Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

 TILE 9

Asoo Yɛde “Awieleɛ Mekɛ ne” Anu?

Asoo Yɛde “Awieleɛ Mekɛ ne” Anu?
  • Ninyɛne mɔɔ ɛlɛsisi yɛ mekɛ ye anu la boni a Baebolo ne hanle nwolɛ edwɛkɛ dole ɛkɛ a?

  • Subane boni mɔ a Nyamenle Edwɛkɛ ne ka kɛ menli bala ye ali wɔ “awieleɛ mekɛ ne” anu a?

  • Ninyɛne mgbalɛ boni mɔ a Baebolo ne hanle nwolɛ edwɛkɛ dole ɛkɛ kɛ ɔbahɔ zo wɔ “awieleɛ mekɛ ne” anu a?

1. Nienwu a yɛbahola yɛazukoa mɔɔ bazi kenlebie la anwo debie yɛavi a?

ASOO wɔdie amaneɛbɔlɛ wɔ riledio anzɛɛ tɛlevihyɛne zo ɛlɛ na wɔbiza kɛ, ‘Kɛ ewiade ɛhye ɛlɛsi ahɔ ye ɛ?’ Ninyɛne mɔɔ yɛ ɛzulolɛ mɔɔ bɛ nye ɛnla bɛ la si arɛlevilɛ nu na ɔmmaa dasanli biala ɛngola ɛngile mɔɔ bazi kenlebie la. (Gyemise 4:14) Noko akee, Gyihova ze mɔɔ bazi kenlebie la. (Ayezaya 46:10) Ye Edwɛkɛ, Baebolo ne, hanle ninyɛndane mɔɔ ɛlɛsisi yɛ mekɛ ye azo yɛɛ ninyɛne mgbalɛ mɔɔ bara kenlebie la anwo edwɛkɛ dole ɛkɛ mekɛ tendenle mɔɔ ɛze ɛhɔ la.

2, 3. Kpuyia boni a Gyisɛse ɛdoavolɛma ne bizale ye a, na kɛzi ɔbuale bɛ ɛ?

2 Gyisɛse Kelaese hanle Nyamenle Belemgbunlililɛ ne mɔɔ bava ɛtaneyɛlɛ ara awieleɛ na yeayɛ azɛlɛ ye paladaese la anwo edwɛkɛ. (Luku 4:43) Ɛnee menli kpondɛ kɛ bɛnwu mekɛ mɔɔ Belemgbunlililɛ ne bara la. Nɔhalɛ nu, Gyisɛse ɛdoavolɛma ne bizale ye kɛ: “Ka debie mɔɔ bazi ahile kɛ wɔ ɛralɛ ne ɛdwu na ewiade ɛhye ɛlɛba awieleɛ la kile yɛ?” (Mateyu 24:3) Gyisɛse buale bɛ kɛ Gyihova Nyamenle angomekye ala a ze mekɛ kpɔtee mɔɔ ewiade ɛhye bara awieleɛ a. (Mateyu 24:36) Noko, Gyisɛse hanle ninyɛne mɔɔ bazi azɛlɛ ye azo kolaa na  Belemgbunlililɛ ne ava nɔhalɛ anzondwolɛ nee anwobanebɔlɛ arɛlɛ alesama la anwo edwɛkɛ dole ɛkɛ. Mɔɔ ɔhanle la ɛlɛkɔ zo ɛnɛ!

3 Kolaa na yɛazuzu ninyɛne mɔɔ kile kɛ yɛde “ewiade ɛhye . . . awieleɛ” mekɛ ne anu anwo la, maa yɛlumua yɛnlea konle bie mɔɔ dasanli biala annwu ye la. Ɔzile wɔ anwuma, na mɔɔ vi nuhua rale la ka yɛ.

KONLE ZILE ANWUMA

4, 5. (a) Bɛziele Gyisɛse Belemgbunli ɛkɛ ne ala la duzu a zile a? (b) Kɛmɔ Yekile 12:12 kile la, duzu a bavi konle ne mɔɔ zile anwuma la anu ara a?

