Basadi—Hlomphang Banna ba Lena ka mo go Tseneletšego

‘Basadi, ikokobeletšeng banna ba lena.’—BAEFESO 5:22.

1. Ke ka baka la’ng gantši go le thata go hlompha monna?

GE BATHO ba nyalana dinageng tše dintši, monyadiwa o dira keno, a holofetša gore o tla hlompha monna wa gagwe ka mo go tseneletšego. Lega go le bjalo, tsela yeo banna ba bantši ba swarago basadi ba bona ka yona e na le mafelelo tabeng ya ge e ba go tla ba thata go phela ka go dumelelana le keno yeo goba go se bjalo. Eupša, lenyalo le bile le mathomo a mabotse. Modimo o ntšhitše kgopo go Adama monna wa pele gomme a bopa mosadi. Adama o itše: “Byalo xomme šó, e lexo lešapô la mašapô a-ka, le nama ya nama ya-ka.”—Genesi 2:19-23.

2. Ke pono efe yeo e sa tšwago go tšwelela yeo basadi ba nago le yona mabapi le lenyalo?

² Go sa šetšwe mathomo ao a mabotse, mokgatlo o bitšwago tokologo ya basadi—maiteko ao a dirwago ke basadi a go nyaka go lokologa taolong ya monna—o thomile mathomong a bo-1960 kua United States. Ka nako yeo, banna bao ba bego ba tlogela malapa a bona e be e le ba 300 mola basadi bao ba bego ba dira bjalo e be e le o tee. Mafelelong a bo-1960 palo yeo e ile ya fetoga ya ba banna ba 100 bao ba tlogelago malapa a bona gomme basadi ya ba o tee. Ga bjale, go bonagala basadi ba rogana, ba e-nwa, ba kgoga e bile ba itshwara ka tsela e gobogilego go swana le kamoo banna ba dirago ka gona. Ka baka leo, na basadi ba thabile? Aowa. Dinageng tše dingwe, mo e ka bago seripa-gare sa batho bao ba nyalanago ba feleletša ba hlalane. Na maiteko ao basadi ba bangwe ba a dirilego gore ba kaonefatše boemo bja lenyalo a dirile gore dilo di kaonefale goba di mpefale le go feta?—2 Timotheo 3:1-5.

3. Bothata bjo bogolo bjo bo kgomago lenyalo ke bofe?

³ Bothata bjo bogolo ke’ng? Go fihla bokgoleng bjo itšego, ke bothata bjo bo bilego gona ga e sa le go tloga mola Efa a forwago ke morongwa wa lerabele, “noga ya kgale, ye e bitšwago Diabolo le Sathane.” (Kutollo 12:9; 1 Timotheo 2:13, 14) Sathane o ile a nyatša seo Modimo a se rutago. Ka mohlala, Diabolo o dirile gore lenyalo le bonagale le tletše ka dithibelo e bile le le thata. Phatlalatšo ya maaka yeo a e kgothaletšago ka mekero ya ditaba ya lefase le—leo a lego mmuši wa lona—e rulaganyeditšwe go dira gore ditaelo tša Modimo di bonagale e le tše sa lokago le tše di šiilwego ke nako. (2 Bakorinthe 4:3, 4) Lega go le bjalo, ge e ba re hlahloba seo Modimo a se bolelago mabapi le karolo ya mosadi lenyalong ka monagano o bulegilego, re tla bona kamoo Lentšu la Modimo e lego le bohlale le le le šomago.

Temošo go Bao ba Tsenelago Lenyalo

4, 5. (a) Ke ka baka la’ng go swanetše go dirišwa temogo ge go naganwa ka lenyalo? (b) Mosadi o swanetše go dira’ng pele ga ge a ka dumela go nyalwa?

