1, 2. (a) Ano nga giniyahan nga sagdon an iginsurat ni Solomon para ha mga batan-on? (b) Kay ano nga sadang liwat magin interesado ha sagdon ni Solomon an mga Kristiano nga 50 anyos na o sobra pa?

HI Hadi Solomon gin-giyahan ha pagsurat hini nga mga pulong para ha mga batan-on: “Hinumdumi . . . an imo Magburuhat ha mga adlaw han imo pagkabatan-on, nga diri pa madangat an magraot nga mga adlaw.” Ano inin “magraot nga mga adlaw”? Pinaagi hin siday, iginhulagway ni Solomon an kakurian nga naieksperyensyahan han mga lagas—nangungurog nga mga kamot, magluya nga mga tuhod, kawad-i hin mga ngipon, kaharap, kabungol, pagkaada mga uban, ngan pagkaob han lawas. Waray bisan usa ha aton nga maruruyag nga hulaton anay ito nga panahon antes kita mag-alagad kan Jehova.—Basaha an Eklesiastes 12:1-5.

² Damu nga Kristiano nga 50 anyos na o sobra pa an makusog pa gihapon. Bangin ubanon na hira, pero posible nga diri pa maluya hinduro an ira kahimsog sugad han iginhulagway ni Solomon. Magpapahimulos ba liwat inin mga edaran na hinin giniyahan nga sagdon para ha mga batan-on: “Hinumdumi . . . an imo Magburuhat”? Ano an iginpapasabot hini?

3. Ano an nahiuupod ha paghinumdom ha aton Harangdon nga Maglalarang?

 ³ Bisan kon nag-aalagad kita kan Jehova hin damu na nga katuigan, maopay nga pamalandungon naton ha pana-panahon an pagkaharangdon han aton Maglalarang. Urusahon gud hinduro an kinabuhi! Komplikado hinduro an pagkadisenyo hito salit diri ito bug-os nga nasasabtan han tawo. Hura gud ngan magkalain-lain an mga tagana ni Jehova salit damu an hinungdan nga malipay kita ha aton kinabuhi. Kon aton ginpapamalandong an mga linarang ni Jehova, nagigin mas mapasalamaton kita tungod han iya gugma, kinaadman, ngan gahum. (Sal. 143:5) Kondi an aton paghinumdom ha aton Harangdon nga Maglalarang nag-uupod liwat ha pagpamalandong han iya mga ginkikinahanglan ha aton. An sugad nga pagpamalandong magpapagios ha aton nga ipakita an aton pagin mapasalamaton pinaagi ha pagbuhat han ngatanan naton nga mahihimo ha pag-alagad ha iya samtang buhi pa kita.—Ekles. 12:13.

4. Ano an mahimo igpakiana ha ira kalugaringon hadton maiha na nga mga Kristiano, ngan kay ano?

⁴ Kon maiha ka na nga nag-aalagad kan Jehova, pakianhi an imo kalugaringon: ‘Ano an akon bubuhaton yana samtang mahimsog ngan makusog pa ako?’ Sugad nga maiha na nga Kristiano, may mga oportunidad ka nga posible nga waray ha iba. Pananglitan, mahimo mo itutdo ha mga batan-on an imo mga nahibaroan mahitungod kan Jehova. Mahimo mo parig-unon an iba pinaagi ha pagsumat hin makalilipay nga mga eksperyensya samtang nag-aalagad ka ha Dios. Hi Hadi David nag-ampo nga mabuhat niya ito. Hiya nagsurat: “O Dios, gintutdoan mo ako tikang han akon kabata; . . . bisan kon ako matigurang ngan ubanon na an akon ulo, O Dios, ayaw ako bayai, tubtob nga ako makapagpahayag ha imo kusog ngadto han sapit nga katulinan, ngan han imo gahum ngadto ha tagsa nga tikanhi pa.”—Sal. 71:17, 18.

