เขียนโดยมัทธิว 22:1-46

22  พระ​เยซู​พูด​กับ​พวก​เขา​โดย​ยก​ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ​อีก​ว่า  “รัฐบาล*สวรรค์​อาจ​เปรียบ​ได้​กับ​กษัตริย์​องค์​หนึ่ง​ที่​จัด​งาน​แต่งงาน+ให้​ลูก​ชาย  กษัตริย์​ใช้​ทาส​ออก​ไป​เรียก​คน​ที่​เชิญ​ไว้​ให้​มา​ร่วม​งาน แต่​พวก​เขา​ไม่​ยอม​มา+  กษัตริย์​จึง​ใช้​ทาส​คน​อื่น​ ๆ ​ไป​อีก และ​สั่ง​ว่า ‘ไป​บอก​คน​ที่​ได้​รับ​เชิญ​ว่า “งาน​เลี้ยง​ก็​เตรียม​ไว้​แล้ว มี​ทั้ง​เนื้อ​วัว​ตัว​ผู้​และ​เนื้อ​สัตว์​อย่าง​ดี ทุก​อย่าง​พร้อม​แล้ว เชิญ​มา​ได้​เลย” ’  แต่​พวก​เขา​ไม่​สนใจ บาง​คน​ออก​ไป​ทำ​งาน​ใน​สวน บาง​คน​ก็​ไป​ค้า​ขาย+  ส่วน​คน​อื่น​ ๆ ​จับ​ตัว​ทาส​ของ​กษัตริย์​ไว้ ทุบ​ตี​ทำ​ร้าย แล้ว​ฆ่า​พวก​เขา  “กษัตริย์​โมโห​มาก เลย​ส่ง​กองทัพ​ไป​กวาด​ล้าง​พวก​คน​ที่​ฆ่า​ทาส​ของ​เขา​แล้ว​เผา​เมือง​ของ​พวก​นั้น​เสีย+  แล้ว​กษัตริย์​บอก​ทาส​ของ​เขา​ว่า ‘งาน​เลี้ยง​ก็​พร้อม​แล้ว แต่​คน​ที่​เชิญ​ไว้​ไม่​เหมาะ​สม​กับ​งาน​นี้+  ดัง​นั้น ให้​ไป​ตาม​ถนน​ใหญ่ ถ้า​เจอ​ใคร​ก็​เชิญ​มา​ให้​หมด’*+ 10  พวก​ทาส​ก็​ออก​ไป​ตาม​ถนน เชิญ​ทุก​คน​ที่​เจอ ทั้ง​คน​ดี​และ​คน​ชั่ว จน​แขก​มา​กัน​เต็ม​ห้อง​จัด​เลี้ยง 11  “เมื่อ​กษัตริย์​เข้า​มา​ดู​แขก​ใน​งาน ก็​เห็น​คน​หนึ่ง​สวม​ชุด​ที่​ไม่​เหมาะ​กับ​งาน 12  กษัตริย์​จึง​ถาม​เขา​ว่า ‘นี่​คุณ เข้า​มา​ได้​ยัง​ไง ชุด​สำหรับ​งาน​แต่งงาน​ก็​ไม่​มี?’ คน​นั้น​ก็​พูด​ไม่​ออก 13  กษัตริย์​จึง​บอก​พวก​คน​รับใช้​ว่า ‘จับ​คน​นี้​มัด​มือ​มัด​เท้า แล้ว​โยน​ออก​ไป​ที่​มืด​ข้าง​นอก ที่​นั่น​เขา​จะ​ร้องห่ม​ร้องไห้​ด้วย​ความ​ทุกข์​ใจ’ 14  “ดัง​นั้น มี​หลาย​คน​ได้​รับ​เชิญ แต่​มี​น้อย​คน​ได้​รับ​เลือก” 15  พวก​ฟาริสี​ก็​ออก​ไป​วาง​แผน​หา​ทาง​จับ​ผิด​คำ​พูด​ของ​พระ​เยซู+ 16  พวก​เขา​จึง​ใช้​ลูก​ศิษย์​ของ​เขา​กับ​พรรค​พวก​ของ​เฮโรด+ไป​หา​ท่าน พวก​นั้น​พูด​กับ​พระ​เยซู​ว่า “อาจารย์​ครับ พวก​เรา​รู้​ว่า​ท่าน​เป็น​คน​ซื่อ​สัตย์ สอน​คำ​สอน​ของ​พระเจ้า​อย่าง​ตรง​ไป​ตรง​มา ท่าน​ไม่​ทำ​อะไร​เพื่อ​เอา​ใจ​มนุษย์ และ​ไม่​เห็น​แก่​หน้า​ใคร​อยู่​แล้ว 17  ถ้า​อย่าง​นั้น ขอ​ถาม​หน่อย​ว่า​ท่าน​คิด​ยัง​ไง? ถูก​ต้อง​ไหม​ที่​เรา​จะ​เสีย​ภาษี​ให้​ซีซาร์?” 18  แต่​พระ​เยซู​รู้​เจตนา​ของ​พวก​เขา จึง​ตอบ​ว่า “พวก​หน้า​ไหว้​หลัง​หลอก พวก​คุณ​หา​เรื่อง​จับ​ผิด​ผม​ทำไม? 19  เอา​เหรียญ​ที่​ใช้​เสีย​ภาษี​มา​ให้​ผม​สิ” พวก​เขา​ก็​ยื่น​เหรียญ​เดนาริอัน​ให้​ท่าน​เหรียญ​หนึ่ง 20  แล้ว​พระ​เยซู​ถาม​ว่า “นี่​รูป​ใคร และ​ชื่อ​ของ​ใคร​อยู่​บน​เหรียญ​นี้?” 21  พวก​เขา​ตอบ​ว่า “ซีซาร์” ท่าน​จึง​บอก​พวก​เขา​ว่า “ถ้า​อย่าง​นั้น อะไร​ที่​เป็น​ของ​ซีซาร์​ก็​ให้​กับ​ซีซาร์ และ​อะไร​ที่​เป็น​ของ​พระเจ้า​ก็​ให้​กับ​พระเจ้า”+ 22  พอ​ได้​ยิน​คำ​ตอบ​แบบ​นั้น พวก​เขา​ก็​อึ้ง แล้ว​ไป​จาก​พระ​เยซู 23  ใน​วัน​นั้น พวก​สะดูสี​ก็​มา​หา​พระ​เยซู​ด้วย พวก​นี้​ไม่​เชื่อ​เรื่อง​การ​ฟื้น​ขึ้น​จาก​ตาย+ พวก​เขา​ถาม​ว่า+ 24  “อาจารย์​ครับ โมเสส​บอก​ว่า ‘ถ้า​ผู้​ชาย​คน​ไหน​ตาย​ไป​และ​ยัง​ไม่​มี​ลูก พี่​ชาย​หรือ​น้อง​ชาย​ของ​เขา​ต้อง​แต่งงาน​กับ​ภรรยา​ของ​ผู้​ตาย และ​มี​ลูก​ให้​กับ​ผู้​ตาย​นั้น’+ 25  แล้ว​ถ้า​ครอบครัว​หนึ่ง​มี​ลูก​ชาย 7 คน คน​โต​แต่งงาน​กับ​ผู้​หญิง​คน​หนึ่ง​แล้ว​ก็​ตาย​ไป​ตอน​ที่​ยัง​ไม่​มี​ลูก คน​ที่​สอง​เลย​รับ​ผู้​หญิง​คน​นั้น​มา​เป็น​ภรรยา 26  แล้ว​ก็​เกิด​เหตุ​การณ์​แบบ​เดียว​กัน​กับ​น้อง​คน​นี้​และ​คน​ถัด​ ๆ ​ไป​จน​ถึง​คน​ที่​เจ็ด 27  ใน​ที่​สุด ผู้​หญิง​คน​นั้น​ก็​ตาย​ด้วย 28  แล้ว​อย่าง​นี้ ตอน​ที่​ทุก​คน​ฟื้น​ขึ้น​จาก​ตาย ผู้​หญิง​คน​นั้น​จะ​เป็น​ภรรยา​ของ​ใคร​ล่ะ เพราะ​ทั้ง 7 คน​เคย​เป็น​สามี​ของ​เธอ?” 29  พระ​เยซู​ตอบ​พวก​เขา​ว่า “พวก​คุณ​คิด​ผิด​แล้ว คุณ​ไม่​เข้าใจ​พระ​คัมภีร์​และ​ไม่​รู้​ว่า​พลัง​ของ​พระเจ้า​ทำ​อะไร​ได้​บ้าง+ 30  เมื่อ​ถึง​เวลา​ที่​คน​ตาย​ฟื้น​ขึ้น​มา พวก​เขา​จะ​ไม่​แต่งงาน แต่​จะ​เป็น​เหมือน​ทูตสวรรค์+ 31  ใน​เรื่อง​การ​ฟื้น​ขึ้น​จาก​ตาย​นั้น คุณ​ไม่​ได้​อ่าน​หรือ​ที่​พระเจ้า​บอก​ว่า 32  ‘เรา​เป็น​พระเจ้า​ของ​อับราฮัม พระเจ้า​ของ​อิสอัค และ​พระเจ้า​ของ​ยาโคบ’?+ พระองค์​ไม่​ได้​เป็น​พระเจ้า​ของ​คน​ตาย แต่​เป็น​พระเจ้า​ของ​คน​เป็น”+ 33  เมื่อ​ประชาชน​ได้​ยิน​อย่าง​นั้น​ก็​รู้สึก​ทึ่ง​ใน​คำ​สอน​ของ​พระ​เยซู+ 34  เมื่อ​พวก​ฟาริสี​ได้​ยิน​ว่า​พระ​เยซู​ทำ​ให้​พวก​สะดูสี​ถึง​กับ​อึ้ง​ไป พวก​ฟาริสี​ก็​รวม​ตัว​กัน​มา​หา​ท่าน 35  มี​คน​หนึ่ง​ใน​พวก​นั้น​เชี่ยวชาญ​กฎหมาย​ของ​โมเสส เขา​ตั้ง​คำ​ถาม​ทดสอบ​พระ​เยซู​ว่า 36  “อาจารย์ กฎหมาย​ของ​โมเสส​ข้อ​ไหน​สำคัญ​ที่​สุด?”+ 37  พระ​เยซู​ตอบ​ว่า “ ‘ให้​รัก​พระ​ยะโฮวา​พระเจ้า​ของ​คุณ​สุด​หัวใจ สุด​ชีวิต และ​สุด​ความ​คิด’+ 38  นี่​เป็น​กฎหมาย​ข้อ​ที่​สำคัญ​ที่​สุด​และ​เป็น​ข้อ​แรก 39  ข้อ​ที่​สอง​ก็​คล้าย​กัน​คือ ‘ให้​รัก​คน​อื่น​เหมือน​รัก​ตัว​เอง’+ 40  กฎหมาย​สอง​ข้อ​นี้​แหละ​เป็น​พื้น​ฐาน​ของ​กฎหมาย​โมเสส​ทั้ง​หมด​และ​เป็น​พื้น​ฐาน​ของ​สิ่ง​ที่​พวก​ผู้​พยากรณ์​สอน”+ 41  ตอน​ที่​พวก​ฟาริสี​ยัง​ชุมนุม​กัน​อยู่​ที่​นั่น พระ​เยซู​ถาม​พวก​เขา​ว่า+ 42  “พวก​คุณ​คิด​ยัง​ไง​เรื่อง​พระ​คริสต์? ท่าน​เป็น​ลูก​หลาน​ของ​ใคร?” พวก​เขา​ตอบ​ว่า “เป็น​ลูก​หลาน​ของ​ดาวิด”+ 43  ท่าน​ถาม​พวก​เขา​อีก​ว่า “แล้ว​ทำไม​ดาวิด​ได้​รับ​การ​ดล​ใจ​จาก​พระเจ้า+ให้​เรียก​พระ​คริสต์​ว่า ‘ผู้​เป็น​นาย’ ตอน​ที่​ดาวิด​บอก​ว่า 44  ‘พระ​ยะโฮวา​พูด​กับ​ผู้​เป็น​นาย​ของ​ผม​ว่า “นั่ง​ข้าง​ขวา​ของ​เรา​ไป​ก่อน จน​กว่า​เรา​จะ​ทำ​ให้​พวก​ศัตรู​ของ​เจ้า​อยู่​ใต้​เท้า​เจ้า” ’?+ 45  ถ้า​ดาวิด​เรียก​พระ​คริสต์​ว่า ‘ผู้​เป็น​นาย’ แล้ว​พระ​คริสต์​จะ​เป็น​ลูก​หลาน​ของ​ดาวิด​ได้​ยัง​ไง?”+ 46  ไม่​มี​ใคร​ตอบ​พระ​เยซู​ได้​สัก​คำ และ​ตั้ง​แต่​วัน​นั้น ไม่​มี​ใคร​ใน​พวก​เขา​กล้า​ถาม​พระ​เยซู​อีก​เลย

