1, 2. (a) Bugün insanlar ne tür acılar çekiyor? (b) Bu durum birçok kişinin hangi soruları sormasına yol açıyor?

SAVAŞTA olan bir ülkede, korkunç bir çatışmadan sonra kadın ve çocuklardan oluşan binlerce sivilin cesedi bir toplu mezara gömüldü. Mezarın etrafı küçük mezar taşlarıyla çevrildi. Her taşın üzerinde şu yazı vardı: “Neden?” Bazen bu en acı veren sorudur. Savaşlar, felaketler, hastalıklar ya da suçlar sevilen masum kişilerin canını aldığında, evleri yerle bir ettiğinde ya da başka büyük acılara neden olduğunda çaresizce bu soruyu sorarız. Neden başımıza bunların geldiğini bilmek isteriz.

² Tanrı insanların acı çekmesine neden izin veriyor? Eğer Yehova Tanrı mutlak güce sahip, sevgi dolu, hikmetli ve adilse, neden dünya bu kadar nefretle ve adaletsizlikle dolu? Hiç bunları sordunuz mu?

3, 4. (a) Tanrı’nın acılara neden izin verdiğini sormak yanlış mıdır? Açıklayın. (b) Yehova kötülük ve acılar hakkında ne hissediyor?

³ Tanrı’nın insanların acı çekmesine neden izin verdiğini sormak yanlış mıdır? Bazıları, böyle bir soru sormakla imansız durumuna düşmekten ya da Tanrı’ya saygısızlık etmekten korkuyor. Fakat Kutsal Kitabı okuduğumuzda imanlı insanların da benzer sorular sorduğunu görürüz.  Örneğin Habakkuk peygamber Yehova’ya şöyle sordu: “Bana neden acı şeyler gösteriyorsun, Kendin de kötü davranışları seyrediyorsun? Neden gözümün önünde yağmacılık ve zorbalık yapılıyor, neden kavgalar çıkıyor, neden çekişmeler sürüp gidiyor?” (Habakkuk 1:3).

⁴ Yehova böyle sorular sorduğu için bu imanlı peygamberi azarladı mı? Hayır. Tersine, onun içten sözlerini, ilhamla yazdırdığı Kutsal Kitap kaydına dahil etti. Ayrıca Tanrı onun daha net bir anlayışa sahip olmasına ve imanının güçlenmesine yardım etti. Yehova sizin için de aynısını istiyor. Kutsal Kitabın “O sizinle ilgileniyor” dediğini unutmayın (1. Petrus 5:7). Tanrı kötülüklerden ve bunların yol açtığı acılardan herhangi bir insandan çok daha fazla nefret ediyor (İşaya 55:8, 9). Öyleyse dünyada neden bu kadar çok acı var?

5. İnsanların acı çekmesinin nedeni genelde nasıl açıklanır? Fakat Kutsal Kitap ne öğretiyor?

⁵ Çeşitli dinlerden insanlar din adamlarına gidip dünyada neden bu kadar çok acı olduğunu soruyor. Çoğu zaman aldıkları cevap şöyledir: Acılar Tanrı’nın takdiridir ve O,  acı olaylar da dahil tüm olacakları çok önceden belirlemiştir. Çoğu kez “Tanrı’nın işlerine akıl sır ermez” denir. Bazen de O’nun insanların, hatta çocukların bile ölümüne neden olup onları yanına aldığı söylenir. Oysa öğrendiğimiz gibi, Yehova Tanrı asla kötü şeylere neden olmaz. Kutsal Kitap “Tanrı asla kötülük etmez, Mutlak Gücün Sahibi asla haksız davranmaz!” der (Eyüp 34:10).

6. Birçok insan dünyadaki acılar için neden Tanrı’yı suçluyor?

⁶ İnsanların dünyadaki tüm acılar için Tanrı’yı suçlama hatasına neden düştüğünü biliyor musunuz? Çünkü çoğu zaman, dünyanın gerçek yöneticisinin Mutlak Güce Sahip Yaratıcı olduğunu sanıyorlar. Kutsal Kitabın öğrettiği basit ama önemli bir hakikati bilmiyorlar. Söz konusu hakikati bu kitabın 3. bölümünde öğrendik. Şu anda dünyanın gerçek yöneticisi İblis Şeytan’dır.

7, 8. (a) Dünya, yöneticisinin karakterini nasıl yansıtıyor? (b) İnsanların kusurluluğu ve beklenmedik olaylar acıya nasıl yol açıyor?

