Ir al contenido

Ir al índice

Ama paykuna jina pantanachu

Ama paykuna jina pantanachu

“Chay tukuy imas paykunata qhatirerqa, noqanchej yachakunanchejpaj. Qhelqakorqataj kay tiempoj tukukuyninpi kausajkuna, ama paykuna jina ruwananchejpaj” (1 COR. 10:11).

11, 61 TAKIYKUNA

1, 2. ¿Imaynatataj tawa reyespa pantasqankumanta yachay yanapawasunman?

ÑANPI uj runata llustʼarparispa urmakojta rikuspaqa, chayninta pasashaspa mana urmanapaj allinta qhawarikusunman, ¿icharí? Ajinallatataj wajkuna imapichus pantasqankuta yachaspaqa, mana paykuna jinachu pantasunman. Bibliaqa wakin runasmanta parlaspa imapichus pantasqankutawan willawanchej. Paykunamanta yachaytaj mana paykuna jina pantanapaj yanapawasunman.

2 Ñaupaj yachaqanapi tawa reyesmanta yachakorqanchej. Paykunaqa Jehovata tukuy sonqo sirvispapis, wakin kutis mayta pantaykorqanku. Paykunaj ruwasqankoqa Bibliapi qhelqasqa kashan, chaypi tʼukurinanchejpaj, mana paykuna jina ruwananchejpajtaj. ¿Imaspitaj pantarqanku? ¿Imatá ruwasunman mana paykuna jina pantanapaj? (Romanos 15:4 leey).

NOQALLANCHEJPI ATIENEKOYQA LLAKIYTA APAMUN

3-5. 1) Rey Asaj sonqon tukuy kausayninpi Jehovapaj cheqan kajtinpis, ¿imapitaj pantaykorqa? 2) ¿Imaraykutaj rey Asa runasllapi atienekorqa?

3 Ñaupajtaqa Asamanta parlarinachej. Etiopiamanta uj millón soldados Judaj contranpi wicharimojtinku, payqa Jehovapi atienekorqa. Jinapis Israelmanta rey Baasawan maqanakushaspaqa, mana Jehovapi atienekorqachu. Asaqa mana munarqachu Israelmanta rey Baasá, Ramá llajtata jarkʼachaykuchinanta. Chay llajtaqa Judá suyoj lindesninpi kasharqa (2 Cró. 16:1-3). Asaqa Siriamanta reywan yanapachikuyta munaspa, payman llukʼiykorqa. Chayrayku siriosqa Israelpa contranpi wicharerqanku. “Rey Baasataj chayta yachaspa, saqerparerqa Ramá llajtapi ruwachishasqanta” (2 Cró. 16:5). Asaqa ichapis yuyarqa imatachus ruwasqan allin kasqanta.

4 Jinapis, ¿imatá Jehová yuyarqa? Asaj ruwasqanta mana allinpajchu qhawarqa, imaraykuchus runasllapi atienekorqa. Chayrayku profeta Hananita payta cheqanchananpaj kacharqa (2 Crónicas 16:7-9 leey). Hananiqa Asaman nerqa: “Kunanmanta ñawpajmanqa wañuchinaku maqanakus contraykipi kallanqapuni”, nispa. Asaqa Ramá llajtata japʼikaporqa. Jinapis kamachishajtin ashkha guerras llajtanpa contranpi karqa.

5 Ñaupaj yachaqanapi, Jehovaqa Asata allinpaj qhawasqanta yachakorqanchej. Pantaj runa kajtinpis, “sonqonqa tukuy kawsaynimpi Tata Diospaj cheqan karqa” (1 Rey. 15:14). Jinapis Asaqa pantasqanrayku llakiykunapi rikukorqa. Jehovapi atienekunanmantaqa payllapi, waj runaspi ima atienekorqa. ¿Imaraykú? Ichapis sumajta yuyaychakuspa chay maqanakupi atipananta yuyarqa. Chayri ichapis waj runaspa mana allin yuyaychasqankuta japʼikorqa.

6. ¿Imatataj rey Asa pantaykusqanmanta yachakusunman? Sutʼinchariy.

