1. ¿Imaraykun avionta manaraq manejashaspa llapa piezankunata allinta revisananku?

AVIONTA manejaq runakunan manaraq manejashaspa huk listata qhawa-qhawayuspa revisanku avionpa llapa piezankunata. Sichus chayta mana ruwankumanchu chayqa accidentekunan kanman. ¿Pikunan astawanqa kamachisqa kanku avionta revisanankupaq? Unayña avionta manejaq runakunan. ¿Imarayku? Paykunaqa experienciayoq kasqankuraykun qonqapunkuman avión revisayta.

2. ¿Imatan llapa cristianokuna sapa kutilla ruwananchis?

² Avionta allinta revisaq runa hinan ñoqanchispas huk listata ruwakunanchis iñiyninchispi imayna kashasqanchista yachanapaq, chaymi yanapawasun pruebakuna kaqtin mana urmanapaq. Unayña otaq chayllaraq bautizakurqanchis chaypas, sapa kutillanmi qhawarinanchis iñiyninchispi imayna kashasqanchista. Sichus chayta mana ruwasunchu chayqa, pisi-pisimantan Diosmanta karunchakusun. Biblian nin: “Chay hinaqa, pipas qaqa sayashasqanta yuyaqqa allinta qhawakuchun, paqtataq urmanman”, nispa (1 Cor. 10:12).

3. ¿Imatan ruwananku karqan Galacia llaqtapi cristianokuna?

³ Jesusmi sacrificakusqanwan llapa runakunapaq ñanta hina kicharirqan paypi llapa iñiqkuna Diospa wawankuna hina reqsisqa kapunankupaq. Galacia llaqtapi cristianokunan ichaqa iñiyninkupi imayna kashasqankuta allinta qhawarikunanku karqan (Gál. 4:9). ¿Imarayku? Chay t’aqapi wakin iñiqkunan nirqanku: ‘Moisesman qosqa kamachikuykunatan kasukuna chaninpaq qhawarisqa kanapaqqa’, nispa. Diosmi ichaqa manaña munarqanñachu chay kamachikuyman hina kawsanankuta, hinaspapas mana judío cristianokunaqa manan chay  kamachikuymanta yacharqankuchu. Chaymi paykunapas llapa judío cristianokunapas iñiyninkupi astawan wiñananku karqan. Chayta ruwaspallan Diospa ñawpaqenpi allin qhawarisqa kananku karqan.

4, 5. ¿Imaraykun apóstol Pablo Galacia llaqtapi cristianokunaman cartata apachirqan? ¿Imaynatan chay carta qelqasqan ñoqanchistapas yanapawasunman?

⁴ ¿Imaraykun apóstol Pablo Galacia llaqtapi cristianokunaman cartata apachirqan? Diospa Siminmanta yachasqankuta ama saqenankupaq, chay hinapi ama qhepaman kutirinankupaq. Ichaqa llapa cristianokunapaqmi Dios chayta qelqachirqan, chhaynapi llapallanchis iñiyninchispi qaqata sayanapaq.

⁵ Llapallanchismi yuyarinanchis imaynatan laqhayaq ukhumanta lloqsispa Jehová Diospa testigon kapusqanchista. Kay tapuykunapi yuyaykusun: ¿imakunatan hunt’arqanchis bautizoman chayanapaq? ¿Yuyarishanchischu imaynapi Diosta reqsisqanchista, paypa reqsisqan kapuspa imayna sientekusqanchistapas?

6. ¿Ima listamantan yachasun?

⁶ Llapallanchismi isqon ruwaykunata hunt’arqanchis Diospa llaqtanpi kanapaq ( “Bautizoman apaq ruwaykunan yanapawasun iñiypi wiñashanallapaq” nisqa recuadrota qhaway). Chay isqon ruwaykunatan listapi churananchis, chaymi yanapawasun ama qhepaman kutirinapaq. Imaynan avionta manejaqpas avionta allinta revisaspaqa mana imamantapas manchakunchu, chay hinatan ñoqanchispas listanchista allinta revisaspaqa Diosta allinta servisun.