5. Paonan-o maitututdo han edaran na nga mga Kristiano an ira mga nahibaroan?

⁵ Paonan-o mo maitututdo ha iba an kinaadman nga imo hinbaroan ha sulod hin damu nga katuigan? Mahimo mo ba imbitaron an mga burobata nga kabugtoan ngadto ha iyo balay para ha makaparig-on nga pagturotarampo? Mahimo mo ba hira hangyoon nga updan ka ha ministeryo ngan ipakita ha ira an imo kalipay ha pag-alagad kan Jehova? Hi Elihu ha kadaan nga panahon, nagsiring: “An kadam-an nga katuigan magtututdo han kinaadman.” (Job 32:7) Ginsagda ni apostol Pablo an eksperyensyado na nga Kristiano nga kababayin-an nga dasigon an iba ha pulong ngan ha ira maopay nga susbaranan. Hiya nagsurat: “An edaran nga kababayin-an sadang magin . . . magturutdo han kaopayan.”—Tito 2:3.

6. Kay ano nga diri sadang minuson an mahihimo han edaran na nga mga Kristiano ha pagbulig ha iba?

⁶ Kon maiha ka na nga Kristiano, damu an imo mahihimo ha pagbulig ha iba. Hunahunaa an mga butang nga diri mo nasasabtan hadto, pero nasabtan mo na paglabay hin 30 o 40 ka tuig. Maaram ka na kon paonan-o iaaplikar an mga prinsipyo ha Biblia ha magkalain-lain nga sitwasyon. Sigurado nga may abilidad ka na ha pagtugkad han kasingkasing han iba pinaagi han mga kamatuoran ha Biblia. Kon usa ka nga tigurang, maaram ka kon paonan-o bubuligan an kabugtoan nga nakahimo hin sayop nga pitad. (Gal. 6:1) Bangin maaram ka na kon paonan-o dudumarahon an mga buruhaton ha kongregasyon, mga departamento ha asembleya, o ha pagtukod hin Kingdom Hall. Bangin maaram ka na kon paonan-o aaghaton an mga doktor nga gumamit hin mga paagi hin pagtambal nga diri nagamit hin dugo. Bisan kon bag-o ka pa la ha kamatuoran, may-ada ka na mapulsanon nga mga eksperyensya. Pananglitan, kon nagpadaku ka hin mga anak, may-ada ka na damu nga praktikal nga kinaadman. An mga edaran nga Kristiano mahimo magin surok gud han pagdasig ha katawohan ni Jehova pinaagi ha ira pagtutdo, paggiya, ngan pagparig-on ha kabugtoan.—Basaha an Job 12:12.

7. Ano an mapulsanon nga pagbansay nga maihahatag han edaran na nga mga Kristiano ha burobata nga kabugtoan?

 ⁷ Paonan-o mo magagamit an imo abilidad ha pagbulig ha iba? Bangin mahimo mo ipakita ha burobata nga kabugtoan kon paonan-o makakagtikang ngan makakagdumara hin mga pag-aram ha Biblia. Kon usa ka nga sister, mahimo ka ba maghatag hin praktikal nga mga sagdon ha burobata nga mga nanay kon paonan-o hira padayon nga magigin timbang ha espirituwal bisan kon nag-aataman hira han ira gudtiay pa nga kabataan? Kon usa ka nga brother, mahimo mo ba tutdoan an batan-on nga mga brother kon paonan-o magigin mas epektibo ha pagsangyaw ngan kon paonan-o magpapahayag nga may kadasig? Mahimo mo ba ipakita ha ira kon paonan-o mo ginbibisita an lagas na nga kabugtoan basi parig-unon hira ha espirituwal? Bisan kon an imo kusog diri na pariho han batan-on ka pa, damu an imo higayon nga bansayon an mga burobata. An Pulong han Dios nasiring: “An himaya han mga batan-on amo an ira kusog; ngan an kaanyag han mga tigurang amo an ubanon nga ulo.”—Prob. 20:29.