4 Tile ne mɔɔ li ɛhye anyunlu wɔ buluku ye anu la hilehilele nuhua kɛ Gyisɛse Kelaese bɔle ɔ bo kɛ ɔdi tumi wɔ anwuma wɔ ɛvolɛ 1914 ne anu. (Daneɛle 7:13, 14) Gyisɛse nyianle Belemgbunlililɛ tumi ne ala la, ɔbɔle ɔ bo ɔvale ɔlile gyima. Baebolo ne ka ye kɛ: ‘Konle zile anwuma lɔ. Maekeɛle [Gyisɛse duma bieko] nee ye anwumabɔvolɛma yɛɛ nane anwo ɛzulolɛ ne [Seetan Abɔnsam] nee ɔdaye ye anwumabɔvolɛma honle.’ * Seetan nee ye anwumabɔvolɛ atisesebɛ, sunsum evinli ne mɔ anyia ɛleka angyinla wɔ zɔhane konle ne anu na bɛdule bɛ bɛvile anwuma bɛguale azɛlɛ ye azo. Nyamenle anwumabɔvolɛma mɔɔ di nɔhalɛ la anye liele ɔluakɛ Seetan ɛnle bɛ nwo lɔ bieko. Noko akee alesama annyia zɛhae anyelielɛ ne bie. Emomu, Baebolo ne hanle dole ɛkɛ ne kɛ: ‘Azɛlɛ . . . gyakɔ! Ɔluakɛ Abɔnsam ɛdwu ɛra ɛ nwo lɔ, na ɛya kpole wɔ ye nuhua, ɔboalekɛ ɔze kɛ ye mekɛ ɛha ekyi bie ala.’Yekile 12:7, 9, 12.

5 Yɛ mɔɔ bavi konle ne mɔɔ zile anwuma la anu ara la nzonlɛ. Ɔluakɛ Seetan ɛva ɛya la ati ɔbava ngyegyelɛ yeara bɛdabɛ mɔɔ bɛwɔ azɛlɛ ne azo la anwo zo. Kɛmɔ ɛbanwu ye la, kɛkala yɛde ngyegyelɛ mekɛ zɔhane anu. Noko akee, mekɛ  ne ɛnrɛwa biala, ɔle ‘mekɛ ekyi bie ala.’ Seetan bɔbɔ ze ye zɔ. Baebolo ne fɛlɛ mekɛ ɛhye “awieleɛ mekɛ.” (2 Temɔte 3:1) Nea kɛzi yɛ nye die kɛ ɔnrɛhyɛ biala Nyamenle baye tumi mɔɔ Abɔnsam lɛ ye wɔ azɛlɛ ye azo la avi ɛkɛ ne a! Maa yɛzuzu ninyɛne mɔɔ bɛhanle nwolɛ edwɛkɛ bɛdole ɛkɛ wɔ Baebolo ne anu mɔɔ ɛlɛsisi kɛkala la bie mɔ anwo. Ɛhye mɔ kile kɛ yɛde awieleɛ mekɛ ne anu na ɔnrɛhyɛ Nyamenle Belemgbunlililɛ ne bava dahuu nyilalɛ arɛlɛ bɛdabɛ mɔɔ bɛkulo Gyihova la. Mɔɔ lumua la, maa yɛzuzu sɛkɛlɛneɛ mɔɔ Gyisɛse hanle kɛ ɔbahile mekɛ mɔɔ yɛde nuhua kɛkala la anu nna anwo.

NINYƐNE MGBOLE MƆƆ BASISI AWIELEƐ MEKƐ NE ANU LA

6, 7. Adenle boni azo a Gyisɛse edwɛkɛ mɔɔ fane konle nee ɛhɔne nwo la ɛlɛba nuhua ɛnɛ a?

6 Maanle nee maanle baho atia bɛ nwo, arelemgbunli badwazo arelemgbunli nwo zo.” (Mateyu 24:7) Bɛhu menli mgbe mgbe wɔ ɛvolɛ 100 ne mɔɔ ɛze ɛhɔ la anu. Tetedwɛkɛ kɛlɛvolɛ ko mɔɔ vi Britain la hɛlɛle kɛ: “Ɛvoya 20 ne (ɛvolɛ 1900 mekɛ ne mɔ) anu yɛle mekɛ mɔɔ bɛhanle menli dɔɔnwo mogya mɔɔ tɛla biala la bɛguale wɔ tetedwɛkɛ nu a. . . . Ɔle ɛvoya mɔɔ bɛhonle konle dahuu wɔ nuhua mɔɔ mekɛ ekyi bie ala a sogyama anva konle amaa a.” Worldwatch Institute (eku mɔɔ ka ninyɛne mɔɔ ɛlɛkɔ zo wɔ ewiade anwo edwɛkɛ)  bɔle amaneɛ kɛ: “Menli mɔɔ wule konle nu wɔ ɛvolɛ 1900 mekɛ ne mɔ anu la dodo bo menli mɔɔ wule konle nu wɔ ɛvoya ne mɔɔ lumua toonwo mɔɔ badwu ɛvolɛ 1899 Y.M. anwo zo fane nsa.” Ɔvi 1914 toonwo mɔɔ ba la, menli mɔɔ bo mgbe 100 la ɛwu konle nu. Menli mgbe mgbe ɛli nyane na bɛnwu amaneɛ ɔluakɛ bɛ alɔvolɛ ɛwu konle nu. Bie a ɛnee ɛdawɔ bɔbɔ wɔ dɔvolɛ bie ɛwu adenle zɛhae azo.