⁴ Beibele e nea temošo. E bolela gore lefaseng le leo le bušwago ke Diabolo, gaešita le bao ba lego manyalong ao a atlegilego ba tla ba le “tlaišego.” Ka baka leo, gaešita le ge lenyalo e le tokišetšo ya Modimo, Beibele e nea bao ba le tsenelago temošo. Mongwadi yo mongwe wa Beibele yo a buduletšwego o boletše ka mosadi yoo monna wa gagwe a hwilego yo ka baka leo a lokologilego go ka nyalwa gape gore: “O thaba kudu ge e ba a dula a le kamoo a lego ka gona.” Jesu le yena o ile a kgothaletša go se tsenele lenyalo go bao ba “ka amogelago seo.” Lega go le bjalo, ge e ba batho le ge e le bafe ba kgetha go tsenela lenyalo, ba swanetše go ba batee “Moreneng,” e lego go nyalana le morapedi wa Modimo yo a ineetšego le go kolobetšwa. —1 Bakorinthe 7:28, 36-40; Mateo 19:10-12.

⁵ Lebaka la gore basadi ka mo go kgethegilego ba swanetše go ela hloko gore ke mang yo ba nyalanago le yena ke temošo ya Beibele e rego: “Mosadi yo a nyetšwego o tlemilwe ke molao go monna wa gagwe.” Mosadi o tla ‘lokologa molaong wa monna wa gagwe’ ge feela monna a e-hwa goba a itshwara ka tsela e gobogilego gomme banyalani ba ba hlalana ka baka la seo. (Baroma 7:2, 3) Lerato la ge le kopana la mathomo e ka ba le le lekanego bakeng sa go thabišana, eupša ga se motheo wa kgonthe wa lenyalo le le thabilego. Ka baka leo, mosadi yo a sego lenyalong o swanetše go ipotšiša gore: ‘Na ke rata go tsenela tokišetšo yeo e tlago go mpea ka tlase ga molao wa monna yo?’ Nako ya go hlahloba potšišo ye ke pele ga lenyalo, e sego ka morago ga lona.

6. Ke phetho efe yeo basadi ba bantši ba ka e dirago lehono, gomme ke ka baka la’ng e le bohlokwa gakaakaa?

⁶ Mafelong a mantši lehono, mosadi a ka kgetha go dumela goba go gana go nyalwa. Lega go le bjalo, go dira kgetho e bohlale e ka ba selo se thata kudu seo mosadi a ka se dirago, ka ge kganyogo ya gagwe ya go ba le tswalano ya kgaufsi gotee le lerato lenyalong e ka ba e matla kudu. Mongwadi yo mongwe o boletše gore: “Ge re dutše re nyaka go dira selo se itšego—e ka ba go tsenela lenyalo goba go namela thaba e itšego—re ka nagana gore maemo ka moka a nepagetše gomme ra hlokomela feela dilo tše re nyakago go di kwa.” Go kitimela go dira phetho ga motho yo a namelago thaba go ka bea bophelo bja gagwe kotsing; phetho e sego bohlale ya go kgetha molekane wa lenyalo e ka ba e kotsi ka mo go swanago.

7. Go neilwe keletšo efe e bohlale mabapi le go tsoma molekane?

⁷ Mosadi o swanetše go naganišiša kudu ka seo se ka akaretšwago ke go ba ka tlase ga molao wa monna yoo a nyakago go mo nyala. Nywageng e mentši e fetilego, ngwanenyana wa mo-India o ile a bolela ka boipoetšo gore: “Batswadi ba rena ba godile e bile ke ba bohlale, le gona ba ka se forwe gabonolo go swana le rena. . . . Go bonolo kudu gore nna ke dire phošo.” Thušo yeo batswadi le ba bangwe ba ka e neago e bohlokwa. Moeletši yo mongwe yo bohlale o kile a kgothaletša mofsa yo mongwe le yo mongwe gore a tsebe batswadi ba motho yo a nyakago go nyalana le yena le go ela hloko kudu tsela yeo motho yoo a dirišanago le batswadi ba gagwe ka yona gotee le ditho tše dingwe tša lapa.