เชิงอรรถ

หรือ “ราชอาณาจักร”
หรือ “ให้​มาก​ที่​สุด”

ข้อมูลสำหรับศึกษา

ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ: คำ​กรีก พาราบอเล มี​ความ​หมาย​ตรง​ตัว​ว่า “การ​วาง​ไว้​ข้าง​ ๆ (ด้วย​กัน)” อาจ​เป็น​เรื่อง​ราว​ที่​ให้​คติ​สอน​ใจ สุภาษิต หรือ​ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ​ก็​ได้ พระ​เยซู​มัก​อธิบาย​สิ่ง​หนึ่ง​โดย ‘วาง​สิ่ง​นั้น​ไว้​ข้าง​ ๆ’ หรือ​เปรียบ​เทียบ​สิ่ง​นั้น​กับ​อีก​สิ่ง​หนึ่ง​ที่​คล้าย​ ๆ กัน (มก 4:30) ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ​ของ​พระ​เยซู​จะ​สั้น​และ​มัก​เป็น​เรื่อง​สมมุติ​ซึ่ง​ช่วย​ให้​ผู้​ฟัง​เข้าใจ​ความ​จริง​เกี่ยว​กับ​พระเจ้า​และ​หลัก​ศีลธรรม​ที่​ถูก​ต้อง

ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ: ดู​ข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​ที่ มธ 13:3

ชุด: เนื่อง​จาก​นี่​เป็น​งาน​แต่งงาน​ของ​ลูก​กษัตริย์ เจ้าภาพ​อาจ​จัด​เตรียม​ชุด​พิเศษ​สำหรับ​แขก​ที่​มา​ร่วม​งาน ถ้า​เป็น​อย่าง​นั้น การ​ไม่​สวม​ชุด​ที่​เจ้าภาพ​เตรียม​ให้​เป็น​การ​แสดง​ความ​ไม่​นับถือ​อย่าง​มาก

