Skip to content

LUGWASYO KUMUKWASYI

Mbomukonzya Kugwasya Bana Ciindi Nobaalilwa Kucita Cintu Cimwi

Mbomukonzya Kugwasya Bana Ciindi Nobaalilwa Kucita Cintu Cimwi

 Aciindi cimwi, mwanaanu ulakonzya kwaalilwa kucita cintu cimwi mpoonya inga watyompwa kapati. Ino inga mwamugwasya buti kutegwa ajokoloke?

 Ncomweelede kuzyiba

 Zimwi ziindi toonse tulakonzya kwaalilwa kucita zintu zimwi. Bbaibbele lyaamba kuti “toonse tulalubizya.” (Jakobo 3:2) Abalo bana balalubizya. Nokuba boobo, kwaalilwa kucita cintu cimwi kulakonzya kuba kabotu nkaambo inga kwabagwasya bana kwiiya mbobakonzya kuzunda bukkale bumwi bukatazya. Pele kutegwa bacite oobo, beelede kwiiya buya. Ba Laura bakaamba kuti: “Mebo abalumi bangu twakabona kuti, cilainda kubota kuti bana baiya mbobakonzya kucita ciindi nobaalilwa, muciindi cakuliceengezya kuti kunyina cacitika. Balakonzya kwiiya mbobakonzya kuliyumya ciindi zintu nozitali kabotu.”

 Bana banji tabazyi cakucita ciindi nobaalilwa kucita cintu cimwi. Bana bamwi tabazyi ncobeelede kucita ciindi nobaalilwa kucita cintu cimwi nkaambo bazyali babo balabavwuninina. Mucikozyanyo ikuti mwana wafeela mumusunko, bazyali bamwi bapa mwiiyi mulandu. Ikuti mwana wazwangana amweenzinyina, kanji-kanji bazyali bapa mulandu mweenzinyina.

 Pele ino mbuti bana mbobakonzya kuzumina kulubizya kwabo, mpoonya akucita cintu cimwi kutegwa balulamike kulubizya ooko, ikuti bazyali babo kababavwuninina?

 Ncomweelede kucita

  •   Amubayiisye bana banu kuzyiba kuti kufwumbwa ncobasyanga, ncencico ncobayootebula.

     Bbaibbele lyaamba kuti: “Kufwumbwa cintu muntu ncasyanga, ncencico eeco ncayootebula.”—Bagalatiya 6:7.

     Cibi citobela ulaaco. Bana beelede kuzyiba kuti kufwumbwa ncobacita, cipa kuti kucitike cintu cimwi, aboobo abalo kuli mbobajatikizyidwe. Aboobo tamweelede kupa bamwi mulandu akaambo kakulubizya kwabana banu. Muciindi caboobo, amubaleke basubuke kweelana aciimo cabo akaambo kakulubizya kwabo. Pele mwana weelede kuzyiba kuti kulubizya kwakwe nkokwamupa kusubulwa.

  •   Amubagwasye bana banu kujana nzila mbobakonzya kulimana penzi.

     Njiisyo yamu Bbaibbele: “Mululami ulakonzya kuwa ziindi zili ciloba, nokuba boobo ulanyamuka alimwi.”—Tusimpi 24:16.

     Masimpe, kwaalilwa kucita cintu cimwi cilacisa, pesi taali mamanino azyoonse. Amubagwasye bana banu kujana nzila mbobakonzya kulimana penzi, muciindi cakutongooka kuti cisubulo tiicali kweelela. Mucikozyanyo, ikuti mwanaanu wafeela musunko kucikolo, amumugwasye kubeleka canguzu kubala kutegwa ciindi ciboola akacite kabotu. (Tusimpi 20:4) Ikuti mwanaanu musimbi wazwangana amweenzinyina, amumugwasye kujana nzila mbwakonzya kulilekelela kutegwa zintu zibe kabotu, nokuba kuti talinguwe wapa kuti bazwangane.—Baroma 12:18; 2 Timoteyo 2:24.

  •   Amubayiisye bana banu kulibombya.

     Njiisyo yamu Bbaibbele: “Ndaambila nyoonse ooko kuti mutayeeyi kuti mulayandika kapati kwiinda bwini mbomubede.”—Baroma 12:3.

     Kwaambila mwanaanu kuti “walo nguubainda” mucintu cimwi kunyina nocigwasya pe. Kayi naba mwana uupasa mumisunko yakucikolo talili lyoonse najana zyoonse. Alimwi buya naba mwana uubainda mucisobano cimwi talili lyoonse nazunda. Bana ibalibombya tabakonzyi kutyompwa kapati ikuti baalilwa kucita cintu cimwi.

     Bbaibbele lyaamba kuti mapenzi alakonzya kutupa nguzu kutegwa tuliyumye. (Jakobo 1:2-4) Nokuba kuti kukakilwa kucita cintu cimwi kulatyompya, mulakonzya kubagwasya bana banu kutatyompwa cakuzwa munzila.

     Kuyiisya bana kuliyumya kuli mbuli kubayiisya milimo imwi, aboobo kutola ciindi alimwi kuyandika kubeleka canguzu. Ikuti bazyali babayiisya bana babo kuliyumya ciindi nobacili baniini, eeci ciyoopa kuti bakaliyumye baakukubuka. Bbuku litegwa Letting Go With Love and Confidence lyaamba kuti, “Kubakubusi ibazyi mbobakonzya kuliyumya nkace-kace kucita zintu zikonzya kubanjizya muntenda naa zyabufwubafwuba ciindi nobakopene mumizeezo. Balalangilwa kuzwidilila ciindi nobalijana mubukkale bumwi mbobatali kuyeeyela.” Masimpe ngakuti bubotu buboola akaambo kakuliyumya bulazumanana nociba ciindi muntu akomena.

 Muzeezo: Amube cikozyanyo cibotu. Mutalubi kuti, mbomucita zintu ciindi nomutyompedwe, abalo bana banu mbobayoocita baakulijana mubukkale oobo.