Go na content

Go na table of contents

A libi na ini wan loweman kampu

A libi na ini wan loweman kampu

A libi na ini wan loweman kampu

SAN yu e prakseri te yu yere den wortu „loweman kampu”? Oiti yu go na so wan kampu? Fa so wan kampu de srefi?

Di na artikel disi ben skrifi, dan 13 difrenti loweman kampu ben poti na a westsei pisi fu Tansania. A tirimakti fu Tansania e wroko makandra nanga United Nations High Commissioner of Refugees (UNHCR), wan organisâsi gi den loweman. Den e yepi den sowan 500.000 loweman di ben lowe komoto fu difrenti kondre na Afrika fu di borgu-orloku ben de drape. Fa a libi na ini so wan kampu de?

Te yu doro na a kampu

Wan tini umapikin di nen Kandida e fruteri san ben pasa di en nanga en osofamiri ben kon na a kampu wan tu yari pasa: „Den ben gi wi wan karta nanga wan nomru. Nanga a karta disi wi ben kan kisi den sani di wi ben abi fanowdu trutru. Den ben seni wi leki famiri go na a loweman kampu Nyarugusu. Drape wi kisi wan nomru di e sori pe a strati nanga a pisi gron fu wi de. Den ben sori wi pe wi musu koti bon èn suku grasi fu bow wi eigi pikin oso. Wi ben meki ston fu tokotoko. Na organisâsi fu loweman ben gi wi wan tapu-oli fu poti leki wan daki. Wi ben musu wroko tranga, ma wi ben breiti di a pikin oso fu wi di no abi pranpran ben kaba.”

Wi e gebroiki a karta ibri tu wiki tapu dridewroko. „Iya, wi e tanapu na ini wan rij pe wi e kisi den nyan-nyan sani di wi abi fanowdu èn di a loweman organisâsi e prati”, na so Kandida e taki.

San na den sani di wán sma e nyan ibri dei?

„Ibriwan fu wi e kisi pikinso moro leki wán pontu karu blon, sowan afu pontu pesi, tu spun fu wan tra sortu blon, tu spun nyan oli nanga wán spun sowtu. Son leisi wi e kisi sosrefi wan pisi sopo, di wi musu gebroiki wan heri mun.”

Fa a de nanga krin watra? A de fu feni? Wan yongu uma di nen Riziki e taki: „Iya, nanga yepi fu peipi den e pompu watra fu den liba di de krosibei, go na ini bigi bari. Den e krin a watra nanga pikinso chloor, bifo den e pompu a watra go na den difrenti presi na ini a kampu pe sma e teki watra. Aladi den e krin a watra, toku wi e pruberi fu bori a watra fosi wi e dringi en, so taki a no kan meki wi siki. Furu tron wi e tyari watra fu mamanten te go miti mofoneti èn wi e wasi den krosi fu wi na den presi pe wi e teki watra. Wi man kisi wán nanga afu embre watra nomo, ibri dei.”

Te yu ben sa pasa na ini a kampu, dan kande yu sa si skoro gi pikin di abi difrenti yari. Kande wan tu bigisma-skoro de tu na ini a kampu. Wan skowtu-oso nanga wan lanti kantoro di de leti na dorosei fu a kampu, e sorgu taki ala sani waka bun. Kande yu sa si wan bigi wowoyo nanga furu pikin wenkri pe den loweman kan feni gruntu, froktu, fisi, fowru, nanga tra prenspari nyanyan sani. Son sma fu a presi drape e kon na a wowoyo fu du bisnis. Ma pe den loweman e feni moni fu bai sani? Son sma e prani gruntu na wan pikin gron èn e seri den sani na a wowoyo. Trawan e seri pikinso fu a blon nanga a pesi di den e kisi, so taki na presi fu dati den kan feni meti noso froktu. Iya, a kampu gersi wan bigi dorpu na presi fu wan kampu. A de wan aladei sani fu si son sma na a wowoyo di e lafu èn di abi wan prisiri ten, neleki fa den ben o du dati na ini den mamakondre.