ด้วย​ความ​ทุกข์​ใจ: หรือ “ขบ​เขี้ยว​เคี้ยว​ฟัน” สำนวน​นี้​อาจ​เกี่ยว​ข้อง​กับ​ความ​รู้สึก​เจ็บ​ปวด สิ้น​หวัง และ​โกรธ​แค้น ซึ่ง​อาจ​แสดง​ออก​ด้วย​คำ​พูด​และ​การ​กระทำ​ที่​รุนแรง

ด้วย​ความ​ทุกข์​ใจ: ดู​ข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​ที่ มธ 8:12

จับ​ผิด . . . พระ​เยซู: แปล​ตรง​ตัว​ว่า “ดัก​จับ​พระ​เยซู” เหมือน​วาง​ข่าย​ดัก​นก (เทียบ​กับ ปญจ 9:12 ซึ่ง​ฉบับ​เซปตัวจินต์ ใช้​คำ​กรีก​เดียว​กัน​นี้​เพื่อ​แปล​คำ​ฮีบรู​ที่​มี​ความ​หมาย​ว่า “จับ​ด้วย​กับดัก, ดัก​จับ”) พวก​ฟาริสี​ใช้​คำ​พูด​ป้อยอ​และ​คำ​ถาม​ที่​ไม่​จริง​ใจ (มธ 22:16, 17) เพื่อ​หลอกล่อ​ให้​พระ​เยซู​พูด​อะไร​บาง​อย่าง​ที่​พวก​เขา​จะ​เอา​ผิด​ได้

พรรค​พวก​ของ​เฮโรด: ดู​ส่วน​อธิบาย​ศัพท์

ภาษี: แปล​ตรง​ตัว​ว่า “ภาษี​ราย​หัว” คือ​ภาษี​ประจำ​ปี รัฐบาล​โรมัน​เรียก​เก็บ​ภาษี​แบบ​นี้​จาก​ทุก​คน​ที่​มี​ราย​ชื่อ​ใน​ทะเบียน​สำมะโนครัว อาจ​เท่า​กับ 1 เดนาริอัน หรือ​ค่า​จ้าง​สำหรับ​การ​ทำ​งาน 1 วัน—ลก 2:1-3

ซีซาร์: หรือ “จักรพรรดิ” จักรพรรดิ​โรมัน​ที่​ปกครอง​ช่วง​ที่​พระ​เยซู​ทำ​งาน​รับใช้​บน​โลก​คือ​ทิเบริอัส แต่​คำ​ว่า “ซีซาร์” ไม่​ได้​หมาย​ถึง​จักรพรรดิ​ที่​ปกครอง​เท่า​นั้น คำ​นี้​ยัง​หมาย​ถึง​รัฐบาล​โรมัน​และ​ตัว​แทน​ที่​ได้​รับ​การ​แต่ง​ตั้ง​ซึ่ง​เปาโล​เรียก​ว่า “คน​ที่​มี​อำนาจ​ปกครอง” และ​เปโตร​เรียก​ว่า “กษัตริย์” และ “ผู้​ว่า​ราชการ” ที่​กษัตริย์​ส่ง​มา—รม 13:1-7; 1ปต 2:13-17; ทต 3:1; ดู​ส่วน​อธิบาย​ศัพท์

พวก​หน้า​ไหว้​หลัง​หลอก: ดู​ข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​ที่ มธ 6:2

คน​ทำ​ดี​เอา​หน้า: คำ​กรีก ฮูพอคริเทส แต่​เดิม​หมาย​ถึง​นัก​แสดง​ละคร​เวที​ชาว​กรีก (และ​ต่อ​มา​ก็​ชาว​โรมัน) ซึ่ง​ใส่​หน้ากาก​ขนาด​ใหญ่​เพื่อ​ให้​เสียง​ของ​เขา​ดัง​ขึ้น ใน​ภาย​หลัง​มี​การ​ใช้​คำ​นี้​ใน​เชิง​เปรียบ​เทียบ​เพื่อ​หมาย​ถึง​คน​ที่​ปิด​บัง​ตัว​ตน​หรือ​เจตนา​ที่​แท้​จริง​ของ​ตัว​เอง​โดย​การ​หลอก​ลวง​และ​เสแสร้ง พระ​เยซู​จึง​เรียก​พวก​ผู้​นำ​ศาสนา​ชาว​ยิว​ว่า “คน​ทำ​ดี​เอา​หน้า” หรือ “คน​เสแสร้ง”—มธ 6:5, 16

เดนาริอัน: เหรียญ​เงิน​ของ​โรมัน​มี​รูป​ซีซาร์​อยู่​ด้าน​หนึ่ง เหรียญ​นี้​ใช้​จ่าย “ภาษี” ที่​รัฐบาล​โรมัน​เรียก​เก็บ​จาก​ชาว​ยิว (มธ 22:17) คน​งาน​ใน​ไร่​นา​สมัย​พระ​เยซู​จะ​ได้​รับ​ค่า​จ้าง 1 เดนาริอัน​สำหรับ​การ​ทำ​งาน 1 วัน​ที่​ยาว 12 ชั่วโมง และ​ใน​พระ​คัมภีร์​คริสเตียน​ภาค​ภาษา​กรีก​มัก​จะ​ใช้​เดนาริอัน​เป็น​หลัก​ใน​การ​คำ​น​วน​ค่า​เงิน​อื่น​ ๆ (มธ 20:2; มก 6:37; 14:5; วว 6:6) มี​การ​ใช้​เหรียญ​ทองแดง​และ​เหรียญ​เงิน​หลาย​ชนิด​ใน​อิสราเอล รวม​ทั้ง​เหรียญ​เงิน​ที่​ทำ​จาก​เมือง​ไทระ​ซึ่ง​ใช้​จ่าย​ภาษี​บำรุง​วิหาร แต่​เมื่อ​จ่าย​ภาษี​ต่าง​ ๆ ให้​รัฐบาล​โรมัน ดู​เหมือน​ว่า​ผู้​คน​จะ​ใช้​เหรียญ​เงิน​เดนาริอัน​ที่​มี​รูป​ซีซาร์—ดู​ส่วน​อธิบาย​ศัพท์ และ​ภาค​ผนวก ข​14

รูป . . . และ​ชื่อ: ด้าน​หน้า​ของ​เหรียญ​เดนาริอัน​สมัย​นั้น​มี​รูป​จักรพรรดิ​โรมัน​ทิเบริอัส​สวม​มงกุฎ​ใบ​ลอเรล​ซึ่ง​ปกครอง​ตั้ง​แต่​ปี ค.ศ. 14 ถึง 37 และ​มี​คำ​จารึก​ภาษา​ละติน​ว่า “ซีซาร์​ทิเบริอัส ออกัสตัส โอรส​แห่ง​เทพ​ออกัสตัส”—ดู​ภาค​ผนวก ข​14

ให้​กับ: แปล​ตรง​ตัว​ว่า “คืน​ให้​กับ” ซีซาร์​เป็น​คน​ทำ​เหรียญ​ขึ้น​มา​เขา​จึง​มี​สิทธิ์​เรียก​คืน​เหรียญ​เหล่า​นี้​บาง​ส่วน แต่​ซีซาร์​ไม่​มี​สิทธิ์​เรียก​ร้อง​ให้​ใคร​คน​หนึ่ง​อุทิศ​ชีวิต​ของ​เขา​ให้​ซีซาร์ พระเจ้า​เป็น​ผู้​ให้​มนุษย์​มี “ชีวิต ลม​หายใจ และ​ทุก​สิ่ง​ทุก​อย่าง” (กจ 17:25) ดัง​นั้น เขา​ต้อง “คืน” ชีวิต​ให้​กับ​พระเจ้า​และ​อุทิศ​ชีวิต​ให้​พระองค์​เท่า​นั้น เพราะ​พระองค์​ผู้​เดียว​มี​สิทธิ์​เรียก​ร้อง​การ​นมัสการ​จาก​เรา

