Ha Yini Yesu A Nga Tikatsanga eTimhakeni Ta Tipolitiki?

VONA xiendlakalo lexi endlekeke hi lembe ra 32 C.E. hi mahlo ya mianakanyo. Dyambu ri le kusuhi ni ku pela. Yesu, ku nga Mesiya la tshembisiweke, se u tiviwa swinene hikwalaho ko hanyisa ni ku pfuxa vafi. U xiximiwa hi ntshungu wa magidi hikwalaho ka swikombiso swa matimba leswi a swi endlaka ni hikwalaho ko dyondzisa vanhu hi Xikwembu. U hlengeleta ntshungu wa vanhu lava twaka ndlala hi mintlawa. U khongela eka Yehovha kutani a va nyika swakudya hi singita. Endzhaku ka sweswo, u hlengeleta mahlanhla leswaku ku nga lahliwi nchumu. Xana vanhu va angula njhani?—Yohane 6:1-13.

Endzhaku ko xiya masingita ni vuswikoti byakwe byo kota ku lawula mintshungu ni ku enerisa swilaveko swa yona, vanhu va gimeta hi ku vula leswaku Yesu a nga va hosi leyinene. (Yohane 6:14) Ndlela leyi va angulaka ha yona a yi hlamarisi. Tsundzuka leswaku va swi navela hi timbilu ta vona hinkwato ku fumiwa hi mufumi lonene; hikuva tiko ra vona leri va ri rhandzaka ri fumiwa hi mufumi wa le tikweni rimbe naswona wa ri tshikilela. Leswi swi endla leswaku va sindzisa Yesu ku nghenelela etimhakeni ta tipolitiki. Hi ku xiya sweswo, xiya leswi a swi endlaka.

Yohane 6:15 yi ri: “Hi ku tiva leswaku a va ri kusuhi ni ku ta va ta n’wi khoma va n’wi endla hosi, Yesu [u tlhelele] entshaveni a ri swakwe.” Swi le rivaleni leswaku a nga swi lavi ku endliwa hosi. U ala hi ku kongoma ku tikatsa etimhakeni ta tipolitiki ta le tikweni ra rikwavo. A nga kalanga a cinca. U vula leswaku valandzeri vakwe na vona va fanele va endla leswi fanaka. (Yohane 17:16) Ha yini a teka goza ro tano?

Ha Yini Yesu A Hlawule Ku Nga Katseki?

Ku nga katseki ka Yesu etimhakeni ta tipolitiki ta misava leyi a swi sekeriwe eka milawu ya Matsalwa. Hi leyi yin’wana ya yona.

‘Munhu u fuma munhu ku n’wi endla swo biha.’ (Eklesiasta 8:9) Leyi hi yona ndlela leyi Bibele yi ma katsakanyaka ha yona matimu ya mimfumo ya vanhu. Tsundzuka leswaku Yesu u hanye nkarhi wo leha etilweni a ri xivumbiwa xa moya loko a nga si ta laha misaveni tanihi munhu wa nyama. (Yohane 17:5) Kutani a a swi tiva kahle leswaku munhu a nga na byona vuswikoti byo enerisa swilaveko swa tibiliyoni ta vanhu; naswona loko Xikwembu xi vumba vanhu, a xi nga va vumbelanga swona leswaku va tifuma. (Yeremiya 10:23) Yesu a a swi tiva leswaku u kona loyi a nga tlhantlhaka swiphiqo swa vanhu, kambe tihulumendhe ta vanhu a ti nge swi koti.

