bõe yĩng tɩ d sõngd d taabã? A Poll lɛtr a yiib-n-soabã a sẽn tool Korẽnt kiris-nebã pʋgẽ, a leoka sokrã. (Karm-y 2 Korẽnt dãmb 9:11-15.) Vɛrse kãensã pʋgẽ, a wilga bʋʋm a tãab sẽn kɩt tɩ d sõngd d taabã. Bɩ d gom rẽ yell masã.

⁸ Pipi, waoogda a Zeova. Vɛrse-rãmb a nu wã pʋgẽ, a Poll goma Wẽnnaam a Zeova yell naoor wʋsgo. Tʋm-tʋmd a Poll tẽega a tẽed-n-taasã tɩ kũunã wata ne “Wẽnnaam bark pʋʋsgo,” la kɩtdẽ me tɩ “Wẽnnaam bark pʋʋsg lebg wʋsgo.” (Vɛrse 11, 12) A wilgame me tɩ sõngrã kɩtdame tɩ kiris-nebã ‘waoog Wẽnnaam’ la b pẽg “Wẽnnaam bark kãsengã.” (Vɛrse 13, 14) A Poll goamã baasgẽ, a yeela woto: “Bark Wẽnnaam.”—Vɛrse 15; 1 Pɩɛ. 4:11.

9. D sẽn sõngd d saam-biisã wae n kɩtdame tɩ neb kẽer maand bõe? Kõ-y makre.

 ⁹ Wa a Polle, Wẽnnaam nin-buiidã getame tɩ saam-biisã sõngrã yaa segb b sẽn paam n na n waoog a Zeova, la b sõng tɩ tũudum hakɩkã me paam waoogre. (1 Kor. 10:31; Tɩt 2:10) Sɩd me, d sẽn sõngd d saam-biisã wae n kɩtdame tɩ neb nins sẽn tar tags-kɛg a Zeova la a Kaset rãmbã zugã toeem yam. Wala makre, pag a ye ra gʋlsa a kʋɩleng zug t’a pa rat n yã a Zeova Kaset rãmbã a zakẽ ye. La saag sẽn naag ne seb-kẽeng n wa n sãam b tẽngã rot wʋsgo. Daar a ye, a yãa neb sẽn wa n sõngd taab n manegd zak a ye sebgã sẽn sãame. Yaa zak sẽn tees yẽ zakã. Daar fãa, b sã n wa n na n tʋme, a gũusd n get-b lame. A mikame tɩ tʋm-tʋmdbã sẽn da tʋmd to-to wã wilgdame tɩ b nonga taaba, t’a bao n na n bãng sẽn yaa neb ninsi. A sẽn bãng tɩ yaa yamleoog tʋm-tʋmdb sẽn yaa a Zeova Kaset rãmbã, ling-a lame t’a yeel woto: “Mam da yũuda yãmb zɩɩm zaalem.” Rẽ poore bõe la pagã maan-yã? A yãka a sẽn da gʋls a kʋɩlengã zugã.

10, 11. a) Kõ-y makr a wãn sẽn wilgd tɩ d sẽn maand bũmb nins sabab-wẽns sasa wã yaa “Wẽnnaam nebã sõngr” yĩnga. b) Seb-bʋg la b yiis-yã, tɩ sõngd sẽn tʋmd-b n sõngd nebã sabab-wẽns wakatã? (Ges-y zĩ-gũbrã sẽn yet tɩ “ Sebre, sẽn sõngd-b nebã sabab-wẽng wakatã yĩnga.”)