7 “Sane [“ɛhɔne,” NW] bara.” (Mateyu 24:7) Menli mɔɔ yɛ neɛnleanu la se aleɛ dɔɔnwo ɛra wɔ ɛvolɛ 30 mɔɔ ɛze ɛhɔ la anu. Noko akee, ɛhɔne kɔ zo ku menli dɔɔnwo ɔluakɛ menli ɛnlɛ ezukoa ɛndɔ aleɛ anzɛɛ azɛlɛ mɔɔ bɛdua ninyɛne zolɛ a. Ɛhɔne kɔ zo ku menli mgbe mgbe dɔɔnwo alehyenlɛ biala. The World Health Organization (ewiade kpɔkɛdelɛ fane ne) bu mgbonda kɛ aleɛ kpalɛ mɔɔ bɛnnyia ye bɛnli la a maa ngakula mɔɔ bo mgbe nnu la wu ɛvolɛ ko biala a.

8, 9. Duzu a kile kɛ Gyisɛse ngapezo ne mɔɔ fane azɛlɛkpusulɛ nee ewule ngakyile nwo la ɛra nu ɛ?

8 “Azɛlɛ bakpusu.” (Luku 21:11) U.S. Geological Survey ne (U.S. eku mɔɔ sukoa azɛlɛ ne nee zolɛ ninyɛne anwo debie) kile kɛ saa bɛkyehyɛ nu a azɛlɛkpusulɛ 19 mɔɔ le mgbole la si ɛvolɛ biala. Ɛhye mɔ kola bubu azua na bɛkpakye azɛlɛ ne anu. Zɔhane ala a saa bɛkyehyɛ nuhua a, ɛvolɛ biala  azɛlɛkpusulɛ mgbole mɔɔ sɛkye azua bɔkɔɔ la si a. Mgbondabulɛ kile kɛ ɔvi ɛvolɛ 1900 mɔɔ ba la azɛlɛkpusulɛ ɛhu menli mɔɔ bo mgbe nwiɔ. Kɛlɛtokɛ bie ka kɛ: “Anyuhɔlɛ mɔɔ menli mɔɔ sukoa nwolɛ debie ɛnyia ye la ɛhola ɛde menli mɔɔ wu la azo ekyii bie ala.”

9 “Ewule ngakyile bara.” (Luku 21:11) Ɔnvane nwolɛ kɛ bɛnyia anyuhɔlɛ wɔ ayileyɛlɛ nu la, ewule mɔɔ wɔ ɛkɛ ne dɛba nee fofolɛ mɔɔ ɛra la ka alesama. Amaneɛbɔlɛ kile kɛ ewule 20 mɔɔ menli ze ye kpalɛ mɔɔ avinliwule, ebunlu, nee ahunlundulɛ boka nwolɛ la ɛbu zo kenle nsa ye, na bie mɔ wɔ ɛkɛ ne mɔɔ akee ayile bɔbɔ ɛngola ɛndu bɛ bo a. Nɔhalɛ nu, ewule ngakyile fofolɛ kɛyɛ 30 ɛra. Bɛnlɛ bie mɔ bɔbɔ anwo ayile na bɛ nwo yɛ ɛzulolɛ kpalɛ.

