Ona video zinazopatikana

Ona habari zilizo ndani

MUSAADA KWA FAMILIA | VIJANA

Ni Muzuri Kujitia Katika Hatari ili Kutafuta Musisimuko?

Ni Muzuri Kujitia Katika Hatari ili Kutafuta Musisimuko?

MAGUMU

“Nilisimama pembeni ya treni yenye ilikimbia sana katika njia ya treni ya chini ya udongo. Kuongezeka kwa adrenalini kulifanya magumu yangu yaonekane kuwa yenye kumalizika.”​—Leon. *

“Kujitupa ndani ya maji kutoka mahali pa juu penye kuwa hatari, kulifanya nijisikie huru kabisa kwa wakati kidogo. Kila mara nilifurahia kufanya hivyo, lakini wakati fulani niliogopa.”​—Larissa.

Kama vile Leon na Larissa, vijana wengi wanapata musisimuko wakati wanapima uwezo wao​—wakati fulani katika njia zenye kuwa hatari sana. Unashawishiwa pia kufanya hivyo? Kama ni hivyo, habari hii inaweza kukusaidia.

MAMBO UNAPASWA KUJUA

Unaweza kujifanya kuwa mutumwa wa kutafuta musisimuko. Musisimuko unaweza kukufanya ujisikie muzuri sana kwa muda kidogo, lakini kisha, unabakia na tamaa ya kupata musisimuko zaidi. Kama vile Leon, Marco alienda katika njia za treni za chini ya udongo. Anasema hivi: “Hali hiyo iliendelea. Nilifurahi kwa wakati kidogo. Lakini kisha nilitamani kupata musisimuko mwingine.”

Akiwa mwenye kuvaa viatu vyenye kuwa na magurudumu (ao, mipeto), Justin aliteleza haraka sana kwenye barabara kwa kukamata motokari zenye kupita. Anasema hivi: “Musisimuko wenye nilipata ulinifanya nikuwe na tamaa ya kufanya hivyo tena. Nilipenda watu wanisifu, lakini niliishia katika hospitali.”

Kuchochewa na marafiki kunaweza kukufanya upuuze uamuzi wa muzuri. Kijana mwanaume mwenye kuitwa Marvin anasema hivi: “Marafiki wangu walinichochea kupanda kwenye jengo la murefu, kwa kusema: ‘Endelea. Utaweza.’ Nilijisikia kuwa katika hatari. Nilikuwa ninatetemeka wakati nilijitupa kwenye ukuta.” Larissa, mwenye tumekwisha kutaja, anasema hivi: “Nilifanya jambo lenye watu wote walifanya. Nilipenda tu kuwafuata.”

Internete inatumiwa pia ili kutokeza namna fulani ya kuchochewa na marafiki kwa kusifu watu wenye kutafuta musisimuko na kupunguza ukubwa wa hatari. Kwa kweli, video zenye zinatiwa kwenye Internete kuhusu mambo yenye watu ambao wanatafuta musisimuko wamefanya, zinaonwa na watu wengi kwa muda mufupi.

Kwa mufano, video nyingi zenye kuangaliwa na watu wengi zimeonyesha parkour​—muchezo wa kutambuka vizuizi (kama vile kuta, nyumba, na ngazi) kwa kukimbia, kupanda, ao kwa kuruka haraka na pasipo kukosea bila kutumia kifaa chochote cha kujilinda. Hilo linaweza kufanya ukamate maamuzi mbili yenye makosa: (1) Hatari ni ndogo. (2) Kila mutu anafanya hivyo. Matokeo: Unaweza kuchochewa kujaribu kufanya mambo yenye kutia uzima wako katika hatari.

Kuko njia nzuri na zenye kuwa salama za kupima uwezo wako. Biblia inasema hivi: “Mazoezi ya kimwili ni yenye faida kidogo.” (1 Timotheo 4:8) Lakini Maandiko yanatuonya pia “tuishi kwa utimamu wa akili.” (Tito 2:12) Namna gani unaweza kufanya hivyo?

MAMBO UNAWEZA KUFANYA

Fikiria hatari. Biblia inasema hivi: ‘Kila mutu aliye mwerevu atatenda kwa ujuzi, lakini mujinga ataeneza upumbavu kila mahali.’ (Methali 13:16) Mbele ya kuamua kufanya jambo fulani, ujue muzuri hatari zenye zinaweza kutokea. Ujiulize hivi: ‘Kuko hatari ya kupoteza uzima wangu ao kuumia sana kwa kufanya jambo hili?’​—Kanuni ya Biblia: Methali 14:15.

Chagua marafiki wenye wanaheshimia uzima. Marafiki wa kweli hawatakutia moyo kujitia katika hatari ao kukuambia ufanye jambo lenye haupendi. Larissa anasema hivi: “Marafiki wa kweli walinisaidia kukamata maamuzi ya muzuri kuhusu mambo yenye nilipenda kufanya. Wakati nilibadilisha marafiki wangu, maisha yangu yalibadilika pia.”​—Kanuni ya Biblia: Methali 13:20.

Ujiulize hivi: ‘Kuko hatari ya kupoteza uzima wangu ao kuumia sana kwa kufanya jambo hili?’

Furahia uwezo wako bila kutia uzima wako katika hatari. Kitabu Adolescent Risk Behaviors kinasema kwamba kukomaa kunatia ndani “kujifunza namna ya kujitilia mwenyewe kanuni na mipaka.” Unaweza kupima uwezo wako katika mazingira yenye kuwa salama, kwa kutumia muzuri vifaa vya kujilinda na kuwa muangalifu.

Ujifunze kujiheshimisha kikweli. Watu watakuheshimia kuhusu namna unatumia uwezo wako wa kupambana na magumu ya maisha, hapana kuhusu mambo unajaribu kufanya ili kupata musisimuko. Larissa anasema hivi: “Kujitupa ndani ya maji kutoka mahali penye kuwa juu kulikuwa mwanzo wa kipindi cha maisha yenye kujaa mambo mengi yenye yalinitia katika hatari. Ingekuwa muzuri kama ningejifunza kukataa.”

Kwa kifupi: Kuliko kujitia katika hatari ya bila maana kwa sababu ya kutafuta tu musisimuko, ukuwe na mawazo yenye kufaa kuhusu kutafuta namna ya kujifurahisha.​—Kanuni ya Biblia: Methali 15:24.

^ fu. 4 Majina fulani yamebadilishwa katika habari hii.