¹⁰ Yiib-n-soaba, yaa “Wẽnnaam nebã sõngr” yĩnga. (2 Kor. 9:12a) Sabab-wẽng sã n paam d tẽed-n-taase, d rata ne d sũy fãa n sõng-b ne bũmb nins sẽn yaa tɩlae wã, tɩ yols-ba. Bõe yĩnga? Bala kiris-nebã fãa naaga taab n yaa “yĩng a yembre,” hal tɩ yĩngã “will a yembr sã n namsdẽ, wila fãa namsda ne yẽnda.” (1 Kor. 12:20, 26) Dẽnd yaa saam-biir nonglmã n kɩt tɩ neb wʋsg sakd n bas b sẽn da maande, n tigs tʋʋm-teed toor-toor n kẽng sabab-wẽngã sẽn maanẽ wã, n tɩ sõng b tẽed-n-taasã. (Zak 2:15, 16) Wala makre yʋʋmd 2011 wã, sunami n zĩnd Zapõ. Etazĩni Betɛllã toola sul nins sẽn gilgd n met Rĩung rot Etazĩni wã lɛtre, n yeel-b tɩ b rata “saam-biis a wãn sẽn tar minim,” sẽn na n sak n kẽng Zapõ n tɩ lebs n me Rĩung roto. Saam-biisã manesem yɩɩ wãna? Semen a wãn pʋgẽ bala, sẽn kolg neb 600 n kos n na n kẽnge. B sakame n na n yãk b meng ligd n dɩk sɩlg n kẽng Zapõ. Etazĩni Betɛllã yeela woto: “Saam-biisã manesmã yɩɩ tõnd noog wʋsgo.” Zapõ saam-biig n sok yamleoog tʋm-tʋmd a ye sẽn yi tẽn-zẽnga, n na n bãng bũmb ning sẽn kɩt t’a sak n wa na n sõngã. A leok-a-la woto: “Tõnd saam-biisã sẽn be Zapõ wã me naaga tõnd n yaa ‘yĩng a yembre.’ B toogã yaa tõnd toogo.” Nimbãan-zoeerã la nonglmã mi n kɩtame meng tɩ saam-biisã sak n gẽneg b yõy b tẽed-n-taasã yĩnga. *—1 Zã 3:16.

¹¹ Baa neb sẽn ka a Zeova Kaset rãmb pẽgda d sẽn sõngd taabã. Yʋʋmd 2013 wã, sabab-wẽng n maan Etazĩni tẽng a ye sẽn boond tɩ Arkãnsa. Zʋrnall a ye goma a Zeova Kaset rãmbã sẽn sõng b taabã tao-tao wã yelle, n yeel woto: “A Zeova Kaset rãmbã sull ning sẽn sõngd nebã sabab-wẽns  sasa wã sigla neere, n tõe n sõng nebã sõma la tao-tao.” Dẽnd wa tʋm-tʋmd a Poll sẽn yeelã, tõnd sẽn tʋmd sabab-wẽns sasa wã yaa “Wẽnnaam nebã sõngr” yĩnga.

12-14. a) Bõe yĩng tɩ d sẽn sõngd d tẽed-n-taasã sẽn na yɩl tɩ b le wɩng ne Wẽnnaam tũubã tar yõod wʋsgo? b) Bõe la neb kẽer yeel tɩ wilgdẽ tɩ sabab poore, tara yõod tɩ saam-biisã le wɩng ne Wẽnnaam tũubã?

¹² Tãab-n-soaba, yaa sẽn na yɩl tɩ d tẽed-n-taasã le wɩng ne Wẽnnaam tũubu. Bõe yĩng tɩ rẽ tar yõodo? A Poll yeelame tɩ neb nins sẽn paam sõngrã na n talla mi-beoogo, tɩ “Wẽnnaam bark pʋʋsg lebg wʋsgo.” (2 Kor. 9:12b) Rẽ yĩnga, bũmb bee nin-kãensã sẽn na n maan n pʋʋs a Zeova barka, n yɩɩd b sẽn na n yɩ tao-tao n le nang pãng n tũ-a sɩda? (Fil. 1:10) Yʋʋmd 1945 wã, b yeela Gũusg Gasgã pʋgẽ woto: “A Poll sakame . . . tɩ b na n lob ligdã, bala ra sõngda . . . kiris-neb nins sẽn be raab pʋgẽ wã tɩ b paam bũmb kẽer sẽn yaa tɩlae, n tõog n maneg n wɩng ne tʋʋmd ning sẽn sõngd tɩ nebã bãng a Zeova wã.” Bʋʋm-kãng yĩng me la tõnd sẽn sõngd d tẽed-n-taasã. Sɩd me, sabab sã n paam saam-biisã tɩ b ket n wɩngd ne koɛɛgã moonego, kengda bãmb mensã raoodo, la neb a taabã me sẽn be toogã pʋgẽ wã.—Karm-y 2 Korẽnt dãmb 1:3, 4.