SUBANE MƆƆ MENLI BALA YE ALI WƆ AWIELEƐ MEKƐ NE ANU LA

10. Subane mɔɔ bɛha nwolɛ edwɛkɛ wɔ 2 Temɔte 3:1-5 la boni mɔ a ɛnwu ye wɔ menli nwo ɛnɛ a?

10 Mekɛ mɔɔ Baebolo ne ka ninyɛne mɔɔ basisi ewiade anwo edwɛkɛ la, eza ɔhanle ɔdole ɛkɛ ne kɛ awieleɛ mekɛ ne anu nzenzaleɛ bara alesama abusua ne anu. Ɛzoanvolɛ Pɔɔlo hanle subane mɔɔ menli bala ye ali la anwo edwɛkɛ. Yɛkenga ye wɔ 2 Temɔte 3:1-5 kɛ: “Awieleɛ mekɛ ne anu, anwongyelelɛ dɔɔnwo bara.” Pɔɔlo edwɛkɛ ne foa bie ka ye kɛ menli bayɛ

  •   angomedi

  • ezukoa nwo anyebolo

  • bɛnrɛdie bɛ awovolɛma

  • bɛbakpo amunli anzɛɛ bɛnrɛli nɔhalɛ

  • bɛnrɛze anwunvɔne

  • bɛbava ɛya mgbane mgbane

  • bɛ ti bayɛ se

  • bɛbahulo anyelielɛ bɛadɛla Nyamenle

  • bɛbazɔ nyamenlezonlenlɛ nu, na bɛnrɛlie ye tumi kpalɛ ne bɛnrɛdo nu

11. Duzu a Edwɛndolɛ 92:7 ka kɛ ɔbazi ɛtanema anwo zo a?

11 Asoo wɔnwu kɛ menli mɔɔ wɔ ɛleka mɔɔ ɛde la da subane ɛhye mɔ bie ali? Kpolerazulɛ biala ɛnle nwolɛ kɛ ɔle zɔ. Menli mɔɔ ɛnlɛ subane kpalɛ la ɛbu zo wɔ ɛleka biala. Ɛhye kile kɛ ɔnrɛhyɛ Nyamenle bayɛ nwolɛ debie, ɔluakɛ Baebolo ne ka ye kɛ: “Amumuyɛma fifi yɛ dudokoo kɛ ndile, yɛɛ ɛtanema kpazi bɔbɔ ɛdeɛ, noko awieleɛ ne bɛbazɛkye bɛ bɔkɔɔ.”Edwɛndolɛ 92:7.

NINYƐNE MGBALƐ MƆƆ BASISI!

12, 13. Kɛzi ‘nɔhalɛ ndelebɛbo’ ɛyɛ kpole wɔ “awieleɛ mekɛ” ɛhye anu ɛ?

12 Kɛmɔ Baebolo ne hanle dole ɛkɛ ne ala la, ngyegyelɛ amgba ɛbu zo wɔ awieleɛ mekɛ ɛhye anu. Noko akee, wɔ  ewiade ɛhye mɔɔ ngyegyelɛ wɔ nu la anu, ninyɛne mgbalɛ ɛlɛkɔ zo wɔ Gyihova azonvolɛ avinli.

13 ‘Nɔhalɛ ndelebɛbo bayɛ kpole,’ kɛmɔ Daneɛle Baebolo buluku ne hanle dole ɛkɛ ne la. Mekɛ boni a ɛhye bazi a? Ɔbazi “awieleɛ mekɛ ne” anu. (Daneɛle 12:4) Ɔvi 1914 mɔɔ ba la titile, Gyihova ɛboa menli mɔɔ lɛ nɔhalɛ ɛhulolɛ kɛ bɛsonle ye la yemaa ndelebɛbo mɔɔ bɛlɛ ye wɔ Baebolo ne anwo la ɛyɛ kpole. Bɛnyia ndelebɛbo kpole wɔ nɔhalɛ mɔɔ sonle bolɛ mɔɔ fane Nyamenle duma ne nee ye atiakunlukpɔkɛ, Gyisɛse Kelaese ɛkpɔnelɛ afɔlebɔlɛ ne, gyinlabelɛ mɔɔ mɔwuamra wɔ nu, yɛɛ ewudwazo ne anwo. Bieko, menli mɔɔ sonle Gyihova la bɔ ɛbɛla kpalɛ mɔɔ maa bɛnyia zolɛ nvasoɛ la na bɛfa bɛye Nyamenle ayɛlɛ. Eza bɛnyia Nyamenle Belemgbunlililɛ ne nee kɛzi ɔbaziezie ninyɛne wɔ azɛlɛ ye azo la anwo ndelebɛbo wienyi. Gyima boni a bɛfa ndelebɛbo ɛhye bɛdi a? Kpuyia ɛhye twe yɛ adwenle kɔ ngapezo bieko mɔɔ ɛlɛba nuhua wɔ awieleɛ mekɛ ɛhye anu la azo.