Kamoo Jesu a Ilego a Bontšha Boikokobetšo

8, 9. (a) Jesu o be a lebelela bjang go ikokobeletša ga gagwe Modimo? (b) Go ikokobetša go ka ba le mohola ofe?

⁸ Gaešita le ge boikokobetšo bo ka ba thata, basadi ba ka bo lebelela e le bjo bo hlomphegago, go etša ge Jesu a dirile. Gaešita le ge go ikokobeletša ga gagwe Modimo go be go sepedišana le tlaišo, e akaretšago lehu koteng ya tlhokofatšo, o ile a thabišwa ke go ikokobeletša Modimo. (Luka 22:41-44; Baheberu 5:7, 8; 12:3) Basadi ba ka lebelela Jesu e le mohlala, ka gobane Beibele e re: “Hlogo ya mosadi yona ke monna;  hlogo ya Kriste yona ke Modimo.” (1 Bakorinthe 11:3) Lega go le bjalo, sa bohlokwa ke gore ga se feela ge basadi ba nyalwa mo ba bago ka tlase ga bohlogo bja banna.

⁹ Beibele e hlalosa gore basadi, go sa šetšwe gore ba nyetšwe goba ga se ba nyalwa, ba swanetše go ikokobeletša bohlogo bja banna bao ba swanelegago moyeng bao e lego balebeledi ka phuthegong ya Bokriste. (1 Timotheo 2:12, 13; Baheberu 13:17) Ge basadi ba latela tlhahlo ya Modimo ya go dira bjalo, ba beela barongwa mohlala thulaganyong ya mokgatlo wa Modimo. (1 Bakorinthe 11:8-10) Go oketša moo, basadi ba godilego bao ba nyetšwego, ka mohlala wa bona o mobotse le ditšhišinyo tše di holago, ba ruta basadi ba bafsa go ‘ikokobeletša banna ba bona.’—Tito 2:3-5.

10. Jesu o beile mohlala ka go bontšha boikokobetšo bjang?

¹⁰ Jesu o ile a lemoga bohlokwa bja boikokobetšo bjo bo swanetšego. Ka nako e nngwe, o ile a laela moapostola Petro gore a ba ntšhetše lekgetho go balaodi ba bagolo ba batho, a ba a nea Petro tšhelete ya lekgetho gore a kgone go dira bjalo. Ka morago, Petro o ile a ngwala gore: “Ikokobeletšeng sebopša se sengwe le se sengwe seo e lego motho ka baka la Morena.” (1 Petro 2:13; Mateo 17:24-27) Re bala ka mohlala o mogolo kudu wa Jesu mabapi le boikokobetšo gore: “O ile a itlhohlora a ba ka sebopego sa mohlanka a swana le batho. Go feta moo, ge a ikhwetša a le ka sebopego sa motho, a ikokobetša gomme a ba yo a kwago go fihla lehung.”—Bafilipi 2:5-8.

11. Ke ka baka la’ng Petro a ile a kgothaletša basadi gore ba ikokobeletše gaešita le banna bao e bego e se badumedi?

¹¹ Ge Petro a kgothaletša Bakriste gore ba ikokobeletše gaešita le balaodi ba bogale le bao ba se nago toka ba lefase le, o hlalositše gore: “Ge e le gabotse, le bileditšwe tseleng ye, gobane gaešita le Kriste o ile a tlaišega bakeng sa lena, a le tlogelela mohlala gore le latele dikgato tša gagwe kgaufsi.” (1 Petro 2:21) Ka morago ga gore a hlalose gore Jesu o ile a tlaišega gakaakang le gore o ile a kgotlelela bjang ka go kwa, Petro o kgothaleditše basadi ba banna bao ba sa dumelego gore: “Ka mokgwa o swanago, lena basadi ikokobeletšeng banna ba lena, e le gore, ge e ba go e-na le bao ba sa kwego lentšu, ba tle ba ruiwe ka ntle le lentšu ka boitshwaro bja basadi ba bona, ka baka la ge ba bile dihlatse tše di bonego ka mahlo tša boitshwaro bja lena bjo bo sekilego gotee le tlhompho e tseneletšego.”—1 Petro 3:1, 2.

