Skip to content

Ino Kutobelana Kwamakani Aamu Bbaibbele Kutondezya Nzi Kujatikizya Mwaka wa 1914?

Ino Kutobelana Kwamakani Aamu Bbaibbele Kutondezya Nzi Kujatikizya Mwaka wa 1914?

Bwiinguzi bwamu Bbaibbele

 Kutobelana kwamakani aamu Bbaibbele kutondezya kuti Bwami bwa Leza bwakatalika kulela kujulu mumwaka wa 1914. Eeci cilalibonya mubusinsimi bulembedwe mu Bbaibbele mucaandaano 4 cabbuku lya Daniele.

 Twaambo tujatikizyidwe mubusinsimi. Leza wakapa kuti Mwami Nebukadinezara wa Babuloni alote ciloto cakajisi businsimi bujatikizya cisamu cipati kapati icakagonkwa. Cisiko caco cakalesyegwa kukomena ‘kwamyaka iili musanu aibili’ mpoonya cisamu cakali kuyoolekelwa kuti cikomene alimwi.​—Daniele 4:​1, 10-​16.

 Kuzuzikizyigwa kwakusaanguna kwabusinsimi oobu. Cisamu cipati kapati cakali kwiiminina Mwami Nebukadinezara. (Daniele 4:20-22) Munzila yamaambilambali ‘wakagonkwa’ ciindi naakasondoka akuleka kuba mwami kwamyaka iili musanu aibili. (Daniele 4:25) Ciindi Leza naakamuponya, Nebukadinezara wakaba mwami alimwi, alimwi wakabona kuti Leza ngonguwe weelela kweendelezya.​—Daniele 4:​34-​36.

 Bumboni bwakuti kuli kuzuzikizyigwa akumbi kwabusinsimi. Makanze mapati aabusinsimi akali aakuti “baumi boonse bazibe kuti Syakeemba nguuendelezya mubwami bwabasyaansi, alimwi ulabupa kufumbwa ngwayanda akubusya naba muntu uubombede abweendelezye.” (Daniele 4:​17) Sena Leza wakali kuyanda kuti bweendelezi oobu abupe Nebukadinezara sikulisumpula? Peepe, nkaambo Leza wakalimupede kale ciloto acimwi cabusinsimi kutondezya kuti walo naa beendelezi bamwi taakwe nobakali kunga baba amukuli ooyu. Muciindi caboobo, Leza lwakwe mwini wakali “kuyoobusya bwami butakoyoonyonyoonwa abuniini.”​—Daniele 2:​31-​44.

 Kaindi Leza wakabikkide bwami bwalo bwakali kwiiminina bweendelezi bwakwe aano anyika, nkokuti, cisi cabana Israyeli bansiku. Leza wakazumizya bwami oobuya kutegwa bube “cisaalo” nkaambo beendelezi bacisi eeci bakaleka kusyomeka, nokuba boobo wakasinsima kuti wakali kuyoopa bwami oobu kuli “oyo uuelede.” (Ezekieli 21:25-​27) Bbaibbele lyaamba Jesu Kristo kuti ngonguwe uuzumizyidwe kutambula bwami oobu butamani. (Luka 1:​30-​33) Kwiindana a Nebukadinezara, walo Jesu ‘mubombe moyo’ kweelana ambokwakasinsimwa.​—Matayo 11:29.

 Ino cisamu cilembedwe mubbuku lya Daniele caandaano 4 ciiminina nzi? Mu Bbaibbele, zimwi ziindi zisamu ziiminina bweendelezi. (Ezekieli 17:22-​24; 31:​2-5) Mukuzuzikizyigwa akumbi kwa Daniele caandaano 4, cisamu cipati ciiminina bweendelezi bwa Leza.

 Ino kugonkwa kwacisamu kwiiminina nzi? Mbubwenya kugonkwa kwacisamu mbokwakali kwiiminina kunyonganizyigwa kwabulelo bwa Nebukadinezara, kugonkwa ooku alimwi kwiiminina kunyonganizyigwa kwabulelo bwa Leza anyika. Eeci cakacitika ciindi Nebukadinezara naakanyonyoona munzi wa Jerusalemu, mwalo bami bamu Israyeli mobakali kukkala “acuuno cabwami bwa-Jehova” kabali baiminizi ba Leza.​—1 Makani 29:23.

 Ino “myaka iili musanu aibili” iiminina nzi? “Myaka iili musanu aibili” iiminina ciindi Leza naakazumizya bamasi kweendelezya anyika kakunyina kunyonganizyigwa abwami buli boonse mbwaakabikkide. Kweelana ambwaatobelene makani aamu Bbaibbele, “myaka iili musanu aibili” yakatalika mu October 607 B.C.E., ciindi munzi wa Jerusalemu nowakanyonyoonwa abana Babuloni. a​—2 Bami 25:​1, 8-​10.

 Ino “myaka iili musanu aibili” nciindi cilamfwu buti? Taikonzyi kuba buyo myaka iili musanu aibili mbuli mbocakabede kuli Nebukadinezara. Jesu wakapa bwiinguzi ciindi naakaamba kuti “Jelusalemu [munzi iwiiminina bweendelezi bwa Leza] uyoolyataulwa amasi kusikila ciindi cibikkidwe cabamasi cikazuzikizyigwe.” (Luka 21:24) “Ciindi cibikkidwe cabamasi,” nkokuti ciindi Leza ncaakazumizya bweendelezi bwakwe kuti “bulyataulwe amasi,” cileelene ‘amyaka iili musanu aibili’ iilembedwe mubbuku lya Daniele caandaano 4. Eeci caamba kuti “myaka iili musanu aibili” tiiyakalinamana ciindi Jesu naakali anyika.

 Bbaibbele lilaamba mbotukonzya kuzyiba bulamfwu bwaciindi ‘camyaka iili musanu aibili’ yabusinsimi. Lyaamba kuti “ziindi” zyotatwe acisela zileelene amazuba aali 1,260, aboobo “myaka iili musanu aibili” mazuba aali 2,520 ikuti naa twasanganya mazuba aali 1,260 ziindi zyobilo. (Ciyubunuzyo 12:​6, 14) Kwiinda mukubelesya nzila njobakali kubelesya basinsimi mukubala yakuti “buzuba nkokuti mwaka omwe,” mazuba aali 2,520 aiminina myaka iili 2,520. Aboobo, “myaka iili musanu aibili” naa myaka iili 2,520 yakali kuyoomana mu October 1914.​—Myeelwe 14:34; Ezekieli 4:6.

a Kutegwa mujane makani aambi kujatikizya kaambo deeti ya 607 B.C.E ncoibelesyegwa, amubone cibalo cakuti “When Was Ancient Jerusalem Destroyed?​—Part One,” mu Ngazi Yamulindizi yamu Cingisi ya October 1, 2011, mapeeji 26-​31 alimwi acakuti “When Was Ancient Jerusalem Destroyed?​—Part Two,” mu Ngazi Yamulindizi yamu Cingisi ya November 1, 2011, mapeeji 22-​28.