6 ¿Imatá rey Asa pantaykusqanmanta yachakunchej? Jehovapipuni atienekuna kasqanta, nitaj noqallanchejpichu. Imayna chʼampaypi kaspapis Jehovamanta yanapata mañakunanchej tiyan. Allin kanman kaykunapi tʼukurinanchej: Uj chʼampaypi rikukuspa, ¿imachus noqanchejpaj allin kasqanman jinallachu allinchanchej? Chayrí chay chʼampayta allinchanapaj, ¿Bibliaj nisqantarajchu qhawarinchej? ¿Imatá ruwasunman familiaresninchej tantakuykunaman chayri jatun tantakuykunaman rejta mana saqewajtinchej? Imatachus ruwananchejta yachanapaj, ¿Jehovaj yanapantachu mañakusun? Manachayrí, ¿imatá ruwasunman unaytaña mana trabajoyoj kashajtinchej, uj runa trabajachinawanchejta niwajtinchej? ¿Willarisunchu sapa semana tantakuykunaman rinanchej kasqanta, trabajota pierdej jina kajtinchejpis? Ima chʼampaypi kaspapis, Bibliaj nisqanta yuyarikuna tiyan. Biblia nin: “Diospa makisninman kawsayniykita churay. Paypi atienekuy, paytaj yanapasonqa”, nispa (Sal. 37:5).

MANA ALLIN AMIGOSTA AJLLAJTINCHEJ

7, 8. ¿Imasta ruwaspataj Josafat pantarqa, chantá imapitaj rikukorqa? (23 paginapi dibujota qhawariy).

7 Kunanqa rey Asaj wawan Josafatmanta parlarina. Payqa Jehovaj sonqonta kusicherqa payta tukuy sonqo maskʼaspa. Rey Josafatqa Jehovapi atienekuspa allin imasta ruwarqa. Jinapis wakin kutis pantarqa. Payqa qhari wawanta, sajra rey Achabpa wawanwan casaracherqa. Chantataj Achabta yanaparqa sirioswan maqanakushajtin. Chaytaqa ruwarqa profeta Micaya ama rinanta nishajtin. Maqanakupi kashajtinkutaj, siriosqa Josafatta casi wañucherqanku (2 Cró. 18:1-32). Chantá Jerusalenman kutejtin, profeta Jehú nerqa: “Imaraykutaj yanapanki chay sajra runata, munakunkitaj Tata Diospa chay enemigontari?”, nispa (2 Crónicas 19:1-3 leey).

8 Rey Josafatqa casi wañuchisqa kaspapis, profeta Jehuwan kʼamichikuspapis mana wanarqachu. Payqa Jehovata munakullarqapuni, kusichiytataj munarqa. Jinapis watejmanta Jehovata mana sirviyta munaj runawan masichakorqa. Chay runaqa rey Achabpa wawan Ocozías karqa. Paywan khuskataj barcosta ruwarqanku. Chay barcostaj niraj maymanpis rishajtinku llimphuta tʼunarparikorqanku (2 Cró. 20:35-37).

9. ¿Imapitaj rikukusunman mana allin runasta amigospaj japʼikojtinchej?

9 ¿Imatataj yachakusunman imapichus Josafat rikukusqanmanta? Josafatqa allin imasta ruwarqa, Jehovatataj “tukuy sonqo” maskʼarqa (2 Cró. 22:9). Jinapis Jehovata mana munakoj runaswan masichakusqanrayku, sinchʼi llakiykunapi rikukorqa, casitaj wañorqa. Biblia niwanchej: “Yachayniyojkunawan purejqa yachayniyojllataj kanqa. Wampu runaswan purejrí mana allinman chayanqa”, nispa (Pro. 13:20). Noqanchejqa runasta yanapayta munanchej Jehovata rejsinankupaj. Jinapis mana allinchu kanman Jehovata mana munakojkunawan amigos kananchej.

10. 1) Casarakuyta munashanchej chay, ¿imatá Josafatpa kausayninmanta yachakusunman? 2) ¿Imatataj yuyarikuna tiyan?

10 Sichus casarakuyta munashanchej chay, ¿imatá Josafatpa kausayninmanta yachakusunman? Ichapis Diosta mana yupaychaj runata qhawakuyta qallarisunman, yuyasunmantaj Diospa llajtanpi mana pitapis noqanchejpaj jina tarinanchejta. Chayrí ichá wakin familiarninchej niwanchej: “Maykʼajtaj casaranki, viejoyashankiñaqa”, nispa. Munakuyta atinapaj jina Jehová ruwawasqanchejrayku, munallanchejtaj wajkuna munakunawanchejta. Jinapis, ¿imatá ruwasunman mana pitapis noqanchejpaj jina tarispa? Imapichus Josafat rikukusqanpi tʼukurisunman. Payqa Jehovaj yanapanta mañakojpuni (2 Cró. 18:4-6). Jinapis sajra rey Achabpa amigonman tukuspaqa, manaña Jehovata kasorqachu. Josafatqa yuyarikunan karqa, Jehová “Diosqa sumajta qhawamu[shasqanta] tukuy kay pachata, kallpachanampaj tukuy sonqowan payllapi atienekunku, chaykunata” (2 Cró. 16:9). Noqanchejpis Jehová yanapayta munawasqanchejta yuyarikunanchej tiyan. Payqa yachan imaynachus kashasqanchejta, munakuwanchejtaj. Casarakunaykipaj maskʼakushanki chay, ¿atienekunkichu Jehová Dios chayta yachasqanpi, yanapasuytataj munasqanpi? Ama iskayrayaychu, Jehovaqa yanapasonqapuni.