อะไร​ที่​เป็น​ของ​ซีซาร์​ก็​ให้​กับ​ซีซาร์: คำ​ตอบ​ของ​พระ​เยซู​ใน​ข้อ​นี้​และ​ใน​บันทึก​เหตุ​การณ์​เดียว​กัน​ที่ มก 12:17 กับ ลก 20:25 เป็น​ครั้ง​เดียว​ที่​มี​การ​บันทึก​ว่า​พระ​เยซู​พูด​ถึง​จักรพรรดิ​โรมัน สำนวน​ที่​ว่า “อะไร​ที่​เป็น​ของ​ซีซาร์” หมาย​ถึง​เงิน​ที่​จ่าย​สำหรับ​บริการ​ต่าง​ ๆ ที่​ได้​รับ​จาก​รัฐ และ​ยัง​รวม​ถึง​การ​ให้​เกียรติ​และ​ยอม​อยู่​ใต้​อำนาจ​เจ้าหน้าที่​รัฐ​อย่าง​เหมาะ​สม—รม 13:1-7

อะไร​ที่​เป็น​ของ​พระเจ้า​ก็​ให้​กับ​พระเจ้า: นี่​รวม​ถึง​การ​นมัสการ​พระเจ้า​สุด​หัวใจ รัก​พระองค์​สุด​ชีวิต และ​เชื่อ​ฟัง​อย่าง​ครบ​ถ้วน​ด้วย​ความ​ภักดี—มธ 4:10; 22:37, 38; กจ 5:29; รม 14:8

การ​ฟื้น​ขึ้น​จาก​ตาย: คำ​กรีก อานาสทาซิส แปล​ตรง​ตัว​ว่า “ทำ​ให้​ลุก​ขึ้น, ยืน​ขึ้น” มี​การ​ใช้​คำ​นี้​ประมาณ 40 ครั้ง​ใน​พระ​คัมภีร์​คริสเตียน​ภาค​ภาษา​กรีก​เพื่อ​พูด​ถึง​การ​ปลุก​คน​ตาย​ให้​ฟื้น (มธ 22:31; กจ 4:2; 24:15; 1​คร 15:12, 13) ใน​ฉบับ​เซปตัวจินต์ ที่ อสย 26:19 ซึ่ง​มี​ข้อ​ความ​ว่า “คน​ของ​พวก​เจ้า​ที่​ตาย​แล้ว​จะ​มี​ชีวิต อีก” มี​การ​ใช้​คำ​กริยา อานาสทาซิส เพื่อ​แปล​คำ​กริยา​ฮีบรู “มี​ชีวิต”—ดู​ส่วน​อธิบาย​ศัพท์

คน​ที่​สอง​จึง​รับ​เธอ​มา​เป็น​ภรรยา: ตาม​ธรรมเนียม​ของ​ชาว​ฮีบรู​โบราณ ถ้า​ผู้​ชาย​คน​หนึ่ง​ตาย​โดย​ไม่​มี​ลูก มี​การ​คาด​หมาย​ว่า​พี่​ชาย​หรือ​น้อง​ชาย​ของ​ผู้​ตาย​จะ​ต้อง​รับ​ภรรยา​ม่าย​ของ​เขา​มา​เป็น​ภรรยา​เพื่อ​จะ​มี​ลูก​ไว้​สืบ​สกุล​ให้​ผู้​ที่​ตาย​ไป (ปฐก 38:8) ต่อ​มา​มี​การ​รวม​ธรรมเนียม​นี้​ไว้​ใน​กฎหมาย​ของ​โมเสส (ฉธบ 25:5, 6) คำ​พูด​ของ​พวก​สะดูสี​ใน​ข้อ​นี้​แสดง​ว่า​การ​รับ​ภรรยา​ม่าย​ของ​พี่​ชาย​หรือ​น้อง​ชาย​มา​เป็น​ภรรยา​ยัง​เป็น​ธรรมเนียม​ที่​ทำ​กัน​ใน​สมัย​พระ​เยซู กฎหมาย​ของ​โมเสส​ยอม​ให้​ญาติ​ปฏิเสธ​การ​แต่งงาน​แบบ​นี้​ได้ แต่​ถ้า​ผู้​ชาย​คน​ไหน​ไม่​ทำ​หน้า​ที่​ของ​เขา​เพื่อ “ให้​พี่​น้อง​ของ​ตัว​เอง​มี​ลูก​ไว้​สืบ​สกุล” เขา​ก็​ทำ​ให้​ตัว​เอง​อับอาย—ฉธบ 25:7-10; นรธ 4:7, 8

คน​ที่​สอง​เลย​รับ​ผู้​หญิง​คน​นั้น​มา​เป็น​ภรรยา: ดู​ข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​ที่ มก 12:21

พระ​คัมภีร์: มัก​มี​การ​ใช้​คำ​นี้​เพื่อ​หมาย​ถึง​พระ​คัมภีร์​ภาค​ภาษา​ฮีบรู​ทั้ง​หมด​ที่​ได้​รับ​การ​ดล​ใจ

การ​ฟื้น​ขึ้น​จาก​ตาย: ดู​ข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​ที่ มธ 22:23

พระเจ้า​บอก​ว่า: ใน​ข้อ​นี้ พระ​เยซู​พูด​ถึง​การ​พูด​คุย​กัน​ระหว่าง​พระ​ยะโฮวา​กับ​โมเสส​ซึ่ง​เกิด​ขึ้น​เมื่อ​ประมาณ​ปี 1514 ก่อน ค.ศ. (อพย 3:2, 6) ตอน​นั้น อับราฮัม​ตาย​ไป​แล้ว 329 ปี อิสอัค​ตาย​ไป​แล้ว 224 ปี และ​ยาโคบ​ก็​ตาย​ไป​แล้ว 197 ปี ถึง​อย่าง​นั้น พระ​ยะโฮวา​ก็​ไม่​ได้​บอก​ว่า ‘เรา​เคย​เป็น พระเจ้า​ของ​พวก​เขา’ แต่​บอก​ว่า ‘เรา​เป็น พระเจ้า​ของ​พวก​เขา’—มธ 22:32

การ​ฟื้น​ขึ้น​จาก​ตาย: คำ​กรีก อานาสทาซิส แปล​ตรง​ตัว​ว่า “ทำ​ให้​ลุก​ขึ้น, ยืน​ขึ้น” มี​การ​ใช้​คำ​นี้​ประมาณ 40 ครั้ง​ใน​พระ​คัมภีร์​คริสเตียน​ภาค​ภาษา​กรีก​เพื่อ​พูด​ถึง​การ​ปลุก​คน​ตาย​ให้​ฟื้น (มธ 22:31; กจ 4:2; 24:15; 1​คร 15:12, 13) ใน​ฉบับ​เซปตัวจินต์ ที่ อสย 26:19 ซึ่ง​มี​ข้อ​ความ​ว่า “คน​ของ​พวก​เจ้า​ที่​ตาย​แล้ว​จะ​มี​ชีวิต อีก” มี​การ​ใช้​คำ​กริยา อานาสทาซิส เพื่อ​แปล​คำ​กริยา​ฮีบรู “มี​ชีวิต”—ดู​ส่วน​อธิบาย​ศัพท์