12. Go ikokobetša ga Jesu go bile le mafelelo afe?

¹² Go ikokobetša go sa šetšwe go kwerwa le go bolelwa gampe go ka lebelelwa e le bofokodi. Lega go le bjalo, ga se kamoo Jesu a bego a go lebelela ka gona. Petro o ngwadile gore: “Ge a be a rogwa, ga se a ka a ithogela. Ge a be a tlaišega, ga se a ka a tšhošetša.” (1 Petro 2:23) Go fihla bokgoleng bjo itšego, ba bangwe bao ba ilego ba bona Jesu a tlaišega ba ile ba fetoga badumedi, go akaretša le mohlakodi yo a bego a kokotetšwe kgaufsi le yena gotee le tona ya madira yeo e bego e lebeletše ge a be a bolawa. (Mateo 27:38-44, 54; Mareka 15:39; Luka 23:39-43) Ka mo go swanago, Petro o bontšhitše gore banna ba bangwe bao ba sa dumelego—gaešita le bao ba lego šoro—e tla ba Bakriste ka morago ga go bona tsela ya boikokobetšo yeo basadi ba bona ba itshwarago ka yona. Re bone bohlatse bja se bo direga lehono.

Kamoo Basadi ba ka Dirago Gore ba Ratwe

13, 14. Go ikokobeletša banna bao ba sa dumelego go bile le mohola bjang?

¹³ Basadi bao e bilego badumedi ba ile ba rua banna ba bona ka boitshwaro bja bona bjo bo swanago le bja Kriste. Kopanong ya selete ya morago bjale ya Dihlatse tša Jehofa, monna yo mongwe o ile bolela ka mosadi wa gagwe wa Mokriste gore: “Ke nagana gore ke be ke mo swere makgwakgwa. Lega go le bjalo, o be a ntlhompha kudu. Ga se a ka a nnyatša. Ga se a ka a nkgapeletša go dumela ditumelo tša gagwe. O be a ntlhokomela ka lerato. Ge a be a e-ya kopanong, o be a šoma ka thata go nkapeela pele ga nako le go phetha mešomo ya ka gae. Tsela ya gagwe ya go dira dilo e ile ya dira  gore ke kgahlegele Beibele. Gomme ke nna yo, ke Hlatse!” Ee, mafelelong o ile a ‘ruiwa go se lentšu’ ka boitshwaro bja mosadi wa gagwe.

¹⁴ Go etša ge Petro a gateletše, ga se bontši bja dilo tšeo mosadi a di bolelago eupša ke bontši bja dilo tšeo a di dirago tšeo di bago le mafelelo a mabotse. Se se ile sa bontšhwa ke mosadi yo a ilego a ithuta ditherešo tša Beibele e bile a bego a ikemišeditše go ba gona dibokeng tša Bokriste. Monna wa gagwe o ile a goeletša ka gore: “Agnes, ge o ka tšwa ka mojako woo, o se ke wa hlwa o sa boa!” Ga se a tšwa “ka mojako woo” eupša go e na le moo, o tšwile ka o mongwe. Letšatšing la seboka se se latelago, monna o ile a tšhošetša ka gore: “Ke tla ba ke se gona ge o boa.” Ee, o be a se gona—o ile a sepela matšatši a mararo. Ge a boa, mosadi o ile a botšiša ka botho gore: “Na o ka thabela sa go ja?” Agnes ga se a ka a šutha le ganyenyane boineelong bja gagwe go Jehofa. Mafelelong, monna wa gagwe o ile a amogela thuto ya Beibele, a neela bophelo bja gagwe go Modimo gomme ka morago a hlankela e le molebeledi yo a nago le boikarabelo bjo bontši.

