Agu abandurii afarasi du biama nangera ni baiiriwo yo na i naba kina gunde ti aboro, ono si aidanga si du wo te. Tipagine duhe ti ni wo? Bambiko Ziazia Kekeapai gbiati agu apai namangi bakuru kusayo naundo rani tipa ani ini gupai ziazia agi abandurii afarasi re aru kubaha ni basasa. Wa vura duhe nga, abandurii ra nayugopa gberãngbi auru kpotosende, si ima rengba a ka du ni wene pangbanga foro na gamo aborokporo. Ngba gini gene? Ni bambatapai, ani wisigingo pai tipa agu abandurii afarasi re ni basasa.

Gu yuguyugupai re natona wa gere: “Mi ki bi farasi ni pusi ru, mboto ki du be gu ko nasungu auru ru; i ki fu kpakpari fu ko. Ko ki ta kura nidi be apai, ki ndu ka dia be apai.”—Yugoti 6:2.

Da du naora rii pusi farasi? Wiri rifungura tipa ka ino gupai re gu du kina rogo gu bangisa buku re, Yugoti, nga gu nayugo gu bandurii farasi nga ga ngbangbaturũ ko re ni “Ga Mbori Pai.” (Yugoti 19:11-13) Gu rimo nga Pai, nga rimo Yesu, mbiko ko namangasunge ni bagumbapai nga ga Mbori. (Yoane 1:1, 14) Kurii gure, i nayambako nga, “Bakindo ri abakindo, Gbia ri agbia” na i naringbisapa ko ni “Irarengo.” (Yugoti 19:16) Si tie ziazia nga, ko na pagbia ka mangasunge ni Bakindo-Basovura, na ko amanganga sunge na gako ome ngba iraira watadu gbegberẽ gene te. Ono wa vura duhe wo, bete asanahe kinaho nakura.

Da nafu pagbia fu Yesu ko nidibe pai? (Yugoti 6:2) Gu nebi nangia Daniere abi yuguyugupai i niringbisipa Masiya wa “wiri boro,” nga i afu “zogarago fu ko na taarimo na ngbi” be gu “Bakuru Ko,” nga Yekova Mbori. * (Daniere 7:13, 14) Si tie ziazia nga, gu Mbori du na Tanduapai Dũ naafu ome fu Yesu na gu rengo nga ga zogarago na ga sapangbanga. Gu pusi farasi re nayugopa gu ruru vura nga ga Wiri Mbori, bambiko Ziazia Kekeapai namangasunge dedede na pusi rangi kaa yugopa ruru mangaapai.—Yugoti 3:4; 7:9, 13, 14.

Ti gini regbo agu abandurii afarasi re atona gayo oto? Oni tingidi gupai nga, gu bambata bandurii farasi nga Yesu atona gako oto ho ko agbia kpakpari ni. (Yugoti 6:2) Ti gini regbo Yesu agbia kpakpari nga ga Bakindo ngbangbaturũ yo? Si aadunga ti gu regbo ko azingi be kpio ki ga ku ngbangbaturũ yo te. Ziazia Kekeapai nayugo gupai nga, ko asungudo regbo kindi. (AEbere 10:12, 13) Yesu aima yugo pa gu regbo i nika ino pa digido rago ti ni na pa gu regbo ko nika tona zogarago ti ni ngbangbaturũ yo fu apefuoko. Ko agumba gupai nga ti tonatona gako zogarago, agu apai namanga rogo zegino nika ariatihe ni bagbegberẽ he ki susi. Avura nika du, angbongi, gbiati riri akaza. (Matayo 24:3, 7; Ruka 21:10, 11) Nibasa tifuo Bambata Vura Nga ga Zegino tona rogo gu garã nangia 1914, si aima yugo gupai ziazia nga, awiri aboro ima rimo ku rogo gu regbo re, gu kere regbo nga gu Ziazia Kekeapai ayambaha nga, “kusa rago.”—2 Timoteo 3:1-5.