“Bɛbabɔ Edwɛkpa ɛhye mɔɔ fane Anwuma Belemgbu- nlililɛ ne anwo la nolo wɔ aleɛabo amuala.”Mateyu 24:14

14. Belemgbunlililɛ ne anwo edwɛkpahanlɛ ne ɛdɛlɛ ɛhɔdwu ni ɛnɛ, na nwane mɔ a ɛlɛbɔ ye nolo a?

14 “Bɛbabɔ Edwɛkpa ɛhye mɔɔ fane Anwuma Belemgbunlililɛ ne anwo la nolo wɔ aleɛabo amuala.” Gyisɛse hanle ɛhye wɔ ye ngapezo ne mɔɔ fane ‘Seetan ewiade ɛhye awieleɛ’ nwo la anu. (Mateyu 24:3, 14) Bɛlɛka Belemgbunlililɛ ne anwo edwɛkpa ne—mɔɔ Belemgbunlililɛ ne kile, mɔɔ ɔbayɛ, nee kɛzi yɛbanyia nuhua nyilalɛ la—wɔ azɛlɛ mɔɔ bo 230 nee aneɛ mɔɔ bo 400 la anu wɔ ewiade amuala. Gyihova Alasevolɛ mgbe mgbe bɔ mɔdenle ka Belemgbunlililɛ ne anwo edwɛkpa ne. Bɛvi “mbusua, maanle, aneɛ nee menli ngakyile kɔsɔɔti anu.” (Yekile 7:9) Alasevolɛ ne mɔ nee menli mgbe mgbe mɔɔ kulo kɛ bɛnwu mɔɔ Baebolo ne kilehile amgba la yɛ sua nu Baebolo ɛzukoalɛ mɔɔ bɛnlie ɛhwee a. Nea kɛzi ngapezo ne ɛra nuhua wɔ adenle mɔɔ yɛ nwanwane la azo a, ɔluakɛ Gyisɛse hanle ye wɔ nɔhalɛ Keleseɛnema anwo dole ɛkɛ ne kɛ, “awie biala bakpɔ bɛ”!Luku 21:17.

 DUZU A ƐBAYƐ A?

15. (a) Asoo ɛdie ɛdi kɛ yɛde awieleɛ mekɛ ne anu, na duzu ati ɔ? (b) Duzu a “awieleɛ ne” bahile amaa menli mɔɔ dwazo tia Gyihova nee menli mɔɔ bɛlɛ bɛ nwo aze maa Nyamenle Belemgbunlililɛ tumililɛ ne la ɛ?

15 Kɛmɔ Baebolo ngapezo dɔɔnwo ɛlɛba nuhua ɛnɛ la ati, asoo ɛnlie ɛnli kɛ yɛde awieleɛ mekɛ ne anu ɔ? Saa bɛbɔ edwɛkpa ne nolo bɛkɔdwu ɛleka mɔɔ Gyihova akunlu dwo nwolɛ la a, “awieleɛ ne” bara. (Mateyu 24:14) “Awieleɛ ne” kile mekɛ mɔɔ Nyamenle baye ɛtaneyɛlɛ avi azɛlɛ ye azo la. Gyihova bava Gyisɛse nee anwumabɔvolɛma mɔɔ lɛ tumi la ali gyima azɛkye menli mɔɔ bɛ nye fuu bɛdwazo bɛtia Ye la kɔsɔɔti. (2 Tɛsalonaekama 1:6-9) Seetan nee ye sunsum evinli ne mɔ ɛnrɛbɛlɛbɛla maanle maanle ne bieko. Ɛhye anzi, Nyamenle Belemgbunlililɛ ne bamaa menli mɔɔ bɛlɛ bɛ nwo ze maa ye tenlene tumililɛ ne la kɔsɔɔti anyia nyilalɛ dɔɔnwo.Yekile 20:1-3; 21:3-5.