Efu yu go na a ati-oso, dan kande wan fu den datra o taigi yu taki wan tu tra datra-oso de na ini a kampu pe den e yepi sma di no siki so hebi. Soso den sma di abi yepi fanowdu wantewante èn den wan di siki hebi, den e seni go na ati-oso. A no de fu taki dati wan prenspari pisi fu na ati-oso na pe den uma di de nanga bere e kisi den pikin. Disi de so fu di na ini wan kampu pe 48.000 loweman de, kande sowan 250 pikin e gebore na ini wán mun.

Bun sorgu na yeye fasi

Na heri grontapu, Yehovah Kotoigi e aksi densrefi kande fa a de nanga den brada nanga sisa fu den di de na den kampu na ini Tansania. Ala nanga ala, sowan 1200 brada nanga sisa de na ini 14 gemeente nanga 3 grupu. Fa a e go nanga den?

Di den fayafaya Kresten disi doro na den kampu, dan wan fu den fosi sani di den ben du na fu aksi wan pisi gron pe den ben kan bow wan Kownukondre zaal. Na so wan fasi den loweman sabi pe den kan feni den Kotoigi èn den sabi sosrefi pe den musu go na den ala wiki konmakandra. Na ini a kampu Lugufu, 659 fayafaya Kresten de na ini den 7 gemeente drape. Na ini den gemeente disi, ala nanga ala sowan 1700 sma e go na den konmakandra di e hori tapu sonde.

Den Kotoigi na ini ala den kampu e kisi wini sosrefi fu den bigi Kresten konmakandra nanga den kongres. A fosi leisi di a distrikt kongres ben hori na ini a kampu Lugufu, 2363 sma ben de drape. Den Kotoigi ben meki den eigi presi fu dopu sma, leti na dorosei fu a presi pe a kongres ben e hori. Den meki wan olo na ini a gron èn den poti plastik ini na olo so taki a kan hori a watra. Nanga baisigri den brada ben teki watra na wan liba di ben de sowan 2 kilometer moro fara. Den ben man tyari ibri leisi sowan 20 liter. Disi wani taki dati den ben musu go-kon furu leisi. Den sma di ben musu teki dopu, ben weri krosi na wan bescheiden fasi èn den ben tanapu baka makandra fu teki dopu. Ala nanga ala 56 sma ben teki dopu fu di brada ben dukrun den go na ini watra. Wan furuten dinari di den ben interview na a kongres ben taki dati a ben studeri nanga 40 sma. Fo fu den bijbelstudenti fu en ben teki dopu na a kongres dati.

A bijkantoro fu Yehovah Kotoigi seti sani taki opziener di e reis e go fisiti den doronomo. Wán fu den e taki: „Den brada fu wi de fayafaya na ini a preikiwroko. Den musu preiki na ini wan bigi kontren èn na ini wan gemeente ibri Kotoigi e wroko sowan 34 yuru ini wan mun na ini a diniwroko. Furu fu den e hori feifi noso moro bijbelstudie nanga den wan di wani sabi moro. Wan pionier [wan furuten dinari] ben taki dati a no abi wan moro bun kontren fu wroko na ini. Den sma na ini a kampu e prisiri nanga den publikâsi fu wi trutru.”

Fa den Bijbel publikâsi e doro na ini den kampu? A bijkantoro e seni den publikâsi nanga loko go na Kigoma, wan foto di de na owstusei fu a watra fu Tanganyika, èn drape den brada e kisi den publikâsi. Baka dati den e seti sani fu seni den publikâsi go na den gemeente. Son leisi den e yuru wan wagi so taki densrefi kan tyari den publikâsi go na ala den kampu. Disi e teki sowan dri noso fo dei na tapu den olo-olo pasi.

