Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

“Ti b’Ensi”

“Ti b’Ensi”

“Ti b’Ensi”

‘Ensi ekabanga, ahabw’okuba ti b’ensi, nk’oku naanye ntari w’ensi.’—YOHAANA 17:14.

Eki Kirikumanyisa: Kyahika aha kuba ekicweka ky’ensi, Yesu akaba atarikugwera orubaju omu by’obutegyeki nari kwejumba omu butabanguko omu bwire obwo. “Obugabe bwangye ti bw’ensi egi,” akoongyeraho ngu, “kuri obugabe bwangye bwaba buri obw’ensi egi, engabo zangye zikarwaine, ndeka kuheebwayo omu Bayudaaya, kwonka obugabe bwangye ti bw’ensi egi.” (Yohaana 18:36) Kandi akeehanangiriza abakuratsi be kwetantara emiteekateekyere, emigambire, n’emitwarize etarikuhikaana n’Ekigambo kya Ruhanga.—Matayo 20:25-27.

Oku Abakristaayo Aba Ira Baakikozire: Kurugiirira aha Jonathan Dymond, orikuhandiika aha diini akagira ngu Abakristaayo ba ira “bakanga kwejumba omu [rutaro], n’obu eki kyakubarugiiremu okujumwa, okukomwa, nari okufa.” Bakaba nibaikiriza kubonabonesibwa omu mwanya gw’okwejumba omu by’obutegyeki. Entwaza yaaba nayo ekaba neebataanisa aha bandi. Abakristaayo bakagambirwa ngu: “Ekirikubatangaaza n’okureeba mutarikurahuka kukwatanisa nabo omu burare obuhinguraine, nikyo barikubajumira.” (1 Petero 4:4) Omunyabyafaayo Will Durant akahandiika aha Abakristaayo ngu “bakaba nibatabura abantu abakaafiire ahabw’entwaza yaabo nungi kandi ey’omutaano.”

Ni Baahi Abarikukikora Hati? Kyahika aha kuteejumba omu by’obutegyeki, ekitabo New Catholic Encyclopedia nikigira kiti: “Okugyendera aha muntu w’omunda kikaba nikitwarwa nk’emicwe mibi.” Ekitabo Reformierte Presse kikaba kirimu ekicweka ekyabaire nikikwata ahari ripoota y’ekitongore ky’obugabe bw’abantu omuri Africa kirikugamba aha kiita bantu omuri Rwanda omu 1994. Kikagira ngu amakanisa goona gakeejumbamu “oyihireho Abajurizi ba Yehova.”

Omushomesa omwe arikugamba aha kiita bantu ekyabaireho omu butware bwa Nazi akagira ngu “tihariho ekibiina ekindi ekyabaire nikihakanisa ebishuba, obushaarizi, nari obuzahambuki.” Bwanyima y’okukora okucondooza omuri United States Holocaust Memorial Museum, akahandiika ati: “Hati ntungire eky’okugarukamu.” Akeetegyereza ngu Abajurizi ba Yehova bakahamira aha nyikiriza zaabo n’obu baraabe baabaire nibatwarizibwa kubi.

Kandi shi entwaza yaabo? “Eminyeeto abarikukira obwingi abari omu diini y’Abakaturiki tibarikwikirizana n’ebi barikwegyesibwa aha bikwatiraine n’obushambani nari okuteerana bakiri bato,” nikwo magaziini U.S. Catholic erikugira. Orupapura rw’amakuru rukahandiika aha byagambirwe omwebembezi w’ediini ruti: “Abantu abarikukira obwingi, ninteekateeka ngu ebicweka makumi ataano ahari igana nibaba nibatuura kumwe baaza kutaaha omu bushwere.” Ekitabo The New Encyclopædia Britannica kikagira ngu Abajurizi ba Yehova “nibahamira aha mitindo y’emicwe ey’ahaiguru.”