พระองค์​ไม่​ได้​เป็น​พระเจ้า​ของ​คน​ตาย: สำเนา​พระ​คัมภีร์​ที่​เก่าแก่​ที่​สุด​และ​น่า​เชื่อถือ​ที่​สุด​สนับสนุน​การ​แปล​แบบ​นี้ แต่​สำเนา​พระ​คัมภีร์​บาง​ฉบับ​ใช้​คำ​ว่า “พระเจ้า” ซ้ำ 2 ครั้ง​ทำ​ให้​แปล​ได้​ว่า “พระเจ้า​ไม่​ได้​เป็น​พระเจ้า​ของ​คน​ตาย” ซึ่ง​คัมภีร์​ไบเบิล​บาง​ฉบับ​ก็​มี​ข้อ​ความ​ลักษณะ​นี้ ฉบับ​แปล​หนึ่ง​ที่​แปล​พระ​คัมภีร์​คริสเตียน​ภาค​ภาษา​กรีก​เป็น​ภาษา​ฮีบรู ใช้​เททรากรัมมาทอน​ใน​ข้อ​นี้​ทำ​ให้​แปล​ได้​ว่า “พระ​ยะโฮวา​ไม่​ได้​เป็น​พระเจ้า​ของ​คน​ตาย”—เทียบ​กับ อพย 3:6, 15

แต่​เป็น​พระเจ้า​ของ​คน​เป็น: ดู​ข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​ที่ มก 12:27

แต่​เป็น​พระเจ้า​ของ​คน​เป็น: ใน​บันทึก​เหตุ​การณ์​เดียว​กัน​ที่ ลก 20:38 พระ​เยซู​ยัง​พูด​อีก​ว่า “เพราะ​พระองค์​มอง​ว่า​พวก​เขา​ทุก​คน​มี​ชีวิต​อยู่” คัมภีร์​ไบเบิล​แสดง​ให้​เห็น​ว่า​คน​ที่​ยัง​มี​ชีวิต​อยู่​แต่​ไม่​มี​ความ​สัมพันธ์​ที่​ใกล้​ชิด​กับ​พระเจ้า​ก็​เป็น​เหมือน​คน​ตาย​ใน​สายตา​พระองค์ (อฟ 2:1; 1ทธ 5:6) ใน​ทาง​ตรง​กัน​ข้าม คน​ที่​รับใช้​พระเจ้า​และ​ทำ​ให้​พระองค์​พอ​ใจ ถึง​แม้​เขา​ตาย​แล้ว​พระองค์​ก็​มอง​ว่า​เขา​ยัง​มี​ชีวิต​อยู่ เพราะ​พระองค์​จะ​ปลุก​เขา​ให้​ฟื้น​ขึ้น​จาก​ตาย​อย่าง​แน่นอน—รม 4:16, 17

ทำ​ให้ . . . อึ้ง: คำ​กริยา​กรีก​นี้​อาจ​แปล​ได้​อีก​ว่า “ทำ​ให้​พูด​ไม่​ออก” (แปล​ตรง​ตัว​ว่า “ใส่​ที่​ครอบ​ปาก”) ซึ่ง​เป็น​คำ​ที่​เหมาะ​กับ​ท้อง​เรื่อง​นี้ เพราะ​เมื่อ​พวก​สะดูสี​มา​ถาม​เพื่อ​จะ​จับ​ผิด​พระ​เยซู ท่าน​ก็​ตอบ​ได้​ดี​มาก​จน​พวก​เขา​พูด​ไม่​ออก—1ปต 2:15

รัก: นี่​เป็น​ครั้ง​แรก​ใน​หนังสือ​ข่าว​ดี​ของ​ยอห์น​ที่​มี​การ​ใช้​คำ​กริยา​กรีก อากาพาโอ (“รัก”) เขา​ใช้​คำ​กริยา​นี้​และ​คำ​นาม อากาเพ (ความ​รัก) ถึง 44 ครั้ง ซึ่ง​มาก​กว่า​หนังสือ​ข่าว​ดี​อีก 3 เล่ม​รวม​กัน ใน​คัมภีร์​ไบเบิล​คำ​ว่า อากาพาโอ และ อากาเพ มัก​หมาย​ถึง​ความ​รัก​ที่​ไม่​เห็น​แก่​ตัว​ซึ่ง​อาศัย​หลักการ ใน​ข้อ​นี้​ก็​ใช้​คำ​ว่า​ความ​รัก​ใน​ความ​หมาย​นี้​ด้วย เพราะ​ข้อ​นี้​บอก​ว่า​พระเจ้า​รัก​โลก​ซึ่ง​หมาย​ถึง​มนุษย์​ทุก​คน​ใน​โลก​ที่​ต้อง​ได้​รับ​การ​ช่วย​ให้​รอด​จาก​บาป (ยน 1:29) ที่ 1ยน 4:8 ตอน​ที่​ยอห์น​บอก​ว่า “พระเจ้า​เป็น​ความ​รัก” เขา​ใช้​คำ​นี้​ใน​รูป​คำ​นาม ที่​จริง ความ​รัก (อากาเพ) เป็น​คุณลักษณะ​อย่าง​แรก​ของ “ผล​ที่​เกิด​จาก​พลัง​ของ​พระเจ้า” (กท 5:22) และ​ใน 1​คร 13:4-7 ก็​พูด​ถึง​ความ​รัก​ไว้​อย่าง​ละเอียด การ​ใช้​คำ​นี้​ใน​พระ​คัมภีร์​แสดง​ให้​เห็น​ว่า​ส่วน​ใหญ่​แล้ว​ความ​รัก​ไม่​ได้​เป็น​แค่​อารมณ์​ความ​รู้สึก​ที่​มี​ต่อ​คน​ที่​น่า​รัก​หรือ​ทำ​ดี​กับ​เรา แต่​ใน​หลาย​ท้อง​เรื่อง​มี​การ​ใช้​คำ​นี้​ใน​ความ​หมาย​ที่​กว้าง​กว่า คือ​เป็น​ความ​รัก​ที่​เกิด​จาก​ความ​คิด​และ​ความ​ตั้งใจ​ของ​เรา​เอง (มธ 5:44; อฟ 5:25) ดัง​นั้น คริสเตียน​จึง​ควร​แสดง​ความ​รัก​เพราะ​สำนึก​ว่า​เป็น​หน้า​ที่ เป็น​เรื่อง​ที่​เหมาะ​สม และ​เป็น​การ​ทำ​ตาม​หลักการ แต่​ความ​รัก​แบบ​นี้​ก็​เกี่ยว​ข้อง​กับ​ความ​รู้สึก​ที่​อบอุ่น​จาก​หัวใจ​ด้วย (1ปต 1:22) เรื่อง​นี้​เห็น​ได้​จาก​การ​ใช้​คำ​นี้​ใน​หนังสือ​ข่าว​ดี​ของ​ยอห์น ใน ยน 3:35 ตอน​ที่​เขา​เขียน​ว่า “พระเจ้า​ผู้​เป็น​พ่อ​รัก​ลูก​ของ​พระองค์” เขา​ใช้​คำ​ว่า อากาพาโอ แต่​เมื่อ​เขา​บันทึก​คำ​พูด​ของ​พระ​เยซู​เกี่ยว​กับ​เรื่อง​เดียว​กัน เขา​ใช้​คำ​กริยา​กรีก​อีก​คำ​หนึ่ง​คือ ฟิเละโอ (“รัก​อย่าง​อบอุ่น”)—ยน 5:20