¹³ D tẽed-n-taas n paam sõngre, n tõog n le wɩng ne koɛɛgã mooneg tɩ keng b raood wʋsgo. D ges b kẽer sẽn yeele. Saam-biig a ye yeelame: “Maam ne m zakã rãmb sẽn yi n moon koɛɛgã sõnga tõnd wʋsgo. D sẽn da belsd neb a taabã kɩtame tɩ d yĩm d zu-loɛɛgã bilfu.” Saam-bi-poak a ye yeelame: “M sẽn lebg n wɩng ne Wẽnnaam tʋʋmdã yĩnga, m da pa le tagsd yel-beed ning sẽn maanã ye. Mam yamã ra gãee bãane.” Saam-bi-poak a to me yeela woto: “Yaa sɩd tɩ sababã sasa, yɛlã ra yɩɩda d pãnga. La koɛɛgã moonegã sõnga maam ne m zakã rãmb tɩ d tags beoog-daarã sẽn na n yɩ neerã yelle. D sẽn da yet nebã tɩ dũni paalg n watã kɩtame tɩ d maneg n kɩs sɩd tɩ bũmb fãa na n wa lebga paalse.”

¹⁴ Tigissã kẽnd me yaa bũmb saam-biis nins sabab-wẽns sẽn paamã sẽn segd n lebg n sɩng tao-tao. D gom saam-bi-poak a Kiyoko yelle. A sẽn wa n tar yʋʋm 60 la bala, sunami n maan a tẽngẽ wã. A ra pa le tar baa fʋɩ n zʋʋg fut nins a sẽn da yerã, la neoodr ning a sẽn da pidã ye. A ra pa mi a sẽn na n maan to-to ye. Kãsem-soab sẽn da tar mobill yeel-a lame tɩ b na n maana tigsgã mobillã pʋgẽ, la a wa naage. A Kiyoko yeelame: “Maam ne saam-bi-poak a to n paas kãsem-soabã ne a pagã sɩd kẽe mobillã pʋgẽ n maan tigsgã. Yaa sɩd tɩ ra pa wa raasenkamã ye. La m da pa le tagsd sunami wã yell ye. Yɩɩ wa yel-solemde. M yamã ra gãee bãane. Baraar tigsgã kɩtame tɩ m bãng tɩ d sẽn tigimd ne d saam-biisã sɩd sõngda wʋsgo.” Sabab-wẽng a ye poore,  saam-bi-poak a to me goma tigissã sẽn naf-a to-to wã yell n yeele: “Sõnga maam tɩ m tõog toogo.”—Rom 1:11, 12; 12:12.

15, 16. a) Korẽnt kiris-nebã la zĩis a taabã saam-biis sẽn kẽes b toog sõngrã tʋʋm pʋgẽ wã, wãn to la naf-ba? b) Tõnd me sã n naag n sõng d tẽed-n-taasã, wãn to la nafd d fãa?

¹⁵ A Poll sẽn wa n gomd sõngrã tʋʋmd yellã, a wilga Korẽnt kiris-nebã tɩ na n nafa b tẽed-n-taasã la naf bãmb me. A yeela woto: ‘Bãmb [rat n yeel tɩ Zerizalɛm kiris-nebã sẽn da yaa zʋɩf rãmbã sẽn paam sõngrã] sẽn nong yãmbã, b pʋʋsda Wẽnnaam yãmb yĩnga, Wẽnnaam bark kãsengã sẽn be yãmb zutã yĩnga.’ (2 Kor. 9:14) Sɩd me, Korẽnt kiris-nebã sẽn kõ kũunã ne b sũy fãa wã, Zerizalɛm zʋɩf rãmb nins sẽn tuub n lebg kiris-nebã pʋʋsa Wẽnnaam Korẽnt saam-biisã fãa yĩnga, baa sẽn da yaa-b bu-zẽmsã yĩnga. Kɩtame me tɩ b maneg n nong-b n paase.

¹⁶ Yʋʋmd 1945 yʋʋm-sar kiuug pipi daar Gũusg Gasgã pʋgẽ, b lebg n tẽega a Poll goamã, n wilg tɩ rũndã-rũndã me, sõngrã tʋʋmd sɩd nafda d fãa. B yeelame: “Wẽnnaam neb sã n tool sõngr b tẽed-n-taas sẽn be tẽng a to, tags-y n ges-y rẽ sẽn paasd b zems-n-taarã to-to!” Sẽn tʋmd-b n sõngd saam-biisã rũndã-rũndã wã tõe n kõo kaset tɩ sɩd paasda b zems-n-taarã. Kãsem-soab sẽn tɩ sõng saam-biis sa-kẽeng poor yeela woto: “M sẽn tɩ naag n sõng saam-biisã tɛka, m maneg n nonga m tẽed-n-taasã n yɩɩd pĩndã.” Saam-bi-poak sẽn paam sõngr wilga a mi-beoogo, n yeele:  “Yaa saam-biisã sẽn nong taab to-to wã n kɩt tɩ yaa wa d zoe n bee dũni paalgã pʋgẽ.”—Karm-y Yelbũn 18:24.