8. Ano an ginbuhat ni apostol Pablo bisan kon edaran na hiya?

⁸ Hi apostol Pablo padayon nga nagin sagipo ha pag-alagad kan Jehova bisan kon edaran na hiya. Han nakagawas hiya tikang ha kapriso ha Roma han mga 61 C.E., nagin maduruto gud hiya sugad nga misyonero ngan gin-ilob an damu nga kakurian ha iya toka ha sulod hin damu nga katuigan. Puydi unta niya pilion an mahimyang nga pag-ukoy ha Roma ngan didto na la hiya magsangyaw. (2 Cor. 11:23-27) Sigurado nga malilipay gud an kabugtoan didto kon magpapabilin hiya ngan bubuligan hira ha buruhaton. Kondi nakita ni Pablo nga mas daku pa an panginahanglan ha iba nga nasud. Salit nagpadayon hiya ha iya pagmisyonero. Kaupod hira Timoteo ngan Tito, nagbiyahe hira pakadto ha Efeso, katapos ngadto ha Creta, ngan bangin ngadto pa ngani ha Macedonia. (1 Tim. 1:3; Tito 1:5) Diri kita maaram kon kumadto pa hiya ha Espanya, kondi nagplano hiya pagkadto.—Roma 15:24, 28.

9. Kakan-o hi Pedro bumalhin ha lugar nga mas daku an panginahanglan? (Kitaa an retrato ha tinikangan hini nga artikulo.)

⁹ Hi apostol Pedro bangin sobra 50 anyos na han bumalhin hiya ha lugar nga mas daku an panginahanglan. Paonan-o kita nahibaro? Kon magkaedad hira ni Jesus o kon mas magurang pa hiya, posible nga mga 50 anyos hiya han nagkatirok hira nga mga apostol ha Jerusalem han 49 C.E. (Buh. 15:7) Paglabay hin pipira ka panahon katapos hito nga katirok, hi Pedro kumadto ha Babilonya, sigurado nga basi magsangyaw didto ha damu nga Judio. (Gal. 2:9) Didto niya iginsurat an iya siyahan nga giniyahan nga surat, han mga 62 C.E. (1 Ped. 5:13) Diri masayon an pag-alagad ha iba nga lugar, kondi waray niya tuguti an iya pagin edaran nga magwara han iya kalipay ha iya bug-os nga pag-alagad kan Jehova.

10, 11. Pag-unabi hin eksperyensya mahitungod hin edaran na nga bumalhin basi mag-alagad ha lugar nga mas daku an panginahanglan.

¹⁰ Yana, nasantop han damu nga Kristiano nga nag-iedad hin 50 ngan sobra pa nga mahimo na hira makag-alagad kan Jehova ha iba nga paagi tungod han nabag-o nira nga kahimtang ha kinabuhi. An pipira bumalhin ha mga lugar nga mas daku an panginahanglan. Pananglitan, hi Robert nagsurat: “Han 55 anyos na ako ngan han akon asawa, nasantop namon nga damu pa an amon mahihimo ha pag-alagad. An amon bugtong nga anak diri na naukoy ha amon balay, waray na liwat kami lagas nga kag-anak nga kinahanglan mangnoan, ngan nakakarawat liwat kami hin gutiay nga panurundon. Ginkwenta ko nga kon ibabaligya namon an amon balay, an palit hito makakabayad han amon loan ngan makakasustento tubtob nga makarawat ko an akon pensyon. Nahibaroan namon nga ha Bolivia damu an interesado nga mag-aram ha Biblia ngan barato an mga paraliton didto. Salit nagdesisyon kami nga bumalhin. Diri masayon an pagpahiuyon ha amon bag-o nga urukyan. An ngatanan iba gud kay han amon nahiaraan ha North America. Kondi ginbalosan gud an amon mga pangalimbasog.”

 ¹¹ Hi Robert nagdugang: “An amon bug-os nga kinabuhi yana nakapokus ha mga buruhaton ha kongregasyon. An pipira nga amon Bible study nabawtismohan. May-ada kami ginba-Bible study nga usa nga pobre nga pamilya nga naukoy ha baryo nga mga pipira ka kilometro an kahirayo. Pero kada semana, nagbabaktas an mga membro han pamilya pakadto ha bungto basi tumambong ha mga katirok. Hunahunaa la an amon kalipay nga makita an pag-uswag hito nga pamilya ngan an ira suhag nga lalaki nagpayunir pa ngani!”