16. Duzu a nrɛlɛbɛ wɔ nu kɛ ɛkɛyɛ a?

16 Ɔluakɛ Seetan ewiade ne awieleɛ ɛbikye la ati, ɔhyia kɛ yɛbiza yɛ nwo kɛ, ‘Duzu a ɔwɔ kɛ meyɛ a?’ Nrɛlɛbɛ wɔ nuhua kɛ yɛkɛhɔ zo yɛkɛzukoa Gyihova yɛɛ ninyɛne mɔɔ ɔ nye la kɛ yɛkɛyɛ la anwo debie. (Dwɔn 17:3) Sukoa Baebolo ne anyebolo zo. Maa ɔyɛ wɔ subane kɛ ɛnee menli mɔɔ kulo kɛ bɛyɛ Gyihova ɛhulolɛdeɛ la babɔ dahuu. (Hibuluma 10:24, 25) Nyia ndelebɛbo kpole ne mɔɔ Gyihova Nyamenle ɛmaa menli mɔɔ wɔ ewiade amuala asa ɛha ye la anu nvasoɛ, na yɛ nzenzaleɛ mɔɔ hyia la wɔ wɔ ɛbɛlabɔlɛ nu amaa wɔanyia Nyamenle anyunlu ɛlolɛ.Gyemise 4:8.

17. Duzu atia a ɛtanevolɛma ɛzɛkyelɛ ne bazi menli dɔɔnwo anwo a?

17 Gyisɛse hanle dole ɛkɛ ne kɛ menli dɔɔnwo babu bɛ nye agua daselɛ mɔɔ kile kɛ yɛde awieleɛ mekɛ ne anu la azo. Ɛtanevolɛma ɛzɛkyelɛ ne bara arɛlevilɛ nu wɔ mekɛ mɔɔ bɛ nye ɛnla la. Ɔbazi menli dɔɔnwo anwo kɛmɔ awule bawua nɔɔzo wɔ mekɛ mɔɔ menli nye ɛnla la. (1 Tɛsalonaekama 5:2) Gyisɛse bɔle kɔkɔ kɛ sonla Ra ne ɛralɛ mekɛ ne anzɛɛ mekɛ mɔɔ Gyisɛse bali tumi kɛ Nyamenle Belemgbunlililɛ ne azo  Belemgbunli wɔ awieleɛ mekɛ ne anu la bayɛ kɛ mɔɔ zile Nowa mekɛ zo la. “Kɛmɔ azuyilɛ kpole ne bara na menli lile, nlonle, agyalɛ liele ebia hɔkpulale kenle mɔɔ Nowa vole ye ɛlɛne ne anu, na bɛannwu mɔɔ ɛlɛba arazi la toonwo azuyilɛ kpole ne ravale bɛ muala la, zɔhane ala yɛɛ medame Sonla Ra, me ɛralɛ mekɛ ne bayɛ a.”Mateyu 24:37-39.

18. Gyisɛse kɔkɔbɔlɛ boni a ɔwɔ kɛ yɛmaa ɔtɛnla yɛ adwenle nu a?

18 Ɛhye ati, Gyisɛse hanle hilele ye tievolɛma kɛ: “Bɛnlea bɛ nwo boɛ! Bɛmmamaa anyelielɛ dɔɔnwo, nza ɛbolɛ nee ɛbɛla ye anu ɛvɛlɛvɛlɛ di bɛ adwenle somaa, anrɛɛ Ndɛnebualɛ Kenle ne ɛralɛ kɛli bɛ nvunu kɛhye bɛ kɛ ɛhane; ɔluakɛ ɔbara awie biala mɔɔ wɔ aleɛabo la anwo zo. Zɔhane ati bɛzinza na bɛzɛlɛ dahuu na bɛanyia anwosesebɛ bɛali ninyɛne ɛhye mɔ mɔɔ basisi la anwo zo konim na bɛahola medame Sonla Ra, me nyunlu gyinla [na mealie bɛ meado nuhua].” (Luku 21:34-36) Nrɛlɛbɛ wɔ nuhua kɛ ɛkɛdie Gyisɛse edwɛkɛ ne kpalɛ. Duzu ati ɔ? Ɔboalekɛ menli mɔɔ Gyihova Nyamenle nee “sonla Ra ne,” Gyisɛse Kelaese, die bɛ to nuhua la, lɛ anyelazo kɛ bɛbalie bɛ bɛavi Seetan ewiade ne awieleɛ nu na bɛadɛnla aze dahuu wɔ ewiade fofolɛ kɛnlɛma ne mɔɔ ɛbikye la anu!Dwɔn 3:16; 2 Pita 3:13.

^ ɛden. 4 Saa ɛkpondɛ edwɛkɛ mɔɔ kile kɛ Gyisɛse Kelaese duma bieko a le Maekeɛle a, nea Mokanwo ne anu wɔ mukelɛ 218-19.