Ono tipagine ani atona ka bi apai ti ni ni kere gbegberẽhe, angianga ni wenehe ya, tona ti gu regbo Yesu ada ni Bakindo ti ni rogo 1914? Bambiko ti gu regbo re, Yesu atona zogarago ngbangbaturũ yo, anginga auru kpotosende ya. Vura kidu ngbangbaturũ yo, na gu vovo Bakindo nga Yesu, i ayamba ko nga Mikaere, ki ba Satana na gako amaraika ku auru kpotosende no. (Yugoti 12:7-9, 12) Wa i na kengedi Satana ku sende no, ko na bakere zinga, bambiko ko inihe nga kina bete regbo gbua nye fu ko. Nirengo, regbo koyo ni wiri guruhe tipa Mbori digisi gako ringbisapai nga ga gberesa Satana auru kpotosende ane. (Matayo 6:10) Awere tie, ani bingo wai gu kura abandurii afarasi biata  aundo rani ani rugutirani na gupai ni rengo nga, ani naraka ti “kusa rago” nga gu du ni kerehe.” Gu bambata bandurii farasi kia, ni naru kuba ndikidi boro, aguyo du biata re naru kuba gu kpakaraapai namanga aboro areme rogo zegino nabaha.

“Kura farasi ki kuru, nga zamba ru. I aasia pa dia zereda auru kpotosende fu gu ko nasungu auru ru, aboro imi tiyo dagba yo. I ki fu bakere basape fu ko.”—Yugoti 6:4.

Gi bandurii farasi re naru kuba avura. Mo ini gupai nga, ko naye ka dia zereda kusayo angianga be bete aboro gbua ya ono rogo kpotosende dunduko. Rogo gu garã nangia 1914, bambata vura amangi rogo zegino dunduko. Ue vura nga ga zegino nangbefuo ho, nga gu naye na bakere gbarasahe. Kura aboro bi gupai nga, bange agu aboro kpiki mbiko agu avura naatona rogo 1914 ima susa amirioni 100! Kurigure, dungu kura aboro narungo be kura dungu kpakaraapai.

Ginipai agi avura re ayugoho tipa gi gaani regbo re? Tipa dungu agarã, wiri aboro aima digo ni asadi ka digiso gu kpio nga ga unga aboro. Zavura agu ariigbu nga gu nangera tipa banda zereda, wa agu nga ga United Nations (Yu-eni) na ome beyo tipa ka rugusa gu oto nga ga zamba farasi te.

“Ho ko aukua gu biata dikadika he ni, mi ki gi pa gu biata unga nya, u ki ya, “Mo yé!” Oni ngére, mi ki bi farasi ni bibiri ru; ringbisahe ki du be gu ko nasungu auru ru. Mi ki gi he wa ka fugo poi dagba unga anya biama, niya, “Moduka zendehe wa mapunga sa tipa rukutu marã feda sa, amoduka morũ biata tipa rukutu marã feda sa; ono ka mo gbàrasi nga pa nzeme na imekakue ya.”—Yugoti 6:5, 6.

Gi bandurii farasi re narukuba angbongi. Ani nabi gupai nga gino riahe ima sona. Ritere sa nga ga zende nganu na denario sa, nga gu marã boro anaamangasunge tipa ru rogo uru sa rogo bambata kama agarã (Matayo 20:2) Gi rukutu marã feda re aanirengbe ka ngbe aritere nga 3.24 nga ga nganu, aboro anaabi nganu na kikiipaha ti zende ahe. Gi bakio riahe re rengbe ka undo agu aborokporo du ni dunguyo tipa bagizo regbo wai? I naza aboro tipa i mangisunge na marã wenengai zavura tipa agu ahe ani arihe rogo auru ni basasa, agu ahe du awere, asino mangapai, gbiati nzeme na imekakue.

Natona rogo 1914, ya mo ani nabi agopai ho nayugo gupai nga gu oto nga ga bibiri farasi aima tona? Ii! Aboro wa amirioni 70 naakpi be gu ngbongi naamangi vuru gu 20 kama agarã susi kusayo. Buku sa agumba gupai nga “aboro wa amirioni 805 naakoba be gomoro bangbanda gu garã nangia 2012-2014.” Kura tingidapai nayugo gupai nga: “Gomoro naimo badungu aboro na agarã dũ ki susi AIDS, mararia gbiati dingo.” Wa aboro avura kaa manga bakere ome tipa kaa riga agu aboro du na gomoro, gi bibiri farasi re naora kina kumbatayo.