⁷ Kutsal Kitap açıkça “bütün dünya kötü olanın elinde bulunuyor” der (1. Yuhanna 5:19). Üzerinde düşünüldüğünde sizce de bu sözler mantıklı değil mi? “Bütün dünyayı saptıran” bu görünmez ruhi varlığın karakterini yansıtan bir dünyada yaşıyoruz (Vahiy 12:9). Şeytan nefretle dolu, hilekâr ve acımasızdır. Dolayısıyla onun etkisi altında olan dünya da nefret ve hileyle dolu, acımasızdır. Bunca acının birinci nedeni budur.

⁸ İnsanların bu kadar çok acı çekmesinin ikinci nedeni 3. bölümde ele alındığı gibi, insanlığın Aden bahçesindeki isyandan bu yana kusurlu ve günahkâr olmasıdır. Günahkâr insanlar üstünlük mücadelesine eğilimlidir. Bu mücadele savaşlara, baskıya ve acıya yol açar (Vaiz 4:1; 8:9). Acıların üçüncü nedeni de ‘beklenmedik zamanda beklenmedik olaylarla karşılaşmamızdır’ (Vaiz 9:11’i okuyun). Yehova’nın koruyucu yönetiminden yoksun bir  dünyada, insanlar sırf yanlış zamanda yanlış yerde oldukları için acı çekebiliyorlar.

9. Yehova’nın acılara izin vermek için neden makul bir sebebi olmalı?

⁹ Acılara Tanrı’nın neden olmadığını bilmek rahatlatıcıdır. İnsanların acı çekmesine yol açan savaşlar, suçlar, zulümler, hatta doğal afetlerden O sorumlu değildir. Peki bunları durdurmaya gücü olduğu halde neden acılara izin veriyor? Öncelikle bunun için geçerli bir sebebi olduğuna güvenebiliriz. Çünkü daha önce öğrendiğimiz gibi Tanrı bizi seviyor ve bizimle yakından ilgileniyor (1. Yuhanna 4:8).

10. Şeytan hangi konuda şüphe uyandırmaya çalıştı, nasıl?

¹⁰ Tanrı’nın acılara neden izin verdiğini öğrenmek için acıların başladığı zamana dönmemiz gerekir. Şeytan, Âdem ile Havva’yı Yehova’ya itaatsizlik etmeye yönelttiğinde ciddi bir şüphe ortaya atmış oldu. Şeytan Yehova’nın gücü hakkında şüphe uyandırmaya çalışmadı. Yehova’nın gücünün sınırsız olduğunu o da biliyor. O, Yehova’nın yönetme hakkıyla ilgili şüphe uyandırmaya çalıştı. Yehova’nın, yarattığı varlıklardan iyi şeyleri saklayan bir yalancı olduğunu söyledi. Böylece O’nu kötü bir yönetici olmakla suçlamış oldu (Başlangıç 3:2-5’i okuyun). İnsanların Tanrı’nın yönetimi olmadan daha iyi durumda olacağını ima etti. Bu, Yehova’nın egemenliğine, yani O’nun yönetme hakkına yönelik bir saldırıydı.

11. Yehova Aden’deki isyankârları neden yok etmedi?

¹¹ Âdem ve Havva Yehova’ya başkaldırdı. Bunu yapmakla adeta şöyle demiş oldular: “Yehova’nın bizi yönetmesine ihtiyacımız yok. Neyin doğru neyin yanlış olduğuna kendimiz karar verebiliriz.” Yehova bu davayı nasıl çözecekti? Yarattığı tüm zekâ sahibi varlıklara, o isyankârların yanıldığını nasıl öğretecekti? En iyi yolun  Kendi yolu olduğunu nasıl gösterecekti? Bazıları en basit çözüm olarak “Tanrı tüm asileri yok edip her şeye baştan başlamalıydı” diyebilir. Fakat Yehova, amacının yeryüzünü Âdem ile Havva’nın soyuyla doldurmak olduğunu söylemişti. Bu soyun cennet bir yeryüzünde yaşamasını istiyordu (Başlangıç 1:28). Yehova amaçlarını her zaman gerçekleştirir (İşaya 55:10, 11). Ayrıca Aden’deki isyankârları yok etmek, Yehova’nın yönetme hakkıyla ilgili şüpheyi ortadan kaldırmayacaktı.

12, 13. Yehova Şeytan’ın bu dünyanın hükümdarı olmasına ve insanların kendi kendilerini yönetmesine neden izin verdi? Bir örnekle açıklayın.

