Przejdź do zawartości

Przejdź do spisu treści

Księga godna zaufania — część 4

Medo-Persja w czasach biblijnych

Księga godna zaufania — część 4

Jest to czwarty z cyklu artykułów, które omawiają siedem mocarstw związanych z historią biblijną. Seria ta ma wykazać, że Biblia jest godna zaufania i natchniona przez Boga oraz że zawiera orędzie nadziei na bliski kres cierpień spowodowanych przez okrutną dominację człowieka nad człowiekiem.

RUINY pałaców i królewskich grobowców dają tylko niewielkie pojęcie o wspaniałości, potędze i bogactwie starożytnego dwuczłonowego imperium medo-perskiego. Zanim doszło do zjednoczenia Medii i Persji, dominującą rolę odgrywała Media. Ale w roku 550 p.n.e. dostała się ona pod panowanie perskiego króla Cyrusa II, który następnie objął władzę nad połączonym królestwem medo-perskim. Początkowo zajmowało ono obszar na północ od Zatoki Perskiej, ale w końcu rozciągało się od Morza Egejskiego przez Egipt, Judeę aż po północno-zachodnie Indie.

Medo-Persja panowała nad narodem żydowskim ponad 200 lat — od zdobycia Babilonu w roku 539 p.n.e. do roku 331 p.n.e., kiedy to uległa Grecji. Biblia poświęca sporo uwagi ważnym wydarzeniom z tego okresu.

Wiarygodna historia

W Biblii czytamy, że król Cyrus II uwolnił Żydów z niewoli babilońskiej i pozwolił im wrócić do Jerozolimy, by mogli odbudować świątynię Bożą, zniszczoną przez Babilończyków w roku 607 p.n.e. (Ezdrasza 1:1-7; 6:3-5). Relację tę potwierdza Cylinder Cyrusa, gliniany dokument znaleziony w 1879 roku w ruinach starożytnego Babilonu. Inskrypcja wymienia imię Cyrusa i opisuje prowadzoną przez niego politykę odprawiania jeńców do ich krajów oraz zwracania im przedmiotów religijnych. Biblijny pisarz Izajasz zanotował następujące prorocze słowa Jehowy o tym władcy: „‚Wszystko, w czym mam upodobanie, całkowicie wykona’ — to, co powiedziałem o Jerozolimie: ‚Zostanie odbudowana’, a o świątyni: ‚Twój fundament zostanie położony’” (Izajasza 44:28).

Jak czytamy w Księdze Ezdrasza 6:3, 4, Cyrus przekazał na odbudowę świątyni środki pochodzące „z domu królewskiego”. Tę zdumiewającą informację poświadcza historia świecka. W pewnej książce powiedziano: „Pomoc w odbudowie sanktuariów znajdujących się na terenie imperium była elementem strategii konsekwentnie stosowanej przez królów perskich” (Persia and the Bible).

Biblia wspomina, że po jakimś czasie przeciwnicy Żydów napisali do Dariusza Wielkiego (zwanego Dariuszem I) list negujący wydanie przez Cyrusa zgody na odbudowę świątyni. Dariusz polecił odszukać oryginalny zwój z dekretem Cyrusa. Gdy go odnaleziono w Ekbatanie, stolicy Medii, Dariusz oznajmił: „Ja, Dariusz, wydaję rozkaz [kontynuowania odbudowy świątyni]. Niech zostanie niezwłocznie wykonany”. Wówczas sprzeciw ustał (Ezdrasza 6:2, 7, 12, 13) *.

Szczegóły te znajdują potwierdzenie w źródłach historycznych. Na przykład Ekbatana była letnią rezydencją Cyrusa i właśnie stamtąd mógł wyjść wspomniany dekret. Z odkryć archeologicznych wynika również, że władcy medo-perscy żywo interesowali się kwestiami religijnymi na podległym im obszarze, a w celu rozwiązywania sporów pisali listy.

Wiarygodne proroctwa

W natchnionym przez Boga śnie prorok Daniel ujrzał cztery bestie wychodzące z morza. Każda przedstawiała kolejne mocarstwo światowe. Pierwsza bestia — skrzydlaty lew — symbolizowała Babilon. Druga była „podobna do niedźwiedzia” i „tak do niej mówiono: ‚Wstań, pożeraj dużo mięsa’” (Daniela 7:5). Ów przerażający niedźwiedź wyobrażał Medo-Persję.

Zgodnie z tą wizją Medo-Persja pałała nienasyconą żądzą podbojów. Wkrótce po wizji Daniela Cyrus pokonał Medię, a potem Lidię oraz Babilon. Jego syn Kambyzes II zdobył Egipt. Później władcy medo-perscy jeszcze bardziej poszerzyli granice swego imperium.

