ꞌMadöꞌö ĩ're ĩhöimana

Atsébré Marĩ nhihötö u

E niwa Ropotoꞌwa nhimirobꞌrudzé te dza roti Tiꞌai ãma.

E niwa Ropotoꞌwa nhimirobꞌrudzé te dza roti Tiꞌai ãma.

Jesus tsiré ꞌre ĩnomro mono norĩ hã ma tô tsima wẽ dzaꞌra Ropotoꞌwa nhimirobꞌrudzéb naꞌratadzéb ãma te te waihuꞌu dzaꞌra da. Jesus te atsa tãma nharĩ dzaꞌra tãma ĩtsadai õ na hã te te waihuꞌu dzaꞌra da bödö Ropotoꞌwa te te ĩpitsudu hã ĩtsimirobꞌrudzéb naꞌratadzé Tiꞌai ãma. (Atos 1:6, 7) Taha wana ré, ĩromhöimanadzém norĩ aptoꞌoré wab da, Jesus ma tô tãma watsuꞌu tsirõmo dzaꞌra. Ta norĩ hã tsimitsutu petse ꞌre wairébé mono wamhã, te dza waihuꞌu dzaꞌra Ropotoꞌwa nhimirobꞌrudzéb naꞌratadzé “romhuture di oto” Tiꞌai ãma te te roti da. — Lucas 21:31.

E MAHÃ ROMHÖIMANADZÉM NORĨ JESUS MA WATSUꞌU TSIRO ĨWAIRÉBÉ DA NA.

Jesus te tinha: ‘Danhiptiꞌai amoi u te dza datsitsô ꞌre dapra aꞌö, ꞌre datsiꞌwapé dzaꞌra mono da. Tawamhã daro mono bö te dza tô ꞌre datsiwatsutu dzaꞌra. Nima niwĩmhã te dza duré tiꞌa hã daré ꞌre popoꞌo dzaꞌra, tsaꞌẽtẽ. Nima niwĩmhã, danho õ wa, te dza da te ꞌre robdzépata dzaꞌra, datsa tsurure wa. Nima niwĩmhã te dza duré dahödzé ĩpire uptabi hã te te ꞌre daduri.’ (Lucas 21:10, 11) Marĩ ĩwatobrodzéb da hã Jesus te te ĩwatsuꞌu hã te dama höiꞌré Ropotoꞌwa nhimirobꞌrudzé “romhuture di oto”. Uburé ta norĩ hã tsimitsutu te dza dadzô wairé daro mono bö. E tô tsena ta norĩ hã te ꞌre wairébé ã bötö na hã. ꞌMadöꞌö.

1. DATSIꞌWAPÉ

1914 wahum na, Ĩmorĩꞌrada Datsiꞌwapé dzaꞌẽne ma tô tinhanaꞌrata daro mono bö. Duréi hawi, taha datsiꞌwapé hã danhipai u ĩtsaꞌẽne ĩwatobro. Rowatsuꞌu ꞌrata na romnhoré petse ꞌwa norĩ hã te watsuꞌu dzaꞌra wahum na 1914 parimhã uburé dahöimanadzém na te te ĩtsaprĩ na hã. Ĩmorĩꞌrada Datsiꞌwapé dzaꞌẽtẽ ré, ĩmorĩꞌrata na ma tô datsiꞌwapé dzaꞌra ni robduri ĩtsiptete na datsiꞌwapé da, wanoꞌõ tsipoꞌo na da te ĩwabdzuri höiwi hawi, danhimnhiꞌãtsi na tsiꞌuihö na da te ĩtsimri hã, romnhidzédé na wahi waꞌu ne dapãrĩꞌwa, duré danhimnhiꞌãtsi na dapãrĩdzéb da ĩhöiba amo norĩ. Taha parimhã, Maparane ãma Datsiꞌwapé dzaꞌẽtẽ ré daro mono bö, ma tô oto tsada tsãmra ni wanoꞌõ tsipo atômica. Wahum na 1914 hawi, datsiꞌwapé ĩꞌahö norĩ ma tô ꞌre wairébé uꞌötsi. Ta norĩ hã ma tô daꞌanhimro.