“Misava hinkwayo yi le hansi ka matimba ya lowo homboloka.” (1 Yohane 5:19) Xana mhaka leyi ya hlamarisa? Vo tala ya va hlamarisa. Loko va ehleketa hi vanhu vo tshembeka lava tinyiketeleke eka mimfumo, va vona onge va ta swi kota ku antswisa misava, va yi endla ndhawu leyinene yo tshama eka yona. Hambiloko vo ringeta ku fikela kwihi, vafumi va misava a va nge swi koti ku hlula nkucetelo wa loyi Yesu a n’wi vitaneke “mufumi wa misava leyi.” (Yohane 12:31; 14:30) Hi yona mhaka leyi Yesu a byeleke n’watipolitiki un’wana a ku: “Mfumo wa mina a hi xiphemu xa misava leyi.” (Yohane 18:36) Yesu i Hosi ya Mfumo wa Xikwembu lowu nga ta ta. Loko Yesu a a lo katseka etimhakeni ta tipolitiki, a a ta va a kombise ku nga tshembeki eka hulumendhe ya Tata wakwe.

Xana Yesu u dyondzise valandzeri vakwe leswaku va nga ti xiximi tihulumendhe ta misava? Nikatsongo. Ematshan’weni ya sweswo, u va dyondzise ndlela yo ringanisela eka vutihlamuleri lebyi va nga na byona eka Xikwembu ni le ka tihulumendhe ta misava.

Yesu A A Byi Xixima Vulawuri Bya Hulumendhe

Loko Yesu a ri karhi a dyondzisa etempeleni, vakaneti vakwe va ringete ku n’wi phasa hi ku n’wi vutisa loko swi fanerile leswaku vanhu va hakela  swibalo. Loko a a lo vula leswaku a va fanelanga va hakela, sweswo a swi ta va swi va nyike matimba yo pfukela mfumo wa Rhoma lowu a wu va tshikilela. Kambe loko a a lo vula leswaku va fanele va hakela, vo tala a va ta vula leswaku a nga na mhaka ni ku xaniseka ka vona. Kambe nhlamulo yakwe yi va enerisile hikuva u te: “Tlheriselani swilo swa Khezari eka Khezari, kambe swilo swa Xikwembu eka Xikwembu.” (Luka 20:21-25) Kutani valandzeri vakwe a va ri ni vutihlamuleri eka Xikwembu ni le ka Khezari, ku nga tihulumendhe ta misava.

I ntiyiso leswaku mimfumo yi endla leswaku swilo swi hleleka etikweni. Yi endla leswaku vaaka-tiko va tshembeka, va hakela swibalo ni ku landzela nawu. Hi xihi xikombiso lexi Yesu a xi vekeke emhakeni yo tlherisela “swilo swa Khezari eka Khezari”? Yesu u kurisiwe hi vatswari lava a va xixima nawu hambileswi ku endla tano a swi nga olovi. Hi xikombiso, Yosefa ni nsati wakwe loyi a a tikile, ku nga Mariya, va fambe tikhilomitara ta kwalomu ka 150 va ya eBetlehema loko mfumo wa Rhoma wu koxa leswaku vanhu va hlayiwa. (Luka 2:1-5) Ku fana na vona, Yesu na yena a a wu xixima nawu, naswona u swi hakerile swibalo leswi a a nga swi koloti. (Matewu 17:24-27) U tlhele a papalata ku tirhisa vulawuri byakwe leswaku a nghenelela etimhakeni ta tiko. (Luka 12:13, 14) Kutani hi nga vula leswaku Yesu a a byi xixima vulawuri bya hulumendhe hambileswi a a nga ngheneleli eka byona. Kambe, xana Yesu a a vula yini loko a vulavula hi ku tlherisela “swilo swa Xikwembu eka Xikwembu”?

Ndlela Leyi Yesu A Swi Tlheriseleke Ha Yona “Swilo Swa Xikwembu Eka Xikwembu”

Yesu u tshame a vutisiwa leswaku hi wihi nawu lowukulu eka milawu hinkwayo leyi Xikwembu xi yi nyikeke vanhu. Loko a hlamula u te: “‘U fanele u rhandza Yehovha Xikwembu xa wena hi mbilu ya wena hinkwayo  ni hi moya-xiviri wa wena hinkwawo ni hi mianakanyo ya wena hinkwayo.’ Lexi hi xona xileriso lexikulu ni xo sungula eka hinkwaswo. Xa vumbirhi, lexi fanaka na xona, xi ri, ‘U fanele u rhandza warikwenu kukota loko u tirhandza.’” (Matewu 22:37-39) Yesu u dyondzise leswaku loko ku tiwa emhakeni yo tlherisela “swilo swa Xikwembu eka Xikwembu,” nchumu wo sungula lowu hi xi kolotaka wona i rirhandzu, leri katsaka ku tinyiketela hi mbilu hinkwayo hi ku tshembeka.