12, 13. Pag-unabi hin eksperyensya mahitungod hin Kristiano nga retirado na nga nag-aalagad kan Jehova ha iba nga paagi.

¹² An mga kongregasyon ngan mga grupo ha mga teritoryo nga iba an yinaknan nagpapahimulos gud tikang ha mag-opay nga susbaranan han mga edaran nga kabugtoan. Makalilipay gud liwat an pag-alagad ha sugad nga mga teritoryo. Pananglitan, hi Brian nga taga-Britain nagsurat: “Han nagretiro kami nga mag-asawa han 65 anyos na kami, inabat kami hin kauyam ha amon kinabuhi. An amon mga anak diri na naukoy ha amon balay, ngan talagsa la kami makabiling hin Bible study. Katapos, nakilala ko an usa nga batan-on nga Chinese nga naghihimo hin pagsaliksik ha unibersidad ha amon lugar. Ginkarawat niya an akon imbitasyon nga tumambong ha katirok, ngan nagtikang kami pag-aram ha Biblia. Katapos hin pipira ka semana, nag-upod hiya ha katirok hin iya katrabaho. Paglabay hin duha ka semana, nag-upod utro hiya hin duha pa nga katrabaho.

¹³ “Han an ikaupat nga katrabaho nga iya igin-upod naghangyo hin pag-aram ha Biblia, nahunahuna ko, ‘Diri tungod kay 65 anyos na ako kinahanglan na ako magretiro ha pag-alagad kan Jehova.’ Salit ginpakianhan ko an akon asawa, nga mas manghod ha akon hin duha ka tuig, kon karuyag niya mag-aram hin Chinese. Gin-gamit namon an mga leksyon hito nga yinaknan nga nakarekord ha audiocassette nga mga tape. Nahitabo ito napulo ka tuig na an naglabay. Inabat kami nga nagin batan-on kami utro tungod ha pagsangyaw ha teritoryo nga iba an yinaknan. Ha kabug-osan, 112 na nga Chinese an amon Bible study! Kadam-an ha ira an natambong na ha mga katirok. Usa ha ira an nag-aalagad kaupod namon sugad nga payunir.”

14. Ano nga butang an makakapalipay ha mga edaran na nga Kristiano, ngan paonan-o makakaparig-on ha ira an ehemplo ni Pablo?

¹⁴ Diri ngatanan nga Kristiano nga mga 50 anyos na an may oportunidad nga makag-alagad kan Jehova ha iba nga paagi. An pipira ha ira masakiton, ngan an iba may ginmamangnoan nga lagas na nga mga kag-anak o may mga anak nga aada pa ha ira poder. Malilipay ka ha paghibaro nga ginpapabilhan ni Jehova an anoman nga imo ginbubuhat ha pag-alagad ha iya. Salit imbes nga manluya tungod han mga butang nga diri mo nahihimo, malipay ha mga butang nga imo nahihimo. Tagda hi apostol Pablo. Ha sulod hin pipira ka tuig, priso hiya ha iya ginpipletehan nga balay, salit waray hiya makapadayon ha iya pagbiyahe sugad nga misyonero. Kondi kon may nabisita ha iya, ginsasangyawan niya hira mahitungod ha Kasuratan ngan ginpaparig-on an ira pagtoo.—Buh. 28:16, 30, 31.

15. Kay-ano nga ginpapabilhan gud an edaran na nga mga Kristiano?

¹⁵ Ginpapabilhan liwat ni Jehova an nahihimo ha pag-alagad hadton mga edaran na. Bisan kon nagsiring hi Solomon nga an magraot nga adlaw tungod han maluya nga kahimsog diri amo an gimaopayi nga panahon ha kinabuhi, ginpapabilhan gud ni Jehova an nahihimo han edaran na nga mga Kristiano ha pagdayaw ha iya. (Luc. 21:2-4) Ginpapabilhan liwat han mga kabugtoan an ira mag-opay nga susbaranan han pagtoo ngan pagpailob.