ความ​คิด: หมาย​ถึง​ความ​สามารถ​ใน​การ​ใช้​สติ​ปัญญา​และ​ความ​คิด คน​เรา​ต้อง​ใช้​ความ​สามารถ​นี้​เพื่อ​จะ​รู้​จัก​และ​รัก​พระเจ้า (ยน 17:3; รม 12:1) ข้อ​ความ​นี้​ยก​มา​จาก ฉธบ 6:5 ซึ่ง​ใน​ต้น​ฉบับ​ภาษา​ฮีบรู​ใช้ 3 คำ​คือ ‘หัวใจ, ชีวิต, กำลัง’ แต่​บันทึก​ของ​มาระโก​ซึ่ง​เขียน​เป็น​ภาษา​กรีก​ใช้ 4 คำ​คือ หัวใจ, ชีวิต, ความ​คิด, กำลัง การ​ทำ​อย่าง​นี้​อาจ​มี​เหตุ​ผล​บาง​อย่าง เช่น คำ​ว่า “ความ​คิด” อาจ​ถูก​เพิ่ม​เข้า​มา​เพื่อ​จะ​ถ่ายทอด​ความ​หมาย​คำ 3 คำ​ใน​ภาษา​ฮีบรู​ได้​อย่าง​ครบ​ถ้วน ถึง​แม้​ใน​ภาษา​ฮีบรู​โบราณ​ไม่​มี​คำ​เฉพาะ​สำหรับ​คำ​ว่า “ความ​คิด” แต่​แนว​คิด​ของ​คำ​นี้​มัก​จะ​แฝง​อยู่​ใน​คำ​ฮีบรู​ที่​แปล​ว่า “หัวใจ” และ​คำ​ว่า “หัวใจ” เมื่อ​ใช้​ใน​ความ​หมาย​เป็น​นัย​จะ​หมาย​ถึง​ความ​คิด ความ​รู้สึก ทัศนะ และ​แรง​กระตุ้น​ของ​คน​เรา (ฉธบ 29:4; สด 26:2; 64:6; ดู​ข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​คำ​ว่า​หัวใจ​ใน​ข้อ​นี้) ดัง​นั้น เมื่อ​ข้อ​ความ​ฮีบรู​ใช้​คำ​ว่า “หัวใจ” ฉบับ​เซปตัวจินต์​ภาษา​กรีก​ก็​มัก​จะ​แปล​คำ​นี้​โดย​ใช้​คำ​ว่า “ความ​คิด” (ปฐก 8:21; 17:17; สภษ 2:10; อสย 14:13) นอก​จาก​นั้น การ​ที่​มาระโก​ใช้​คำ​ว่า​ความ​คิด​อาจ​ช่วย​ให้​เห็น​ว่า​คำ​ฮีบรู​ที่​แปล​ว่า “กำลัง” ก็​มี​ความ​หมาย​คาบเกี่ยว​กับ​คำ​กรีก​ที่​แปล​ว่า “ความ​คิด” ด้วย (เทียบ​กับ มธ 22:37 ที่​ใช้​คำ​ว่า “ความ​คิด” แทน​คำ​ว่า “กำลัง”) การ​ที่​คำ​ฮีบรู​และ​กรีก​มี​ความ​หมาย​คาบเกี่ยว​กัน​แบบ​นี้​อาจ​ช่วย​ให้​รู้​ว่า​ทำไม​ครู​สอน​ศาสนา​จึง​พูด​กับ​พระ​เยซู​โดย​ใช้​คำ​ว่า “ความ​เข้าใจ” (มก 12:33, พระ​คริสตธรรม​คัมภีร์​ฉบับ​อมตธรรม​ร่วม​สมัย ) และ​ทำไม​ผู้​เขียน​หนังสือ​ข่าว​ดี​ถึง​ไม่​ใช้​คำ​เดียว​กับ​ข้อ​ความ​ใน ฉธบ 6:5—ดู​ข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​คำ​ว่า​กำลัง​ใน​ข้อ​นี้ และข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​ที่ มธ 22:37; ลก 10:27

หัวใจ . . . ชีวิต . . . กำลัง . . . ความ​คิด: ใน​ข้อ​นี้​ผู้​ชาย​ที่​เชี่ยวชาญ​กฎหมาย​ของ​โมเสส​ยก​ข้อ​ความ​จาก ฉธบ 6:5 ซึ่ง​ใน​ต้น​ฉบับ​ภาษา​ฮีบรู​ใช้​คำ 3 คำ​คือ หัวใจ ชีวิต และ​กำลัง แต่​ใน​บันทึก​ของ​ลูกา​ซึ่ง​เขียน​เป็น​ภาษา​กรีก​ผู้​ชาย​คน​นี้​ใช้​คำ 4 คำ​คือ หัวใจ ชีวิต กำลัง และ​ความ​คิด คำ​ตอบ​ของ​ผู้​ชาย​คน​นี้​แสดง​ว่า​ใน​สมัย​พระ​เยซู​คน​ทั่ว​ไป​ยอม​รับ​ว่า​คำ​กรีก 4 คำ​นี้​มี​ความ​หมาย​เท่า​กับ​คำ​ฮีบรู 3 คำ​ใน​ข้อ​ความ​ดั้งเดิม—สำหรับ​ข้อมูล​เพิ่ม​เติม ดูข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​ที่ มก 12:30

ให้​รัก: คำ​กรีก​ที่​แปล​ว่า “รัก” ใน​ข้อ​นี้​คือ อากาพาโอ คำ​กริยา​กรีก​นี้​รวม​ทั้ง​คำ​นาม​ที่​เกี่ยว​ข้อง​กัน​คือ อากาเพ (ความ​รัก) มี​มาก​กว่า 250 ครั้ง​ใน​พระ​คัมภีร์​คริสเตียน​ภาค​ภาษา​กรีก ที่ 1ยน 4:8 มี​การ​ใช้​คำ​นาม อากาเพ ใน​สำนวน “พระเจ้า​เป็น​ความ​รัก” และ​พระ​คัมภีร์​ก็​บอก​ว่า​พระเจ้า​เป็น​ตัว​อย่าง​ที่​ยอด​เยี่ยม​ที่​สุด​ของ​การ​แสดง​ความ​รัก​แบบ​ไม่​เห็น​แก่​ตัว​ซึ่ง​ถูก​ชี้​นำ​โดย​หลักการ พระเจ้า​แสดง​ความ​รัก​โดย​สนใจ​ความ​จำเป็น​ของ​คน​อื่น ความ​รัก​ของ​พระองค์​ไม่​ได้​เป็น​แค่​อารมณ์​และ​ความ​รู้สึก​เท่า​นั้น แต่​เกี่ยว​ข้อง​กับ​การ​แสดง​ความ​ภักดี​และ​การ​ลง​มือ​ทำ มนุษย์​สามารถ​เลือก​ได้​ที่​จะ​เลียน​แบบ​พระเจ้า​ใน​การ​แสดง​ความ​รัก​แบบ​นี้ (อฟ 5:1) ดัง​นั้น​จึง​มี​เหตุ​ผล​ที่​พระเจ้า​เรียก​ร้อง​ให้​คน​เรา​แสดง​ความ​รัก เหมือน​ใน​คำ​สั่ง​ที่​สำคัญ​ที่​สุด 2 ข้อ​ที่​พูด​ถึง​ใน​ท้อง​เรื่อง​นี้​ซึ่ง​พระ​เยซู​ยก​มา​จาก ฉธบ 6:5 ใน​พระ​คัมภีร์​ภาค​ภาษา​ฮีบรู คำ​กริยา​ฮีบรู อาเฮฟ หรือ อาฮาฟ (รัก) และ​คำ​นาม อาฮาวาห์ (ความ​รัก) เป็น​คำ​หลัก​ที่​ใช้​เมื่อ​พูด​ถึง​ความ​รัก คำ​ฮีบรู​เหล่า​นี้​ถ่ายทอด​ความ​หมาย​ของ​ความ​รัก​ได้​เหมือน​กับ​คำ​กรีก​ที่​พูด​ถึง​ตอน​ต้น เมื่อ​พูด​ถึง​การ​รัก​พระ​ยะโฮวา คำ​เหล่า​นี้​แสดง​ถึง​ความ​ต้องการ​ของ​คน​เรา​ที่​จะ​อุทิศ​ชีวิต​ให้​พระองค์​และ​รับใช้​พระองค์​ผู้​เดียว พระ​เยซู​แสดง​ความ​รัก​แบบ​นี้​ได้​อย่าง​สมบูรณ์​แบบ ท่าน​ทำ​ให้​เห็น​ว่า​การ​รัก​พระเจ้า​ไม่​ได้​เป็น​แค่​ความ​รู้สึก แต่​ความ​รัก​นี้​ต้อง​ส่ง​ผล​ต่อ​ทุก​แง่​มุม​ใน​ชีวิต​ทั้ง​ความ​คิด คำ​พูด และ​การ​กระทำ​ด้วย—ดู​ข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​ที่ ยน 3:16