¹² Diyelim ki bir öğretmen öğrencilerine zor bir matematik probleminin nasıl çözüleceğini anlatıyor. Bu arada sınıftan zeki ama asi bir öğrenci, öğretmenin problemi çözme yönteminin yanlış olduğunu iddia ediyor. Bu öğrenci, öğretmenin yetersiz olduğunu ima ederek kendi çözümünün çok daha iyi olduğunda ısrar ediyor. Sınıftaki bazı öğrenciler onu haklı buluyor ve onlar da öğretmene başkaldırıyor. Bu durumda öğretmen ne yapmalı?  Asi öğrencileri sınıftan atarsa diğer öğrenciler bundan nasıl etkilenir? Sınıf arkadaşlarının ve ona katılan diğer öğrencilerin haklı olduğunu düşünmezler mi? Sınıftaki diğer öğrenciler öğretmene saygılarını kaybedebilir ve öğretmenlerinin yanlışının ortaya çıkmasından korktuğunu sanabilirler. Peki ya öğretmen, o başkaldıran öğrencinin problemi nasıl çözeceğini sınıfa göstermesine izin verirse?

¹³ Yehova, bu örnekteki öğretmen gibi davrandı. Aden’de meydana gelen olayın sadece oradaki isyankârlarla sınırlı olmadığını unutmayalım. Olan biteni milyonlarca melek izliyordu (Eyüp 38:7; Daniel 7:10). Yehova’nın bu isyanı ele alış tarzı, tüm o melekleri ve sonuçta tüm zekâ sahibi varlıkları çok etkileyecekti. Yehova ne yaptı? İnsanlığı nasıl yöneteceğini göstermesi için Şeytan’a izin verdi. Böylece, insanların Şeytan’ın yönlendirmesiyle kendi kendilerini yönetmesine de izin verdi.

14. Yehova’nın, insanların kendi kendilerini yönetmesine izin vermesinin ne yararı olacak?

¹⁴ Örneğimizdeki öğretmen, asi öğrencinin ve ona katılan diğer öğrencilerin haksız olduğunu biliyor. Fakat iddialarını kanıtlamaya çalışmalarına izin verirse bundan tüm sınıfın yararlanacağını da biliyor. Bu asi öğrenciler bunu başaramadıklarında tüm dürüst öğrenciler sınıfa önderlik edebilecek tek kişinin öğretmenleri olduğunu görecek. Öğretmenin bundan sonra başkaldıran herhangi bir öğrenciyi neden sınıftan atacağını da anlayacaklar. Benzer şekilde Yehova, Şeytan ve yandaşı asilerin başarısız olacağını ve insanın kendi kendini yönetemeyeceğini biliyor. Bunu görmenin tüm dürüst insanların ve meleklerin yararına olacağını da biliyor. Yeremya peygamber gibi onlar da şu çok önemli hakikati öğrenecek: “Ey Yehova, bilirim ki, kendi yolunu belirlemek insanoğluna düşmez. Adımlarına yön vermek insana düşmez” (Yeremya 10:23).

15, 16. (a) Yehova insanların çektiği acının bu kadar uzun sürmesine neden izin verdi? (b) Yehova korkunç kötülüklerin yapılmasına neden engel olmuyor?

¹⁵ Peki Yehova insanların çektiği acının neden bu kadar uzun sürmesine izin verdi? Ayrıca kötü olayları neden engellemiyor? Bu soruların cevaplarını bulabilmek için örneğimizdeki öğretmenin yapmayacağı iki şeye bakalım. Öncelikle, öğretmen asi öğrencinin kendi çözümünü sunmasına engel olmayacak. İkinci olarak da, çözümü bulmasına yardım etmeyecek. Benzer şekilde Yehova’nın da yapmamaya kararlı olduğu iki şey var. İlk olarak, Şeytan ve yandaşlarının haklılıklarını ispatlama çabalarına engel olmadı. Zamanın geçmesine izin vermesi bu nedenle şarttı. Binlerce yıl boyunca, insanoğlunun her türlü yönetim şeklini deneme fırsatı oldu. İnsanlık, bilimde ve diğer alanlarda bazı ilerlemeler kaydetti. Fakat adaletsizlik, yoksulluk, suçlar ve savaşlar hayat koşullarını gitgide daha kötü hale getirdi. İnsan yönetimlerinin başarısız olduğu artık ispatlanmıştır.