Diosta mana munakoj runataqa, ama qhawakuychu. (10 parrafota qhawariy).

AMA JATUNCHAKUNACHU

11, 12. 1) ¿Imata ruwaspataj Ezequías imachus sonqonpi kasqanta rikucherqa? 2) ¿Imaraykutaj Jehová Ezequiasta perdonarqa?

11 ¿Imatataj Ezequiaspa kausayninmanta yachakusunman? Uj kuti, Jehovaqa payta yanaparqa imachus sonqonpi kasqanta reparananpaj (2 Crónicas 32:31 leey). Onqosqa kashajtin, Diosqa sanoyapunanta nerqa, chaypajtaj uj señalta qorqa. ¿Imataj chay señal karqa? Jehovaqa llanthuta chunka patillasta qhepaman kutiricherqa. Babiloniamanta kuraj kamachejkunataj, chay señalmanta astawansina yachayta munarqanku. Chayrayku wakin qharista Ezequiaspaman kacharqanku (2 Rey. 20:8-13; 2 Cró. 32:24). Chay kutipi, Jehovaqa mana Ezequiasman nerqachu imatachus ruwananta. Biblia nin: “Diosqa Ezequiasta saqererqa, allinta yachayta munaspa imachus sonqompi kasqanta”, nispa. Ezequiastajrí chay runasman “wasimpi tukuy imachus kaj chhikata rikucherqa”. Ajinamantataj imachus sonqonpi kasqanta rikucherqa.

12 Ezequiasqa umata oqhariyta qallarerqa. Jehová yanapasqanmantataj manaña agradecekorqachu. Bibliaqa mana ninchu imaraykuchus umata oqharisqanta. Ichapis jatunchakuyta qallarerqa asirio soldadosta atipaykusqanrayku, chayri onqoyninmanta Jehová sanoyachisqanrayku, manachayri qhapajyasqanrayku, chayri may rejsisqaman tukusqanrayku. Ezequiasqa Jehovata tukuy sonqo sirverqa, jinapis uj tiempota jatunchakorqa. Chaytaj Jehovata phiñacherqa. Jinapis “Ezequiasqa Diospa ñawpaqempi kʼumuykukorqa”, Diostaj perdonarqa (2 Cró. 32:25-27; Sal. 138:6).

13, 14. 1) ¿Imataj imachus sonqonchejpi kasqanta rikuchinman? 2) Wajkuna alabawajtinchej, ¿imatá ruwana tiyan?

13 ¿Imatataj Ezequiasmanta, pantaykusqanmanta ima yachakunchej? Jehovaqa payta yanaparqa asiriosta atipananpaj. Pisi tiemponmantaj, Ezequiasqa jatunchakuyta qallarerqa. ¿Imatá chaymanta yachakunchej? Pillapis alabawajtinchej chayri imapipis allin riwajtinchej, sumajta qhawakunanchej kasqanta. Imaraykuchus imatachus ruwasqanchejqa, imachus sonqonchejpi kasqanta rikuchenqa. Ichapis uj hermano, sumajta wakichikorqa ashkha runaspa ñaupaqenpi umallirichinanpaj. Umallirichisqantawantaj ichá ashkhas ninku: “May sumajtapuni umallirichinki”, nispa. ¿Imatá ruwanqa chay hermano?

14 Wajkuna alabawajtinchejqa Jesuspa nisqanta yuyarikuna. Pay nerqa: “Diospa kamachisqanta tukuyninta kasukuspaqa, niychej: ‘Mana valej kamachis kanchej. Ruwasqanchejtaqa ruwananchejpuni karqa’, nispa” (Luc. 17:10). Ezequiasqa Jehová yanapasqanmanta niña agradecekorqachu. Chantá, ¿imataj yanapawasun pipis “may sumajta umallirichinki” niwajtinchej mana jatunchakunapaj? Jehová yanapawasqanchejpi tʼukurina. Ajinamantataj Jehovaman agradecekusun yanapawasqanchejmanta. Chantapis Jehová Bibliata, atiyninta ima qowasqanchejraykulla sumajta umallirichiyta atinchej.