7. ¿Ima yachachikuykunatan hap’ikunanchis? ¿Imarayku chayta ruwananchis?

⁷ Avionta manejaq allinta avionpa piezankunata revisasqanmi yanapanqa avión imayna kashasqanta yachananpaq. Chay hinatan ñoqanchispas listanchista revisananchis bautizakusqanchismantapacha iñiyninchispi imayna kashasqanchista yachanapaq. Pablon Timoteoman qelqarqan: “Ñoqamanta uyarisqayki cheqaq yachachikuykunata hap’ikuy [....], hinaspa Jesucristowan hukllachasqa kaspa iñiywan munakuywan kawsay”, nispa (2 Tim. 1:13). Chay ‘cheqaq yachachikuykunaqa’ Bibliapin kashan (1 Tim. 6:3). Imaynan huk pintorpa trasokuna ruwasqan rikuchiwanchis imatachus pintay munasqanta, chay hinatan cheqaq yachachikuykuna rikuchiwanchis imatachus Dios ñoqanchismanta munasqanta. ¿Imakunatan hunt’arqanchis bautizoman chayanapaq? ¿Chayman hinachu kunan kawsashanchis? Chaykunamantan kunan yachasun.

8, 9. a) ¿Imaraykun yachaypipas iñiypipas wiñashanallanchis? b) ¿Imaynapin iñiyninchispi wiñay allinninchispaq kanqa? Huk rikch’anachiywan willay.

⁸ ¿Imatan listanchispi ñawpaqta revisananchis? Bibliamanta yachasqanchista, chay qhepamantaq iñiyninchista. Chay iskayninpin wiñashanallanchis (2 Tes. 1:3). Wiñaymanta rimaspaqa p’unchaykunaq pasasqanman hina astawan kawsayninchispi allinyananchismantan rimashanchis. Chaymi bautizakusqanchismanta wichaymanpas astawan Diosmanta yachananchis iñiyninchispipas wiñananchis.

⁹ Iñiyninchispi wiñayta sach’aq wiñasqanwan rikch’anachisun. Allin saphichasqa sach’aqa ancha hatuntapunin wiñanman. Líbano nacionpi wiñaq cedro sach’akunan allin saphiyoq kaspa 12 pisoyoq  wasiq sayayninta wiñan, 12 metrotan miden rakhu kayninpas (Can. 5:15). Altonman wiñayta tukuruspaqa rakhuyaytan qallarin. P’unchaykunaq pasasqanman hinan sach’aqa mana reparayllata rakhuyan, saphinkunapas astawan mast’arikun, hinan sach’aqa aswan allinta takyapun. Chay hinallataqmi suceden huk cristianoq iñiyninwanpas. Yaqapaschá estudio chaskisqanchismantapacha ratolla iñiyninchispi wiñarqanchis bautizoman chayananchiskama, hinaspa Diospa llaqtanpi ima llank’aytapas chaskirqanchis otaq precursorpas karqanchis. Chayta rikuspaqa llapa iñiqmasikunan kusikurqanku. Chay qhepamanmi ichaqa mana ancha reparakurqanchu iñiyninchispi wiñasqanchis. Chaywanpas wiñashanallanchismi yachaypipas iñiypipas ‘Cristoq hunt’asqa sayaynin hina sayayniyoq wiñasqa kayman’ chayanapaq (Efes. 4:13). Chay hinapin allin takyasqa sach’a hina iñiyninchispi allin poqosqa cristiano kasun.

10. ¿Imaraykun iñiyninpi poqosqa cristianokunapas astawan wiñananku?