16. Ano nga mga pribilehiyo an posible nga waray mapahimulsi han lagas na nga hi Ana, kondi ano an posible nga iya ginhimo ha pagsingba ha Dios?

¹⁶ An Biblia nag-unabi mahitungod han balo nga hi Ana nga padayon nga nag-alagad kan Jehova hin matinumanon bisan kon lagas na. Han natawo hi Jesus, 84 anyos na hiya. Posible nga waray na hiya mabuhi hin hilawig nga panahon basi magin sumurunod ni Jesus, dihogan han baraan nga espiritu, ngan makigbahin ha pagsangyaw han maopay nga sumat han Ginhadian. Kondi nalipay hiya ha pagbuhat han iya mahihimo. “Diri gud hiya napalya ha sagrado nga pag-alagad ha templo ha adlaw ngan gab-i.” (Luc. 2:36, 37) Samtang an saserdote naghahalad hin insenso ha templo kada aga ngan gab-i, posible nga naupod hiya ha mga nagkakatirok ha may bungsaran hito, ngan nag-aampo hin hilom bangin ha sulod hin tunga ka oras. Han makita niya an minasus-an nga hi Jesus, “nag-inistorya [hiya] mahitungod han bata ha ngatanan nga naghuhulat han katalwasan han Jerusalem.”—Luc. 2:38.

17. Paonan-o kita makakabulig ha mga lagas ngan may mga sakit basi makigbahin hira ha tinuod nga pagsingba?

¹⁷ Yana sadang kita magin alerto ha pagbulig ha mga lagas na o may sakit nga mga Kristiano. An pipira ha ira nga diri naruruyag pagpalya ha mga katirok ngan mga asembleya bangin talagsa na la makatambong tungod han ira kahimtang. Ha iba nga mga lugar, an mga kabugtoan mahigugmaon nga naghihikay basi ito nga mga lagas makapamati ha mga katirok pinaagi hin telepono. Kondi ha iba nga lugar, bangin diri ini posible. Bisan kon diri na hira nakakahimo pagtambong, makakasuporta pa gihapon hira ha tinuod nga pagsingba. Pananglitan, an ira mga pag-ampo nakakabulig ha kalamposan han Kristiano nga kongregasyon.—Basaha an Salmo 92:13, 14.

18, 19. (a) Kay ano nga posible nga diri masantop han lagas nga mga Kristiano an ira daku nga nahihimo ha pagdasig ha iba? (b) Kan kanay aplikado an sagdon nga: ‘Hinumdumi an imo Magburuhat’?

¹⁸ Bangin diri masantop han lagas na nga mga Kristiano kon mationan-o kadaku an ira nahihimo ha pagdasig ha iba. Pananglitan, bisan kon hi Ana waray pumalya pagkadto ha templo ha sulod hin damu nga katuigan, posible nga waray gud niya mahunahuna nga paglabay hin mga siglo, an iya ehemplo makakadasig pa gihapon ha iba. An gugma ni Ana kan Jehova iginrekord ha Biblia. Sigurado nga an imo gugma ha Dios nakarekord liwat ha kasingkasing han imo kabugtoan. Diri urusahon nga an Pulong han Dios nagsiring: “An ubanon nga ulo amo an pudongpudong han himaya; ini hiaagian dida ha dalan han pagkamatadong.”—Prob. 16:31.

¹⁹ Kita ngatanan may mga limitasyon ha kon ano an aton mahihimo ha pag-alagad kan Jehova. Kondi hinaot nga adton mga mahimsog ngan makusog pa magin determinado ha pagsunod hinin giniyahan nga mga pulong: “Hinumdumi . . . an imo Magburuhat . . . nga diri pa madangat an magraot nga mga adlaw.”—Ekles. 12:1.