Xana rirhandzu rero ri nga pandziwa hi le xikarhi? Xana ku tshembeka ka hina ku nga pandziwa hi le xikarhi, kun’wana ku ya eka Yehovha Xikwembu ni Mfumo wakwe wa le tilweni ivi kun’wana ku ya eka mimfumo ya laha misaveni? Yesu hi byakwe u te: “Ku hava loyi a nga vaka hlonga ra tihosi timbirhi; hikuva u ta venga yin’wana a rhandza leyin’wana, kumbe u ta namarhela yin’wana a yi langutela ehansi leyin’wana.” (Matewu 6:24) Eka tsalwa leri, Yesu a a vulavula hi ku va munhu a rhandza Xikwembu ni rifuwo, kambe u tlhele a swi veka erivaleni leswaku nawu lowu wa tirha ni le timhakeni ta tipolitiki, hilaha valandzeri vakwe va endleke hakona hi lembe-xidzana ro sungula.

Tibuku ta khale leti ta ha riki kona ninamuntlha ti kombisa leswaku valandzeri va Yesu vo sungula a va nga katseki etimhakeni ta tipolitiki. Leswi a va tiyimisele ku gandzela Loyi Kreste a a n’wi gandzela, va arile ku endla swihlambanyo swa ku tinyiketela etikweni ra Rhoma ni le ka mufumi wa rona, ku nghenelela etimhakeni ta tinyimpi ni ku amukela swikhundlha emimfun’weni yoleyo. Leswi swi endle leswaku va xanisiwa hi tindlela to hambana-hambana. Minkarhi yin’wana valala va vona a va va hehla hi ku vula leswaku va venga vanhu van’wana. Xana swihehlo sweswo a swi ri ntiyiso?

Vakreste Va Ntiyiso Va Khathala Hi Vanhu

Tsundzuka leswaku loko Yesu a vulavula hi nawu wa vumbirhi lowukulu eka milawu ya Xikwembu u vule leswaku “u fanele u rhandza warikwenu kukota loko u tirhandza.” Kutani swi le rivaleni  leswaku a ku na mulandzeri wa Kreste loyi a nga vengaka vanhu. Yesu a a rhandza vanhu naswona u tirhe hi matimba leswaku a va pfuna hambi ku ri ku herisa swiphiqo leswi a va ri na swona.—Marka 5:25-34; Yohane 2:1-10.

Kambe i yini lexi Yesu a a tiveka ha xona ngopfu? A a nga tiviwi tanihi Muhanyisi, Muphameri wa Vanhu va Magidi kumbe Mupfuxi wa Vafi—hambileswi a swi endleke swilo sweswo. Vanhu a va n’wi vitana Mudyondzisi. (Yohane 1:38; 13:13) Yesu u vule leswaku xikongomelo-nkulu xakwe xo ta emisaveni a ku ri ku ta dyondzisa vanhu hi Mfumo wa Xikwembu.—Luka 4:43.

Leswi hi swona leswi endlaka leswaku valandzeri va Kreste va ntiyiso va tinyiketela ku endla ntirho lowu N’wini wa vona a a khomeke ngopfu ha wona loko a ha ri laha misaveni, ku nga ku byela vanhu hi mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu. Yesu Kreste u lerise Vakreste hinkwavo va ntiyiso leswaku va dyondzisa vanhu hinkwavo hi Mfumo wolowo. (Matewu 24:14; 28:19, 20) Mfumo wolowo wa le tilweni lowu nga riki na vukanganyisi wu ta fuma swivumbiwa hinkwaswo swa Xikwembu hi rirhandzu. Wu ta hetisisa ku rhandza ka Xikwembu naswona wu ta herisa maxangu ni rifu. (Matewu 6:9, 10; Nhlavutelo 21:3, 4) A swi hlamarisi leswi Bibele yi vulaka leswaku rungula ra Kreste i “mahungu lamanene”!—Luka 8:1.