Skąd możemy mieć pewność, że taka interpretacja powyższego proroctwa jest słuszna? W osobnej wizji, ale powiązanej z poprzednią, Daniel ujrzał barana, który „bódł ku zachodowi i ku północy, i ku południowi”. Proroctwo to spełniło się, gdy Medo-Persja „bodła” inne narody, w tym potężny Babilon. Anioł Boży tak objaśnił Danielowi tę wizję: „Baran, którego ujrzałeś i który miał dwa rogi, wyobraża królów Medii i Persji” (Daniela 8:3, 4, 20).

Grobowiec Cyrusa po dziś dzień można oglądać w ruinach starożytnego miasta Pasargady na terenie Iranu

Poza tym jakieś dwa stulecia przed klęską Babilonu prorok Izajasz przepowiedział imię zwycięskiego władcy perskiego — który miał się dopiero narodzić — oraz strategię zdobycia tego miasta. Izajasz napisał: „Oto, co rzekł Jehowa do swego pomazańca, Cyrusa, którego prawicę ująłem, by podbić przed nim narody (...); żeby otworzyć przed nim podwoje, tak iż nawet bramy nie będą zamknięte” (Izajasza 45:1). Zarówno Izajasz, jak i Jeremiasz wspomnieli, iż rzeki Babilonu, czyli kanały zasilane przez Eufrat i tworzące fosę, zostaną wysuszone (Izajasza 44:27; Jeremiasza 50:38). Greccy historycy Herodot i Ksenofont potwierdzają dokładne spełnienie się tych proroctw, między innymi odnotowując, że tej samej nocy, której Cyrus zdobył Babilon, jego mieszkańcy hucznie się bawili (Izajasza 21:5, 9; Daniela 5:1-4, 30). Zmieniwszy bieg Eufratu, żołnierze Cyrusa wkroczyli do miasta przez otwarte bramy nad rzeką, nie napotykając większego oporu. Potężny Babilon upadł w ciągu jednej nocy!

To wydarzenie doprowadziło do spełnienia się innego proroctwa — podanej przez Jeremiasza zapowiedzi, że lud Boży będzie przebywał w niewoli babilońskiej 70 lat (Jeremiasza 25:11, 12; 29:10). I rzeczywiście, po upływie tego czasu wygnańcom zezwolono na powrót do ojczyzny.

Obietnica, na której można polegać

Po zdobyciu Babilonu przez Medo-Persję Daniel zanotował kolejne proroctwo. Rzuca ono światło na pewne doniosłe wydarzenie związane z realizacją zamierzenia Bożego względem ludzkości. Anioł Gabriel dokładnie poinformował Daniela, kiedy pojawi się Mesjasz — Potomek obiecany w Księdze Rodzaju 3:15. Oto, co anioł oznajmił: „Od wyjścia słowa o przywróceniu i o odbudowie Jerozolimy aż do Mesjasza Wodza będzie siedem tygodni, a także sześćdziesiąt dwa tygodnie”, czyli w sumie 69 tygodni (Daniela 9:25). Kiedy rozpoczął się ten proroczy okres?

Chociaż Cyrus pozwolił Żydom wrócić do ojczyzny wkrótce po upadku Babilonu, to wiele lat później Jerozolima i jej mury wciąż jeszcze nie były naprawione. W roku 455 p.n.e. król Artakserkses zgodził się, by jego żydowski podczaszy wyruszył do Jerozolimy i dopilnował jej odbudowy (Nehemiasza 2:1-6). Wtedy to rozpoczął się wspomniany okres 69 tygodni.

Nie chodziło jednak o 69 literalnych tygodni, lecz o „tygodnie lat”, jak oddają to niektóre przekłady Biblii (Daniela 9:24, 25) *. Mesjasz miał się pojawić po 69 „tygodniach”, z których każdy trwał 7 lat — czyli ogółem po 483 latach. Właśnie po tym okresie, liczonym od 455 roku p.n.e., owo proroctwo się spełniło, gdy w roku 29 n.e. Jezus został ochrzczony *.

Dokładne urzeczywistnienie się zapowiedzi Daniela stanowi jeden z licznych dowodów potwierdzających tożsamość Jezusa. Ponadto umacnia żywioną przez nas nadzieję na wspaniałą przyszłość. Jezus jako Władca niebiańskiego Królestwa Bożego położy kres ciemięskim rządom ludzkim. Potem spełni inne proroctwa, na przykład dotyczące wskrzeszenia zmarłych do bezkresnego życia na rajskiej ziemi (Daniela 12:2; Jana 5:28, 29; Objawienie 21:3-5).

^ ak. 9 W Biblii imię Dariusz jest odnoszone co najmniej do trzech królów.

^ ak. 20 W kilku polskich przekładach, między innymi w Biblii lubelskiej, Biblii poznańskiej oraz w Biblii Tysiąclecia, wyrażenie „tygodnie lat” występuje w przypisach.

^ ak. 20 Szczegółowe omówienie tego proroctwa oraz wykres przedstawiający 69 tygodni lat można znaleźć w książce Czego naprawdę uczy Biblia?, strony 197-199 (wydawnictwo Świadków Jehowy).