Yepi na materia sei

Moro furu Yehovah Kotoigi na ini Fransikondre, Belgia nanga Switserland ben yepi den loweman na ini den kampu disi. Sonwan fu den ben go na den kampu na ini Tansania, baka di den kisi primisi fu a Ministeria fu Oso Afersi nanga a loweman organisâsi. Den Kotoigi na ini Europa ben tyari bun furu sani kon na wan soleki merki, krosi, susu, skorobuku nanga sopo. Den ben gi ala den sani disi fu prati gi ala den loweman, akruderi a Bijbel gronprakseri: „Solanga a ten bun ete gi dati, meki wi du bun gi ala sma, ma spesrutu gi den wan di abi a srefi bribi leki wi.”—Galasiasma 6:10.

A muiti di meki fu yepi den loweman di de na nowtu, ben abi tumusi bun bakapisi. Wan komte di de gi den loweman di nen Refugee Community Committee ben de nanga furu tangi na ati èn den ben taki: „Fu a bun fu a heri libimakandra wi e taki yu tangi fu a muiti di na organisâsi fu yu ben meki dri tron fu yepi den loweman di de na nowtu . . . Den krosi ben go na 12.654 man, uma, nanga pikin-nengre èn sosrefi den watra pikin . . . Nownowde na ini a kampu Muyovozi, 37.000 sma de di e libi drape. Ala nanga ala, 12.654 sma ben kisi yepi, dati na 34,2 procent fu den sma di e libi drape.”

Na ini wan tra kampu, ibriwan fu den 12.382 loweman ben kisi dri difrenti krosi di den ben kan weri. Wan tra kampu ben kisi dusundusun skorobuku di den kan gebroiki na den skoro gi pikin di abi difrenti yari. Wan basi fu a loweman organisâsi na wan fu den kontren, e taki: „Wi e warderi den sani di unu ben gi. Den sani disi ben yepi den sma na ini den loweman kampu di ben abi so wan bigi nowtu. No so langa pasa unu ben gi wan lai fu feifi bigi kisi nanga skorobuku, èn wi ben prati dati gi den loweman. . . . Grantangi fu disi.”

Sosrefi den koranti fu a presi drape ben taki wan sani fu a yepi di ben gi. A nen fu wan ede-artikel di skrifi na ini a koranti Sunday News, fu 20 mei 2001, ben de: „Krosi e kon gi den loweman na ini Tansania.” A koranti di ben kon na doro tapu 10 februari 2002 ben taki: „Den loweman e warderi den sani di den kisi fu di son pikin no ben e go na skoro moro fu di den no ben abi krosi. Now den e go na skoro baka sondro fu misi wan dei.”

Den de na ini wan muilek situwâsi ma den no de sondro yepi

Gi furu loweman a e teki wan sani fu wán yari fu fiti densrefi na a nyun fasi fu libi na ini a kampu. Den e libi nanga soso den sani di den abi trutru fanowdu. Yehovah Kotoigi di de na ini den kampu disi e gebroiki furu fu a ten fu den, fu prati a bun nyunsu na den tra loweman. A bun nyunsu disi di e gi trowstu komoto fu Gado Wortu, Bijbel. Den e fruteri den sma fu a nyun grontapu, pe ala sma „sa abi fu naki den feti-owru fu den kon tron prugu èn den lansri fu den kon tron grasinefi. Nâsi teige nâsi, den no sa opo feti-owru moro, èn den no sa leri feti moro.” Dan den alamala „sa sidon trutru, ibriwan na ondro en droifibon èn na ondro en figabon, èn nowan sma sa de di e meki den beifi; bika na a mofo fu Yehovah fu den legre srefi di taki disi”. A de krin taki nanga blesi fu Gado a grontapu disi sa de sondro loweman kampu.—Mika 4:3, 4; Psalm 46:9.

[Prenki na tapu bladzijde 8]

Oso na ini a kampu Nduta

[Prenki na tapu bladzijde 10]

Kownukondre zaal Lukole (na a reti-anusei). Sma e teki dopu na ini Lugufu (na ondrosei)

[Prenki na tapu bladzijde 10]

Distrikt Kongres na ini a kampu Lugufu