NIRAJ IMATAPIS RUWASHASPA SUMAJTA QHAWARIKUNA

15, 16. ¿Imaraykutaj Josías wañuchisqa karqa?

15 ¿Imatataj Josiasmanta yachakusunman? Payqa allin rey kaspapis, pantaykorqa, wañorqataj (2 Crónicas 35:20-22 leey). ¿Imataj karqa? Josiasqa qhasillamanta Egiptomanta rey Necaowan maqanakoj rerqa. Chantapis Necaoqa nerqa: “Qanwanqa mana ima ruwanaypis tiyanchu”, nispa. Bibliaqa niwanchej “chay willayqa kikin Diosmantapuni” jamusqanta. Josiastajrí paywan maqanakoj rerqapuni, chaypitaj wañuchisqa karqa. ¿Imaraykú maqanakoj rerqa? Bibliaqa mana willawanchejchu.

16 Josiasqa rey Necaoj nisqan Diosmantapunichus manachus jamusqanta yachananpaj, Jeremiasta tapukuyta atinman karqa (2 Cró. 35:23, 25). Josiasqa allinta tʼukurinan karqa. Necaoqa mana Israelwanchu maqanakoj risharqa, manaqa Carquemispi waj nacionwan maqanakoj risharqa. Chantapis Necaoqa mana Jehovata, nitaj llajtantapis phiñachiyta munarqachu. Josiasqa niraj imapis ruwashaspa chay imaspiraj tʼukurinan karqa. ¿Imatá chaymanta yachakunchej? Uj llakiypi kaspa chayri imatachus ruwananchejpi tʼukurishaspaqa, imatachus Jehová ruwananchejta munasqanpiraj tʼukurinanchej tiyan.

17. Niraj imatapis ruwashaspa, ¿imatá ruwasunman mana Josías jinachu pantanapaj?

17 Niraj imatapis ruwashaspa, Bibliaj yuyaychaykunasninpi tʼukurina tiyan, qhawarinataj tiyan imaynatachus chayman jina ruwanata. Wakin kutisqa publicacionespi yuyaychaykunata maskʼasunman chayri ancianosta tapurikusunman. Ancianosqa yanapawasunman Bibliaj waj yuyaychaykunasninpi tʼukurinapaj. Diospi mana creej qosayoj hermanamanta parlarina. Payqa predicaj rinanpaj uj diata ajllakun (Hech. 4:20). Jinapis qosanqa nin: “Ama kunan predicaj riychu. Khuska puriykacharej mayllamanpis risunchej. Unayña mana maymanpis rinchejchu”, nispa. Hermananchejqa imatachus ruwananta yachananpaj Bibliaj wakin yuyaychaykunasninpi tʼukurin. Payqa Diosta kasukunan kasqanta yachan, jinallataj runasman yachachimunata Jesús kamachisqantapis (Mat. 28:19, 20; Hech. 5:29). Chantapis yuyarikun warmisqa qosankuta kasukunanku kasqanta, jinallataj Diospa kamachisnin mana kʼullu runaschu kananku kasqanta (Efe. 5:22-24; Fili. 4:5). Hermananchejqa tapurikunman: “¿Predicacionman manaña rinayta munasqanraykuchu jarkʼashawan? Chayrí, ¿kay kutillachu mana rinayta nishawan?”, nispa. Jehová Diospa kamachisnenqa imatapis allin yuyaywan ruwayta munanchej, jinallataj Jehovata kusichiytapis.

JEHOVATA TUKUY SONQO SIRVINA, KUSISQATAJ KASUN

18. ¿Imaraykutaj tʼukurisunman Asapi, Josafatpi, Ezequiaspi, Josiaspi ima?

18 Wakin kutisqa ichapis Asa jina, Josafat jina, Ezequías jina, Josías jina pantasunman. Ichapis noqallanchejpi atienekusunman, sajra runaswan masichakusunman, jatunchakusunman chayri Diospa yuyaychayninta mana maskʼaspalla imatapis ruwasunman. Ajinata pantaspapis mana yuyanachu tiyan Jehovata mana kusichiyta atinanchejta. Payqa sapa ujninchejpi allin ruwasqanchejta qhawan, imaynatachus Asapi, Josafatpi, Ezequiaspi, Josiaspi ima qhawarqa, ajinata. Qhawallantaj payta munakusqanchejta, tukuy sonqo sirviyta munasqanchejta ima. Chayrayku Jehovaqa Bibliapi wakin runasmanta qhelqacherqa, ama paykuna jina pantananchejpaj. Chay runaspa kausayninkupi tʼukurina, Jehovamantaj agradecekuna chayta Bibliapi qhelqachisqanmanta.