2. TIꞌAI POPO

Ĩhöiwarobo Britannica Academic na ĩtsitsi, te watsuꞌu wahu mono bö ĩwairébé mono na tiꞌai popoꞌo norĩ 100 nhipai u “te te ĩrowamnarĩ dzaꞌẽtẽ dzaꞌra hã”. Romnhoré petse ꞌwa norĩ tiꞌa duré ẽtẽ norĩ ãma hã, te watsuꞌu dzaꞌra “(1900 wahub hawi) te te ĩtsihötödzéb dzarina, nimahã 16 tiꞌai popoꞌo dzaꞌẽtẽ norĩ natsi ĩwairébé na wahu mono bö”. Tane nherẽ, niꞌwam norĩ te rotsaꞌrata dzaꞌra tiꞌai popo ĩwatobrodzé te te tsina ĩhöimo õ na. E marĩ wa. Ta norĩ ma hã, ã bötö na hã danhipai u wapu wa, tiꞌai popoꞌo watobrodzé da te waihuꞌu dzaꞌra da. Tadzahã, tô tsena robdzépada duré dadöꞌödzé tiꞌai popoꞌo uꞌöbö hã tsaꞌẽtẽ uptabi di.

3. DATSA DZÔ DAWI TSÔ ĨROBABA

Tiꞌai mono bö datsa dzô te dawi tsô tirowaptöꞌö dzaꞌra datsiꞌwapéi uꞌöbö, danhiptsaihuri uꞌöbö, robꞌuipradzé tsurure uꞌöbö duré buru ãma romhuri nhimirowaꞌõtõ ꞌmanharĩdzé ĩwatsété uꞌöbö. 2018 wahum na, danhimiꞌuptsãtãdzé datsa ĩtsimarĩꞌõi ma te te ĩtsõmri hã (Programa Mundial de Alimentos), ma tô watsuꞌu ãne: “Tiꞌai mono bö 821 milhão na te te ꞌre robdzépata dzaꞌra datsa tsuru wa, duré ta norĩ ꞌremhã 124 milhão na te te ꞌre robdzépata dzaꞌra datsa dzô tiwi tsô robaba wa.” Wahu mono bö, aiꞌuté norĩ 3 milhão nhipai u te tidöꞌö dzaꞌra datsa tsuru wa. Uburé aiꞌuté döꞌödzéb dzaꞌratazéb ꞌremhã 2011 ré, ĩwãiwa prã na, ma tidöꞌö dzaꞌra datsa tsuru wa.

4. DAHÖDZÉ ROPÖ

Danhimiꞌuptsãtãdzé dahöiba wẽ da hã (Organização Mundial da Saúde) te watsuꞌu ãne: “2000 wahub hawi, dahödzé ma tô ꞌre wairébé daro mono bö. Dahödzé ĩꞌrata norĩ, ãma ĩtsimiré, cólera, dadzépuꞌu nhimiwahu duré dawaꞌro amarela na ĩtsitsi, ãhãna hã te daꞌawaibu apö. Duré dahödzé ĩtém norĩ ma tô tsihöiꞌré dzaꞌra, ãma ĩtsimiré, daꞌa ĩropédzé ĩtsaꞌẽne, Sars [dahödzé ĩpire duré ĩpipa dapẽꞌẽdzani na], Mers [dahödzé dapẽꞌẽdzani na Oriente Médio hawi], ebola duré zica.” Wahub ꞌrãtsutu mono na, covid-19 ma tô tsihöiꞌré duré. Romnhoré petse ꞌwa norĩ duré dawedeꞌwa norĩ marĩ ahö dadzépuꞌu ãma te te waihuꞌu dzaꞌra nherẽ, dzahadu uburé dahödzé te te wede waihuꞌu dzaꞌra õ di.