¹⁶ İkinci olarak, Yehova Şeytan’ın bu dünyayı yönetmesine yardım etmiyor. Örneğin, Tanrı korkunç kötülükleri engelleseydi aslında bu isyankârları desteklemiş olmayacak mıydı? İnsanların, korkunç sonuçlar yaşamadan kendi kendilerini yönetebileceklerini düşünmelerine yol açmış olmayacak mıydı? Yehova böyle davranmış olsaydı Şeytan’ın yalanına ortak olacaktı. Oysa ‘Tanrı’nın yalan söylemesi imkânsızdır’ (İbraniler 6:18).

17, 18. Yehova insan yönetimlerinin ve Şeytan’ın yol açtığı tüm zararı nasıl giderecek?

¹⁷ Peki ya bu uzun süren isyanın yol açtığı onca zarar ne olacak? Yehova’nın mutlak güce sahip olduğunu unutmamalıyız. O, insanlığın çektiği acıların etkilerini giderebilir ve bunu kesinlikle yapacaktır. Daha önce öğrendiğimiz gibi, yeryüzümüzün cennete dönüştürülmesiyle gezegenimize verilen zarar giderilecek. Günahın etkileri, İsa’nın  yaşamını vererek sağladığı fidyeye iman aracılığıyla ortadan kaldırılacak. Ölümün etkileri de dirilme sayesinde giderilecek. Böylece Tanrı, İsa aracılığıyla ‘İblis’in işlerini hükümsüz kılacak’ (1. Yuhanna 3:8). Yehova tüm bunları tam zamanında yapacak. Daha erken harekete geçmediği için mutlu olabiliriz, çünkü sabrı sayesinde hakikati öğrenme ve O’na hizmet etme fırsatımız oldu (2. Petrus 3:9, 10’u okuyun). Bu arada Tanrı Kendisine içtenlikle tapınan kişileri arıyor. Sorunlarla dolu bu dünyada yaşayabilecekleri her tür acıya dayanmaları için onlara yardım ediyor (Yuhanna 4:23; 1. Korintoslular 10:13).

¹⁸ Bazıları “Tanrı Âdem ile Havva’yı isyan edemeyecekleri şekilde yaratmış olsaydı, tüm bu acılar önlenemez miydi?” diye merak ediyor. Bu soruyu cevaplamak için Yehova’nın bize verdiği çok değerli bir hediyeyi hatırlamamız gerekir.

19. Yehova bize hangi eşsiz hediyeyi verdi? Neden bu hediyeye değer vermeliyiz?

¹⁹ İnsanların özgür iradeyle yaratıldığını 5. bölümde gördük. Bunun ne kadar değerli bir hediye olduğunun farkında mısınız? Örneğin, Tanrı sayısız hayvan yarattı. Tüm bu hayvanlar içgüdüleriyle hareket ediyor, fakat onlar doğruyla yanlışı ayırt etme yeteneğine sahip değiller (Özdeyişler 30:24). İnsanlar da her komuta uymak üzere programlanabilen robotlar yapıyorlar. Tanrı’nın bizi böyle yaratmasını ister miydik? Hayır. Nasıl biri olacağımızı, nasıl bir hayat süreceğimizi, arkadaşlarımızı ve başka şeyleri  seçme özgürlüğüne sahip olduğumuza çok memnunuz, değil mi? Belli bir ölçüde özgür olmayı seviyoruz. Zaten Tanrı da özgür olmamızı istiyor.

20, 21. Özgür irade hediyemizi nasıl en iyi şekilde kullanabiliriz? Neden bunu istemeliyiz?

²⁰ Yehova Kendisine mecburiyetten hizmet etmemizi istemiyor (2. Korintoslular 9:7). Sizce bir anne ya da babayı hangisi daha çok mutlu eder: Çocuğunun mecbur olduğu için “seni seviyorum” demesi mi, yoksa bunu içinden gelerek söylemesi mi? Öyleyse üzerinde düşünülmesi gereken soru şudur: Yehova’nın verdiği özgür iradeyi siz nasıl kullanacaksınız? Şeytan, Âdem ve Havva özgür iradelerini olabilecek en kötü şekilde kullandılar, Yehova Tanrı’yı reddettiler. Sizin seçiminiz ne olacak?

²¹ Şahane bir hediye olan özgür iradenizi en iyi şekilde kullanma fırsatınız var. Yehova’nın tarafında yer almış milyonlarca kişiye siz de katılabilirsiniz. Onlar Şeytan’ın bir yalancı ve başarısızlığa mahkûm bir yönetici olduğunu ispatladıkları için Tanrı’yı çok sevindiriyorlar (Özdeyişler 27:11). Doğru yaşam yolunu seçerek siz de bunu yapabilirsiniz. Bu konu gelecek bölümde açıklanacak.