A KU RI kwalomu ka malembe ya 800 lama hundzeke loko rixaka ra Vamaori, ri teka riendzo ra magidi ya tikhilomitara ri tsemakanya lwandle ri ya tshama eNew Zealand. Kwalaho va fike va xiya leswaku ndhawu yoleyo a yi hambanile swinene ni swihlala leswi hisaka swa le Polynesia laha va humaka kona. New Zealand, i tiko leri nga ni tintshava leti funengetiweke hi tiayisi, swihlovo swa mati yo hisa ni gamboko. Endzhaku ka malembe ya kwalomu ka 500 ku fike rixaka rin’wana ra vahlapfa ri huma eYuropa. Namuntlha vanhu va le New Zealand va landzela mindhavuko ya manghezi ni ya le Polynesia. Vanhu va kwalomu ka tiphesente ta 90 va tshama emadorobeni. Doroba ra Wellington hi rin’wana ra madorobankulu lama nga edzongeni swinene emisaveni.

Hambileswi tiko ra New Zealand ri nga ekule ni matiko  man’wana kambe ri endzeriwa hi vapfhumba vo tlula 3 wa timiliyoni lembe na lembe hikwalaho ka leswi ri nga ni tindhawu to hambanahambana to saseka.

Tiko ra New Zealand ri ni mixaka yo hambanahambana ya swiharhi naswona ri ni mixaka yo tala yo hambanahambana ya swinyenyana leswi nga hahiki ku tlula matiko man’wana. Ku tlhela ku va ni swipululu leswi vuriwaka tuatara leswi kotaka ku hanya malembe ya 100! Swiharhi swa kwalaho leswi mamisaka swikatsa vamangadyani ni tinhlampfi letikulu ta le lwandle leti katsaka tinkavavangaheti na tidolfini.

Se swi endla malembe ya kwalomu ka 120 Timbhoni ta Yehovha ti ri kona ni ku chumayela eNew Zealand. Ti dyondzisa Bibele hi tindzimi ta 19 leti katsaka tindzimi ta le Polynesia ku nga Xiniue, Xirarotonga, Xisamoa ni Xitonga.