ZƐŊ-LƐƐI 26
Le Mɛni Ɓe Mɛni Nyɔmɔɔ Da Mɔ̃lɛ-laa Kaa La Nɔii Mai?
Mɛni nyɔmɔɔ a kɛ, mare-kɛɛ nua da gɛi ɓa, “Mɛnii ŋi e kɛ le mɛni ma?” Kulii nɛ̃ɛi a damaa a gɛɛ Ŋala-kɔlɔi e mare-kɛɛ ti sukula!
1. Le ɓe Setɔŋ e gɛ nyii pa a mɛni nyɔmɔɔ ŋeniɛi sui?
Setɔŋ nyii a Dɛɓelei e kula Ɣala woo mu. Setɔŋ e kɛ ŋwɛlii a gɛɛ nua dikɛ nyee mu, mɛni ma e gɛ nuu-kpunei maa-ŋuŋ Adaŋ da Ii dia maŋ di Ɣala woo pili. Setɔŋ e nyiŋi kɛ a lɛɛ kɛɛ Ii ma. (Zɛnɛse 3:1-5) E gɛ Ii e gaa yɛɛ Ɣala e kɛ mɛni lɛlɛɛ ta looi ma. E kɛ nɛi dia a gɛɛ nuu-kpune lii a pɔri kɛi a nɛ̃ɛ da wala Ɣala woo mɛni. Setɔŋ e nyiŋi kɛ a lɛɛ kɛɛ Ii ma a gɛɛ ve pai saai. Mɛni ma, Ŋala-kɔlɔi e Setɔŋ toli a “lɛɛ nuu, gɛ ɓo ŋɔnɔ a lɛɛ naŋ.”—Zɔŋ 8:44.
2. Le ɓe Adaŋ da Ii di gɛi?
Ziova e sɛŋ lɛlɛɛ tamaa tɛɛ Adaŋ da Ii pɔ. E mo a gɛɛ da pɔri ŋuru-ŋai kelee zuai sui ɓa da mii, kɛlɛ dɔnɔ nɔ ɓe dife ma mii. (Zɛnɛse 2:15-17) Adaŋ da Ii di Ziova woo pili di ŋuru-ɓai mii. Ii “e ma da kula e mii.” Naa polu ma, Adaŋ “nyaa maŋ e mii.” (Zɛnɛse 3:6) Di feerɛŋɔ di Ɣala woo pili. Ee Adaŋ da Ii dikɛ a dimaa waai, ve kɛ ni a gbanaŋɔɔ a gɛɛ di mɛni lɛlɛɛ kɛ. Kɛɛ tãi di gili la di Ɣala woo pilii, di sɔnyɔŋ kɛ, di nɛ a gɛɛ dife ŋwɛlii a Ɣala ŋɔkɛ-mɛi-laai. Mɛni-kpɛtɛɛ ti e pa a mɔ̃lɛ-laa tamaa dipɔ.—Zɛnɛse 3:16-19.
3. Le ɓe Adaŋ da Ii dimɛni-kpɛtɛɛ e gɛ a kua?
Tãi Adaŋ da Ii disɔnyɔŋ kɛ lai, dife ŋɔnɔ kɛ ni a dimaa waa, nyaŋ dilonii dia maŋ di sɔnyɔŋ sɔlɔ ɓo diyeei. Ŋala-kɔlɔi e mo nyɛɛi: “Nuu tɔnɔ ɓe pa a sɔnyɔŋ nɔii su, sɔnyɔŋ nyaŋ ɓe pa a saa. Mɛni ma saa a taa-taa nuu kelee ma, kpɛni fei, nuu kelee a sɔnyɔŋ kɛ.”—Lomaŋ 5:12.
Mɛni takpɛni-ŋa kaa naa nyii a pa a mɔ̃lɛ-laa kupɔ. Tãi taŋa mɛni-kpɛtɛɛ-ŋai kwa gɛi, da pa a mɔ̃lɛ-laa kupɔ. Tãi ta, nua takpɛni-ŋa dimɛni-kpɛtɛɛ-ŋai a pa a mɔ̃lɛ-laa kupɔ. Tãi ta, kwa mɔ̃lɛ kpɛni fei kwa kɛ kwaa nyɔmɔɔ ta ma a tãi maa fe nɛ̃ɛ ni kukɛ la naai.—Ikilisiati 9:12 lono.
MƐNI TAMAA MAA-KƆRI
Mɛnii kaa gɛ kwa pɔri moi a gɛɛ mɛni nyɔmɔɔ-ŋai da mɔ̃lɛ-laai kwa saa tɛɛi zui fe kula ni Ɣala yeei, da berei nii a kɛ la kwa kɛ mɔ̃lɛi.
4. Nuui gɛi kukɛ mɔ̃lɛi
Nua tamaa laai la a gɛɛ ŋeniɛi kaa Ɣala ŋɔwala-walalaai mu. Tɔ̃ya ɓe ti? VILOI su kaa.
Zĩi 1:13 da 1 Zɔŋ 5:19 lono, gɛ ni ka lono e pilaŋ mare-kɛɛ ŋi ma:
-
Ɣala ɓe mɔ̃lɛ-laai da mɛni nyɔmɔɔ-ŋai saa kɛi polu?
5. Mɛni-ŋai kaa Setɔŋ ŋɔkɛ-mɛi-laai aa pa lai
Zɛnɛse 3:1-6 lono, gɛ ni ka lono e pilaŋ mare-kɛɛ-ŋai ŋi dia:
-
Lɛɛ kɛɛ leŋ ɓe Setɔŋ e gɛi?—Ŋoo-kpua-kpua 4, 5 kaa.