¹⁰ Chaywanpas astawanmi wiñashanallanchis. Astawanmi Bibliamanta yachananchis iñiyninchispipas wiñananchis, chaymi yanapawasun allin saphichasqa kananchispaq (Col. 2:7). Askha iñiqmasinchiskunan chayta ruwashanku. 30 wataña iñiq t’aqapi umalliq cristianon nin: “Astawanmi Bibliamanta yachashani, sapa kutillanmi Bibliapi tarisqay kamachikuykunata huk hinakunamanta yachachinapaq kasqantapas tarishani. Predicaytapas aswan sumaqpaqmi qhawarishani”, nispa.

11. ¿Imatan ruwananchis Jehová Diosta astawan reqsinapaq?

¹¹ Chaymantapas iñiyninchispi wiñashanallapaqqa Jehová Diostan amigonchista hina Taytanchista hina qhawarinanchis. Imaynan huk wawa munakuq taytanpa makinpi kaspa munasqa sientekun otaq munasqa amigonchiswan kaspa allin sientekunchis, chay hinatan Dios munan paywan sientekunanchista. Chaypaqmi ichaqa sapa p’unchay kallpachakunanchis payta allinta reqsinapaq munakunanchispaqpas. Chaypaqqa tiempota t’aqaspan Bibliayta sapa p’unchay leenanchis, hinallataq Qhawaq, ¡Rikch’ariy! revistakunata, huk qelqanchiskunatapas.

12. ¿Imatan ruwashanallanchis Diospa amigon kananchispaq?

¹² Iñiyninchispi wiñashanallanchispaqqa tukuy sonqowanmi Diosmanta  mañakunanchis, allin amigokunayoqtaq kananchispas (leey Malaquías 3:16). Biblian Diosmanta nin: “Mañakusqankutapas makillan uyarishan”, nispa (1 Ped. 3:12). Arí, munakuq tayta hinan Jehová Dios makilla uyarin mañakusqanchista. Chaymi ‘Diosmantaqa mañakushanallanchispuni’ (Rom. 12:12). Manan ñoqallanchismantaqa iñiypi poqosqa kayman aypayta atisunmanchu. Jehová Diosqa atiynintan qoyta munawanchis sasa pruebakunata atipanapaq. Sichus mana paymanta mañakusunmanchu chayqa, manan ñoqallanchismantaqa chaykunata atipayta atisunmanchu. Qanri, ¿paypa sonqonman chayaqtachu mañakushanki icha kallpachakunaykichu kashan aswan allinta mañakunaykipaq? (Jer. 16:19.)

13. ¿Imaraykun huk iñiqmasinchiskunawan huñunakunanchis?

¹³ Jehová Diosqa “payman hap’ipakuqkunatan waqaychan”. Chaypaqqa payta reqsiq runakunawanmi iñiq t’aqapi huñunakushanallanchis (Nah. 1:7). Pisikallpayachiq runakuna ukhupi tiyasqanchisraykun necesitanchis iñiqmasinchiskunawan huñunakuyta. ¿Imapin chay yanapawasun? Paykunaqa kallpachawasunmi munakuq kanapaq allinkunata ruwanapaqpas (Heb. 10:24, 25). Hebreo cristianokunaman carta qelqasqanpin cristianokunata Pablo nirqan huk iñiqkunawan munanakunankupaq. Ichaqa, ¿imaynatan munanakusqankuta rikuchinkuman? Iñiq t’aqapi huñunakuspan. Ñoqanchispas munakuyta rikuchinapaqqa huk cristianokunawanmi huñunakunanchis. Chaymi listanchispi kaq huñunakuykunaman rinanchista chaypi yanapakunanchistapas revisananchis.

14. ¿Imaraykun sapa kutilla huchanchismanta pesapakunanchis Diosmanpas kutirikunanchis?