15. Basadi ba Bakriste ba kgothaletšwa “go ikgabiša” ka tsela efe?

¹⁵ Moapostola Petro o ile a kgothaletša selo seo basadi bao go boletšwego ka bona ka mo godimo ba ilego ba se bonagatša, e lego, “go ikgabiša,” eupša e sego ka go hlokomela ka mo go feteletšego “go logwa ga moriri” goba “go apara dikobo tša ka ntle.” Go e na le moo, Petro o itše: “Go ikgabiša ga lena . . . e be motho wa sephiring wa pelo wa seaparo se se sa senyegego sa moya wo o homotšego le o boleta, wo e lego wa bohlokwa bjo bogolo mahlong a Modimo.” Moya wo o bonagatšwa ka segalo sa lentšu le mokgwa tšeo di lego boleta go e na le go ba tše hlohlago goba tše di gatelelago. Ka baka leo, mosadi wa Mokriste o bontšha monna wa gagwe tlhompho e tseneletšego.—1 Petro 3:3, 4.

Mehlala Yeo go ka Ithutwago go Yona

16. Sara ke mohlala o mobotse go basadi ba Bakriste ka ditsela dife?

¹⁶ Petro o ngwadile gore: “Pele basadi ba bakgethwa bao ba bego ba holofetše Modimo ba be ba ikgabiša bjalo, ba ikokobeletša banna ba bona.” (1 Petro 3:5) Batho ba bjalo ba ile ba lemoga gore go kgahliša Jehofa ka go kwa keletšo ya gagwe go be go tla feleletša ka gore go be le lethabo la lapa le moputso wa bophelo bjo bo sa felego. Petro o bolela ka Sara, mosadi yo mobotse wa Aborahama, gore o be “a tlwaetše go kwa Aborahama, a mmitša ‘morena.’” Sara o ile a thekga monna wa gagwe yo a boifago Modimo, yo Modimo a bego a mo abetše go hlankela nageng ya kgole. O ile a tlogela bophelo bja manobonobo a ba a bea le bophelo bja gagwe kotsing. (Genesi 12:1, 10-13) Petro o ile a reta Sara ka baka la mohlala wa gagwe wa sebete, a re: “Le fetogile bana ba gagwe, ge feela le tšwela pele le dira botse le bile le sa boife selo le ge e le sefe se se ka tšhošago.”—1 Petro 3:6.

17. Ke ka baka la’ng Petro a ka ba a be a naganne ka Abigaile e le mohlala go basadi ba Bakriste?

 ¹⁷ Abigaile e be e le mosadi yo mongwe yo a se nago poifo yo a bego a bota Modimo, gomme Petro a ka ba a be a naganne le ka yena. O be a le “bohlale” eupša monna wa gagwe Nabala “e be e le e mothata, wa mekxwa e mebe.” Ge Nabala a be a gana go thuša Dafida le banna ba gagwe, ba ile ba rulaganya go bolaya Nabala le lapa la gagwe ka moka. Eupša Abigaile o ile a gata mogato wa go phološa lapa la gagwe. O ile a rweša dipokolo merwalo ya dijo gomme a ya go kopana le Dafida ge yena le banna ba gagwe bao ba itlhamilego ba be ba le tseleng. Ge a bona Dafida, o ile a fologa, a wela pele ga dinao tša gagwe gomme a mo lopa gore a se ke a dira bošaedi. Dafida o ile a kgomega kudu. O itše: “A Morêna Modimo wa Isiraele a leboxwê, xe a Xo romile wa xahlana le nna lehono. A xo leboxwê le kêlêlô ya xaxo.”—1 Samuele 25:2-33.

