Han 2012, may naukab nga mga tipak hin seramik nga tibod nga hinimo 3,000 ka tuig na an naglabay. Nagin interesado hito an mga parasaliksik. Kay ano? Diri ito tungod han mga tipak kondi tungod han nakasurat dida hito.

Han ginturugkop han mga arkeologo an mga tipak, may nabasa hira dida hito nga kadaan nga estilo han pagsurat han mga taga-Canaan: “Es-baal Ben [anak ni] Beda.” Ini an siyahan nga higayon nga nakita han mga arkeologo ini nga ngaran ha kadaan nga inskripsyon.

Ha pagkamatuod, may iba pa nga Es-baal nga gin-unabi ha Biblia—usa han mga anak ni Hadi Saul. (1 Kron. 8:33; 9:39) Hi Propesor Yosef Garfinkel nga kaupod han mga nakaukab han tibod nagsiring: “Makapainteres gud nga an ngaran nga Es-baal mababasa ha Biblia, ngan yana makikita liwat ito ha mga rekord han arkeolohiya, ha panahon la han pagmando ni Hadi David.” Ginhuhunahuna han iba nga ito nga ngaran gin-gamit la durante hito nga panahon. Salit napamatud-an na liwat han arkeolohiya an usa pa nga detalye nga gin-unabi ha Biblia.

May gin-unabi ha Biblia nga ngaran nga Es-baal nga ginhimo nga Is-boset; an “baal” ginsaliwnan hin “boset.” (2 Sam. 2:10) Kay ano? An mga parasaliksik nagsiring: “Ha II Samuel baga hin waray gamita an ngaran nga Es-baal tungod kay nagrirepresentar ito ha dios han bagyo han mga taga-Canaan nga hi Baal, . . . pero an orihinal nga ngaran ni Es-baal makikita ha Libro han Kronikas.”