5. DAMA ROꞌMAHÖRÖ TIꞌAI MONO BÖ

Jesus ma tô watsuꞌu tsiro marĩ ĩhöiba amo watobro da Ropotoꞌwa nhimirobꞌrudzéb naꞌratadzé romhutu wamhã. Õ hã te tinha ãne: ‘ꞌRe ĩhöimana uꞌötsi mono [nhimirobꞌrudzé] watsuꞌu ĩwẽ uptabi hã, te dza ĩ̱dzadzeiꞌwa norĩ hã daro mono bö te te dama ꞌre watsuꞌu dzaꞌra, dawamri mono bö, da te oto wapari dzaꞌra da. Tawap tsi te dza oto tirobꞌrãtsutu.’ (Mateus 24:14) Daꞌahö na ropire da te robdzépata dzaꞌra ré, 8 milhão nhipai u te te dama ꞌre roꞌmahörö dzaꞌra roꞌmahörö wẽ Ropotoꞌwa nhimirobꞌrudzéb ãma, 240 nhipai u tiꞌai waꞌõtõ u duré 1.000 nhipai u damreme na. Duréi hawi tahã niwa watobro õ di!

E MARĨ UBURÉ TA NORĨ HÃ TE WAMA WATSUꞌU DZAꞌRA.

Jesus te te ĩwatsuꞌu tsirõmo dzém norĩ te tihöimana dzaꞌra ãhãna hã. E marĩ wa, ĩmorĩꞌrata uptabi tahã wa te waihuꞌu dzaꞌra da. Jesus te te nharĩ wa ãne: ‘Marĩ hã ꞌre ĩromhöimana mono dzéb da, te aima ĩwatsuꞌu dzaꞌra waꞌaba dzéb dzarina, ꞌmadöꞌö dzaꞌra waꞌaba wamhã, te dza ãma ĩrowaihuꞌu dzaꞌra waꞌwa, romhuture di oto, ꞌRe ĩhöimana uꞌötsi mono [nhimirobꞌrudzéb] u hã.’ — Lucas 21:31.

Romhutu na, Ropotoꞌwa hã Tinhimirobꞌrudzéb hawi te dza ꞌmanha tãma ĩwẽ dzarina Tiꞌai ãma.

Jesus te te ĩwatsuꞌu tsirõmo dzém hawi duré marĩ ĩhöiba amo hawi Ropotoꞌwai mreme ꞌremhã, wa tsadaihuꞌu dzaꞌra ni Ropotoꞌwa nhimirobꞌrudzé ãma ĩtsãnaꞌrata na höiwa ãma 1914 wahum na. a Taha wahu wamhã, Jesus Cristo ma tô tsirotiꞌwa Ropotoꞌwa nhimirobꞌrudzéb ꞌremhã. (Salmo 2:2, 4, 6-9) Romhutu na, Ropotoꞌwa nhimirobꞌrudzé Tiꞌai ãma wahuré te dza tiromhöiba, te dza uprotsi uburé danhimirobꞌrudzém norĩ duré te dza ãma adzaprĩ Tiꞌa hã ro ĩwẽ na hã ꞌre dahöimana uꞌötsi dzaꞌra mono da.

Rowaptẽrẽ Jesus te te dama ĩrowahudu hã te dza ãma uwaimra romhutu na: “Wei morĩ watẽme atsimirobꞌrudzé hã, aima ĩwẽ dzarina ꞌmanharĩ tiꞌai ãma, höiwa ãma tsine.” (Mateus 6:10 RTN) Tadzahã, 1914 wahum na Ropotoꞌwa nhimirobꞌrudzéb naꞌratadzéb hawimhã, e marĩ te te ꞌre ꞌmanharĩ. Duré e marĩ te dza watobro Ĩtsimirobꞌrudzé Tiꞌai ãma wahuré romhöimana wamhã.

a 1914 wahub ãma waihuꞌu petse da, ꞌmadöꞌö romnhoré 32 ĩhöiwarobo Rowẽ tsina ꞌre aihöimana uꞌötsi mono! ꞌremhã, Jeová Watsuꞌuꞌwa norĩ nhimiꞌmanharĩ.