Luka 1:1-80

  • Kwa Tiyofilo (1-4)

  • Gabriyeli wakuyowoyerathu vya kubabika kwa Yohane Mubatizi (5-25)

  • Gabriyeli wakuyowoyerathu vya kubabika kwa Yesu (26-38)

  • Mariya wakuluta kwa Elizabeti (39-45)

  • Mariya wakuchindika Yehova (46-56)

  • Yohane wakubabika, ŵakumuthya zina (57-66)

  • Uchimi wa Zekariya (67-80)

1  Ŵanthu ŵanandi ŵalemba nkhani za vinthu ivyo tikuvigomezga.+  Ŵanyake awo ŵakatiphalira vinthu ivi ni awo kufuma pakwamba ŵakaŵa ŵakaboni ŵakuwona na maso+ na ŵapharazgi ŵa uthenga.+  Ntheura ŵakuchindikika ŵa Tiyofilo,+ nane napenjerezga vinthu vyose ivi ndipo naŵikapo mtima kumulemberani mu ndondomeko yiwemi.  Nachita nthena kuti mumanye makora unenesko wa vinthu ivyo mwasambizgika pamulomo.+  Mu mazuŵa gha Herode,*+ themba la Yudeya, kukaŵa wasembe* zina lake Zekariya wa gulu la Abiya.+ Muwoli wake wakaŵa Elizabeti, wakafuma pa ŵana ŵanakazi ŵa Aroni.  Wose ŵakaŵa ŵarunji panthazi pa Chiuta, ŵakaŵa ŵambura kafukwa, chifukwa ŵakapulikiranga malango ghose na kusungilira ivyo Yehova* wakukhumba.  Kweni ŵakaŵavya mwana, chifukwa Elizabeti wakaŵa chumba, ndipo wose ŵakaŵa ŵachekuru.  Zekariya wakateŵetanga nga ngwasembe pamaso pa Chiuta, kwimira gulu lake.+  Ndipo yikaŵa nyengo yake yakupelekera vyakununkhira+ kuyana na dango ilo likaŵikika* pa mulimo wa usembe. Ntheura wakanjira mu malo ghakupatulika gha Yehova.*+ 10  Wumba wose wa ŵanthu ukalombanga kuwaro pa ora lakupelekera vyakununkhira. 11  Mungelo wa Yehova* wakawoneka kwa iyo, wakimilira kumalyero kwa jotchero la vyakununkhira. 12  Kweni Zekariya wakati wawona mungelo wakahangayika ndipo wakachita wofi. 13  Kweni mungelo wakati kwa iyo: “Kopa chara Zekariya, chifukwa Chiuta wapulika kuŵeya kwako. Muwoli wako Elizabeti wakubabirenge mwana msepuka, ndipo zina lake umuthyenge Yohane.+ 14  Usekelerenge na kukondwa chomene, ndipo para mwana wababika ŵanandi ŵazamusekelera,+ 15  chifukwa wazamuŵa mukuru pamaso pa Yehova.*+ Kweni wangazakamwanga vinyo chara panji chakumwa chakuloŵezga.+ Mwana uyu wazamuzuzgika na mzimu utuŵa kufuma waka mu nthumbo ya anyina.+ 16  Wazamuwezgera Ŵaisrayeli ŵanandi kwa Yehova* Chiuta wawo.+ 17  Kweniso wazamudangira panthazi pa Chiuta mu mzimu na nkhongono za Eliya,+ kuti wawezgere mitima ya awiskewo ku ŵana+ kweniso kuti wawezgere ŵambura kupulikira ku vinjeru vya ŵarunji. Wazamuchita ivi kuti wanozgere Yehova* ŵanthu ŵakunozgeka.”+ 18  Ndipo Zekariya wakati kwa mungelo: “Kasi ningagomezga wuli ichi? Pakuti nili muchekuru ndipo muwoli wane nayo ni muchekuru.” 19  Mungelo wakamuzgora kuti: “Ndine Gabriyeli,+ uyo wakwimilira pamaso pa Chiuta,+ ndipo natumika kuti niyowoye nawe na kupharazga makani ghawemi agha kwa iwe. 20  Kweni wona, uŵenge wambura kuyowoya m’paka pa zuŵa ilo vinthu ivi vizamuchitikira, chifukwa wagomezga chara mazgu ghane, agho ghazamufiskika pa nyengo yake.” 21  Ŵanthu ŵakalindiliranga Zekariya, ndipo ŵakazizwa kuwona kuti wakachedwa mu malo ghakupatulika. 22  Kweni wakati wafuma, wakatondeka kuyowoya nawo, ndipo iwo ŵakamanya kuti wawona mboniwoni mu malo ghakupatulika. Pakuti wakaŵa mbuwu, wakalutilira kuyowoya nawo na mawoko. 