17. a) Sabab-wẽng poore, wãn to la d sẽn sõngd d tẽed-n-taasã pidsd Ezai 41:13 goamã? b) Kõ-y makr a wãn sẽn wilgd tɩ sõngrã tʋʋm waoogda a Zeova la paasd tõnd ne taab zems-n-taarã. (Ges-y zĩ-gũbrã sẽn yet tɩ “ Tẽns toɛy-toɛy neb n wat n sõngd b taabã sabab-wẽns poore.”)

¹⁷ Sabab-wẽng sasa, sẽn tʋmd-b n sõngd b tẽed-n-taasã sã n ta, d saam-biisã sẽn be yellã pʋgẽ wã yãtame tɩ Wẽnnaam sɩd maanda wa a sẽn pʋlmã. Sɩd me, a ra yeelame: “Mam yaa Zu-soab sẽn yaa Wẽnnaam. Mam gãta yãmb dɩtg n yetẽ tɩ y ra zoe rabeem ye. Mam na n sõnga yãmba.” (Ezai 41:13) Saam-bi-poak a ye sẽn põs sabab-wẽng yeelame: “Yel-beedã ra kɩtame tɩ m sũurã sãam zãnga. La a Zeova sɩd tẽega a nugu. Sõngr ning m sẽn paam saam-biisã nengẽ wã pa tõe n bãng n bilg ye.” Tẽn-digimdg poore, kãsem-dãmb a yiib n gʋls lɛtr b tigimsã yʋʋr yĩnga, n yeel woto: “Tẽn-digimdgã sãama d sũy wʋsgo, la d yãame t’a Zeova tũnuga ne saam-biisã n sõng-do. D ra mi n karma kibay sẽn gomd saam-biis sẽn tɩ sõng neba, la masã d yãa rẽ ne d nifu.”

18. Y sã n dat n paam n naag n sõng y tẽed-n-taas sabab-wẽng poore, bõe la y segd n maane? (Ges-y seb-neng 216 zĩ-gũbrã sẽn yet tɩ “ Sõng-a lame t’a bãng a sẽn na n tees a vɩɩmã neng ninga.”)

¹⁸ Yãmb me rat n paama sũ-noog ning sõngrã tʋʋm sẽn kõtã bɩ? Bãng-y tɩ nong n yaa neb nins sẽn gilgd n met Rĩung rotã la b yãkd tɩ b kẽnd n sõngd nebã. Y sã n dat bɩ y togs y tigingã kãsem-dãmb tɩ b kõ-y sebr tɩ y gʋls rẽ yĩnga. Kãsem-soab sẽn be tʋʋm-kãngã pʋgẽ yʋʋm wʋsg masã yeelame tɩ d gũus ne bũmb a yembre. A yeela woto: “Baa y sã n wʋm tɩ sabab-wẽng n maane, bɩ y gũ tɩ sull ning sẽn get-a sõngrã yellã bool-yã, tɩ y yaool n kẽnge.” Rẽ na n sõngame tɩ tʋʋmã ra yɩ zũnd-zãnd ye.

19. Bõe yĩng tɩ d yetẽ tɩ sẽn sõngd-b nebã sabab-wẽns wakatã tʋʋmã wilgdame tɩ d sɩd yaa Kiristã karen-biisi?

¹⁹ Sɩd-sɩdã, sõngrã tʋʋm yaa bũmb sẽn wilgd tɩ d tũuda Kiristã sẽn yeel tɩ d “nong taabã.” D sã n nong taab woto, wilgdame tɩ d yaa Kiristã karen-biis hakɩka. (Zã 13:34, 35) Sabab-wẽng sasa, d paamdame tɩ neb wʋsg sakd ne yamleoog n tʋmd n sõngd Rĩungã poorẽ dãmba, hal tɩ waoogd a Zeova. Ad woto sɩd yaa bark tɛkẽ!