Wist u dit?

Waarom werd in Bijbelse tijd asfalt als mortel gebruikt?

▪ De Bijbel zegt over de bouwers van de toren van Babel: „Zo diende baksteen hun tot bouwsteen, maar asfalt diende hun tot mortel” (Genesis 11:3).

Asfaltbitumen is een natuurproduct. Het ontstaat uit aardolie en komt in Mesopotamië veel voor, waar het uit de aarde naar boven komt en stolt. In Bijbelse tijd wist men dat het een goed hechtmiddel was. Bitumen was „ideaal voor gebouwen die van baksteen waren gemaakt”, zegt een naslagwerk.

In het tijdschrift Archaeology stond een artikel over een recent bezoek aan de overblijfselen van een ziggoerat in de oude stad Ur in Mesopotamië. Daarin werd gezegd: „De bitumenmortel — een van de eerste toepassingen van de olie uit de enorme olievelden in het zuiden van Irak — is tussen de verbrande stenen nog steeds te zien. De plakkerige zwarte substantie, tegenwoordig een oorzaak van de instabiliteit en het geweld in het gebied, hield de beschaving ooit letterlijk bij elkaar. Doordat bitumen werd gebruikt als mortel en ook voor bestrating, werden de anders broze Sumerische leemstenen waterdicht. Zo konden bouwwerken nog duizenden jaren blijven bestaan.”

Wat voor ’papier’ was er in Bijbelse tijd?

▪ Die vraag komt op naar aanleiding van wat de Bijbelschrijver Johannes zegt: „Ofschoon ik u vele dingen te schrijven heb, wens ik het niet met papier en inkt te doen” (2 Johannes 12).

Het Griekse woord chartes, hier met „papier” weergegeven, duidt op papier gemaakt van papyrus, een waterplant. Een naslagwerk zegt over de techniek om van de stengels van deze plant vellen schrijfmateriaal te maken: „De lange stengels, bijna drie meter, werden ontdaan van de bast, in dunne stroken verdeeld en op elkaar geplakt, waarbij de vezels om beurten in lengte- en dwarsrichting werden gelegd; men bewerkte deze bladen met houten hamers en maakte ze zorgvuldig met puimsteen glad.”

Archeologen hebben in Egypte en in het gebied rond de Dode Zee veel oude documenten van papyrus teruggevonden. Sommige Bijbelpapyri uit deze gebieden dateren uit de tijd van Jezus of zelfs daarvoor. Het is heel goed mogelijk dat de Bijbelse brieven, bijvoorbeeld die van de apostelen, oorspronkelijk op dit materiaal werden geschreven.

[Illustratieverantwoording op blz. 11]

Spectrumphotofile/ photographersdirect.com

© FLPA/David Hosking/age fotostock