23  Mazuŵa gha uteŵeti wake wakupatulika ghakati ghamara, wakaluta ku nyumba yake. 24  Pakati pajumpha mazuŵa, muwoli wake Elizabeti wakaŵa na nthumbo, ndipo kwa myezi yinkhondi wakafumangapo chara pa nyumba, wakati: 25  “Umu ndimo Yehova* wanichitira mu mazuŵa agha. Wazgokera kwa ine na kunifyura soni ku ŵanthu.”+ 26  Apo Elizabeti wakaŵa na nthumbo ya myezi 6, Chiuta wakatuma mungelo Gabriyeli+ kuya ku msumba wa Galileya wakuchemeka Nazarete. 27  Wakamutuma kwa mwali+ uyo wakalayizgika nthengwa* na mwanalume zina lake Yosefe wa nyumba ya Davide. Mwali uyu wakaŵa Mariya.+ 28  Mungelo wakati wafika wakaphalira Mariya kuti: “Monire iwe wakutumbikika chomene, Yehova* wali nawe.” 29  Kweni mwali wakasuzgika chomene maghanoghano na mazgu agha ndipo wakaghanaghaniranga ng’anamuro la katawuzgiro aka. 30  Mungelo wakati kwa iyo: “Kopa chara Mariya, pakuti watumbikika na Chiuta. 31  Ndipo wona, uŵenge na nthumbo na kubaba mwana mwanalume.+ Zina lake umuthye Yesu.+ 32  Iyo wazamuŵa mukuru,+ wazamuchemeka Mwana wa Wapachanya Nkhanira.+ Ndipo Yehova* Chiuta wazamumupa chitengo cha* Davide, awiske.+ 33  Wazamuwusa nga ni Themba pa nyumba ya Yakhobe muyirayira, ndipo Ufumu wake uzamumara chara.”+ 34  Kweni Mariya wakati kwa mungelo: “Kasi ichi chichitikenge wuli apo nindagonanepo na mwanalume?”+ 35  Mungelo wakamuzgora kuti: “Mzimu utuŵa wizenge pa iwe,+ ndipo nkhongono ya Wapachanya Nkhanira yikubenekelerenge. Ntheura uyo wababikenge wazamuchemeka mutuŵa,+ Mwana wa Chiuta.+ 36  Wona, mubali wako Elizabeti, uyo wakachemekanga chumba nayo wali na nthumbo ya mwana msepuka mu uchekuru wake, ndipo uwu ni mwezi wake wa 6. 37  Chifukwa kwa Chiuta kulije mazgu agho ghangatondeka kuchitika.”+ 38  Ndipo Mariya wakati: “Wonani, muzgakazi wa Yehova! Vichitike kwa ine kuyana na mazgu ghinu.” Penepapo mungelo wakafumako kwa iyo. 39  Mu mazuŵa agha, Mariya wakawuka mwaluŵiro, wakaluta mu charu cha mapiri, ku msumba wa Yuda. 40  Ndipo wakanjira mu nyumba ya Zekariya na kutawuzga Elizabeti. 41  Elizabeti wakati wapulika kutawuzga kwa Mariya, bonda mu nthumbo yake wakabwalanthuka. Ndipo mzimu utuŵa ukiza pa Elizabeti, 42  ndipo wakachemerezga kuti: “Wakutumbikika ndiwe pakati pa ŵanakazi, ndipo chakutumbikika ntchipambi cha nthumbo yako! 43  Ndine njani ine kuti mama wa Fumu yane wize kuzakanichezgera? 44  Wona, nati napulika kutawuzga kwako, bonda wangubwalanthuka mwakukondwa mu nthumbo yane. 45  Kweniso wakukondwa ni mwanakazi uyo wakagomezga, chifukwa ivyo Yehova* wakayowoya kwa iyo vizamufiskika nadi.” 46  Mariya wakati: “Umoyo wane ukukuzga Yehova.*+ 47  Mzimu wane ungaleka chara kuŵa na chimwemwe chikuru kwa Chiuta Mponoski wane,+ 48  chifukwa walaŵiska kuyuyuka kwa muzgakazi wake.+ Wonani, kufuma sono kuya munthazi miwiro yose yinichemenge wakutumbikika.+ 49  Pakuti Wankhongono wanichitira milimo yikuru, ndipo zina lake ndituŵa.+ 50  Ndipo wakulongora lusungu lwake ku miwiro na miwiro ku awo ŵakumopa.+ 51  Iyo wachita milimo yankhongono na woko lake. Wambininiska awo mbakujikuzga mu mitima yawo.