พระ​ยะโฮวา: ข้อ​ความ​นี้​ยก​มา​จาก ฉธบ 6:5 ซึ่ง​ใน​ต้น​ฉบับ​ภาษา​ฮีบรู​มี​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​เขียน​ด้วย​อักษร​ฮีบรู 4 ตัว (ตรง​กับ​เสียง​อักษร​ไทย ยฮวฮ)

หัวใจ: เมื่อ​ใช้​ใน​ความ​หมาย​เป็น​นัย คำ​นี้​มัก​หมาย​ถึง​ตัว​ตน​ทั้ง​หมด​ของ​คน​เรา แต่​เมื่อ​ใช้​ด้วย​กัน​กับ​คำ​ว่า “ชีวิต” และ “ความ​คิด” คำ​นี้​ดู​เหมือน​มี​ความ​หมาย​ที่​เจาะจง​มาก​ขึ้น คือ​หมาย​ถึง​อารมณ์ ความ​รู้สึก และ​ความ​ต้องการ​ของ​คน​เรา คำ 3 คำ​ที่​ใช้​ใน​ข้อ​นี้ (หัวใจ, ชีวิต, ความ​คิด) ไม่​ได้​มี​ความ​หมาย​แยก​จาก​กัน​อย่าง​เด็ดขาด แต่​มี​ความ​หมาย​คาบเกี่ยว​กัน การ​ใช้ 3 คำ​นี้​ด้วย​กัน​เป็น​การ​เน้น​อย่าง​หนักแน่น​ที่​สุด​ว่า​คน​เรา​ต้อง​รัก​พระเจ้า​อย่าง​เต็ม​ที่​และ​ครบ​ถ้วน

ความ​คิด: หมาย​ถึง​ความ​สามารถ​ใน​การ​ใช้​สติ​ปัญญา​และ​ความ​คิด คน​เรา​ต้อง​ใช้​ความ​สามารถ​นี้​เพื่อ​จะ​รู้​จัก​และ​รัก​พระเจ้า (ยน 17:3; รม 12:1) ข้อ​ความ​นี้​ยก​มา​จาก ฉธบ 6:5 ซึ่ง​ใน​ต้น​ฉบับ​ภาษา​ฮีบรู​ใช้ 3 คำ​คือ ‘หัวใจ, ชีวิต, กำลัง’ แต่​บันทึก​ของ​มัทธิว​ใน​พระ​คัมภีร์​คริสเตียน​ภาค​ภาษา​กรีก​ใช้​คำ​ว่า “ความ​คิด” แทน “กำลัง” ซึ่ง​อาจ​มี​เหตุ​ผล​บาง​อย่าง เหตุ​ผล​แรก ใน​ภาษา​ฮีบรู​โบราณ​ไม่​มี​คำ​เฉพาะ​สำหรับ​คำ​ว่า “ความ​คิด” แต่​แนว​คิด​ของ​คำ​นี้​แฝง​อยู่​ใน​คำ​ฮีบรู​ที่​แปล​ว่า “หัวใจ” และ​คำ​ว่า “หัวใจ” เมื่อ​ใช้​ใน​ความ​หมาย​เป็น​นัย​จะ​หมาย​ถึง​ความ​คิด ความ​รู้สึก ทัศนะ และ​แรง​กระตุ้น​ของ​คน​เรา (ฉธบ 29:4; สด 26:2; 64:6 ดู​ข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​คำ​ว่า​หัวใจ​ใน​ข้อ​นี้) ดัง​นั้น เมื่อ​ข้อ​ความ​ฮีบรู​ใช้​คำ​ว่า “หัวใจ” ฉบับ​เซปตัวจินต์ ภาษา​กรีก​ก็​มัก​จะ​แปล​คำ​นี้​โดย​ใช้​คำ​ว่า “ความ​คิด” (ปฐก 8:21; 17:17; สภษ 2:10; อสย 14:13) อีก​เหตุ​ผล​หนึ่ง​ที่​มัทธิว​ใช้​คำ​กรีก “ความ​คิด” แทน​คำ​ว่า “กำลัง” เมื่อ​ยก​ข้อ​ความ​จาก ฉธบ 6:5 อาจ​เป็น​เพราะ คำ​ฮีบรู​ที่​แปล​ว่า “กำลัง” หมาย​ถึง​ทั้ง​กำลัง​ทาง​ร่าง​กาย และ​ยัง​หมาย​ถึง​ความ​สามารถ​ใน​การ​ใช้​สติ​ปัญญา​หรือ​ความ​คิด​ได้​ด้วย ไม่​ว่า​เหตุ​ผล​จะ​เป็น​อย่าง​ไร การ​ที่​คำ​ฮีบรู​และ​กรีก​มี​ความ​หมาย​คาบเกี่ยว​กัน​แบบ​นี้​อาจ​ช่วย​ให้​รู้​ว่า​ทำไม​ตอน​ที่​ยก​ข้อ​ความ​จาก​เฉลย​ธรรมบัญญัติ​ขึ้น​มา ผู้​เขียน​หนังสือ​ข่าว​ดี​ถึง​ไม่​ใช้​คำ​เดียว​กับ​ใน​ข้อ​ความ​ภาษา​ฮีบรู—ดู​ข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​ที่ มก 12:30; ลก 10:27