Kutani loko ku ri leswaku u le ku laveni ka valandzeri va Yesu Kreste va ntiyiso namuntlha, xana u nga va vonisa ku yini? Xana va tikatsa eka tipolitiki ta misava leyi? Kumbexana va endla ntirho lowu Yesu a a wu endla wo chumayela ni ku dyondzisa hi Mfumo wa Xikwembu?

Xana u nga swi tsakela ku dyondza swo tala hi Mfumo wa Xikwembu ni ku vona ndlela leyi wu nga byi khumbaka ha yona vutomi bya wena sweswi? Hi kombela leswaku u tihlanganisa ni Timbhoni ta Yehovha ta le ndhawini ya ka n’wina kumbe u endzela Web site ya tona leyi nga enawini ya www.watchtower.org.

[Bokisi/Swifaniso leswi nga eka tluka 24, 25]

Xana Timbhoni Ta Yehovha Ta Va Pfuna Vaaka-tiko?

Timbhoni ta Yehovha a ti hlanganyeli etimhakeni ta tipolitiki. Nilokoswiritano, ti khomekile swinene hi ntirho wo pfuna vanhu va tinxaka hinkwato ni va mindhavuko hinkwayo laha ti tshamaka kona. Xiya swin’wana leswi ti swi endlaka:

▪ Timbhoni ta Yehovha i vatirhi va ku tirhandzela lava tlulaka nkombo wa timiliyoni lava hetaka tiawara to tlula 1,5 wa tibiliyoni lembe ni lembe va ri karhi va dyondzisa vanhu leswi Bibele yi swi vulaka ni ku va komba ndlela leyi yi nga va pfunaka ha yona leswaku va hlula mikhuva yo biha ni swiendlo swo biha, va va ni mindyangu leyi tsakeke ni ku antswisa vutomi bya vona.

▪ Ti kandziyisa minkandziyiso ya tona hi tindzimi to tlula 500, ku katsa ni tindzimi leti ku nga riki na tibuku leti kandziyisiwaka hi tindzimi teto, naswona ti yi nyika vanhu handle ko va hakerisa.

▪ Ti fambisa swikolo leswi pfunaka vanhu va timiliyoni leswaku va kota ku vulavula emahlweni ka vanhu va ntshunxekile ni hi vuxiyaxiya.

▪ Ti ni minongonoko leyi dyondzisaka vanhu ku hlaya ni ku tsala, naswona minongonoko yoleyo se yi pfune vanhu va magidi emisaveni hinkwayo.

▪ Emisaveni hinkwayo ti ni mintlawa yo tlula 400 ya Tikomiti to Aka ta Swifundzha leyi letelaka vatirhi va ku tirhandzela leswaku va va ni vuswikoti byo aka leswaku va ta pfuneta eku akiweni ka Tiholo ta Mfumo. Eka malembe ya khume lama nga hundza, ku akiwe tiyindlu ta vugandzeri kumbe Tiholo ta Mfumo to tlula 20 000.

▪ Ti hoxa xandla eku phalaleni ka vanhu lava hlaseriweke hi timhangu ta ntumbuluko emisaveni hinkwayo, naswona ti pfuna Timbhoni ni vanhu lava nga riki Timbhoni. Endzhaku ka malembe mambirhi loko swidzedze swimbirhi swi hlasele tiko ra United States, vatirhi va ku tirhandzela lava nga Timbhoni va pfuxete Tiholo ta Mfumo to tlula 90 swin’we ni makaya ya 5 500.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 23]

Loko vanhu va sindzisa Yesu leswaku a nghenelela etimhakeni ta tipolitiki, u suke a ya “entshaveni a ri swakwe”