+ 52  Wakhizga pa vitengo ŵanthu ŵankhongono+ na kukwezga ŵapasi.+ 53  Wakhutiska ŵanjara na vinthu viwemi+ ndipo ŵasambazi waŵawezga mawoko ghawaka. 54  Wawovwira muteŵeti wake Israyeli, na kulongora lusungu lwake+ 55  kwa Abrahamu na ku mphapu*+ yake muyirayira, nga umo wakayowoyera ku ŵasekuru ŵithu.” 56  Mariya wakakhala na Elizabeti pafupifupi myezi yitatu, ndipo wakawelera ku nyumba yake. 57  Nyengo yakuti Elizabeti wababe yikakwana, ndipo wakababa mwana msepuka. 58  Ndipo ŵazengezgani na ŵabali ŵake ŵakapulika kuti Yehova* wamuchitira lusungu Elizabeti, ndipo ŵakasekelera pamoza nayo.+ 59  Pa zuŵa la 8 ŵakiza kuti ŵamukotore mwana,+ ndipo ŵakatenge ŵamuthye zina la awiske, Zekariya. 60  Kweni anyina ŵakazgora kuti: “Yayi! kweni wachemekenge Yohane.” 61  Ŵakati kwa iyo: “Palije mubali wako uyo wakuchemeka na zina ili.” 62  Ndipo ŵakafumba wiske wa mwana kuti wayowoye zina ilo wakakhumbanga kumuthya. Pakufumba ŵakayowoya nayo na mawoko. 63  Wiske wakapempha chakulembapo na kulemba kuti: “Zina lake ni Yohane.”+ Ndipo wose ŵakazizwa. 64  Nyengo yeneyiyo, mulomo wake ukabanuka ndipo lulimi lwake lukafwatuka. Wakamba kuyowoya+ na kulumba Chiuta. 65  Wose ŵakukhala mu chikaya chawo ŵakaŵa na wofi, ndipo ŵanthu ŵakamba kuyowoya vinthu vyose ivi mu charu chose cha mapiri cha Yudeya. 66  Wose awo ŵakapulika ŵakavisunga mu mitima yawo, ŵakati: “Kasi mwana uyu wazamuŵa wuli?” Pakuti woko la Yehova* likaŵa nayo nadi. 67  Wiske Zekariya wakazuzgika na mzimu utuŵa, ndipo wakachima kuti: 68  “Walumbike Yehova* Chiuta wa Israyeli,+ chifukwa wazgokera ku ŵanthu ŵake na kuŵawombora.+ 69  Watiwuskira sengwe* la chiponosko*+ mu nyumba ya Davide muteŵeti wake.+ 70  Vili nga umo wakayowoyera kwizira mu mulomo wa ntchimi zake zituŵa zakale.+ 71  Wakayowoya kuti watithaskenge ku ŵalwani ŵithu na ku woko la wose awo ŵakutitinkha.+ 72  Wazamufiska mazgu ghake agho wakayowoya ku ŵasekuru ŵithu na kuŵalongora lusungu. Wakumbukenge phangano lake lituŵa,+ 73  chilapo icho wakalapa kwa Abrahamu sekuru withu.+ 74  Para Chiuta watithaska ku ŵalwani ŵithu, timuchitirenge uteŵeti wakupatulika kwambura wofi, 75  mwakugomezgeka kweniso mwaurunji pa maso pake mazuŵa ghithu ghose. 76  Kweni iwe wamwana, uchemekenge ntchimi ya Wapachanya Nkhanira, pakuti uzamudangira panthazi pa Yehova* kunozga nthowa zake.+ 77  Kumanyiska ŵanthu kuti Chiuta waŵagowokerenge zakwananga zawo+ na kuŵaponoska, 78  pakuti ngwalusungu. Chifukwa cha lusungu ulu, tizamuwona ungweru kufuma kuchanya, uwo ukuŵala para kwacha. 79  Uzamuŵalira awo ŵali mu chisi na mu mfwiri wa nyifwa,+ na kulongozga malundi ghithu mu nthowa ya mtende.” 80  Mwana Yohane wakakura na kuŵa wankhongono mu mzimu. Wakakhalanga mu mapopa m’paka pa zuŵa ilo wakajilongora pakweru kwa Israyeli.

Mazgu Ghamusi

Mazgu ghanyake, “musofi.”
Panji kuti, “kaluso ako kakaŵikika.”
Panji kuti, “mwali uyo wakajalirika.”
Panji kuti, “mpando wachifumu wa; chizumbe.”
Mazgu gheneko, “mbuto.”
Panji kuti, “mponoski wankhongono.” Wonani Mang’anamuro gha Mazgu, “Sengwe.”
Mazgu ghanyake, “mphondo.”