ข้อ​ที่​สอง: ที่ มธ 22:37 มี​บันทึก​คำ​พูด​ที่​พระ​เยซู​ตอบ​คำ​ถาม​ของ​พวก​ฟาริสี แต่​ใน​ข้อ​นี้​ท่าน​ตอบ​มาก​กว่า​ที่​พวก​เขา​ถาม​โดย​พูด​ถึง​กฎหมาย​ข้อ​ที่ 2 ด้วย (ลนต 19:18) ซึ่ง​ทำ​ให้​รู้​ว่า​กฎหมาย​ทั้ง 2 ข้อ​นี้​เกี่ยว​ข้อง​กัน​อย่าง​แยก​ไม่​ออก และ​เป็น​พื้น​ฐาน​ของ​กฎหมาย​โมเสส​ทั้ง​หมด​และ​เป็น​พื้น​ฐาน​ของ​สิ่ง​ที่​พวก​ผู้​พยากรณ์​สอน—มธ 22:40

คน​อื่น: หรือ “เพื่อน​บ้าน” คำ​กรีก​นี้ (แปล​ตรง​ตัว​ว่า “คน​ที่​อยู่​ใกล้”) ไม่​ได้​หมาย​ถึง​คน​ที่​อยู่​บ้าน​ใกล้​เรือน​เคียง​เท่า​นั้น แต่​ยัง​หมาย​ถึง​ทุก​คน​ที่​ติด​ต่อ​เกี่ยว​ข้อง​ด้วย—ลก 10:29-37; รม 13:8-10; ดู​ข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​ที่ มธ 5:43

ให้​รัก​เพื่อน​บ้าน: กฎหมาย​ของ​โมเสส​สั่ง​ให้​ชาว​อิสราเอล​รัก​เพื่อน​บ้าน (ลนต 19:18) แม้​คำ​ว่า “เพื่อน​บ้าน” ใน​ข้อ​นี้​หมาย​ถึง​เพื่อน​มนุษย์ แต่​ชาว​ยิว​บาง​คน​ทำ​ให้​คำ​นี้​มี​ความ​หมาย​ที่​แคบ​ลง​คือ​หมาย​ถึง​แค่​เพื่อน​ร่วม​ชาติ​ชาว​ยิว โดย​เฉพาะ​คน​ที่​ทำ​ตาม​กฎหมาย​สืบ​ปาก ส่วน​คน​อื่น​ ๆ จะ​ถูก​มอง​ว่า​เป็น​ศัตรู

กฎหมาย​ของ​โมเสส . . . คำ​สอน​ของ​พวก​ผู้​พยากรณ์: คำ​ว่า “กฎหมาย​ของ​โมเสส” หมาย​ถึง​หนังสือ​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล​ตั้ง​แต่​ปฐมกาล​จน​ถึง​เฉลย​ธรรมบัญญัติ และ “คำ​สอน​ของ​พวก​ผู้​พยากรณ์” หมาย​ถึง​หนังสือ​ต่าง​ ๆ ของ​ผู้​พยากรณ์​ใน​พระ​คัมภีร์​ภาค​ภาษา​ฮีบรู แต่​เมื่อ​มี​การ​ใช้​สอง​คำ​นี้​ด้วย​กัน​ก็​อาจ​หมาย​ถึง​พระ​คัมภีร์​ภาค​ภาษา​ฮีบรู​ทั้ง​หมด—มธ 7:12; 22:40; ลก 16:16

กฎหมาย​โมเสส​ทั้ง​หมด​และ . . . สิ่ง​ที่​พวก​ผู้​พยากรณ์​สอน: ดู​ข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​ที่ มธ 5:17

เป็น​พื้น​ฐาน: ประโยค​นี้​อาจ​แปล​ได้​อีก​อย่าง​ว่า “กฎหมาย​โมเสส​และ​สิ่ง​ที่​พวก​ผู้​พยากรณ์​สอน​แขวน​อยู่​บน​กฎหมาย​สอง​ข้อ​นี้​แหละ” คำ​กริยา​กรีก​ที่​แปล​ตรง​ตัว​ว่า “แขวน​อยู่​บน” มี​ความ​หมาย​เป็น​นัย​ว่า “อาศัย, อยู่​บน​พื้น​ฐาน​ของ” ดัง​นั้น พระ​เยซู​กำลัง​บอก​ว่า​ไม่​ใช่​เฉพาะ​กฎหมาย​ของ​โมเสส​และ​บัญญัติ 10 ประการ​เท่า​นั้น​ที่​มี​ความ​รัก​เป็น​พื้น​ฐาน แต่​พระ​คัมภีร์​ภาค​ภาษา​ฮีบรู​ทั้ง​หมด​มี​ความ​รัก​เป็น​พื้น​ฐาน—รม 13:9

พระ​คริสต์: ตำแหน่ง “พระ​คริสต์” ใน​ข้อ​นี้​มีคำนำ​หน้า​นาม​ที่​เฉพาะ​เจาะจงใน​ภาษา​กรีก ซึ่ง​ดู​เหมือน​เป็น​วิธี​เน้น​ตำแหน่ง​ของ​พระ​เยซู​ที่​เป็น​เมสสิยาห์

คริสต์: เป็น​ตำแหน่ง​ซึ่ง​มา​จาก​คำ​กรีก ฆะริสท็อส และ​มี​ความ​หมาย​เดียว​กับ​คำ​ว่า “เมสสิยาห์” (มา​จาก​คำ​ฮีบรู มาชีอัค) ทั้ง​สอง​คำ​แปล​ว่า “ผู้​ถูก​เจิม” ใน​สมัย​คัมภีร์​ไบเบิล​มี​การ​แต่ง​ตั้ง​ผู้​ปกครอง​หรือ​ผู้​นำ​โดย​การ​เจิม​ด้วย​น้ำมัน

พระ​คริสต์: หรือ “เมสสิยาห์”—ดู​ข้อมูล​สำหรับ​ศึกษา​ที่ มธ 1:1; 2:4

ได้​รับ​การ​ดล​ใจ: แปล​ตรง​ตัว​ว่า “ใน​พลัง” หมาย​ถึง​ได้​รับ​การ​ดล​ใจ​หรือ​อยู่​ใต้​อิทธิพล​ของ​พลัง​ของ​พระเจ้า—ดู​ส่วน​อธิบาย​ศัพท์​คำ​ว่า “พลัง

พระ​ยะโฮวา: ข้อ​ความ​นี้​ยก​มา​จาก สด 110:1 ซึ่ง​ใน​ต้น​ฉบับ​ภาษา​ฮีบรู​มี​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​เขียน​ด้วย​อักษร​ฮีบรู 4 ตัว (ตรง​กับ​เสียง​อักษร​ไทย ยฮวฮ)

อยู่​ใต้​เท้า: หมาย​ถึง​อยู่​ใต้​อำนาจ

วีดีโอและรูปภาพ

ซีซาร์​ทิเบริอัส
ซีซาร์​ทิเบริอัส

ทิเบริอัส​เกิด​ใน​ปี 42 ก่อน ค.ศ. เขา​ขึ้น​เป็น​จักรพรรดิ​องค์​ที่ 2 ของ​โรม​ใน​ปี ค.ศ. 14 ทิเบริอัส​ตาย​ใน​เดือน​มีนาคม​ปี ค.ศ. 37 เขา​เป็น​จักรพรรดิ​ตลอด​ช่วง​ที่​พระ​เยซู​ทำ​งาน​รับใช้ ดัง​นั้น ตอน​ที่​พระ​เยซู​พูด​ถึง​เหรียญ​ที่​ใช้​เสีย​ภาษี​ว่า “อะไร​ที่​เป็น​ของ​ซีซาร์​ก็​ให้​กับ​ซีซาร์” ซีซาร์​ที่​พระ​เยซู​พูด​ถึง​ก็​คือ​ทิเบริอัส—มก 12:14-17; มธ 22:17-21; ลก 20:22-25