-
Setɔŋ e nɛ leŋ a gɛɛ Ziova e kɛ sɛŋ lɛlɛɛ ta looi nuu-kpune ma?
-
I laai la nuu-kpune a pɔri lii-nɛ̃ɛ sɔlɔ ɓoi Ziova ŋɔkɛ-mɛi-laai ŋɛi polu yɛɛ berei Setɔŋ e nɛ lai?
Ikilisiati 8:9 lono, gɛ ni ka lono e pilaŋ mare-kɛɛ ŋi ma:
-
Le ɓe aa kɛ e siɣe tãi ma ŋeniɛi fe la Ziova ŋɔwala-walalaai mui?
-
Adaŋ da Ii dikɛ a dimaa waa, nyaŋ dikɛ Paredai. Kɛɛ di diwoli tɔɔ Setɔŋ ma di kula Ziova woo mu
-
Tãi di kula la Ziova woo mui, ŋeniɛi laa e naa fɛɛ a sɔnyɔŋ, mɔ̃lɛ-laa da saa
-
Ziova a pai sɔnyɔŋ, mɔ̃lɛ-laa da saa kperai. Nuu-kpune a pai ŋɔnɔ kɛi a maa waa, dikɛ ɓo Paredai
6. Ziova kpaaŋɔɔi mɔ̃lɛ-laai kwa tɛɛi zui mɛni ma
I laai la Ɣala kpaaŋɔɔi mɔ̃lɛ-laai kwa tɛɛi zui mɛni ma? Mɛnii kaa Galoŋ Deeɓe da zia-nuui Pitɛ di bɔ̃yɛi. Ŋule-wooi 31:7 da 1 Pitɛ 5:7 lono, gɛ ni ka lono e pilaŋ mare-kɛɛ ŋi ma:
-
Ilii a kɛ leŋ ya gɔlɔŋ a gɛɛ Ziova a mɔ̃lɛ-laai kwa tɛɛi zui kaa, nyaŋ gbaaŋɔɔi kumɛni ma?
7. Ɣala a pai mɔ̃lɛ-laa kelee kpɛɛi
Azaya 65:17 (NWT) da Mɛni-lɛɛi 21:3, 4 lono, gɛ ni ka lono e pilaŋ mare-kɛɛ ŋi ma:
-
Gaa leŋ a ŋaa-nɛnɛ mɛni ya gɔlɔŋ a gɛɛ Ziova a pai mɛni nyɔmɔɔ-ŋai kelee nuu-kpune a tɛɛi zui kperai?
I mɛnii kɔlɔŋ?
Tãi Setɔŋ e nɛɛ maa-ŋuŋ kɛ lai, e Ziova laa kara. Zukulai ɓa e gɛ nua di gaa yɛɛ Ziova fe pɔrii nuu-kpune mɛi kaai a wɛli-kɛ-ma pere. Ziova a mɔ̃lɛ-laai nuu-kpune a tɛɛi zui kpɛɛ tinaa-tuɛ-pere, a pai naa maa waai nɛɛ mɛni-ŋai ti yeei. Nyiŋi sukulai ɓa a pai nɛi a gɛɛ ŋɔkɛ-mɛi-laai nɔ ɓe nɛlɛɛi. Ziova laa maa waa mɛni kaa a mɛni-ŋuŋ nyii mɛni kpanaŋɔɔi e tɛɛ mɛni kelee ta ma.—Maafiu 6:9, 10.
NUA TAŊA DA MO DIYƐƐI: “Ɣala a ku su kɔɔŋ a mɔ̃lɛ-laa.”
-
Ya pɔri kɛi le?
MƐNI-ŊUŊ-ŊAI YAA MAA-KƆRII
Setɔŋ nyii a Dɛɓelei da nuu-kpunei maa-ŋuŋ Adaŋ da Ii ɓe pa a mɛni nyɔmɔɔ da mɔ̃lɛ-laa nɔii ma. Ziova kpaaŋɔɔi kumɔ̃lɛ-laai mɛni ma, nyaŋ a pai mɔ̃lɛ-laa kpɛɛi tãi kpua yee mu.
Gili-too-ŋa mare-kɛɛ-ŋai
-
Lɛɛ kɛɛ leŋ ɓe Setɔŋ nyii a Dɛɓelei e gɛ Ii ma?
-
Mɛnii Adaŋ da Ii di gɛi, le ɓe e pa la ku kelee kupɔ?
-
Ku gɔlɔŋ leŋ a gɛɛ Ziova kpaaŋɔɔi kumɔ̃lɛ-laai mɛni ma?
MƐNI TAKPƐNI-ŊA MAA-KƆRI
Mɛnii kaa Ŋala-kɔlɔi e mo e pilaŋ sɔnyɔŋ mai.
Mɛni tamaa maa-kɔri e pilaŋ mɛnii ma Setɔŋ nyii a Dɛɓelei e mo a Ɣala laa Idɛŋ suai su.
“Le Mɛni Ɓe Ɣala Aa Nɛɛ La Naa Mɔ̃lɛ-laa Kɛ Nɔii Mai?” (Nyeŋkeŋ, Gɔlɛ-ɣaloŋ-leei 1, 2014)
Berei kaa Ŋala-kɔlɔi e mare-kɛɛ kpanaŋɔɔ tɔnɔ sukula la a ŋaa-nɛnɛ perei.
Mɛnii kaa naloŋ tɔnɔ e gɔlɔŋ e pilaŋ mɔ̃lɛ-laai ma e gaa kɛi gɔlɛ mai.