Przejdź do zawartości

14 PAŹDZERNIKA 2014
GRUZJA

Europejski Trybunał Praw Człowieka staje w obronie sprawiedliwości w Gruzji

Europejski Trybunał Praw Człowieka staje w obronie sprawiedliwości w Gruzji

Dnia 7 października 2014 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPC) wydał orzeczenie na korzyść Świadków Jehowy w Gruzji. Skarga w sprawie Begheluri i inni przeciw Gruzji została skierowana do Trybunału przeszło 12 lat temu i dotyczyła 30 aktów przemocy fizycznej i słownej, których ofiarą padło 99 osób. Tylko jedna z nich nie była Świadkiem Jehowy. Prześladowania zaczęły się, kiedy policja z użyciem siły przerwała kilka zgromadzeń religijnych. Dało to początek fali zaciekłych ataków na Świadków, do których dochodziło w domach prywatnych, w salach sądowych i na ulicach.

W orzeczeniu Trybunału zaznaczono, że pokrzywdzeni złożyli w organach ścigania około 160 skarg, wskazujących na to, że w niektórych napaściach bezpośredni udział brała policja i inne służby. Skargi te nie przyniosły jednak żadnych konkretnych rezultatów. Winni pozostali bezkarni, co ośmieliło ich do dalszych ataków.

Atak na zgromadzenie religijne Świadków Jehowy w mieście Zugdidi, 8 września 2000 roku

Na przykład 8 września 2000 roku około 700 Świadków przybyło do miasta Zugdidi na spotkanie religijne. Zostało ono nagle przerwane, gdy na teren zgromadzenia wdarł się oddział antyterrorystyczny. Zamaskowani funkcjonariusze podpalili wzniesioną na potrzeby spotkania konstrukcję i pobili około 50 osób. Poszkodowani natychmiast poinformowali o tym władze, jednak te odmówiły wszczęcia postępowania, uniemożliwiając ofiarom dochodzenie sprawiedliwości.

ETPC potępia brak właściwej reakcji ze strony władz

Ponieważ organy ścigania nie podjęły zdecydowanych działań, a winni pozostali bezkarni, w 2002 roku poszkodowani wspólnie złożyli skargę do Trybunału.

W orzeczeniu z 7 października ETPC stwierdził, że „władze Gruzji doprowadziły do sytuacji, w której sprawcy czuli się bezkarni i tym samym ośmieleni do dalszych ataków na Świadków Jehowy w całym kraju”. Trybunał zauważył, że te brutalne ataki „spowodowane były fanatycznymi uprzedzeniami do społeczności Świadków Jehowy”. Organy ścigania kierowały się „takimi samymi uprzedzeniami (...), co świadczy o tym, że władze dawały ciche przyzwolenie na te akty przemocy”.

„Władze Gruzji doprowadziły do sytuacji, w której sprawcy czuli się bezkarni i tym samym ośmieleni do dalszych ataków na Świadków Jehowy w całym kraju”

(Begheluri i inni przeciw Gruzji, nr 28490/02, 7 października 2014 roku, s. 40, ak. 145)

W związku z tym ETPC uznał władze Gruzji za winne nieludzkiego traktowania 47 ze skarżących oraz dyskryminacji i pogwałcenia wolności wyznania 88 z nich. Rządowi nakazano „położenie kresu stwierdzonym naruszeniom prawa i naprawienie szkód”, do których doprowadziła bezczynność i „fanatyczne uprzedzenia”. Trybunał nałożył na rząd grzywnę w wysokości ponad 45 000 euro jako zadośćuczynienie za szkody moralne i pokrycie kosztów sądowych.

Poprawa sytuacji Świadków Jehowy w Gruzji

Chociaż od roku 2004 sytuacja znacznie się poprawiła, nadal zdarza się, że gruzińscy Świadkowie Jehowy są napadani bądź nękani. W roku 2013 odnotowano 53 przypadki takich działań. Orzeczenie w sprawie Begheluri zobowiązuje władze Gruzji do jak najszybszego wszczęcia skutecznego dochodzenia dotyczącego popełnionych przestępstw. Świadkowie Jehowy oczekują, że rząd okaże bezstronność i poczyni kroki, by ukarać winnych przestępstw motywowanych nienawiścią religijną.