Onlad karga

Onlad saray karga

Kasin Antam La?

Kasin Antam La?

Kasin imbatikan na saray Kristiano so Judea antis ya aderal so Jerusalem nen 70 C.E.?

“Sano nanengneng yo so Jerusalem ya apaliberan lay mankakampo iran armada, amtaen yo a magano lay pakaderal to. Kanian saramay walad Judea et ombatik la ed kapalandeyan, tan saramay walad loob na Jerusalem et ontaynan la.” (Lucas 21:20, 21) Ingganggan nen Jesus itan ed saray disipulo to antis ya naderal so Jerusalem. Kasin walay ebidensya ya inunor na saray disipulo so pasakbay nen Jesus?

Pigaran dekada kayari impatey nen Jesus, saray sundalo na Roma ya indaulo nen Cestius Gallus et linmusob ed Palestina pian patundaey rebelyon. Say Judion historyador a si Josephus ya nambilay ed saman a panaon et pinaneknekan ton agawa iya. Pinaliberan na dakel a sundalo so Jerusalem tan singa nasamsam da la itan. Balet biglan inmatras si Gallus tan saray sundalo to. Unong ed si Eusebius ya historyador, sinambot na saray Kristiano ed Judea iyan pankanawnawa pian ombatik ed Pella, say syudad diad nipalandey a rehyon na Decapolis.

Kasabi na 70 C.E., pinmawil iray sundalo na Roma ya indaulo nen Heneral Tito tan pinaliberan day Jerusalem. Diad saman et dineral day syudad tan sinumpal day ag-agawaan di Gallus. Nilibo-libo so agla akapaway ed Jerusalem tan inatey.

Siopa iramay “anak na saray propeta”?

Diad salaysay na Biblia nipaakar ed si propetan Samuel, Elias, tan Eliseo, wala ray lalakin tinawag ya “anak na saray propeta.” Alimbawa, sanen tinuro si Jehu a magmaliw ya ari na Israel, angibaki si Eliseo na “sakey ed saray anak na saray propeta” ya mangikalbo na larak ed ulo nen Jehu.​—2 Arari 9:1-4.

Manisia iray iskolar ya aliwan saray mismon anak na saray propeta so natutukoy noagta saray grupo na totoon manaayam tan mankikimey a saniiba. Base ed Journal of Biblical Literature, nayarin saray membro ed sarayan grupo et “indeboto day sarili da a manlingkor ed si Yahweh [Jehova] tan manpasakop ed sakey a propeta ya . . . ama ra ed espiritual.” (2 Arari 2:12) Diad salaysay nipaakar ed si Jehu, samay imbaki nen Eliseo et tinukoy na arum a bersion na Biblia ya “lingkor na propeta.”​—2 Arari 9:4NW.

“Saray anak na saray propeta” et nambilay a simpli. Nen panaon nen Eliseo, sinalambit na Biblia ya sikaray nampaalagey na dilin ayaman da tan binmayes ira labat na wasay. (2 Arari 6:1-5) Unong ed reperensya, arum ed sikara et angasawa. (2 Arari 4:1) Malinew ya pinabli na saray matoor ya Israelita iray anak na saray propeta, tan walay nabasan aminsan et niregaloan da ra na naakan.​—2 Arari 4:38, 42.