18. Ge kgoketšo ya lerato ya banna ba bangwe e ba bea tekong, basadi ba ka lebelela mohlaleng ofe, gona ka baka la’ng?

¹⁸ Mohlala o mongwe o mobotse go basadi ke wa kgarebe ya Mosulami yeo e ilego ya dula e botegela modiši yo a ikokobeditšego yo a bego a holofetšane lenyalo le yona. Lerato la yona go yena le ile la dula le tiile go sa šetšwe dikgoketšo tša lerato tša kgoši e humilego. Ka ge e be e tutueletšegile go bonagatša maikwelo a yona go lesogana la modiši, e itše: “Mpolokê mo pelong ya xaxo byalo ka palamonwana, byalo ka lesêka mo ’tsôxong la xaxo; xobane leratô ké le matla bo-ka-lehu. . . . Le dinoka di ka se kê tša le tšea.” (Sefela sa Difela 8:6, 7) Anke bohle bao ba dumelago go nyalwa ba dule ba ikemišeditše go botegela banna ba bona le go ba hlompha ka mo go tseneletšego.

Keletšo e Oketšegilego ya Modimo

19, 20. (a) Ke ka baka la’ng basadi ba swanetše go ikokobeletša banna ba bona? (b) Basadi ba beetšwe mohlala ofe o mobotse?

¹⁹ Mafelelong, ela hloko taba ya lengwalo la rena la sehlogo: ‘Basadi, ikokobeletšeng banna ba lena.’ (Baefeso 5:22) Ke ka baka la’ng boikokobetšo bjo bjalo bo nyakega? Temana e latelago e bontšha gore: “Gobane monna ke hlogo ya mosadi wa gagwe go etša ge Kriste le yena e le hlogo ya phuthego.” Ka baka leo, basadi ba kgothaletšwa gore: “Go etša ge phuthego e ikokobeletša Kriste, basadi le bona ba ikokobeletše banna ba bona dilong tšohle.”—Baefeso 5:23, 24, 33.

²⁰ Basadi ba swanetše go ithuta le go ekiša mohlala wa phuthego ya Kriste ya balatedi ba batlotšwa e le gore ba tle ba kwe taelo ye. Hle bala 2 Bakorinthe 11:23-28 gomme o bone seo setho se sengwe sa phuthego, moapostola Paulo, se ilego sa se kgotlelela ka go dula se botegela Hlogo ya sona, Jesu Kriste. Ka go swana le Paulo, basadi gotee le phuthego ka moka, ba swanetše go ikokobeletša Jesu ka go botega. Basadi ba bontšha se ka go ikokobeletša banna ba bona.

21. Ke’ng seo se ka tutueletšago basadi gore ba dule ba ikokobeletša banna ba bona?

²¹ Gaešita le ge basadi ba bantši lehono ba ka galefišwa ke go ikokobetša, mosadi yo bohlale o tla ela hloko mehola ya gona. Ka mohlala, tabeng ya monna yo e sego modumedi, ka go ikokobeletša bohlogo bja gagwe dilong tšohle ntle le tšeo di robago melao ya Modimo goba melao ya motheo, a ka ba le mafelelo a mabotse kudu a go kgona go ‘phološa monna wa gagwe.’ (1 Bakorinthe 7:13, 16) Go feta moo, a ka kgotsofatšwa ke go tseba gore Jehofa Modimo o amogela tsela ya gagwe gomme o tla mo šegofatša kudu ka baka la go ekiša mohlala wa Morwa wa gagwe yo a rategago.

Na o a Gopola?

• Ke ka baka la’ng e ka ba tlhohlo gore mosadi a hlomphe monna wa gagwe?

• Ke ka baka la’ng go dumela go nyalwa e le taba e kgolo gakaakaa?

• Jesu o bile mohlala bjang go basadi, gona ke mehola efe yeo e ka bago gona ka go latela mohlala wa gagwe?

[Dipotšišo tša Thuto]

[Seswantšho go letlakala 19]

Ke ka baka la’ng go dira phetho ya go amogela goba go se amogele go nyalwa e le taba e kgolo gakaakaa?

[Seswantšho go letlakala 21]

Basadi ba ka ithuta’ng mohlaleng wa baanegwa ba ka Beibeleng ba bjalo ka Abigaile?