Ua Fesili Mai Talavou

E Faapefea Ona Lelei lo Matou va ma Oʻu Tei?

O lē fea o mea nei e te faamatalaina ai lo outou va ma ou tei?

․․․․․ Uō mamae

․․․․․ Lelei lo matou va i le tele o taimi

․․․․․ Onosaʻi le tasi i le isi

․․․․․ Misa i taimi uma

O NISI aiga e māfana tele le mafutaga a le fanau. O se faaaʻoaʻoga, ua faapea mai Telesia, e 19 tausaga, “O loʻu uso o Ailini, e 16 tausaga, o laʻu uō mamae.” * Ua taʻua foʻi e Kale, e 17 tausaga, e uiga i lona tuagane o Eliki, e 20 tausaga: “E lelei tele lo ma va. E lē taitai ona ma misa.”

Peitaʻi, ua pei le va a le toʻatele o le va a Lora ma Mara. Ua taʻua e Lora: “E ma te misa lava i mea uma, e tusa lava pe e na o ni nai mea iti.” Ia pe atonu e pei ou lagona o Alisi, e 12 tausaga, o lē ua taʻua e uiga i lona tuagane o Kegi, e 14 tausaga: “Ou te ita lava iā te ia! E alu i loʻu potu ma ave aʻu mea ae e lē faanoi. E ese le faatamaitiiti o amio a Kegi!”

Pe e iai sou tei e te ita lava i ai? E moni o le matafaioi a ou mātua le tausia o le filemu i le aiga. Peitaʻi, e tatau ona e iloa ona tausia se va lelei ma isi. E mafai ona e aʻoaʻoina lenā mea a o iai i le aiga.

Mafaufau i ni feeseeseaʻiga sa tupu i le lua va ma sou tei. O le ā le mea e tele ina lua misa ai? Tagaʻi i le lisi o loo i lalo, ma togi pusa e fetaui lelei i le lua faafitauli, pe tusi i lalo le mea e māfua ai ona e ita!

□ Meatotino. E ave e loʻu tei aʻu mea ae e lē faanoi.

□ Eseese uiga. E manatu faapito ma lē mafaufau loʻu tei, pe e faatonu foʻi aʻu i le mea e ao ona fai.

□ Isuisu i mataupu a le isi. E sau loʻu tei i totonu o loʻu potu ae lē tuʻituʻi, pe e na te faitauina foʻi aʻu imeli po o feʻau tusitusia i le telefoni (text) ae e lē faanoi.

□ Nisi māfuaaga. ․․․․․

Pe afai e faalavelave i taimi uma lou tei iā te oe, e ala i le fia pule pe e lē tuu atu se avanoa e fai ai au oe lava mea, atonu la e faigatā ona taofi lou ita. Ae ua taʻua i se faataoto i le Tusi Paia: “O le oomi o le isu e sau ai le toto, ma o le faaoso o le ita e tupu ai le misa.” (Faataoto 30:33) Pe afai e te teuloto se mea e te ita ai, e iʻu ina e lē onosaʻi ma faapasae aʻe lou ita, e pei lava ona sau le toto pe a oomi lou isu. Ona atili ai lava lea ona telē le  faafitauli. (Faataoto 26:21) O le ā e te faia ina ia taofia ai le tupu aʻe o se misa tele, ona o se mea e te lē o malie ai? O le mea muamua, ia iloa le pogai autū o le faafitauli.

Māfuaaga e Tutupu Ai?

O faafitauli i le va o fanau i se aiga, e tai pei lava o ni fuafua. Pe a e vaaia se fuafua, o le faailoga lenā e iloa ai o loo aafia le tagata i se maʻi. E faapena foʻi se misa i le va o ni fanau i se aiga, e masani lava o le faailoga lea e iloa ai o loo iai se faafitauli autū e māfua ai.

E mafai ona e togafitia se fuafua e ala i le oomi. Peitaʻi, e na ona e togafitia ai o le fuafua, ae atonu e iʻu ane i se maʻila pe e atili ai foʻi ona tupu le maʻi. O le auala sili, ia togafitia le maʻi, ona lē toe tupu ai lea o ni fuafua. E faapena foʻi faafitauli i le va o fanau i se aiga. Ia iloa le pogai autū o le faafitauli, ona e lē popole ai lea i le mea na tupu, ae uaʻi saʻo atu i le pogai autū o le faafitauli. O le a mafai ai foʻi ona e faatatauina le fautuaga lenei a le tupu poto o Solomona: “O le tofā mamao o le tagata, e faagesegese ai lona ita.”—Faataoto 19:11.