¹⁴ Bautizoman chayanapaqqa huchanchismantan pesapakurqanchis chay qhepamantaq Diosman kutirikurqanchis. Ichaqa sapa kutillanmi chayta ruwananchis, ¿imarayku? Huchallikuq runakuna kasqanchisrayku. Arí huchayoq kasqanchisraykun sapa kutilla cuerponchis huchaman apayta munawanchis (Rom. 3:9, 10; 6:12-14). Chaymi imapi pantasqanchistapas reparaspaqa mana hinallachu kana. Chaywanpas Diosqa pacienciawanmi suyan imapi pantasqanchistapas kallpachakuspa cambiananchista (Filip. 2:12; 2 Ped. 3:9). Chaypaqqa kallpachakunanchismi tukuy tiemponchiswan kaqninchiswan Diosta servinapaq, aychaq munasqatataq wikch’unanchis. Cristiana familiapi uywasqa iñiqmasin nishuta Diosta manchakuq, qhepamantaq imaymana sasachakuypi tarikuspa iñiyninpi pisiparqan. Paymi nin: “Munakurqanin Diosta ichaqa manan allintachu reqsirqani. Chaymi kallpachakurqani sapa kutilla tukuy sonqowan paymanta mañakunaypaq, hinan payqa yanapawarqan sapanka sasachakuypi imatachus ruwanayta yachachiwaspa. Wawanta makinmanta sumaqta pusariq tayta hinan yanapawarqan”, nispa.

15. ¿Imatan Diospas Jesuspas qhawamushanku?

¹⁵ Huk angelmi Pedrota wakin apostolkunatawan carcelmanta horqosqan qhepallaman nirqan: ‘Runakunaman willamushallaychis’, nispa (Hech. 5:19-21). Jehová Diospas Jesuspas qhawashankun imayna iñiyniyoq kasqanchista predicacionman lloqsisqanchistapas. Chaymi listanchispi kaq predicacionman sapa semana lloqsiyta revisanallanchistaq (Apo. 2:19). Ñawpaqpi willakuq umallin nin: “Kawsayninchis hinan predicayninchisqa”, nispa.

16. ¿Imaraykun yuyaymanananchis Diosman prometekusqanchispi?

¹⁶ Listapin kashallantaq Diosman prometekusqanchis,  chaymi chaypipas yuyaymanananchis. Jehová Diospa kaqnin kapuyqa manan imawanpas tupanmanchu; payqa reqsinmi paypaq kaqkunata (leey Isaías 44:5). Chayrayku Diosmanta mañakuspa qhawariy imaynan Dioswan kashanki chayta, chaypaqtaq bautizakusqayki fechata yuyayriy. Chaymi yanapasunki imapaq bautizakusqaykita yuyarinaykipaq.

17. ¿Imaraykun aguantaq kananchis Diospa qayllanpi kanapaq?

¹⁷ Gálatas cartapin Pablo iñiqkunata kallpacharqan ima sasachakuy kaqtinpas aguantaq kanankupaq (Gál. 6:9). Ñoqanchispas Jehová Diospa yanapayninwanqa aguantasunmi ima sasachakuytapas. Chaypaqmi ichaqa santo espiritunta mañakunanchis, hinan nanayninchista thak kayman tukuchinqa llakikuyninchistataq kusikuyman (Mat. 7:7-11). Payqa llapa urpikunatapas cuidanmi, ¿chaychu mana pay munakuqkunata, pay serviqkunata cuidanman? (Mat. 10:29-31.) Ima sasachakuypiña kaspapas amapuni qhepaman kutiriychu nitaq pisipaychu. ¡Diospa reqsisqan kayqa imaymana saminchaykunatan apamuwasun!

18. ¿Imatan ruwananchis ‘Diosta resisqanchis’ qhepaman?

¹⁸ Chayllaraq bautizakurqanki otaq unayña bautizakurqanki chaypas, astawanmi Diosta reqsinayki, kallpachakunaykitaqmi iñiyniykipi wiñashanallaykipaq. Hinaspapas sapa kutilla listapi kaq Dioswan imayna kashasqaykita revisay, chaypin yachanki amigoykita, Taytaykita, Diosniykita hinachus payta rikushanki icha manachus chayta (leey 2 Corintios 13:5, 6).