“Oni ngére, mi ki bi farasi ni fukpere ru. Gu ko nasungu auru ru, rimoko angia Kpio; Adisi ki peke fuo ko. I ki asia pai fu yo auru bete kpotosende nga biama ha, i imi aboro ni basape, na ni angbongi, na ni kpio, na ni agu anyarinde nga ga kpotosende ra.”—Yugoti 6:8.

Gu biama bandurii farasi narukuba gu kpio nga gu naye be agberãngbi gbiati gu kura ndu apai. Tifuo gu garã nangia 1914, gu kaza i aayambaha nga Spanish flu aimi aboro nga amirioni bawe. Aboro wa amirioni 500 gi kaza re aziyo, si ki du wa boro 1 dagba rakiraki aboro gi kaza re azi ni!

Ono Spanish flu adu gbua nga tonatona pai. Abangbasia abainipai bi gupai nga, akutu amirioni aboro kpiki be bakofo vuru 20 kama garã. Ka da ku areme, raka nga ga aboro ni kina wiri guruhe be AIDS, dingo, gbiati mararia, wa vura duhe nga, dudunguro wetekapai namanga tipa adawa.

Sangbanaha kina sa, kpio—singia be vura, ngbongi, watadu agberãngbi. Murö nadungura agu aboro nambu be agi apai re, zanga fu maabangirise.

Gi gbegberẽ sino raka du awere re nika digo bara mbeda. Mo tingidinga gipai re: Yesu “ki ta kura nidi be apai” rogo 1914, kini kengedi Satana ku sende no, ono Yesu aadigisongo gako diabe pai te. (Yugoti 6:2; 12:9, 12) Barambeda, ti regbo Aramegido, Yesu nika dia gu sangbanapai nga ga Satana na ki gberesi agu aboro nasongoda bakitingbanga. (Yugoti 20:1-3) Yesu arugusanga kina gu oto gbua nga ga kura abandurii afarasi du biata re te, ono ko nika aria gu sangbana apai nga ga gayo gberesa he. Wai ko nika manga gipai re? Ani wisigingo pai tipa agu akidohe nga ga Ziazia Kekeapai.

Kuba avura, zereda nika maapai. Yekova “namanga pai, vura nyasi digida kpotosende yo; ko nakua mboto, ki kuadi baso rukutu.” (Atambuahe 46:9) Tipa agu aboro nakpinyemu zereda, i nika “du na ngbarago tipa gu wenepia du kpaima.”—Atambuahe 37:11.

Kuba gomoro, ariahe nika du kpaima. “Zende ahe zúku rogo ringara kpaima; si wó ri abaagangara yo; gaha zuzuhe dú wa Rebanona; agu aboro du abaakporo yo zúga wa nvuo nakura ti sende!.”—Atambuahe 72:16.

Kuba agberãngbi na kpio, aboro dunduko nika du na rengberengbe kpotoyo na ki raki nyeanye kindi. Mbori “awéga aume ti bangiriyo ku sa yo dunduko. Kpio adú nga berewe te, rungo adú nga yo na akpe na ima a te, bambiko bambata apai aima nyasa.”—Yugoti 21:4.

Ho Yesu araki ni auru kpotosende ane, ko amangi kpia gu weneapai nika du tii gako Kindo. Ko aye na zereda fu aboro ni, riga ko yo ngba iiriwo gene, ni husa ko gayo akaza, na ni zingisako kpikpi aboro be kpio.—Matayo 12:15; 14:19-21; 26:52; Yoane 11:43, 44.

ADezire Yekova nika du na ngbarago tipa ka yugopai foro rogo gamo Ziazia Kekeapai tipa wai rengbe mo ka mbakada tiro tipa gu regbo i nika digiso gu oto nga ga abandurii afarasi. Mo nakpinyemu ka ino kura apai?