O se faaaʻoaʻoga, na faapea mai Alisi lea na taʻua muamua, e uiga i lona tuagane o Kegi, “E alu i loʻu potu ma ave aʻu mea ae e lē faanoi.” O le mea lenā na tupu. Ae o le ā sou manatu, o le ā le pogai autū o le faafitauli? Atonu o le lē faaaloalo. *

E mafai ona taulima e Alisi le faafitauli, e ala i le fai atu iā Kegi e aua neʻi toe alu i lona potu pe toe faaaogāina ana mea. Ae e na o se tali atu lenā i le mea o loo tupu, ae atonu o le a toe misa foʻi. Peitaʻi, pe a talanoa atu Alisi iā Kegi ia amanaʻia lana aiā e fai ai ana lava mea, ma faanoi muamua pe a manaʻo i se mea, e lē taumatea o le a faaleleia lo la va.

 Ia Iloa Ona Foʻia pe ʻAlofia Feeseeseaʻiga

O le iloaina o le pogai autū o faafitauli i le lua va ma lou tei, ua na o se vaega o le vaifofō o faafitauli. O le ā e te faia ina ia foʻia ai se faafitauli ma ʻalofia ai se isi feeseeseaʻiga? Taumafai e fai laasaga nei e ono.

1. Ia ioe i ni tulafono. Na tusi le tupu o Solomona: “E faalēaogāina fuafuaga pe a leai ni talanoaga i mataupu faalilolilo.” (Faataoto 15:22) Ina ia ʻalofia le fiu, toe mafaufau i le mea na māfua ai le feeseeseaʻiga i le lua va ma lou tei. Ia fai e oulua uma ni tulafono e te lua ioe uma i ai, ma o le a foʻia ai le pogai autū o le lua faafitauli. O se faataʻitaʻiga, pe afai e te lua misa ona o ni meatotino, o le Tulafono 1: “Ia faanoi muamua i taimi uma ae e te leʻi aveina se mea a se isi tagata.” Tulafono e 2: “Ia amanaʻia le aiā a lou tei e faapea mai ai, ‘E leai, e lē mafai ona e faaaogāina le mea lenā.’” Pe a faia nei tulafono, ia manatua le poloaʻiga a Iesu: “O lenei, o mea uma tou te mananaʻo e faia mai e tagata iā te outou, ia faapea lava ona outou faia iā i latou.” (Mataio 7:12) O lenā auala o le a lua faia ai ni tulafono e te lua malilie uma i ai. Ona talanoa atu lea i o oulua mātua ina ia faamautinoa ua la ioeina le lua feagaiga.—Efeso 6:1.

2. Ia e tausia tulafono. Na tusi le aposetolo o Paulo: “O lenei foʻi, o oe lē e aʻoaʻo atu i le tasi tagata, e te lē aʻoaʻo ea oe iā te oe? O oe o lē e talaʻi atu ‘Aua le gaoi,’ pe e te gaoi ea?” (Roma 2:21) E faapefea ona e faatatauina lenā taʻiala? O se faaaʻoaʻoga, pe afai e te manaʻo i lou tei e tuʻituʻi muamua le faitotoʻa a o leʻi sau i totonu o le potu, pe faanoi muamua a o ia leʻi faitauina au imeli po o feʻau tusitusia, e tatau foʻi la ona e faia faapena.

3. Aua e te vave ita. Aiseā e lelei ai lenā fautuaga? Auā e pei ona taʻua i se faataoto i le Tusi Paia, “o ē e vālea o i latou ia e tigā o latou loto.” (Failauga 7:9) Pe afai e te itaitagofie, o le a lē fiafia lou olaga. Ioe, e fai atu e lou tei ni tala e te ita ai. Ae ia fesili ifo iā te oe, ‘Pe sa ou faia atu ni tala faapena iā te ia?’ (Mataio 7:1-5) Ua faapea mai Sieni: “Ina ua 13 oʻu tausaga, sa ou faapea e saʻo lava oʻu manatu, ma e tatau ona taʻu atu. O le tulaga lenā ua oo foʻi i ai loʻu uso laʻitiiti. Ou te taumafai ai lava e aua neʻi ita i ana tala e fai mai.”

4. Faamagalo ma faagalo. E ao ona talanoaina ma foʻia ni faafitauli matuiā. Ae pe e tatau ona e taʻu atu i lou tei ana mea sesē uma lava na fai? E fiafia Ieova le Atua pe a e lotomalie e ‘lē manatua le agaleaga.’ (Faataoto  19:11) Ua faapea mai Alisa e 19 tausaga: “E masani ona ma foʻia ma loʻu uso o Rasela o ma feeseeseaʻiga. E vave ona faatoese le tasi i le isi, ona ma talanoa lea i le pogai e ma te manatu na māfua ai le feeseeseaʻiga. O nisi taimi ou te faatali seʻi ma talanoa i le aso e sosoo ai. E masani lava, e oo ane i le taeao e sosoo ai, ua faigofie ona faamagalo ma faagalo, ma ua ou lē toe fia talanoa e uiga i le faafitauli.”

5. Ia maua le fesoasoani a ou mātua. Pe afai ua lē mafai e oulua ma lou tei ona foʻia se faafitauli tugā, e mafai ona fesoasoani atu o oulua mātua e faaleleia. (Roma 14:19) Ae ia manatua, o le tomai e foʻia ai faafitauli e aunoa ma le fesoasoani a ou mātua, o se faailoga lenā o lou tagata matua.

6. Ia talisapaia uiga lelei o ou tei. Atonu e iai ni uiga lelei o ou tei e te fiafia i ai. Tusi i lalo se mea e te talisapaia e uiga i nai ou tei taʻitoʻatasi.

Igoa Mea ou te talisapaia

․․․․․ ․․․․․

Nai lo o le mātau pea o mea sesē a nai ou tei, ia taʻu atu i ai ni mea lelei e te fiafia ai iā i latou.—Salamo 130:3; Faataoto 15:23.

Le mea moni: Pe a e alu i le aʻoga po o le galuega, o nisi taimi o le a e feagai ma tagata o ē e faatigā iā te oe, o ē e lē mafaufau, fai faamatalaga lē alofa, ma manatu faapito. O le aiga o le nofoaga lea e ao ona taulima ai i se auala filemu tulaga faapena. Pe afai e iai sou tei e faigatā ona lelei le lua va, ia saʻo le vaai. O loo fesoasoani lou tei lenā iā te oe e atiaʻe ni tomai e aogā i lou olaga!

Ua taʻua i le Tusi Paia, e lē o taimi uma e ono avea ai se tasi o ou tei ma au uō mamae. (Faataoto 18:24) Ae e mafai ona e faamalosia la outou mafutaga ma ou tei, pe afai e “faaauau ona onosaʻi le tasi i le isi,” e tusa pe e latou te faia “se mea e tigā ai.” (Kolose 3:13) Pe a e faia faapea, atonu o le a lē toe faatigā atu ou tei iā te oe. Ma o le a e lē toe faalavelave atu iā i latou!

[Faaopoopoga i lalo]

MEA E MAFAUFAU I AI

● Aiseā e tāua ai ona iloa le eseesega i le va o se mea na tupu ma le pogai autū o le faafitauli?

● O lē fea o laasaga e ono ua taʻua i luga e ao ona e matuā galue i ai?

[Pusa i le itulau 27]

IA ILOA LE POGAI AUTŪ

Pe e te fia iloa le pogai autū e feeseeseaʻi ai fanau i se aiga? Afai o lea, faitau le talafaatusa a Iesu i le atalii na tuua lona aiga ma faamaʻimau lona tofi.—Luka 15:11-32.

Mātau lelei le auala na tali atu ai le uso matua ina ua toe foʻi mai le uii i le aiga. Ona tali lea o fesili o loo sosoo mai.

O le ā le mea na tupu na māfua ai ona lē fiafia le uso matua?

O le ā sou manatu, o le ā le pogai autū o le faafitauli?

Na faapefea ona taumafai le tamā e foʻia le faafitauli?

O le ā sa tatau ona fai e le uso matua ina ia foʻia ai le faafitauli?

Mafaufau i se feeseeseaʻiga na tupu i le va o oulua ma lou tei. Ona tusi lea o au tali mo fesili nei.

Aiseā na māfua ai?

O le ā sou manatu, o le ā le pogai autū o le faafitauli?

O ā ni tulafono e mafai ona lua ioe i ai e tusa ai o lenei faafitauli, ma ʻalofia ai le toe tupu?

[Pusa/Ata i le itulau 28]

TALA A ISI TALAVOU

“Ou te manaʻo e matou te māfana pea ma oʻu uso i le olaga atoa, ma ua tatau ona amata atu loa i le taimi nei.”

“E fai faatasi a matou mea o se aiga. Ua aogā e matou te autasi ai ma lē toe misa e pei o taimi muamua.”

“E matuā eseese lava i maʻua ma loʻu uso laʻitiiti. Ae e lelei tele o ia ma ou te alofa tele i ai!”

“Pe ana leai nai oʻu tei, semanū e leai ni mea mananaia ou te manatuaina. Mo ē o loo iai ni o latou tei, ‘Ia alofa faapelepele iā i latou!’”

[Ata]

Tia

Bianca

Samantha

Marilyn

[Ata i le itulau 27]

Ua pei faafitauli i le va o fanau i se aiga o ni fuafua. Ina ia foʻia, e ao ona togafiti le pogai autū o le faafitauli, ae e lē na o le faailoga e mātaulia ai le faafitauli